غلامعلی رحیمی - مهدیه علوی*
قیمت گاز طبیعی در بازار آمریکا طی هفته گذشته (منتهی به ۶ فوریه ۲۰۱۳) افزایش یافت.دلیل این رشد، افزایش میزان مصرف گاز طبیعی آمریکا (عمدتا در بخش خانگی و تجاری که معادل ۳۷/۷ درصد بوده) و همچنین کاهش تولید گاز طبیعی این کشور (۲۸/۰ درصد) و کاهش تعداد دکل‌های حفاری فعال در بخش گاز طبیعی بوده است ضمن اینکه کاهش سطح ذخایر زیرزمینی عملیاتی گاز طبیعی ایالات متحده که معادل ۱۱۸ میلیارد فوت مکعب بوده است نیز از دیگر عوامل آن ذکر می‌شود.

بر این اساس، قیمت تک محموله گاز طبیعی در بازار هنری هاب از 3/33 دلار با 8 سنت (4/2 درصد) افزایش تا 41/3 دلار افزایش یافت.
قیمت تک محموله گازطبیعی در بازار شیکاگو نیز طی دوره مذکور از ۵۰/۳ دلار تا ۵۲/۳ دلار در هر میلیون بی.تی.یو افزایش یافت.
از سوی دیگر، قیمت تک محموله گاز طبیعی در بازار نیویورک از 98/13 دلار با 24/2 دلار (02/16 درصد) کاهش به 74/11 دلار رسید.
قیمت آتی گاز طبیعی در بورس آمریکا (آتی‌ماه اول برای تحویل در ماه مارس ۲۰۱۳) ابتدا از ۳۱۵/۳ دلار تا ۴۱۸/۳ دلار در هر میلیون بی.تی.یو افزایش یافت ولی مجددا به ۲۷۲/۳ دلار افت کرد.
قیمت آتی گاز طبیعی در بازار لندن(ICE) نیز که برای تحویل در ماه مارس 2013 معامله شد از 5102/10 دلار تا 4052/10 دلار کاهش یافت.
مصرف گاز طبیعی آمریکا طی هفته گذشته نسبت به هفته قبل از آن ۳۷/۷ درصد افزایش یافته که در این میان مصرف بخش‌های نیروگاهی، صنعت و خانگی و تجاری به ترتیب با ۳۴/۷ درصد، ۵۳/۱ درصد و ۰۳/۱۰ درصد افزایش همراه بوده است.
کل تقاضای گاز طبیعی 14/7 درصد افزایش نشان می‌دهد ضمن اینکه میزان واردات گاز طبیعی آمریکا از طریق خط لوله از کانادا 64/1 درصد و واردات LNG 29/38 درصد کاهش یافته است.
واردات گاز طبیعی از کانادا ۷۴/۰ درصد و واردات LNG نیز ۲۳/۶۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.
تولید بازاری گاز طبیعی آمریکا طی دوره مذکور در حدود 27/0 درصد کاهش داشته است که در مقایسه با میزان مشابه سال قبل 59/0 درصد کمتر است.
بر اساس گزارش موسسه بیکر، تعداد دکل‌های حفاری چرخشی گاز طبیعی آمریکا در حدود ۴۲۸ دکل بوده که در مقایسه با هفته قبل از آن به میزان ۶ دکل کاهش داشته است.
از سوی دیگر، تعداد دکل‌های حفاری در بخش نفت (که شامل تولید گازهای همراه نفت نیز می‌شود) 17 دکل افزایش یافته و در سطح 1332 دکل فعال قرار گرفته است.
بر اساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی آمریکا ذخایر زیر زمینی عملیاتی گاز طبیعی آمریکا ۲۶۸۴ میلیارد فوت مکعب بود که نسبت به هفته قبل از آن ۱۱۸ میلیارد فوت‌مکعب کاهش یافته است. این ذخایر ۲۲۶ میلیارد فوت مکعب کمتر از میزان مشابه سال قبل (یکم فوریه ۲۰۱۲) بوده و ۳۵۱ میلیارد فوت مکعب (۱۵ درصد) نیز بیشتر از متوسط ۵ سال گذشته (۲۰۱۲- ۲۰۰۸) است.
متوسط ذخایر زیر زمینی گاز طبیعی آمریکا طی 5 سال گذشته 2333 میلیارد فوت مکعب بوده است.
در منطقه شرق، ذخایر نسبت به هفته قبل از آن ۸۸ میلیارد فوت مکعب کاهش یافت و در سطح ۱۳۰۳ میلیارد فوت مکعب قرار گرفت که این رقم ۱۱۸ میلیارد فوت مکعب (۱۰ درصد) از متوسط ۵ سال گذشته این منطقه بیشتر است.
ذخایر در منطقه تولیدی (آلاباما، آرکانزاس، کانزاس، لوئیزیانا و....) 174 میلیارد فوت‌مکعب بالاتر از متوسط 5 سال گذشته این منطقه یعنی 819 میلیارد فوت مکعب بوده است. این رقم نسبت به هفته قبل از آن 20 میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و 993 میلیارد فوت مکعب گزارش شده است.
سطح ذخایر زیرزمینی عملیاتی گاز طبیعی منطقه تولید ۹۸ میلیارد فوت مکعب (۹ درصد) از میزان مشابه سال قبل (تاریخ یکم فوریه ۲۰۱۲) کمتر است.
سطح ذخایر زیرزمینی گاز طبیعی منطقه غرب آمریکا نسبت به هفته قبل از آن 10میلیارد فوت مکعب کاهش یافت و در سطح 388 میلیارد فوت مکعب قرار گرفت که این مقدار، 59 میلیارد فوت مکعب بالاتر از متوسط 5 سال گذشته این منطقه است.
به طور کلی سطح ذخایر زیر زمینی عملیاتی گاز طبیعی آمریکا که ۲۶۸۴ میلیارد فوت‌مکعب است، در محدوده تاریخی ۵ سال گذشته قرار دارد.
* کارشناسان بازار انرژی
منبع: سایت موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی ( www.iies.org )