شروین شهریاری
پرسش از آقای کیوان از طریق تلفن: وضعیت سودآوری شرکت مس باهنر با توجه به افت قیمت‌های جهانی مس چگونه خواهد بود؟

صنایع مس شهید باهنر تولید کننده انواع محصولات نورد و اکستروژن مسی است.
نکته قابل توجه در روند فعالیت شرکت این است که مس به عنوان اصلی‌ترین ماده اولیه برای این شرکت محسوب می‌‌‌‌شود (حدود 80 درصد از کل هزینه مواد). به همین جهت با افزایش قیمت جهانی مس، این شرکت شاهد افزایش قابل ملاحظه بهای تمام شده در سال‌های اخیر بوده است. البته از طرف دیگر فروش شرکت نیز بر مبنای کارمزد توافقی می‌باشد و با تغییرات در قیمت‌‌‌‌های مواد اولیه، نرخ فروش تولیدات شرکت نیز تغییر می‌‌‌‌کند (سیاست نرخ شناور فروش). در شرایط کنونی، قیمت جهانی مس دچار تغییر روند ناگهانی شده است و کاهش نامتعارفی را در مدت زمان کوتاهی ثبت کرده است. این مساله طبیعتا بر تولیدکنندگان ماده خام (نظیر ملی مس) تاثیر منفی می‌‌‌‌گذارد که علت آن نیز مستقیما به کاهش درآمد فروش مرتبط است. اما از سوی دیگر، کارخانجات نورد (مصرف کننده مس) نیز از این روند در کوتاه مدت آسیب خواهند دید، زیرا در سیکل نزول سریع قیمت، معمولا کارخانجات به صورت طبیعی با مقداری انباشت موجودی اولیه از قبل مواجه هستند. این مساله باعث می‌‌‌‌شود همگام با کاهش قیمت‌های ماده اولیه، این شرکت‌ها مجبور به کاهش سریع قیمت محصولات خود شوند و این در حالی است که قیمت‌های موجودی مواد اولیه کماکان با قیمت‌های جدید فروش هماهنگ نشده است. در مورد «فباهنر» این مساله پر رنگ تر است. به جدول‌‌‌‌ 1 و 2 توجه کنید.

ارقام جدول‌‌‌‌های فوق به خوبی نشان می‌‌‌‌دهند که شرکت به طور سنتی سهم کوچک‌‌‌تری از کل محصولات خود را در نیمه نخست سال به فروش می‌‌‌‌رساند و این در حالی است که موجودی مواد و کالا ( عمدتا مواد اولیه ، کالای در جریان ساخت و کالای ساخته شده) در پایان شش ماه نخست در بیشترین حجم خود در طول یک سال مالی قرار دارد. در سال جاری هنوز گزارش شش ماهه شرکت منتشر نشده است اما با توجه به گزارش سه ماهه در زمینه تناژ فروش و افزایش موجودی‌ها، می‌‌‌‌توان انتظار داشت در صورت پیروی از رویه مسبوق، «فباهنر» با یک دوره گذار ناشی از کاهش قیمت‌های فروش و مصرف موجودی‌‌‌‌ های گران مواجه شود که اثرات مساعدی بر مارجین عملیاتی و روند سودآوری شرکت نخواهد داشت. البته باید توجه داشت که این ارزیابی احتمالی در صورت تغییر محسوس در روند قیمت‌های جهانی مس معتبر نخواهد بود.
مطلب را با ذکر سه نکته درمورد وضعیت شرکت به پایان می‌‌‌‌بریم:
1 - همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، روند قیمت فروش محصولات شرکت ارتباط تنگاتنگی با قیمت‌های جهانی مس دارد. بدین ترتیب این تصور که در صورت تداوم کاهش قیمت‌های جهانی مس، اثر کاهش بهای تمام شده به طور مستقیم بر سودآوری تاثیر گذار خواهد بود، صحیح نیست. بنابراین کاهش قیمت مس هرچند باعث افت قیمت مواد اولیه و در نتیجه کاهش بهای تمام شده کالای فروش رفته شده، اما از سوی دیگر افت قیمت محصولات تولیدی را در پی خواهد داشت، هر چند این رابطه ممکن است خطی نباشد.
۲ - مطالعه تاریخچه سودآوری شرکت نشان می‌‌‌‌دهد که بهترین شرایط برای «فباهنر» زمانی ایجاد شده که شاهد اتفاقی مشابه شرایط کنونی (البته به شکل معکوس) در وضعیت بازارهای جهانی بوده ایم. بدین صورت که در هنگام افزایش سریع قیمت‌های جهانی مس، این شرکت با استفاده از موجودی مواد و کالای ارزان خود توانسته محصولات را به قیمت
گرانتری به فروش برساند و جهش مقطعی در حاشیه سود را تجربه کند. 3- شرکت دو طرح توسعه مهم را در دست اجرا دارد: اول طرح تولید لوله‌‌‌‌های مسی به ظرفیت 15 هزار تن با هزینه سرمایه‌‌‌گذاری 577 میلیارد ریال و پیشرفت فیزیکی 76درصد پروژه ( بر مبنای آخرین گزارش). لازم به ذکر است که این پروژه بنا بر اعلام شرکت در آذر ماه سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید و از بابت تولید و فروش آن مبلغی در بودجه فعلی منظور نگردیده است. دوم طرح تولید مطلس و افزایش ظرفیت صادرات نورد با هزینه سرمایه‌‌‌گذاری 315 میلیارد ریال که برآورد شده این طرح نیز در سال 87 به بهره‌‌‌برداری برسد. شایان ذکر است «فباهنر» در چند سال اخیر سرمایه گذاری مناسبی از محل تامین مالی و نیز منابع سهامداران در این پروژه ها صرف کرده است.
با توجه به جمیع موارد فوق به نظر می‌‌‌‌رسد در حال حاضر پیش بینی افزایش سودآوری شرکتa در کوتاه مدت از پشتوانه تحلیلی کافی برخوردار نخواهد بود و برای اظهار نظر دقیق تر در این خصوص باید به انتظار انتشار گزارش‌های ۶ ماهه شرکت و آمار فروش و وضعیت موجودی‌ها بمانیم. از سوی دیگر با توجه به مواردی نظیر بهره‌‌‌برداری از طرح‌‌‌‌های توسعه و افزایش ظرفیت، P/E مناسب، امکان تطابق تدریجی با شرایط کاهش قیمت‌های جهانی و ... ، «فباهنر» پتانسیل‌های بالقوه‌‌‌‌ای را دارا است که با اتکا بر آنها در افق زمانی بلند مدت سهامداران خود را منتفع خواهد نمود.
Shahriary_sh@yahoo.com