آینده استخراج ارزهای دیجیتال چیست؟
ممنوعیت قانونی
در سالهای گذشته، اوجگیری محبوبیت ارزهای دیجیتال و گسترش استخراج در ابعاد صنعتی واکنش حکومتها را به این حوزه بهدنبال داشت و کشورهای مختلف برخوردهای متفاوتی با این صنعت کردند، درحالیکه برخی از کشورها به استقبال از صنعت ماینینگ رفتند، برخی دیگر رویکرد سختگیرانهتری در برابر آن در پیش گرفتند.
اواسط سال۲۰۲۱، مقامهای چینی استخراج ارزهای دیجیتال را در این کشور ممنوع اعلام کردند. باتوجه به اینکه بیش از نیمی از بازار استخراج بیتکوین و اتریوم دراختیار ماینرهای چینی بود، این اقدام تاثیر منفی گستردهای در این حوزه در پی داشت. ناگفته پیداست بدترین اتفاقی که میتواند درانتظار آینده استخراج باشد، دنبالهروی کشورهای دیگر از چین است. درحالحاضر، کشورهای انگشتشماری ازجمله: مصر، عراق، قطر، عمان، مراکش، الجزایر، تونس و بنگلادش، استخراج ارزهای دیجیتال را ممنوع کردهاند. کشورهایی مانند هند، بولیوی، کلمبیا، اندونزی، غنا، مکزیک و نپال هم با اعمال محدودیتهای دیگر مانند ممنوعیت معاملات و وضع مالیات سنگین بر ارزهای دیجیتال، استخراج را بهکاری دشوار تبدیل کردهاند. این صنعت حتی اگر با ممنوعیت کامل روبهرو نشود، همچنان ممکن است گرفتار قوانین و مقررات دستوپاگیرتری شود که ادامه فعالیت ماینرها را عملا سخت و غیرسودآور میکنند.
مصرف زیاد انرژی و رواج اثبات سهام
سوخت اصلی الگوریتم اثبات کار در شبکه بیتکوین برق است. جالب است بدانید شاخص مصرف برق بیتکوین بیشتر از کل مصرف برق کشور اوکراین و فقط اندکی کمتر از مصرف برق مصر است، بنابراین بدیهی است که کاربران بسیاری منتقد سرسخت این الگوریتم اجماع باشند و فعالان محیطزیست بحث استفاده بیشازحد از انرژیهای تجدیدناپذیر برای تامین برق مصرفی شبکه بیتکوین را پیوسته مطرح کنند.
برخی از حامیان ارزهای دیجیتال بر این باورند که برای کاهش اعتراضها به مصرف انرژی بیتکوین، باید بهسمت الگوریتم اثبات سهام حرکت کرد. در اثبات سهام، بهجای راهاندازی دستگاههای پرمصرف ماینرها، اعتبارسنجها داراییهای خود را بهعنوان ضمانت صداقتشان در شبکه قفل میکنند.
جامعه ارز دیجیتال اتریوم از ایده تغییر الگوریتم استقبال کرد و در جدیدترین بهروزرسانی این شبکه الگوریتم اثبات کار اتریوم را به اثبات سهام تغییر داد، اگرچه گفته میشود این تغییر باعث کاهش ۹۹درصدی مصرف انرژی در اتریوم شدهاست، بهنظر نمیرسد جامعه بیتکوین فعلا رغبتی به کوچ به اثبات سهام نشان دهند. مشکل اصلی درباره آلودگیهای زیستمحیطی ناشی از استخراج مربوط به مصرف سوختهای فسیلی میشود. بیتکوین سالانه حدود ۱۲۵تراوات ساعت انرژی مصرف میکند. طبق گزارشها، صنعت استخراج ارزهای دیجیتال از اواسط سال۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ عامل ایجاد ۴/ ۲۷میلیون تن دیاکسیدکربن بودهاست. تحقیقی که اخیرا در نشریه «Scientific Reports» منتشر شدهاست، هزینه دلاری آسیب زیستمحیطی گازهای گلخانهای ناشی از تولید انرژی موردنیاز شبکه بیتکوین را بررسی کردهاست. براساس این تحقیق، ارزش واقعی بیتکوین فقط ۳۵درصد ارزش کل بازار آن برآورد شدهاست که آسیب بسیار شدید بیتکوین به محیطزیست را نشان میدهد. این آمار و ارقام فعالان محیطزیست و حتی سیاستمداران را برای رسیدن به راهحلی موثر در ارتباط با آلودگی ناشی از مصرف انرژی شبکه بیتکوین و بهطورکلی، صنعت استخراج به تکاپو انداخته است.
آیا صنعت ماینینگ نجات پیدا میکند؟
کاربران ارزهای دیجیتال رویکردهای مختلفی در برخورد با این پرسش دارند؛ برخی بهدنبال یافتن راهکاری برای تداوم ماینینگ هستند و برخی راههای جایگزین را ترجیح میدهند. مهاجرت موفقیتآمیز اتریوم به اثبات سهام و پیشبینی چگونگی کسب درآمد حتی پس از اتمام کل فرآیند ماینینگ دو موضوع مسالهسازی هستند که دو رویکرد متفاوت در این زمینه را برجسته میکنند.
در رویداد مرج(Merge) که اواخر تابستان۱۴۰۱ بهعنوان بخشی از فرآیند بهروزرسانی اتریوم۲ اتفاق افتاد، شاهد تغییر کامل الگوریتم اثبات کار اتریوم به الگوریتم اثبات سهام بودیم، پس از این رویداد، نودهای اتریوم برای اثبات صحت دادهها دیگر بهدستگاههای پرمصرف ماینینگ نیازی ندارند. یکی از دلایل مهم این تغییر، تاثیر منفی آلایندههای زیستمحیطی استخراج بود که با انتقاد بسیاری ازجمله سیاستمداران روبهرو شده بود. بهگزارش بنیاد اتریوم، رویداد مرج مصرف انرژی اتریوم را تا ۹۵/ ۹۹درصد کاهش دادهاست.
پس از مرج، تعداد زیادی از ماینرهای اتریوم با سهامگذاری در شبکه وظیفه اعتبارسنجی را برعهده گرفتند. بااینحال، برخی نیز به استخراج آلتکوینهای استخراجشدنی دیگر مانند بیتکوین گلد (BTG) یا اتریوم کلاسیک (ETC) رویآوردند. ناگفته نماند که پس از رویداد مرج، برخی از ماینرهای اتریوم نیز از شبکه اصلی جداشدند و با ایجاد زنجیرهای جدید (هاردفورک)، اتریوم مبتنیبر اثبات کار (ETHW) را حفظ کردند؛ اگرچه این ماینرها در اقلیت قرار دارند. طبق طراحی بیتکوین، استخراج این ارز دیجیتال ۱۱۷سال دیگر، یعنی در سال۲۱۴۰ بهپایان میرسد، اگرچه زمان زیادی تا سال۲۱۴۰ باقیمانده، اما مساله وضعیت ماینرها پس از استخراج تمام کوینها پرسشی است که به شبکه بیتکوین محدود نیست و در هر بلاکچین مبتنیبر استخراجی که سقف عرضه دارد، ممکن است بحثبرانگیز باشد. در شبکه بیتکوین، زمانیکه تمام کوینها استخراج شدند، کارمزد تراکنش یگانه منبع درآمد ماینرها خواهد بود. مساله اصلی اینجاست که آیا کارمزد تراکنش برای دوامآوردن ماینرها در شبکه کافی است یا خیر.
اگرچه نمیتوان فرآیند تحول فناوری استخراج را دقیقا پیشبینی کرد، دور از انتظار نیست که در چند دهه آینده، تراشهها و تجهیزات ماینینگ بسیار کوچکتر و کممصرفتر از دستگاههای فعلی طراحی و ساخته شوند؛ بهگونهای که نسبت سود به زیان ماینینگ را افزایش دهند. دراینصورت، میتوان به سودآوری و ثبات چرخه ماینینگ حتی بعد از اتمام فرآیند تولید کوینها امیدوار بود. علاوهبراین، درصورت پذیرش گستردهتر بیتکوین و افزایش تقاضا برای انجام تراکنش در این شبکه کارمزد تراکنشها هم احتمالا بهاندازهای افزایش مییابد که ماینرها را به ادامه فعالیت تشویق کند.