یورش فولاد به سنگ‌آهنی‌ها

گروه بورس - همایون دارابی: بازار دادوستد سهام پس از تجربه یک هفته افت شاخص عموما به دلیل بازگشایی نمادهای متوقف، در هفته جاری نیز همچنان در انتظار تاثیر بازگشایی نمادهای متوقف به‌ویژه نمادهای سنگین بازار خواهد بود.

بورس اوراق بهادار پس از آنکه در ابتدای سال جاری، کارنامه‌ای مناسب به لحاظ سرعت در بازگشایی نمادها بر جای گذاشت، در خلال چند هفته اخیر، روند گذشته را در پیش گرفته و توقف طولانی مدت نمادها به امری عادی تبدیل شده و همین امر سبب کاهش فعالیت بازار شده است. توقف طولانی‌مدت و عدم‌بازگشایی نمادها، حتی برخی از گروه‌های سهام را از گردونه معاملات خارج کرده است که در این میان گروه پتروشیمی که در آن تقریبا تمامی نمادها به جز نماد فن‌آوران متوقف است، بیش از گروه‌های دیگر جلب‌توجه می‌کند. در همین حال شمار قابل‌ملاحظه‌ای از نمادها پس از برگزاری مجمع در انتظار بازگشایی هستند، هر چند بازگشایی این نمادها به دلیل تقسیم سود نقدی باعث افت شاخص خواهد شد، اما از آنجایی که بازار در مورد این مساله اطلاعات کافی دارد، تاخیر در بازگشایی، تنها به مشکلات معامله‌گران دامن خواهد زد. از سوی دیگر معامله‌گران بازار به دلیل مشکلات مداوم سایت‌های بورسی نیز با دشواری‌هایی مواجهند. به نظر می‌رسد پس از یک دوره بهبود در فرآیندهای اطلاع‌رسانی، شرایط نه‌چندان دلچسبی برای معامله‌گران رقم می‌خورد به ویژه آنکه در بخش‌های نرم‌افزاری نیز از انتظارات طرح‌شده برای سیستم‌هایی نظیر «کدال» نیز در آستانه رسیدن سال به نیمه خبری قطعی وجود ندارد. با توجه به این شرایط معامله‌گران در هفته جاری همچنان در انتظار بازگشایی نمادهای پرتعداد متوقف هستند.

در بازار سهام در تحولات سیاسی، معامله‌گران در حالی گام به دومین هفته پس از مذاکرات ژنو می‌گذارند که همین امر انتظار برای انتشار خبرهای جدید در این زمینه را ایجاد کرده است. از سویی این انتظار، جوی از احتیاط را برای معامله‌گران ایجاد می‌کند که همین مساله در فضای کلی بازار بی‌تاثیر نخواهد بود. کارشناسان بازار با توجه به اهمیت مذاکرات ژنو و تبعات بعدی آن احتیاط را یک استراتژی کلی در معاملات پرحجم قلمداد می‌کنند.

در کنار تحولات سیاسی که در آن فضا به صورت کلی منسجم و یکپارچه به نظر می‌رسد،‌ در حوزه اقتصادی شرایط چندان یکدست و منسجم به نظر نمی‌رسد. در تحولات اقتصادی اعلام نرخ ۱۲درصدی سود تسهیلات بانکی پس از گذشت۴ماه از آغاز سال هرچند این بحث را به نفع بانک مرکزی خاتمه داد، اما در همین حال صرف‌نظر از خبرهای رسانه‌ای، جریانی متناقض از سیاست‌های اقتصادی در حال اجرا است. در حالی که بانک مرکزی با سه یا شش قفله کردن خزانه در تلاش برای مهار نقدینگی است، اعلام تزریق ۱۵هزار میلیارد تومان به بانک‌ها در قالب افزایش سرمایه و پرداخت مطالبات بانک‌ها از دولت و اعلام وزیر صنایع در تخصیص ۵میلیارد دلار به صنایع، فضای متفاوتی را ترسیم می‌کند.

در همین حال در حالی که دولت با صدور فرم‌های جمع‌آوری اطلاعات خانوارها طرح تحول اقتصادی را آغاز کرده است،‌ مجلس شورای اسلامی در انتظار لایحه این طرح است. در همین شرایط مباحث در مورد تعیین وزرای جدید کابینه نیز از اهمیت برخوردار است، ولی آنچه تاثیر فوری بر بازار سهام می‌تواند بر جای بگذارد، اظهارنظرها در مورد تغییر نرخ ارز و کاهش نرخ دلار است. همین امر می‌تواند باعث جابه‌جایی عمده در درآمدها و هزینه‌های شمار قابل‌ملاحظه‌ای از شرکت‌های بورسی شود. از سویی افزایش واردات نیز به تبع آن مشکلاتی را فراهم خواهد آورد.

با توجه به این شرایط کارشناسان بازار با دقت روند تحولات اقتصادی را دنبال می‌کنند،‌ امری که در تمام بخش‌های خود می‌تواند تاثیرات عمیقی را به همراه آورد.

در کنار تحولات سیاسی-اقتصادی بازار سهام نیز با تحولات جدی مواجه است.

مهم‌ترین تحول در این میان انتظار برای عرضه‌های اولیه است. عرضه‌هایی که در روز یکشنبه با عرضه دوباره سیمان کردستان آغاز خواهد شد.سیمان کردستان که یک بار با پافشاری سهامداران عمده و ثبت قیمت بالا با موفقیت در تابلو جای نگرفت، در حالی مجددا راهی تابلو خواهد شد که سهامداران عمده این شرکت به امید بهره‌مندی این عرضه از جو کنونی سیمانی‌ها است. توسعه و صنعت غدیر و امید عرضه‌کنندگان سیمان کردستان هستند، اما آنچه که بازار در انتظار آن است عرضه

چهارصد و چهل و هفتمین شرکت بورس، شرکت مخابرات ایران است و با توجه به اینکه بنابر رویه سال‌های قبل در هر هفته بیش از یک عرضه اولیه رقم نمی‌خورد، در هفته آینده نیز این شرکت عرضه نخواهد شد. از سویی تقسیم سودهای فوق‌العاده در دو شرکت ذوب‌آهن اصفهان و پالایشگاه تبریز شائبه عرضه قریب‌الوقوع این شرکت‌ها را افزایش داده است.

به سنت سال‌های اخیر شرکت‌های مادر تخصصی پیش از عرضه اولیه شرکت‌های زیرمجموعه، تمامی سود موجود در شرکت را تقسیم می‌کنند که این امر کیفیت سهام را کاهش می‌دهد.

در کنار این تحول، گروه سنگ‌آهنی و فولادی نیز شاهد تحولاتی جدی هستند. به نظر می‌رسد به دنبال موج آزادسازی‌ها پس از مساله شوینده‌ها، سیمان و در هفته گذشته محصولات لبنی اینک به ایستگاه سنگ‌آهن رسیده است.

در هفته گذشته پذیرش سنگ‌آهن در دستور کار هیات‌پذیرش قرار داشت. هرچند که این مساله هنوز به نتیجه‌ای نرسیده است، اما در بازار سهام، تغییر صف‌بندی‌ها در حال رخ دادن است که اوج آن روز چهارشنبه با انتقال ۶۰میلیون سهم چادرملو (معادل ۳درصد سهام) از صندوق ذخیره فرهنگیان به فولاد مبارکه رقم خورد. مبارکه که پیش از این ۷۹/۲درصد سهام چادرملو را در اختیار داشت، اینک به ۷۹/۵درصد سهم رسیده است. در حال حاضر در بازار شایع شده است در هفته گذشته پیش از واگذاری بلوک‌های چادرملو، گل‌گهر به صندوق ذخیره فرهنگیان جهت تامین هزینه پاداش پایان‌خدمت فرهنگیان، توافقی با مبارکه برای انتقال کل این سهام به فولاد مبارکه صورت گرفته است؛ لذا بازار احتمالا در هفته آینده با انتقال ۳درصد سهام دیگر چادرملو و احتمالا ۶درصد سهام صندوق ذخیره فرهنگیان در گل‌گهر مواجه خواهد بود، امری که حداقل تا حدودی آرامش را به مبارکه بازخواهد گرداند. در همین حال تکلیف ۲شرکت ذوب‌آهن اصفهان و فولاد خوزستان البته تا حدودی نامشخص است، هرچند که مقامات مسوول در سالگرد تاسیس ذوب‌آهن قول واگذاری یک معدن را به این شرکت پیش از عرضه سهامش داده بودند. در حال حاضر، اما مبارکه با بهره‌گیری از مالکیت حدود ۲۴درصد سهام سرمایه‌گذاری معادن و فلزات و مالکیت مستقیم در سنگ‌آهنی‌ها تا حدودی برای آزادسازی سنگ‌آهن آماده است.

در بازارهای جهانی نیز معامله‌گران با تحولاتی مواجهند. در بازار فلزات، بهای جهانی مس به دلیل فروش‌های تکنیکی و ضعف‌های بنیادی از جمله آمار ضعیف اقتصادی آلمان با افت مواجه شد و تا زیر ۸هزار دلار نیز معامله شد، اما آخرین معاملات دیروز در نرخ‌های بالای ۸هزار و ۱۰۰دلار صورت گرفت. در بازار فلزات بهای فلز سرب تقویت‌شده و به بالای ۲هزار دلار رسید و روی نیز در حد یک هزار و ۸۹۱دلار باقی ماند، اما مهم‌ترین تحول در بازار فلزات افت جهانی فولاد بود که در بورس فلزات لندن رخ داد. بهای بیلت در این بازار در حوزه آسیای جنوب شرقی به زیر هزار دلار رسیده و به صورت نقدی ۹۵۰دلار معامله شد.

در بازار محصولات پتروشیمی، کاهش بهای نفت سبب کاهش تدریجی قیمت برخی از محصولات شده است، هرچند که حذف مراکز اطلاع‌رسانی فارسی در مورد بهای محصولات پتروشیمی، دسترسی به اطلاعات دقیق در این بخش برای معامله‌گران دشوار شده است. شاخص حمل‌و‌نقل محصولات فله نیز با افت به ۸هزار و ۷۷۱واحد رسیده است.

در بازار چه خبر بود؟

بازار چهارشنبه بازاری متلاطم بود که تحت‌تاثیر جمع‌آوری برخی از صف‌های فروش، بازگشایی شماری از نمادهای متوقف از جمله ایران‌خودرو و سرمایه‌گذاری معادن و فلزات با افت ۷/۹۱واحدی شاخص مواجه شد. در بازار چهارشنبه در ابتدای بازار معامله‌گران شاهد هجوم خریداران برای جمع‌آوری صف‌های فروش بودند. این یورش ناگهانی که در آستانه بازگشایی نماد سرمایه‌گذاری معادن و فلزات در نمادهای چادرملو، فولاد خوزستان و سرمایه‌گذاری امید صورت گرفت، اگرچه تا حدودی توانست به تعادل بازار کمک کند، اما شدت عرضه‌ها در برخی از نمادها از جمله فولاد خوزستان به تشکیل صف‌های فروش منجر شد. در بازار چهارشنبه در گروه سیمانی ادامه روند بازگشایی نمادهای متوقف موجب شد تا سیمان مازندران در بازگشایی نماد ۹/۲۸درصد ترقی کند. در کنار نماد مازندران، نمادهای سیمانی جزو صدرنشینان بازار بودند.

در گروه خودرویی، بازگشایی نماد ایران‌خودرو بدون حضور بازارگردان رقم خورد، هرچند که براساس اعلام قبلی قرار بود تمامی بازگشایی‌ها بدون حضور بازارگردان رقم بخورد، اما در هفته گذشته بازگشایی نماد توسعه ملی با حضور بازارگردان رقم خورد. نمادهای خودرویی به ویژه به دلیل فشار ناشی از رشد هزینه‌های تولیدی با مشکل مواجه هستند.

در این شرایط امیدواری عمده کارشناسان در گروه خودرویی افزایش بهای فروش شرکت‌های خودرویی است، چراکه دشواری‌های تولید (در زمینه واردات قطعات) و هزینه‌های رشد یابنده تولید (در مورد نرخ ارز، فولاد و دستمزدها) موجب شده است تا حاشیه سود شرکت‌ها تحت‌فشار شدید قرار گیرد.

در گروه هلدینگی، بازار همچنان با شایعات متعدد در مورد معامله یا عدم معامله عمده سرمایه‌گذاری غدیر مواجه است.براساس شنیده‌های تایید‌نشده، علاوه‌بر بانک صادرات، شرکت‌های فرهنگیان، خوارزمی و صندوق نفت نیز هم‌زمان سهام خود را در این شرکت عرضه خواهند کرد. بازار همچنین با شایعاتی در مورد عدم‌انجام این معامله نیز مواجه است.در گروه غذایی، خبرهای منتشره حکایت از افزایش بهای محصولات لبنی دارد. براساس این خبرها بهای محصولات لبنی در دو هفته اخیر ۲۵درصد بالاتر رفته است که این امر می‌تواند پس از مدت‌ها، فشار موجود بر شرکت‌های لبنی را کاهش دهد.در گروه فلزی، نماد لوله و تجهیزات سدید پس از مدت‌ها با افزایش سرمایه ۲۰۰درصدی بازگشایی شد. رشد بهای ورق‌های فولادی البته برای شرکت‌های مصرف‌کننده از جمله لوله و تجهیزات سدید فشار مضاعفی را ایجاد کرده‌است.در گروه اصل۴۴،سهام عدالت مجددا بلوک ۸/۴میلیون سهمی را در نماد ملی مس دریافت کرده است. نماد فولاد مبارکه نیز در پایان معاملات امروز (شنبه) برای مجمع انتخاب هیات‌مدیره متوقف خواهد شد.

در بخش معاملات اوراق مشارکت نیز معاملات اوراق عملا متوقف شده است؛ به گونه‌ای که ارزش معاملات در تیرماه امسال نسبت به سال قبل ۹۴درصد کاهش یافته است.این افت در شرایطی رقم خورده است که وزیر کار در آخرین اظهارنظر خواستار انتشار اوراق مشارکت توسط شرکت‌های بزرگ با هدف رفع مشکل مالی این شرکت‌ها شده است.در گروه شرکت‌های سرمایه‌گذاری، خبرهای منتشره در مورد صورت‌های مالی سرمایه‌گذاری ملت و مسائل مربوط به آن نگرانی سهامداران این شرکت را ایجاد کرده است. در حال حاضر از سهام معروف به گروه دکتر گنجی اکثر نمادها از جمله مهرام، آردل و ایرانیت متوقف یا در تابلوی چهارم هستند که این امر فشار زیادی را به سهامداران این شرکت وارد کرده است.در مجموع بازار چهارشنبه بازاری پرنوسان بود که در آن تلاش برای فراهم آوردن زمینه بازگشایی نماد سرمایه‌گذاری معادن و فلزات و تعادل بخشی به بازار موجب شد تا ۵/۱۱۲میلیارد تومان معامله رقم بخورد که البته ۳/۸۹میلیارد تومان آن مربوط به جابه‌جایی بلوک ۶۰میلیونی چادرملو بود.