سه پرسش از هیاتمدیره شرکت‌ها
در وضعیتی که شرایط کسب و کار بسیار متفاوت از گذشته شده، هیاتمدیره هر شرکتی به خصوص شرکت‌های بورسی با پاسخ به سه پرسش خواهند توانست بهتر به اهداف خود برسند.
پایا جعفریانی*
در وضعیتی که شرایط کسب و کار بسیار متفاوت از گذشته شده، هیاتمدیره هر شرکتی به خصوص شرکت‌های بورسی با پاسخ به سه پرسش خواهند توانست بهتر به اهداف خود برسند. منافع از هر زمان دیگری در گذشته بیشتر در میان است و انتظارات عمومی نیز از گذشته بیشتر شده و محیط کسب و کار هم بسیار بسیار چالش برانگیز است. در این وضعیت هیاتمدیره شرکت‌ها برای تضمین بالاترین استانداردهای حاکمیت شرکتی باید نقش قاطعانه و قوی تری ایفا کنند.
برای رسیدن به این هدف، هیاتمدیره نیاز دارد روند مداوم خود ارزیابی را شروع کند. تا زمانی که از خود نپرسیم امروز داریم چگونه عمل می‌کنیم نمی‌توانیم فردا بهتر عمل کنیم. تنها زمانی که خود اندیشی بخشی از ذات هیاتمدیره باشد می‌تواند هدایتی استراتژیک حاصل کند تا ماموریت هیاتمدیره را تعریف کند. در حالی سوالات کوچک و بزرگ بسیاری در مورد خوداندیشی وجود دارد که این روند با سه سوال مهم آغاز می‌شود.
آیا مستقل هستیم؟
اغلب نشانه‌های هشدار اساسی وجود دارد که نشان می‌دهد هیاتمدیره، مستقل فکر نمی‌کند و استبداد رای، قضاوت هیاتمدیره را تحت تاثیر قرار می‌دهد.هر یک از اعضا چه مدت است که در هیاتمدیره حضور دارند؟ امکان دارد به خاطر سال‌های زیاد حضور در هیاتمدیره، برخی اعضا بسیار کوته بین شوند یا هنگامی که باید تصمیم‌های بزرگی گرفته شود، سرمایه‌گذاری شخصی آنها در شرکت، باعث ایجاد درگیری شود؟
براساس یک گزارش از مدرسه کسب و کار کلمبیا طبیعی است چشم‌انداز‌های مدیران پس از چند سال کار مداوم در یک شرکت خاص کهنه شود یا حتی تنزل کند. مشکل است که پس از یک دوره طولانی کار در یک شرکت کسی بتواند بی طرف باقی بماند.»
در موارد دیگر شرایط به راحتی قضاوت مستقل را ناممکن می‌سازد. اگر یک کسب و کار خانوادگی وارد بازار بورس سهام شود برای مثال، اعضای خانواده نمی‌توانند به عنوان اعضای هیاتمدیره، مستقل فکر کنند.
روند خوداندیشی که در آن هیاتمدیره نیاز دارد به استقلال دست یابدباید روندی بدون احساسات و وجدانی باشد. پرسش‌های سختی باید پرسیده شود و هیات‌مدیره‌ای که شهامت پرسیدن این پرسش‌ها از خود را دارد، حتما در آینده شهامت رویارویی با مشکلات مهم را نیز دارد.
آیا درک متقابل داریم؟
اگر گفت‌وگوها باز و آزاد باشد باید قدری درک متقابل واقعی در هیاتمدیره وجود داشته باشد. اعضای هیاتمدیره باید به هم اطمینان داشته باشند. آنها باید برای بیان ایده‌های جدید و به چالش کشیدن یکدیگر احساس راحتی کنند. اعضای هیاتمدیره مجبور نیستند بهترین دوستان یکدیگر باشند اما به یک احساس رفاقت نیاز دارند تا گروهی خلاق و پویا داشته باشند.
یک هیاتمدیره با دقت، علاقه مند و درگیر به معنای تصمیم گیری موثرتر است. آیا اعضای هیاتمدیره شما بادقت، درگیر و فعال هستند؟ آیا مدیرانی وجود دارند که این صفات را نداشته باشند؟ آیا ابزارها یا راه‌هایی برای تغییر روابط بین مدیران وجود دارد تا سطح علاقه‌مندی را افزایش دهد؟
آیا گروه مناسبی داریم؟
داشتن گروه مناسب یعنی ایجاد یک هیاتمدیره خوش ساخت با اعضایی که سوابق متنوعی دارند و برای مواجهه با چالش‌های پیش‌رو آماده هستند. داشتن گروه مناسب یعنی محدوده وسیعی از مهارت‌ها، استعدادها و چشم‌اندازهایی که می‌توانند استراتژی شرکت را در زمینه‌های مختلف تغذیه کنند. اینها ضروریات رقابتی، بازتاب تجربه‌های کاری مختلف، پیشینه شخصی و تمرینات آموزشی است.
واقعا به ساختار هیاتمدیره خود بنگرید. آیا مدیران گرداگرد میز، ترکیب متنوعی از تجربیات شغلی ارائه می‌دهند؟ آیا تخصص‌های مختلفی مانند اداره، بازاریابی وسرمایه گذاری دارند؟
مراقب متخصصین در هر پیشه‌ای باشید. کسب و کار شرکت هر چه باشد، اگر هیاتمدیره بر آن باشد که درباره فرصت‌های مختلف و مشکلاتی که روبه‌رو‌ی مدیریت است مشاوره دهد، ورودی مستقل ضروری است. در حقیقت، اعضای هیاتمدیره وقتی شرکت را مانند دیگر ذی نفعان می‌بینند، ارزشمندتر هستند.
خوداندیشی روندی بی پایان است. پرسش‌هایی در مورد استقلال خود، روابط و تنوع باید به صورت مداوم مطرح شود و توسعه یابد تا خدمت بهینه حاصل شود. همچنین خوداندیشی یک فعالیت چالش برانگیز است. اعمال ارزیابی جامع و هدفمند از هیاتمدیره، ممکن است به دخالت افراد حرفه‌ای مستقلی نیاز داشته باشد که برای استفاده بهینه از تجربیات و سرمایه‌های فکری قابل توجه خود آماده هستند. بعضی اوقات باید قبل از این که خودتان خودتان را ارزیابی کنید، دیگران شما را ارزیابی کنند.
* کارشناس مرکز ترویج حاکمیت شرکتی
منبع: فارس
ارسال نظر