فرشهای کلاهبرداری رمزارزها
یکی از روشهای کلاهبرداری که بهطور مداوم در بازار قربانی میگیرد، راگپول نام دارد. راگپول برگرفته از عبارت کشیدن فرش از زیر پای کسی و یک نوع رایج کلاهبرداری ارزهای دیجیتال است که در آن توسعهدهندگان با هدف کلاهبرداری، سرمایهگذاران را با پروژههای جدید به ظاهر سودآور و جذاب فریب میدهند و سپس بعد از مدتی با پول سرمایهگذاران ناپدید میشوند و آنها را با یک پروژه و توکنهای بیارزش رها میکنند. درحالیکه این نوع کلاهبرداری منحصر به فضای ارزهای دیجیتال نیست، اما با توجه به ماهیت جدید این بازار و عدم آگاهی بسیاری از سرمایهگذاران نسبت به روشهای کلاهبرداری، راگپول به یک هدف محبوب برای سارقان و کلاهبرداران ارزهای دیجیتال تبدیل شده است.
همچنین ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند و علاوه بر تراکنشهای غیرقابل برگشت، در بسیاری از زمانها شناسایی افراد کلاهبردار غیرممکن است و سرمایهگذاران فریبخورده با پروژههای راگپول شانس بسیار کمی برای بازگشت داراییهای خود دارند. با توجه به این موضوع، تمام سرمایهگذاران و علاقهمندان به ارزهای دیجیتال و سرمایهگذاری در این بازار مهم است با این روش کلاهبرداری آشنا باشند و نشانههای آن را جدی بگیرند.
کلاهبرداری راگپول
در بازار ارزهای دیجیتال، زمانی که توسعهدهندگان یک پروژه به محض اطمینان از بهدست آوردن اعتماد سرمایهگذاران و دریافت سرمایه، بهطور ناگهانی و به عمد پروژه را رها کرده و با سرمایه بهدستآمده فرار میکنند، راگپول انجام میشود. کلاهبرداران در این روش، سرمایه و پول واقعی کاربران را بهدست میآورند و در عوض به آنها توکنهای بیارزش میدهند. بهطور معمول، فرآیند راگپول با ایجاد یک توکن ارز دیجیتالی جدید آغاز میشود. این توکن در ادامه در صرافیهای غیرمتمرکز لیست و امکان خرید و فروش آن مهیا میشود. کلاهبرداران سپس از قدرت بازاریابی رسانههای اجتماعی استفاده میکنند و یک کمپین تبلیغاتی پر هیاهو و پر سر و صدا را در کانالهای بیشماری راهاندازی میکنند تا جامعه سرمایهگذاران را به این طعمه جذب کنند.
این کلاهبرداریها اغلب وعدههای توخالی بازدهی بسیار بالا را میدهند یا از طرحهایی مانند پانزی برای جذب کاربران استفاده میکنند. در ادامه با ورود سرمایه به بازار توکن، قیمت توکن افزایش مییابد و هنگامی که قیمت به اوج میرسد، تیم توسعه و کلاهبرداری که حجم بزرگی از توکنها را در اختیار دارند، آنها را به فروش میرسانند و از این طریق سرمایه کاربران را به سرقت میبرند. در نتیجه فروش گسترده، قیمت باقی توکنهای بازار بهشدت کاهش پیدا میکند و در نتیجه توکنهایی که در اختیار سرمایهگذاران است، کاملا بیارزش میشوند.
ظاهر پروژههای راگ پول
تمام پروژهها در بازار ارزهای دیجیتال به موفقیت نمیرسند، توکنهای دیجیتالی تحت عوامل مختلفی نوسانات قیمتی تجربه میکنند و برخی زمانها حتی در صورت وجود نیت خوب توسعهدهندگان و سالها تلاش، در نتیجه برخی اتفاقات مانند باگ در کدنویسی، کاهش شدید قیمتی بازار ارزهای دیجیتال یا قانونگذاریها، این پروژهها نمیتوانند موفق باشند و ارزش خود را طی زمان از دست میدهند. درحالیکه نتیجه هر دو پروژه شکستخورده و راگپول از بین رفتن ارزش توکن و سرمایه کاربران است، اما تفاوت اصلی میان آنها در دلیل رخ دادن این اتفاق است.
در راگپول، توسعهدهندگان پروژه را از عمد رها میکنند و ارزش توکن پروژه را از بین میبرند؛ درحالیکه در پروژههای شکستخورده توسعهدهندگان سخت تلاش کردند تا پروژه را به موفقیت برسانند؛ اما به هر دلیل موفق نشدهاند. پروژههای راگپول برای فریب سرمایهگذاران ایجاد میشوند. بنابراین از تمام روشهای بازاریابی و جذب سرمایهگذاران به بهترین شکل استفاده میکنند. این پروژهها معمولا طراحی جذابی در سایت و اپلیکیشن خود دارند، شبکههای اجتماعی آنها فعال است و بهطور مداوم به کاربران پاداش میدهند، مسابقات و طرحهای تشویقی برگزار میکنند و تصاویر و ویدئوهای جذاب را به اشتراک میگذارند.
کلاهبرداران همچنین با انتشار مواردی مانند وایت پیپر، برخی ابزارها، شرح مسیر توسعه و اهداف تلاش میکنند تا پروژه خود را معتبر و کاربردی نشان دهند. یک پروژه جذاب که قرار است بهزودی برخی مشکلات بزرگ بلاک چین و جهان را رفع کند و به محبوبترین و بزرگترین ارز دیجیتال جهان تبدیل شود؛ درحالیکه هدف این پروژه رفع هیچ مشکل و ارائه خدمات نیست، بلکه تنها برای فریب سرمایهگذاران و سرقت داراییهای آنها طراحی شده و فعالیت میکند.
شناسایی و دوری از راگپولها
با وجود بسیاری از شباهتها میان پروژههای راگپول و ارزهای دیجیتال معتبر بازار، نشانههای واضحی برای سرمایهگذاران وجود دارد که میتوانند به کمک آنها به اهداف پروژه شک کنند و از سرقت رفتن داراییهای خود جلوگیری کنند. هر پروژه ارز دیجیتال معتبر، وایت پیپر خود را دارد. وایت پیپر یک مقاله و سند است که در آن توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژه اهداف ارز دیجیتال، نحوه مدیریت، نحوه فعالیت، جزئیات توکن و مسائل فنی را در آن شرح میدهند و به توسعهدهندگان کمک میکنند تا با پروژه و راهحلهای آن آشنا شوند. درحالیکه اکثر پروژههای راگ پول نیز وایت پیپر خود را دارند، اما در این وایت پیپرها تنها شعار و اهدافی نوشته شده است که به فریب سرمایهگذاران کمک کنند. وایت پیپر پروژههای راگ پول معمولا فاقد جزئیات فنی، آشنایی با تیم توسعه، سوابق فعالیت، نحوه و مسیر رسیدن به اهداف ذکرشده و دیگر موارد مشابه است. این وایتپیپرها بیش از آنکه به سرمایهگذاران کمک کنند تا هدف و برنامه پروژه را درک کنند، بهعنوان یک بروشور تبلیغاتی عمل میکنند.
بررسی وضعیت عرضه و میزان قفل بودن دارایی در ارز دیجیتال نیز در شناسایی راگ پولها کاربرد دارد. توسعهدهندگان پروژههای معتبر معمولا بخش کوچکی از عرضه کل را برای جذب سرمایه در راستای ادامه توسعه در اختیار میگیرند و میزان عرضه توکن را نیز کنترل میکنند. در این پروژهها، معمولا توکنها سقف عرضه دارند و تمام توکنها به ناگهان عرضه نمیشوند و در یک بازه زمانی چند ساله در اختیار سرمایهگذاران و علاقهمندان قرار میگیرند. درحالیکه پروژههای راگپول چنین قفل و محدودیتی را برای عرضه توکن در نظر نمیگیرند، زیرا قصد دارند تا در زمان مناسب با در اختیار گرفتن حجم زیادی از توکنهای پروژه، نقدینگی را به سرقت ببرند.
بررسی موجودی نهنگهای پروژه نیز اهمیت بسیاری دارد. در پروژههای راگپول و کلاهبرداری، بخش زیادی از توکنها ممکن است تنها در اختیار چند آدرس باشند. این موضوع در زمانی که ارز دیجیتال هنوز ارزش بازار زیادی پیدا نکرده است، میتواند بسیار مخرب باشد؛ زیرا فروش موجودی این نهنگها میتواند تمام ارزش توکن را از بین ببرد. توسعهدهندگان ناشناس نیز زنگ خطر بعدی هستند. علاقهمندان به سرمایهگذاری در توکنها و پروژههای کمتر شناختهشده بازار باید حتما تیم توسعه آن را نیز بررسی کنند. کسب اطلاعاتی از جمله اینکه این افراد چه کسانی هستند، چه سوابق فعالیت و مهارتهایی دارند، میتواند دید مناسبی از آینده پروژه و شانس رسیدن به اهداف را به توسعهدهندگان دهد.
درحالیکه توسعهدهندگان ناشناس معمولا بهعنوان یک نشانه خطر به شمار میروند، اما برخی از ارزهای دیجیتال مطرح بازار از جمله بیتکوین توسعهدهندگان ناشناس دارند و این موضوع به خودی خود نمیتواند دلیلی بر کلاهبرداری بودن پروژه باشد. با این حال امروزه اکثر توسعهدهندگان ناشناس پروژههای معتبر بازار ارزهای دیجیتال همچنان با نام مستعار فعالیت و در شبکههای اجتماعی حضور پررنگی دارند. حضوری که به تبلیغات محدود نیست و با بررسی آنها میتوان به اطلاعات مناسبی از سطح مهارت و دانش آن افراد دست یافت. نوسانات شدید قیمتی یک ارز دیجیتال نیز نشانهای برای احتیاط بیشتر قبل از سرمایهگذاری است. بسیاری از کلاهبرداران در راستای تبلیغ توکن خود و همچنین جذب سرمایهگذاران جدید، با دستکاری بازار قیمت توکن خود را افزایش میدهند و سپس سود سرشار را در شبکههای اجتماعی وعده میدهند.