اینترنت نسل آینده یا وب ۰/ ۳، میتواند راهحلی برای بسیاری از مشکلات امروزه باشد
ورود نسل جدید وب به چرخه رقابت
حال به نظر میرسد وب به سمت نسل بعدی در حال حرکت است و وب ۰/ ۳ بیش از هر زمانی به واقعیت نزدیک شده است. اینترنت نسل آینده که بلاکچین نقش مهمی در آن دارد و قرار است تا کاربران آزادی عمل، حفظ حریم خصوصی و امنیت بیشتری را در هنگام استفاده از آن داشته باشند. وب۰/ ۳ با وعده از بین بردن کنترل و قدرت زیاد شرکتهای جهانی مانند گوگل و متا فعالیت خود را شروع کرده و در تلاش است تا این قدرت را به کاربران اینترنت برگرداند. البته روند تغییر از وب ۰/ ۲ به ۰/ ۳ قرار نیست یکشبه رخ دهد و خدمات وب ۰/ ۳ هم اکنون نیز در دسترس کاربران است و بسیاری هم اکنون از آنها استفاده میکنند.
با این حال پیشبینی میشود مهاجرت عموم مردم از خدمات وب ۰/ ۲ به وب ۰/ ۳ به راحتی و سرعت وب ۰/ ۱ به وب ۰/ ۲ انجام نشود و چالشهای بسیار بیشتری پیش رو ی وب ۰/ ۳ است؛ زیرا از سال ۲۰۰۴ که بهعنوان آغاز وب ۰/ ۲ شناخته میشود، جهان بسیار تغییر کرده است و کاربران اینترنت چند برابر شدهاند. بنابراین با افزایش کاربران و نیازهای متنوع آنها، فرآیند انتقال خدمات از وب ۰/ ۲ به وب ۰/ ۳ میتواند بسیار دشوارتر باشد؛ اما وب ۰/ ۳ با مزیتها و کاربردهای خود میتواند این مسیر را آسانتر کند.
تاریخ وب
مسیر وب از سال ۱۹۸۹ آغاز میشود، زمانی که تیم برنرز لی، دانشمند بریتانیایی شبکه جهانی وب را در حین کار در شرکت سرن اختراع کرد. وب در ابتدا برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات میان دانشمندان در دانشگاهها و موسسات در سراسر جهان توسعه یافت. به این دوره از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۰۴، وب ۰/ ۱ یا نسل اول وب گفته میشود که اینترنت یک فناوری جدید برای همگان به شمار میرفت. وب ۰/ ۱ تنها برای ارائه اطلاعات به کاربران کاربرد داشت و تنها شامل صفحات ثابتی بود که به کاربران اطلاعات را نشان میدادند. در این دوران، استفاده از موتورهای جستوجو رواج پیدا نکرده بود و کاربران برای ورود به صفحات اینترنتی معمولا آدرس آنها را وارد میکردند. وب ۰/ ۱ در واقع اینترنتی تنها برای مطالعه و خواندن بود و کاربران نمیتوانستند اطلاعاتی را ثبت کنند. در سال ۲۰۰۱، حبابی اقتصادی به نام حباب داتکام ترکید و در نتیجه آن بسیاری به این نتیجه رسیدند که هیجانات بیش از حد پیرامون وب ایجاد شده است و آیندهای ندارد.
با این حال، ترکیدن این حباب آغازگر مسیر جدیدی برای وب بود و با حذف بسیاری از فعالان وب ۰/ ۱ در نتیجه ترکیدن حباب، استارتآپها و افراد جدیدی به صحنه وارد شدند که وب ۰/ ۲ را ایجاد کردند. دوران وب ۰/ ۲ را از سال۲۰۰۴ تا به امروز میدانند، زمانی که تفکر و دید به وب تغییر کرد و توسعهدهندگان و کاربران خواهان صفحات پویاتر، قابل تعامل و با رابط کاربری بهتر شدند. نسل دوم وب به کاربران این امکان را داد تا علاوه بر نقش مصرفکننده و استفاده از خدمات، فعالانه در ایجاد، تعامل و اشتراکگذاری دادهها و موارد مشابه دیگر اینترنتی مشارکت داشته باشند.
با این رویکرد و دیدگاه انقلابی، شرکتهایی مانند فیسبوک، یوتیوب و توییتر ایجاد شدند و به سرعت رشد کردند. شرکتهایی که هسته اصلی فعالیت آنها تعامل کاربران است. ظهور وب ۰/ ۲ همراه با برخی نوآوریهای مهم از جمله گوشیهای هوشمند، پردازش ابری و رسانههای اجتماعی بود که به گسترش هرچه بیشتر آن کمک کرد. همانطور که نیاز به تعامل و مشارکت در توسعه وب منجر به ایجاد وب ۰/ ۲ و عبور از نسل اول وب شد، هم اکنون برخی نیازها مانند داشتن کنترل بیشتر بر داده و حریم خصوصی حرکت به سمت وب ۰/ ۳ را آغاز کرده است.
وب ۰/ ۳
وب ۰/ ۲ یک تغییر انقلابی بود و دنیای بشر را برای همیشه تغییر داده است. اما هم اکنون این نسل از اینترنت بهطور کامل در اختیار شرکتهای بزرگ جهانی قرار گرفته است و تقریبا اکثر فعالیتهای روزانه کاربران تحت کنترل و نظارت شرکتهایی مانند گوگل انجام میشود. این موضوع باعث شده است تا وب ۰/ ۲ بسیار متمرکز باشد و بهطور روزانه اطلاعات کاربران بدون اطلاع آنها توسط دهها پلتفرم، سایت و شرکت مختلف جمعآوری شود. اطلاعاتی که در ادامه در راستای اهداف مختلفی مانند تبلیغات مورد استفاده قرار میگیرد. در نتیحه بسیاری از کاربران هم اکنون خواهان حریم خصوصی بیشتر و امکان شخصیسازی بیشتر دادهها و خدمات اینترنت هستند. اما در صورت نبود شرکتهای متمرکز، چگونه وب میتواند به فعالیت خود ادامه دهد؟
بلاکچین پاسخی برای این چالش و سوال مهم ارائه داده است و کاربران به کمک آن دیگر به شرکتهای متمرکز و ارائهدهنده خدمات وابسته نیستند. به کمک ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین، سایتها و پلتفرمها میتوانند بهصورت منبع باز، شفاف و قابل اطمینان به کاربران خدمات دهند و در ازای ارائه این خدمات حریم خصوصی آنها را نقض نکنند. بسیاری از برنامهها و پروژههای وب ۰/ ۳ به کمک بلاکچین حتی به تیم مدیریتی نیز نیازی ندارند و توسط جامعه طرفدار خود توسعه پیدا میکنند و مدیریت میشوند. دنیای وب ۰/ ۳، مبتنی بر بلاکچین، قراردادهای هوشمند، الگوریتمهای خودکار و هوشهای مصنوعی است. در وب ۰/ ۳ اینترنت برای هر کاربر شخصیسازی میشود و دقیقترین و مناسبترین اطلاعات و خدمات در اختیار کاربران قرار میگیرند.
در وب ۰/ ۳ سایتها و پلتفرمها به کمک هوش مصنوعی میتوانند به روشی مطمئن و ایمن کاربران خود را بررسی کنند و مطابق با نیازهای آنها خدمات را ارائه دهند؛ روندی که هم اکنون نیز شروع شده است و بسیاری از شرکتها و برنامهها در تلاش برای بهره بردن از خدمات هوش مصنوعی هستند. وب ۰/ ۳ بر مالکیت نیز تمرکز دارد و به کاربران این امکان را میدهد تا مالک واقعی داراییهای دیجیتال و اطلاعات خود باشند. در اینترنت نسل آینده دیگر شرکتها نمیتوانند به راحتی حق کاربران خود را ضایع و دسترسیهای آنها را محدود کنند؛ زیرا به کمک فناوریهای جدید مانند توکنهای غیرمثلی، مالکیت دیجیتالی شفافتر و دقیقتر از همیشه میشود. هم اکنون سرنوشت وب ۰/ ۳ در اختیار جامعه و کاربران قرار گرفته است و توسعهدهندگان در سراسر جهان در حال عرضه خدمات و محصولات خود هستند. با این حال همه چیز پیرامون وب ۰/ ۳ مثبت نیست و تمرکززدایی برخی مشکلات را نیز به همراه داشته است.
هزینه کلی استفاده از خدمات در وب ۰/ ۳ بیشتر است و فناوری بلاکچین و ارزهای دیجیتال با کارمزدهای خود فضای نامناسبی را برای خوش آمدگویی به فعالان جدید و تازهواردان ایجاد کردهاند. دنیای غیرمتمرکز وب ۰/ ۳ همچنین هکرها و کلاهبرداران را جسور میکند تا با حفظ هویت خود، اقدامات مخرب انجام دهند و داراییهای کاربران را بدون شناسایی و مواجه با عواقب به سرقت ببرند. درحالیکه حفظ امنیت اولویت اکثر برنامههای وب ۰/ ۳ بوده است، اما امروزه هک و حملات به اتفاقی تکراری و روزمره در فضای غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال تبدیل شدهاند. همچنین برخلاف سادگی استفاده از خدمات وب ۰/ ۲، برنامههای وب ۰/ ۳ پیچیدهتر هستند و به همین دلیل افراد کم سن یا مسن نمیتوانند به راحتی از آنها استفاده کنند. البته طبیعی است که با تغییر نسل و گسترش استفاده از این برنامهها این پیچیدگی به مرور زمان کم میشود؛ اما هم اکنون سختی استفاده از برنامههای غیرمتمرکز و وب ۰/ ۳ به معضل بزرگی برای جذب کاربران جدید تبدیل شده است.
جایگزینی برای وب ۰/ ۲
بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که وب ۰/ ۳ هنوز به زمان بسیار بیشتری نیاز دارد و به این زودی نمیتواند جایگزینی برای وب ۰/ ۲ باشد. یکی از دلایل اصلی این تفکر، نبود حس نیاز به تغییر در میان عموم کاربران است. وب ۰/ ۲ با تغییرات انقلابی خود، توجه مردم جهان را به خود جلب کرد و وب ۰/ ۱ هیچ برتری نسبت به آن نداشت، بنابراین به راحتی کنار زده شد و استفاده از وب ۰/ ۲ رواج پیدا کرد. این موضوع در وب ۰/ ۳ متفاوت است؛ زیرا بسیاری از کاربران نیازی به تغییر نمیبینند و از وب ۰/ ۲ کاملا راضی هستند. خدمات و بهبودهای وب ۰/ ۳ درحالیکه کاربردی و بسیار مفید هستند، اما مشکلات خود را نیز دارند و اکثر کاربران نیازی نمیبینند که برای استفاده از خدمات جدید، چالشها و مشکلات جدید را تحمل کنند. با این حال، با پیشرفت و گسترش استفاده از بلاکچین و ارزهای دیجیتال، طی سالهای آینده ممکن است ورق برگردد و موج مهاجرتها از وب ۰/ ۲ به وب ۰/ ۳ آغاز شود، در آن زمان، پروژههایی که فعالیت خود را زودتر از دیگران شروع کردهاند، میتوانند برگ برنده را داشته باشند.