کارشناسان صنعت و بازار گچ در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» عنوان کردند
رقابت منفی؛ بلای جان صنعت سفید
تعداد واحدهای تولیدکننده گچ چند برابر نیاز واقعی کشور است
تاخیر چند ماهه در ترخیص ماشینآلات وارداتی
رحمت الله رضایی، عضو هیاتمدیره انجمن صنایع و معادن گچ کشور با اشاره به اینکه ماشینآلات این صنعت دچار فرسودگی شدهاند، به «دنیایاقتصاد» گفت: از حدود ۶ ماه پیش وزارت صمت مجوز واردات ماشینآلات معدنی را برای واحدهای بزرگ تولیدکننده گچ به شرط خرید یک دستگاه داخلی صادر کرد که با توجه به تولید محدود این ماشینآلات در داخل کشور و از طرفی اجباری که برای معدن کاران وجود دارد، با قیمت بسیار بالایی عرضه میشود. از طرفی کیفیت این ماشینآلات به هیچ عنوان قابل قیاس با نمونههای مشابه خارجی نیست و گاهی بعد از دو ماه دچار مشکل میشود.
وی افزود: در بخش واردات ماشینآلات هم با مشکلات عدیدهای مواجه هستیم و به دلیل تحریمها فقط میتوان از امارات یا ترکیه خریداری کنیم که البته برخی از ماشینآلات در این کشورها هم وجود ندارد. از طرفی در کشور ما یکی از شرطهای واردات ماشینآلات این است که سال تولید آن مربوط به ۲۰۱۶ به بالا باشد و بازرگانان کشورهای مبدا با علم به این مساله، بهای این ماشینآلات را به شدت افزایش دادهاند یا مدل و سال تولید آن را دستکاری میکنند.
رضایی ضمن اشاره به کاهش فروش گچ در کشور اظهار کرد: میزان تقاضا برای گچ نسبت به سالهای گذشته به دلیل رکود ساختوساز تا ۴۰درصد کاهش یافته است. از طرفی در عرصه صادرات هم مشکلات مختلف باعث شده تا کمتر سراغ تولیدکننده ایرانی بیایند. دولت عراق عوارض گمرکی را افزایش داده است یا کشور هند با توجه به هزینههای حملونقل دریایی از ایران، ترجیح میدهد از عربستان یا عمان خرید کند؛ با توجه به این مساله مجبوریم برای صادرات گچ را به قیمت ارزانتر صادر کنیم. به طور کلی عمده صادرات ما به عراق، چین، هند، امارات، قطر و کویت انجام میشود.
عضو هیاتمدیره انجمن صنایع و معادن گچ کشور ادامه داد: با توجه به صادراتی که انجام میشود در ازای محصول صادر شده، برخی محصولات از جمله مواد اولیه تولید پانلهای گچی وارد میکنیم. با وجود اینکه این شیوه واردات بارها انجام شده و کاملا در جریان قرار دارند اما شاهدیم که برای یک استعلام از بانک مرکزی گاهی تا ۴ ماه باید کالاهای ما در گمرک بماند و هزینه دموراژ سرسامآوری پرداخت کنیم.
این تولیدکننده با بیان اینکه عمده واردات ما مواد اولیه برای تولید پنلهای گچی است، گفت: با وجود اینکه در ایران تقاضای بسیار بالایی برای پانلهای گچی شاهدیم اما تاخیر چند ماهه برای ترخیص مواد اولیه، تولید ما را با وقفه مواجه میکند.
وی افزود: مشکلات واردات ماشینآلات بهروز و همچنین قیمتهای سرسامآور مواد موردنیاز باعث شده تا موضوع تنوع تولید در صنعت گچ در حاشیه قرار بگیرد. طبیعی است که واحدهای گچ توانایی مالی لازم را برای محصولات جدید نداشته باشند. این در حالی است که در کشورهای دیگر این مواد با قیمت بسیار ارزانتری به دست تولیدکننده میرسد.
رضایی با اشاره به اینکه تنها حامی صنعت گچ وزارت صمت بوده است، تصریح کرد: افزایش نرخ گچ در سال جدید حدود ۳۰درصد بوده که تناسبی با افزایش هزینهها مانند نرخ سوخت و تجهیزات ندارد اما به هر حال در تعیین قیمتها باید قدرت خرید مردم هم در نظر گرفته شود.
مالیاتها کمر صنعت گچ را شکسته است
علی اکبر جمعهای، عضو دیگر هیاتمدیره انجمن صنایع و معادن گچ کشور به «دنیایاقتصاد» گفت: هزینههای تولید گچ در سالجاری نسبت به سال گذشته در تمامی بخشها چند برابر افزایش یافته است. به طور نمونه در حالی که سال گذشته ماهانه حدود ۱۵میلیون تومان هزینه گاز واحد تولیدی خودم را پرداخت میکردم، در سالجاری این عدد به ۳۰۰میلیون تومان رسیده است. این در حالی است که میزان تولید هم نسبت به سال گذشته کاهش یافته است و جالب اینکه نماینده سمنان در مجلس شورای اسلامی تا قبل از تایید اداره گاز استان، این افزایش قیمت را غیرقابل باور میدانست.
وی افزود: اگر دولت واقعا دغدغه ارزانی مسکن را دارد و کنترل بازار را در اولویت قرار داده است، باید هزینه واحدهای تولیدی مرتبط مانند صنعت گچ را کاهش دهد. در غیراین صورت، تولیدکننده با نرخهای کنونی دچار مشکلات عدیدهای میشود؛ سال گذشته هر گونی گچ را ۲۰۰ تومان میخریدیم اما امروز ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ تومان برای ما تمام میشود.
جمعهای تصریح کرد: سوال من از مسوولان این است که چرا باید مالیات ارزش افزوده را تولیدکننده پرداخت کند؟ این مالیات بر عهده مردم است؛ متاسفانه حتی تجهیزاتی که از بازار خریداری میکنیم به ما فاکتور رسمی نمیدهند که بتوانیم برای کاهش مالیاتها به سازمان امروز مالیاتی ارائه کنیم. مالیاتها کمر صنعت گچ را شکسته است.
مدیرعامل «حریر گچ» اظهار کرد: متاسفانه تعداد کارخانههای گچ چند برابر نیاز کشور است. چنانچه ۵۰ کارخانه گچ با ظرفیت کامل تولید کنند، نیاز کشور تامین میشود اما فقط در استان سمنان حدود ۶۰ واحد تولیدکننده گچ وجود دارد. این میزان کارخانه باعث ایجاد رقابت منفی قیمت در کشور شده به گونهای که به دلیل ارزان فروشی بیرویه ناشی از حجم بالای تولید، حتی ۳۰درصد افزایش قیمت که نسبت به افزایش هزینهها بسیار ناچیز است، اعمال نمیشود. متاسفانه با واحدهایی که ارزان فروشی بیرویه دارند، برخورد نمیشود.