به دنبال افزایش امیدواری برای بهبود بازارها پیش‌بینی شد
نفت ۱۰۰ دلاری برای سال ۲۰۱۱
بررسی تحولات بازارهای جهانی نفت‌خام در هفته گذشته
پیش‌بینی نفت 100 دلاری در سال 2011
غلامعلی رحیمی- مهرزاد زمانی *
بهای نفت‌خام در بازارهای جهانی طی هفته گذشته (20 دسامبر الی 24 دسامبر 2010) از یک روند افزایشی برخوردار بود.
به دنبال افزایش امیدواری‌ها به بهبود شرایط اقتصاد جهانی، انتشار آمار مثبت در مورد اقتصاد آمریکا نظیر بهبود رشد اقتصادی آمریکا در ۳ ماهه چهارم سال ۲۰۱۰، افزایش شاخص اعتماد مصرف‌کننده در این کشور، افزایش شاخص احساس مصرف‌کننده رویترز میشیگان،کاهش بیکاری و افزایش هزینه‌های مصرفی برای پنجمین ماه پیاپی در ماه نوامبر ۲۰۱۰ در آمریکا، اختلال در فعالیت پالایشگاه‌ها و مشکل بارگیری محموله‌های سوخت در پایانه نیویورک، اظهارنظر وزرای نفت کشورهای الجزایر، لیبی و کویت مبنی بر عدم وجود نگرانی درباره قیمت‌های کنونی نفت‌خام و لزوم افزایش آن، انفجار یکی از سه خط لوله نفتی متعلق به شرکت‌های شورون و آجیپ در منطقه نفتخیز دلتای نیجر در پی فعالیت‌های شورشیان در این کشور و تعلیق تولید نفت در این منطقه، ادامه تنش‌ها در شبه جزیره کره، افزایش ارزش سهام در بازارهای جهانی، کاهش قابل توجه سطح ذخیره‌سازی‌های نفت‌خام آمریکا (معادل ۳/۵ میلیون بشکه) در هفته منتهی به ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ و همچنین کاهش شدید دمای هوا در اروپا و آمریکا و به تبع آن افزایش تقاضای سوخت گرمایشی در این مناطق، قیمت نفت‌خام WTI در بورس نایمکس (آتی‌های ماه اول)، از حدود ۳۷/۸۹
دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۰ تا بیش از ۵۱/۹۱ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۳ دسامبر افزایش یافت. پیش‌بینی می‌شود در هفته پایانی سال ۲۰۱۰ دمای هوای مناطق شمالی آمریکا و اروپا همچنان پایین‌تر از سطح معمول بوده و این مساله تقاضای سوخت گرمایشی را در روزهای آتی افزایش خواهد داد.
همچنین به دنبال اظهار نظرهای اخیر برخی وزرای نفت سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) مبنی بر عادلانه بودن قیمت‌های کنونی نفت‌خام و عدم وجود نگرانی‌ها در این زمینه و لزوم افزایش آن در سال آینده، تحلیلگران اعلام کرده اند که قیمت‌های نفت‌خام در سال ۲۰۱۱ به بیش از۱۰۰ دلار در هر بشکه افزایش خواهد یافت.
شاخص بازارهای سهام طی هفته گذشته، به دلیل انتشار اطلاعات مثبت در مورد اقتصاد آمریکا نظیر بهبود رشد اقتصادی آمریکا در 3 ماهه چهارم سال 2010، افزایش شاخص اعتماد مصرف‌کننده در این کشور، افزایش شاخص احساس مصرف‌کننده رویترز میشیگان،کاهش بیکاری و افزایش هزینه‌های مصرفی برای پنجمین ماه پیاپی در ماه نوامبر 2010 در آمریکا، از یک روند افزایشی برخوردار بودند. البته طی هفته گذشته نگرانی درباره وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه یورو، از عوامل تضعیف‌کننده ارزش سهام در بازارهای جهانی به شمار می‌رود.
ارزش یورو در مقابل دلار طی هفته گذشته، در پی تداوم بحران کسری بودجه اروپا و افزایش نگرانی‌ها درباره وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه یورو، از یک روند نوسانی برخوردار بود. تصویب کمک‌های مالی به ایرلند از سوی اتحادیه اروپا، تا حدودی موجب تضعیف ارزش یورو در مقابل دلار گردیده است، ولی کارشناسان معتقدند این روند تداوم نیافته و برنامه‌های انبساطی بانک مرکزی آمریکا، سبب کاهش ارزش دلار خواهد شد.
به طور کلی ارزش دلار در مقابل یورو طی ماه‌های اخیر در پی تصمیمات فدرال رزرو مبنی بر ارائه کمک‌های مالی برای بهبود اوضاع اقتصادی این کشور، از یک روند کاهشی برخوردار بوده است. سیاست‌گذاران بانک مرکزی آمریکا اعلام کرده‌اند که آماده ارائه کمک‌های بیشتر برای بهبود اوضاع اقتصادی این کشور می‌باشند، بنابراین در صورت اجرای برنامه‌های انبساطی بانک مرکزی آمریکا و تزریق پول به اقتصاد این کشور برای جلوگیری از بازگشت به رکود، ارزش دلار افت خواهد کرد.
براساس آمار دبیرخانه سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک)، قیمت سبد نفتی اوپک طی دوره ۲۰ دسامبر الی ۲۲ دسامبر ۲۰۱۰، ازحدود ۵۹/۸۸ دلار در هر بشکه تا بیش از ۰۲/۹۰ دلار در هر بشکه افزایش یافت. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۲۲ دسامبر ۲۰۱۰، با ۱ دلار افزایش نسبت به هفته پیش از آن به هر بشکه ۸۹ دلار و ۳۸ سنت رسیده است. میانگین هفتگی بهای سبد نفتی اوپک در هفته منتهی به ۱۷ دسامبر ۲۰۱۰ معادل ۸۸ دلار و ۳۸ سنت بود. همچنین میانگین ماهانه بهای سبد نفتی اوپک طی ماه دسامبر ( تا ۲۲ دسامبر ۲۰۱۰ )، با ۵ دلار و ۷ سنت افزایش نسبت به میانگین ماه نوامبر ۲۰۱۰ به هر بشکه ۸۷ دلار و ۹۰ سنت رسیده است. میانگین بهای سبد نفتی اوپک در ماه نوامبر ۲۰۱۰ معادل ۸۲ دلار و ۸۳ سنت در هر بشکه بود. سبد نفت‌خام اوپک در بردارنده ۱۲ نوع نفت‌خام اعضای این سازمان شامل مخلوط الجزایر، گریسول آنگولا، اورینته اکوادور، سنگین ایران، سبک بصره، صادراتی کویت،
اس سیدر لیبی، سبک «بونی» نیجریه، مارین قطر، سبک عربی عربستان سعودی، موربان امارات و بی.سی.اف 17 ونزوئلا است.
قیمت نفت‌خام برنت دریای شمال در بازار بورس لندن(ICE) برای تحویل در ماه فوریه ۲۰۱۱، از یک روند افزایشی همراه با نوسان برخوردار بوده و در ابتدا به دلیل کاهش شدید دمای هوا در اروپا و به تبع آن افزایش تقاضای سوخت گرمایشی در این منطقه، از حدود ۷۴/۹۲ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۰ تا بیشتر از ۲۵/۹۴ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۳ دسامبر افزایش یافت، ولی مجددا در پی نگرانی‌ها درباره وضعیت اقتصادی کشورهای منطقه یورو، تا سطح ۷۷/۹۳ دلار در هر بشکه در تاریخ ۲۴ دسامبر کاهش یافت. سطح بالای ذخیره‌سازی نفت‌خام در آمریکا موجب شده است تا قیمت نفت‌خام برنت حق مرغوبیت ۷۴/۲ دلار در هر بشکه نسبت به نفت‌خام WTI داشته باشد.
میانگین بهای هر بشکه نفت‌خام صادراتی ایران با 2 دلار افزایش نسبت به هفته قبل (13 دسامبر 2010)، در روز 22 دسامبر 2010 به بشکه ای 89 دلار و 93 سنت رسیده است. براساس آمارهای امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، میانگین وزنی بهای هر بشکه نفت‌خام سبک ایران به مقصدهای مختلف در روز چهارشنبه (22 دسامبر 2010) 91 دلار و 9 سنت بود و همین رقم برای نفت‌خام سنگین در سطح 89 دلار و 26 سنت قرار داشت. همچنین قیمت هر بشکه نفت‌خام سبک ایران به بازار آفریقای جنوبی 91 دلار و 19 سنت و هر بشکه نفت‌خام سنگین ایران به این بازار 89 دلار و 79 سنت گزارش شده است.
هر بشکه نفت‌خام سبک ایران در بازار آسیا ۹۱ دلار و ۲۶ سنت، شمال غربی اروپا ۹۱ دلار و ۱۴ سنت و در بازار مدیترانه ۹۰ دلار و ۹ سنت معامله شده است. هر بشکه نفت‌خام سنگین ایران نیز در بازار آسیا ۸۹ دلار و ۱۶ سنت، شمال غربی اروپا ۸۹ دلار و ۷۴ سنت و در بازار مدیترانه ۸۸ دلار و ۲۹ سنت به فروش رسیده است. طی دوره ۱۳ دسامبر الی ۲۲ دسامبر ۲۰۱۰، بیشترین افزایش در قیمت نفت‌خام سبک و سنگین ایران مربوط به بازار شمال غربی اروپا به ترتیب با ۱۷/۲ و ۱۸/۲ دلار افزایش در هر بشکه بوده است. میانگین وزنی بهای هر بشکه نفت‌خام سبک و سنگین ایران به مقصدهای مختلف از ابتدای ماه دسامبر نیز به ترتیب به میزان ۰۱/۲ و ۲ دلار در هر بشکه طی دوره مذکور افزایش یافته است.
براساس آمار اداره اطلاعات انرژی آمریکا میزان ذخایر نفت‌خام این کشور در هفته منتهی به 17 دسامبر 2010 معادل 7/340 میلیون بشکه بوده است که در مقایسه با هفته قبل
(۱۰ دسامبر ۲۰۱۰) به میزان ۳/۵ میلیون بشکه کاهش یافته است و معادل ۲/۱۳ میلیون بشکه از میزان مشابه سال قبل در تاریخ ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹ بیشتر می‌باشد. میزان این ذخایر بر حسب روز نیز نسبت به هفته قبل معادل ۷/۰ روز کاهش یافته و در سطح ۱/۲۳ روز قرار گرفته است و معادل ۶/۰ روز کمتر از میزان مشابه سال قبل است. طی دوره مذکور، سطح خوراک پالایشی آمریکا به میزان ۴۸ هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح ۹۲۶/۱۴ میلیون بشکه در روز قرار گرفته است که به میزان ۱۴۹/۱ میلیون بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است.
تولید نفت‌خام آمریکا طی دوره 10 دسامبر 2010 الی 17 دسامبر 2010 به میزان 6 هزار بشکه در روز کاهش یافته و در سطح 598/5 میلیون بشکه در روز قرار گرفته است و معادل 74 هزار بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل در تاریخ 18 دسامبر 2009 است. در همین زمان میزان واردات نفت‌خام آمریکا از 690/7 میلیون بشکه در روز به 741/8 میلیون بشکه در روز (معادل 051/1 میلیون بشکه در روز) افزایش یافته است که به میزان 034/1 میلیون بشکه در روز بیشتر از میزان مشابه سال قبل است.
پیش‌بینی قیمت:
با توجه به اینکه نفت‌خام WTI سطح
90 دلاری را شکسته بود در هفته گذشته توانست در پی کاهش قابل توجه در ذخیره‌‌های نفت‌خام آمریکا بار دیگر از این سطح گذشته و در بالاتر از آن به ثبات برسد، به طوری‌که برخی از کارشناسان رسیدن به 94 دلار را طی روزهای آتی پیش‌بینی کرده‌اند. در هفته گذشته سطح حمایت 87 دلاری مانع کاهش بیشتر قیمت شد و در مسیر افزایشی بعد از عبور از رکورد قبلی به سطح مقاومت 5/91 دلار رسید.
در شرایط فعلی قیمت از سطح ۵۰ درصد فیبوناچی برابر با ۹۰ دلار بالاتر رفته است که باید منتظر بود در پایان ماه دسامبر می‌توان بالاتر از این سطح بسته شود یا نه؟ در هفته گذشته اکثر آمار منتشر شده در مورد اقتصاد آمریکا خوش بینانه بود، گرچه هنوز کارشناسان اعتقاد دارند شرایط بنیادی کشور مناسب نیست و ریسک‌های احتمالی وجود دارد. شاخص‌های اعتماد و احساس مصرف‌کننده هر دو افزایش داشتند و تعداد متقاضیان کار نیز در حد انتظار بود. البته آمار در بخش مسکن کمی نامناسب بود.
در کشورهای اروپایی هنوز ریسک اقتصادی مربوط به کشورهای ضعیف‌تر وجود دارد و شرایط نسبت به آمریکا وخیم است. کاهش بیش از حد یورو در مقابل دلار موجب شده است که برخی از بانک‌ها دست به خرید یورو در این سطح بزنند که موجب تقویت یورو شد، ولی عملا شرایط اقتصادی به نفع دلار است. کاهش زیاد در ذخیره‌سازی‌های نفت‌خام طی دو هفته گذشته موجب شده است که فشار افزایشی خوبی بر قیمت نفت وارد آید که این موضوع می‌تواند نشان از افزایش مصرف و احتمال ادامه افزایش باشد. در هفته جاری هنوز قیمت نفت تحت فشار افزایشی قرار دارد و از طرف دیگر قیمت در ماه دسامبر بسته خواهد شد دامنه اولیه نوسانی بین 90 تا 5/91 دلار خواهد بود. در صورت کاهش از سطح 90 دلار سطح حمایت بعدی 87 دلار خواهد بود.
*کارشناسان ارشد اقتصاد انرژی
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی (www.iies.org )
ارسال نظر