قوانین بازی در زمین ناشناخته‌ها

تحریم‌های مربوط به ارزهای دیجیتال OFAC از سال۲۰۲۱ در حال افزایش است. اولین تحریم‌های مرتبط با رمزنگاری توسط OFAC از سال۲۰۱۸ آغاز شد؛ زمانی که دو شهروند ایرانی را به واسطه ارتباط با باج‌افزار SamSam در لیست تحریم‌ها قرار داد و آدرس‌های بیت‌کوین مرتبط با این افراد را به‌عنوان شناسه‌ها در فهرست افراد مسدودشده (SDN) ثبت کرد. طی دو سال آینده، تقریبا تمام آدرس‌های ارزهای دیجیتالی که به‌عنوان شناسه‌های تحریم گنجانده شده بودند، شامل آدرس‌های کیف پول‌های شخصی بودند که توسط افراد کنترل می‌شد. در سال۲۰۱۸ اسامی لیست تحریمی به‌طور میانگین دو آدرس در پرونده داشتند که به چهار آدرس در سال۲۰۱۹ و ۹ آدرس در سال۲۰۲۰ تغییر کرد.این وضعیت از سال۲۰۲۱ تغییر کرد؛ زمانی که OFAC به جای افراد حقیقی، شروع به تحریم سرویس‌های رمزنگاری کرد. در آن زمان، میانگین تعداد آدرس‌ها در هر نهاد تحریم‌شده تا سال۲۰۲۲ به ۳۵رسیده بود و با احتساب تمام شناسه‌های افراد تحت تحریم شامل بیش از ۱۰۰آدرس کیف پول ارزهای دیجیتال بود.

تحول تحریم‌ها از ۲۰۲۲

برای بررسی اثرات تحریم‌ها بر فعالیت‌های غیرقانونی ارزهای دیجیتال، فعالیت برخی از برجسته‌ترین نهادهای تحریم‌شده در سال۲۰۲۲، قبل و بعد از تحریم توسط OFAC توسط «چین‌آنالیز» مورد مطالعه قرار گرفته است و به این منظور سه سرویس Hydra، Garantex و Tornado Cash انتخاب شده است.

Hydra: بزرگ‌ترین دارک‌نت در جهان بود تا اینکه سرورهای آن توسط پلیس آلمان مصادره شد. دارک‌نت، شبکه‌ای شخصی و پوشیده است که ارتباطات آن فقط به‌صورت ارتباط یک زوج معتمد یعنی کاربر به کاربر (دوست به دوست) یا (F۲F) است که از پروتکل‌ها و پورت‌های غیر استاندارد استفاده می‌کند. دارک‌نت‌ها متمایز از دیگر شبکه‌های رایج کاربر به کاربر هستند؛ به‌طوری‌که اشتراک‌گذاری به شرط anonymous (مخفی بودن آدرس IP) است. همزمان با پلیس آلمان، هیدرا مارکت در آوریل۲۰۲۲ توسط OFAC هدف قرار گرفت و عملا به تعطیلی کشانده شد. Hydra روسی، نه تنها در تسهیل فروش مواد مخدر نقش داشت، بلکه خدمات پول‌شویی را به مجرمان سایبری، از جمله مهاجمان باج‌افزاری ارائه می‌داد.

Garantex: صرافی رمزنگاری مستقر در روسیه بود که همزمان با Hydra به‌دلیل فعالیت پول‌شویی مشابه تحریم شد. بر خلاف داستان Hydra که پس از هدف تحریم‌ها قرار گرفتن به تعطیلی کشانده شد Garantex پس از تحریم‌ها کماکان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

:Tornado Cash سرویس غیرمتمرکز در بلاک‌چین اتریوم است که در اوت۲۰۲۲ (و بار دیگر در نوامبر) به‌دلیل تسهیل پول‌شویی، عمدتا در رابطه با وجوه سرقت‌شده در هک ارزهای دیجیتال توسط مجرمان سایبری مرتبط با کره‌شمالی، تحریم شد. پروتکل Tornado Cash به کاربران شبکه اتریوم اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های آنها به‌صورت محرمانه باقی بماند. تراکنش‌ها در پلتفرم تورنادو کش به‌صورت محرمانه انجام می‌شود و با استفاده از این پلتفرم آدرس گیرنده در شبکه اتریوم ثبت نمی‌شود.

 Tornado Cash در حال حاضر تنها پروتکل DeFi است که توسط OFAC تحریم شده است؛ به جز Tornado Cash تمام اسامی تحت تحریم دیگر خدمات متمرکز یا کیف پول شخصی هستند. به‌عنوان یک پروتکل غیرمتمرکز، هیچ شخص یا سازمانی نمی‌تواند به راحتی سرویس‌های متمرکز، Tornado Cash را محدود سازد.

سرنوشت تحریم‌ها

تاثیر تحریم‌های کریپتو به صلاحیت قضایی و محدودیت‌های فنی بستگی دارد؛ فناوری‌های جدید و اشکال انتقال ارزش، چشم‌انداز اجرای جرایم مالی را تغییر داده‌اند. تجربه OFAC در تحریم این سرویس‌ها اطلاعات دست اولی را در زمینه تاثیر تحریم‌ها رمزارزها به دست می‌دهد. تلاش‌های این نهاد طی دو سال گذشته برای فراتر رفتن از افراد حقیقی و تحریم خدمات ارزهای دیجیتال که پول‌شویی و تسهیل سایر فعالیت‌های مجرمانه مبتنی بر رمزنگاری، درس‌هایی را برای تمام نهادها قانون‌گذاری می‌تواند داشته باشد. سرنوشت سرویس‌هایی که در بالا به آنها اشاره شد، می‌تواند نشان ‌دهد که چگونه متغیرهای مختلف بر توانایی آژانس‌ها برای اعمال تحریم‌ها علیه خدمات ارزهای دیجیتال تاثیر می‌گذارند.

اول، مورد Hydra می‌تواند این درس را داشته باشد که تحریم‌ها می‌توانند علیه نهادهای متمرکز در حوزه‌های قضایی مشخص، کاملا موثر ظاهر شوند. سرورهای هیدرا مارکت در آلمان قرار داشتند، مجری قانون آلمان در هماهنگی با آژانس‌های ایالات متحده موفق ظاهر شد و توانست بازار آن را به‌طور موثری با مشکل مواجه سازد و ضربه مهلکی به آن وارد کند.

دوم، Garantex نشان می‌دهد که در صورت عدم همکاری بین‌المللی نمی‌توان انتظار خاصی داشت. درحالی‌که Garantex تا حد زیادی از اکوسیستم مبادلات کنار گذاشته شده است، روسیه از اعمال تحریم‌ها علیه این سرویس خودداری کرده است و به این ترتیب بدون محدودیت به فعالیت خود ادامه می‌دهد. این مورد نشان می‌دهد که تحریم در زمانی که حوزه قضایی اصلی هیچ کانال همکاری رسمی با OFAC ندارد، نمی‌تواند موثر باشد.

در نهایت، پرونده سرویس غیرمتمرکزی مانند Tornado Cash پیچیده‌تر است. درحالی‌که وب‌سایت فرانتاند آن حذف شد، قراردادهای هوشمند آن کماکان می‌توانند به‌طور نامحدود اجرا شوند؛ به این معنی که افراد همچنان می‌توانند از نظر فنی از آن استفاده کنند. مورد Tornado Cash نشان می‌دهد که تحریم‌ها علیه سرویس‌های غیرمتمرکز تنها می‌تواند در قاموس ابزاری برای بی‌انگیختگی استفاده از خدمات عمل کند تا اینکه بتواند استفاده از سرویس غیرمتمرکز را به‌طور کامل قطع کند. هرچند به نظر می‌رسد تحریم‌ها توانسته‌اند به سد دفاعی غیرمتمرکز Tornado Cash ضربه خود را وارد کنند؛ جریان ورودی این سرویس در ۳۰روز پس از تحریم، ۶۸درصد کاهش یافت.

مطالعه موردی چگونگی رویکرد OFAC و معادل‌های بین‌المللی آن، می‌تواند اطلاعات ارزشمندی را درباره تحریم‌ها علیه انواع مختلف نهادهای مرتبط با رمزارز ارائه دهد. از این منظر می‌توان پیشرفت و توسعه الگوها در عملکرد این نهاد دید. در حال حاضر نهادهای تحریم‌کننده همچنان در حال بهبود عملکرد خود در هدف‌گیری موثر تحریم‌ها علیه انواع مختلف خدمات ارزهای دیجیتال غیرقانونی، با مشارکت سایر آژانس‌ها در ایالات متحده و سطح بین‌الملل هستند.