شروین شهریاری
پرسش‌:‌ خانم سارا از طریق پست الکترونیک پرسیده‌اند‌: لطفا تحلیلی از شرکت فولاد خوزستان ارائه دهید‌.
خواننده‌ای بدون ذکر نام نیز این پرسش را مطرح کرده‌اند‌: با توجه به پوشش 387 ریالی سود فولاد خوزستان در شش‌ماه اول‌، به نظر شما تعدیل سود شرکت چقدر خواهد بود؟‌
پاسخ‌:‌ یکی از بهترین برهه‌های زمانی برای تحلیل گران بنیادی جهت ارزیابی وضعیت یک شرکت و تخمین سودآوری و ارزش‌گذاری سهام آن‌، زمان انتشار گزارش‌های مالی میان دوره‌ای حسابرسی شده (۶‌ماه) است که در مورد «فخوز» هنوز این گزارش‌ها منتشر نشده است‌.

پیش‌بینی بودجه تهیه‌شده توسط شرکت نیز با توجه به اولین سال پذیرش در بورس و نیز نوسان‌های نرخ‌های فروش محصول و مواد اولیه‌، احتمالا در سال جاری با انحراف مثبت محقق خواهد شد که گمانه‌زنی در مورد میزان این انحراف مثبت نیز تا زمان انتشار گزارش‌های 6‌ماه حسابرسی‌شده دشوار خواهد بود، اما به علت داغ بودن بحث «فخوز» در میان فعالان بازار‌، حسب‌الامر خوانندگان محترم با در نظر گرفتن مفروضات زیر‌، ‌اقدام به تخمین سودآوری شرکت در سال 86 می‌کنیم‌:
۱ -‌ حجم تولید با توجه به راه‌اندازی بخشی از طرح توسعه و با فرض دستیابی به ظرفیت اسمی‌کامل ۴/۲‌میلیون تن پیش‌بینی شده است‌. گزارش‌های ۳ و ۶‌ماه نشان می‌دهند که دسترسی به این ظرفیت با توجه به سوابق و مشکلات تامین انرژی‌، خوش‌بینانه در نظر گرفته شده است‌؛ بنابراین با توجه به تحقق حدود یک‌میلیون تن تولید در ۶‌ماه اول و با فرض بهبود وضعیت تولید در ۶‌ماه دوم‌، تولید و فروش ۸۶ را با رعایت جانب احتیاط‌، ۲/۲‌میلیون تن شمش فولاد در نظر می‌گیریم‌. قیمت فروش محصولات در ۶‌ماه اول حدود ۵۰۰ تومان در هر کیلو و اکنون حدود ۱۵درصد بالاتر از میانگین ۶‌ماه اول سال است‌. در این خصوص نیز با رعایت احتیاط‌، قیمت فروش ۲/۱‌میلیون تن محصول را در نیمه دوم سال ۵۵۰‌تومان و بدین ترتیب میانگین نرخ فروش سالانه محصول‌،۵۲۷ تومان در هر کیلو محاسبه می‌شود‌. کل درآمد حاصل از فروش بالغ‌بر ۱۱۸۰میلیارد تومان خواهد شد. (‌با احتساب ۲۰‌میلیارد تومان فروش گندله‌)
2 -‌ برای تولید هرتن شمش فولاد (محصول نهایی)‌، فولاد خوزستان در سال‌جاری حدود 7/1‌تن سنگ‌آهن نیاز دارد‌. همچنین شرکت اعلام نموده است که قصد دارد موجودی مواد اولیه در ابتدای دوره را در سال جاری حفظ نماید‌؛ بنابراین با فرض خرید 75/3‌میلیون تن سنگ‌آهن که 25/1‌میلیون تن وارداتی و 5/2‌میلیون تن داخلی (مطابق میانگین سهمیه چند سال گذشته) باشد به ارقام 175‌میلیارد تومان (داخلی) و 198‌میلیارد تومان (خارجی) برای تامین سنگ‌آهن مورد نیاز می‌رسیم‌. گفتنی است، در این فرض‌ قیمت سنگ‌آهن داخلی مطابق مفروضات شرکت با رشد 10‌درصد هزینه حمل و سنگ‌آهن وارداتی با 50درصد رشد نسبت به پیش‌بینی 105600 تومانی در هر تن (با احتساب هزینه حمل) در نظر گرفته شده است که با توجه به افزایش سرسام‌آور اخیر قیمت جهانی سنگ‌آهن و افزایش هزینه‌های حمل‌، پیرو رشد قیمت حامل‌های انرژی‌، فرض معقولی است‌. (در بودجه شرکت قیمت سنگ‌آهن خارجی 60 دلار بدون هزینه حمل لحاظ شده است‌. ) مابقی هزینه اقلام مواد اولیه مطابق مفروضات بودجه و تنها با در نظر گرفتن 2/2میلیون تن تولید ( به جای 4/2) برابر 125‌میلیارد تومان به دست می‌آید. بنابراین سهم مجموع هزینه مواد اولیه در قیمت تمام شده بالغ‌بر 498میلیارد تومان (‌175 + 198 + 125‌) خواهد گردید‌.
۳ -‌ هزینه سربار تولید در پیش‌بینی ۸۶ با افزایش غیرمتعارف ۴۳درصدی از ۱۲۲هزار تومان در هر تن در سال ۸۵ به بیش از ۱۷۷‌هزار تومان رسیده است‌. با بررسی گزارش‌های ۳ و ۶‌ماه در می‌یابیم که سربار هر تن تولید در این دوره، ۱۴۰‌هزار تومان محقق شده است‌. با اصلاح (کاهش) این سرفصل، مجموع هزینه سربار و دستمزد به ازای هرتن محصول را ۱۶۰هزار تومان در نظر می‌گیریم که برای ۲/۲میلیون تن تولید این رقم بالغ‌بر ۳۵۲میلیارد تومان خواهد شد؛ بنابراین مجموع بهای تمام شده کالای فروش رفته‌، ۸۵۰‌میلیارد تومان ( ۴۹۸ +۳۵۲ ) به دست می‌آید.
4 -‌ سایر اقلام نظیر هزینه‌های عملیاتی و مالی و متفرقه، با توجه به پوشش‌های موزون در گزارش‌های ادواری، احتمالا با انحراف کمی ‌نسبت به بودجه تحقق خواهد یافت‌. این اقلام را در اینجا نیز مطابق مفروضات اولیه بودجه لحاظ می‌کنیم.
۵ -‌ در محاسبه مالیات، در پیش‌بینی بودجه، معافیت‌های صادراتی و نیز معافیت ۵/۲‌درصدی ناشی از بورسی شدن شرکت در سال ۸۶ محاسبه نشده است‌. با در نظر گرفتن این موارد‌، مالیات در بودجه مورد پیش‌بینی برابر ۳۲‌میلیارد تومان به دست می‌آید‌.
با توجه به محاسبات فوق‌، پیش‌بینی سود خالص هر سهم فولاد خوزستان برای سال‌جاری 725‌ریال محاسبه می‌شود‌.
در پایان یادآوری این نکته ضروری است که پیش‌بینی انجام شده با توجه به مفروضات‌، تنها جنبه گمانه‌زنی دارد و با تغییر هریک از فرض‌های موجود می‌توان به پیش‌بینی‌های مختلفی از سود سال‌جاری شرکت دست یافت‌.
همچنین شایان ذکر است که در گزارش 6‌ماه شرکت‌‌، حاشیه سود ناخالص 33‌درصد تحقق یافته است که با توجه به عدم تغییر محسوس نرخ‌های فروش نسبت به قیمت‌های پیش‌بینی شده بودجه، علت را باید در کاهش بهای تمام شده جست‌وجو کرد‌. به نظر می‌رسد، علاوه بر کاهش هزینه سربار،شرکت از مواد اولیه داخلی (ارزان‌تر) و یا موجودی اول دوره برای تولید کالا نیز بهره جسته است که تفاوت ایجاد شده با مارجین 24درصدی پیش‌بینی اولیه ناشی از همین موارد است‌. با انتشار صورت‌های مالی حسابرسی شده 6‌ماه می‌توان قضاوت دقیق تری در این خصوص کرد‌. در جدول زیر مقایسه بودجه حسابرسی 85 فولاد خوزستان‌‌، پیش‌بینی 86‌، واقعی 6‌ماه حسابرسی نشده و پیش‌بینی انجام شده توسط نگارنده را مشاهده می‌کنید: