گروه بورس- واحد مطالعات اقتصادی و برنامه‌ریزی شرکت بورس با برگزاری جلسه آموزشی به تشریح شرایط حاکم بر صندوق‌های سهام قابل معامله در بورس "ETFS" پرداخت. در این جلسه آموزشی که چهارشنبه گذشته در محل شرکت بورس برگزار شد، دکتر علی سنگینیان معاون مطالعات اقتصادی، توسعه و برنامه‌ریزی شرکت بورس به همراه خانم عینعلی کارشناس ارشد این معاونت، به تشریح اصول و ساختار صندوق‌های قابل معامله در بورس پرداختند. سنگینیان در سخنانی خاطرنشان کرد: این صندوق‌ها از ۳۰ سال پیش مطرح شده و در نوامبر سال ۲۰۰۶ شاهد حضور ۵۹۰ صندوق سهام قابل معامله در بورس‌های جهان به ارزش ۴۸۷ میلیارد دلار بوده‌ایم و به عنوان ابزاری برای سرمایه‌گذاری افراد تازه وارد و با اطلاعات کم مورد استفاده است.

وی در تشریح ساختار این صندوق‌ها گفت: در روند تشکیل این صندوق یک مشارکت کننده ویژه، پرتفویی از سهام خود را در نزد امین به امانت گذاشته و در برابر آن واحدهای قابل معامله صندوق را دریافت کرده و در بورس به فروش می‌رساند. در این شرایط سرمایه‌گذار از افزایش NAV (خالص ارزش دارایی صندوق) و عرضه و تقاضا منتفع می‌شوند و مشارکت کننده ویژه نیز بدون فروش سهام خود می‌توانند تامین مالی کنند. وی تاکید کرد: عمده تفاوت این صندوق‌ها با صندوق‌های مشاع در حذف نقش پول است. در صندوق مشاع سرمایه‌گذار وجهی را به مدیر صندوق می‌پردازد و مدیر صندوق تشکیل پرتفوی می‌دهد. در این حالت زمانی که سرمایه‌گذار وجه خود را مطالبه می‌کند، مدیر پرتفوی باید بخشی از پرتفوی تشکیل شده را در بازار سهام به فروش برساند. این مساله دو ایراد دارد، نخست آنکه مدیر صندوق مشاع عموما برای تامین نقدینگی بازخرید اوراق، مجبور به فروش سهام خوب خود (که قابل معامله سریع است) می‌شود که این به ضرر دارندگان اوراق صندوق است و از سویی فروش سهام در مقاطعی تعادل بازار را به هم می‌زند.

دکتر سنگینیان تاکید کرد این ایرادات در صندوق‌های قابل معامله ETF وجود ندارد و خرید و فروش اوراق این صندوق‌ها تبعاتی را با خود به همراه ندارد.

از سویی با توجه به اینکه مدیران صندوق برای آزاد کردن زودهنگام سهام نزد امین نیازمند بازخرید اوراق مورد معامله در بازار هستند، سرمایه‌گذاران وضع مناسب‌تری نسبت به دارندگان اوراق مشاع دارند. از سویی هزینه مدیریت این صندوق‌ها عموما کمتر از یک درصد است که همین امر نسبت به هزینه ۲ تا ۴ درصدی صندوق‌های مشاع هزینه پایینی است. دکتر سنگینیان تصریح کرد: در‌حال‌حاضر قوانین موجود امکان طرح و پذیرش صندوق‌های قابل معامله در بورس ETF وجود دارد.