همزیستی بازارهای جهانی با جنگ
گروه بازار پول:‌ بازارهای جهانی روز چهارشنبه سوژه امنیتی تازه‌ای برای توجه داشتند، سوژه‌ای که یک روز پس از تخلیه شوک پاریس، دوباره روندها را تحت‌تاثیر قرار داد، اما باعث تکان شدید نشد.


اونس فلز زرد که روز سه‌شنبه روی قیمت 1070 دلار ایستاده بود، روز گذشته نیز بی‌اعتنا به نگرانی‌های امنیتی تا ساعت 7 شب قیمت 1069 را برای خود ثبت کرد. چهارشنبه بازارهای سهام تا حدی شاهد افت بودند، با این همه در مجموع به‌نظر می‌رسد که این بازارها نیز به جنگ دولت‌ها و شبه نظامیان تروریست عادت می‌کنند. واضح است که هر خبر تازه‌ای می‌تواند قیمت‌ها و شاخص‌ها را تحت‌تاثیر قرار دهد؛ اما شدت واکنش‌ها با ادامه‌دار شدن هر روند تاثیرگذاری، کاهش می‌یابد. این اتفاقی است که درباره جنگ اوکراین نیز افتاد. فلز زرد با تشدید آشوب در شرق اوکراین با رشد ارزش مواجه شد؛ ولی با طولانی شدن درگیری‌ها در این منطقه، بازارها دیگر به آن واکنشی نشان ندادند. مساله‌ای که می‌تواند مهم تر باشد این است که آیا حملات پاریس می‌تواند چنان اقتصاد بحران زده اروپا را تحت‌تاثیر قرار دهد که بر سیاست‌های پولی فدرال رزرو ایالات متحده اثرگذار شود. کمیته بازار آزاد بانک مرکزی آمریکا ممکن است در نشست ماه دسامبر، نرخ بهره وجوه فدرال را افزایش دهد.


روز چهارشنبه بانک میزوهو در گزارشی نوشت: «با وجود اینکه تنش‌های مربوط به حملات تروریستی بالا مانده است؛ اما بازارها تحرکات ریسک‌گریزی را ضعیف کرده‌اند. آمار تورم آمریکا نشان می‌دهد که فشارهای قیمت در حال افزایش و رسیدن به سقف دو درصدی بانک مرکزی این کشور هستند و این امر از درخواست‌ها برای افزایش نرخ‌های بهره آمریکا در ماه آینده پشتیبانی می‌کند.» بلومبرگ نیز سه‌شنبه نوشت:‌ «تجزیه و تحلیل تحولات بازار طلا در ۱۵ سال گذشته نشان می‌دهد که واکنش بازارها به حملات تروریستی و بی‌ثباتی‌های سیاسی معمولا زودگذر و موقتی است.»


بازگشت اونس به قعر ۵/ ۵ ساله

بازارهای جهانی طلا از عصر دوشنبه شاهد تخلیه شوک پاریس بودند. اونس که روزهای دوشنبه و سه‌شنبه روی قیمت‌های 1082 و 1070 دلار ایستاده بود، روز چهارشنبه نیز به ضعف خود ادامه داد. سقوط 12 دلاری اونس در روز سه‌شنبه عمدتا ناشی از رشد شاخص‌های سهام و تقویت دلار بود که فلز زرد را به کمترین ارزش خود در 5/ 5 سال گذشته رساند. تخلیه شوک پاریسی روز دوشنبه بازارهای سهام در روز سه‌شنبه، شاخص‌های جهانی را بالا برد تا بخشی از سرمایه‌ها از بازار فلزهای گرانبها به سوی بازارهای سهام حرکت کند. همزمان تقویت قابل ملاحظه شاخص دلار نیز فشار روی طلا را تشدید کرد. شاخص دلار روز سه‌شنبه بالاترین سطح در 7 ماه گذشته را تجربه کرد. پایگاه اینترنتی کیتکو در گزارش جمع‌بندی روز سه‌شنبه خود نوشت:‌ «سقوط طلا به رکورد تازه‌ای از کف 5/ 5 ساله، آسیب فنی درازمدتی را ایجاد کرده است. اکنون در به روی به چالش کشیده شدن مرز حمایتی و روانی 1000 دلار در هفته‌ها و ماه‌های آینده باز است.»


اقتصاد آمریکا روز سه‌شنبه داده‌های متناقضی منتشر کرد. رشد شاخص بهای مصرف‌کننده در ماه اکتبر منفی ۲/ ۰ درصد اعلام شد که همسو با انتظارها بود. میزان تولید صنعتی در این ماه ۲/ ۰ درصد افت را نشان می‌داد که ضعیف تر از انتظارها بود، با این حال، این داده‌ها چندان بازار را تحت‌تاثیر قرار نداد. داده‌های خوب از اقتصاد آمریکا، احتمال افزایش نرخ‌های بهره را در ‌این کشور افزایش خواهد داد. دیگر شاخص مهم روز، شاخص انتظارات اقتصادی ZEW آلمان بود که برای ماه نوامبر ۹/ ۱ واحد اعلام شد. این رقم برای ماه اکتبر، ۴/ ۱۰ اعلام شده بود. رقم ماه نوامبر بسیار بهتر از انتظارها بود. اما روز سه‌شنبه، ضعف بازار کالا باز هم کاملا مشهود بود. قیمت مس روز سه‌شنبه به کمترین سطح در ۶ ماه گذشته رسید. قیمت این فلز، نشانه خوبی از میزان ساخت و سازها در کل جهان است. رهبر بازار کالا یعنی نفت خام نیز روز سه‌شنبه نزدیک مرز ۴۰ دلار ماند. بسیاری از کارشناسان این بازار معتقدند که نفت خام به زیر این مرز خواهد رفت.


هراس دوباره

بازارهای جهانی روز چهارشنبه را با خبر تیراندازی‌های تازه‌ای در حومه پاریس آغاز کردند تا همزمان با واکنش نسبی بازارهای سهام، فلز زرد به افت خود ادامه دهد. بیشتر بازارهای آسیایی روز گذشته با توجه به رشد تورم آمریکا که زمینه را برای افزایش نرخ‌های بهره در این کشور تقویت کرده است، سقوط کردند. به گزارش «ایسنا»، شاخص ام‌اس‌سی‌آی از بازارهای آسیا اقیانوسیه به‌جز ژاپن حدود 2/ 0 درصد کاهش یافت. شاخص نیکی 225 توکیو با 8/ 0 درصد صعود، به 73/ 19785 واحد رسید و شانگهای کامپوزیت با 3/ 0 درصد کاهش، در 89/ 3593 واحد ایستاد؛ درحالی‌که شاخص هنگ سنگ هنگ کنگ تغییر چندانی نداشت و 42/ 22264 واحد بود. شاخص اس‌اندپی‌ای اس ایکس 200 سیدنی با 2/ 0 درصد کاهش، به 30/ 5107 واحد رسید و کسپی سئول با 2/ 0 درصد افزایش، در 63/ 1966 واحد ایستاد. بازارهای سهام جاکارتا و نیوزیلند هم صعود کردند درحالی‌که تایوان و سنگاپور افت داشتند.


همزمان سرمایه‌گذاران در بازارهای اروپایی هم که سه‌شنبه آرامش خود را بازیافته بودند، آرام ماندند. اگرچه سهام بخش گردشگری و سفر روز گذشته ریزش پیدا کرد. اما بازارها به شکل غیرمنتظره‌ای در برابر این شوک قوی ظاهر شدند. شاخص داکس آلمان به کمک گزارشی که نشان داد خوش بینی تجاری این کشور در نوامبر به دلیل تقاضای قوی داخلی رشد کرده است، ۴/ ۲ درصد صعود کرد. کک ۴۰ فرانسه ۸/ ۲ درصد و FTSE ۱۰۰ انگلیس ۲ درصد صعود کرد. در بازارهای ارزی، شاخص دلار تحت‌تاثیر دورنمای افزایش نرخ‌های بهره در برابر سبدی از ارزهای بزرگ صعود و یورو در برابر دلار به کمترین سطح در هفت ماه گذشته سقوط کرد. افزایش ارزش دلار قیمت کالاهایی را که به این ارز معامله می‌شوند تحت فشار قرار می‌دهد و آنها را برای دارندگان ارزهای دیگر گران‌تر می‌کند. به این ترتیب دلار روز چهارشنبه نیز تحت فشار قرار داشت. اونس طلا که روز سه‌شنبه به کمترین قیمت در ۵/ ۵‌سال گذشته رسیده بود، روز چهارشنبه به قعر ۶ ساله رفت. چنان که اشاره شد آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد که نرخ تورم آمریکا در ماه اکتبر با افزایش نسبی روبه‌رو شده و این مساله احتمال افزایش نرخ بهره فدرال رزرو را تقویت کرده است. رشد نرخ بهره در آمریکا به نفع دلار و به ضرر طلا و دیگر کالاهای پایه است. بهای نفت خام نیز روز گذشته نزدیک مرز ۴۰ دلار ماند.


چشم‌انداز بازار کالا

خبر بد برای بازار کالاهای پایه از جمله نفت و طلا این است که علاوه بر چشم‌انداز رشد اقتصادی جهان و افزایش نرخ‌های بهره فدرال رزرو، اقتصاد چین نیز که بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این بازار است، وضعیت خوبی ندارد. رویترز از یک تحلیلگر برجسته اقتصادی نقل می‌کند که ادامه مشکلات اقتصادی در سراسر جهان به‌خصوص چین و هند تاثیر منفی زیادی بر قیمت طلا در کوتاه‌مدت خواهد داشت. به گزارش سایت طلا به نقل از رویترز، دیک پون تحلیلگر ارشد موسسه سرمایه‌گذاری فلزات گرانبهای «هرائوس» می‌گوید: «به‌نظر می‌رسد اقتصاد جهانی همچنان به روند ضعیف خود ادامه می‌دهد و مشکلات موجود در چین و هند تقاضا برای طلا را کاهش خواهد داد.» چین و هند دو مصرف‌کننده بزرگ طلای جهان به شمار می‌روند. به‌نظر می‌رسد انتشار متن مذاکرات نشست اخیر فدرال رزرو آمریکا و آمارهای اقتصادی این کشور طی روزهای آینده تاثیر زیادی بر روند قیمت طلا خواهد داشت. نتایج جدیدترین نظرسنجی بلومبرگ نشان می‌دهد احتمال افزایش نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا در نشست دسامبر به بیش از 68 درصد رسیده است. بانک‌ای ان زد استرالیا اعلام کرد: «مهم‌ترین عامل موثر بر قیمت طلا طی هفته‌های آینده نرخ بهره فدرال رزرو آمریکا خواهد بود.» فدرال رزرو قصد دارد برای نخستین بار از سال 2006 میلادی نرخ بهره را افزایش دهد. نشست آتی فدرال رزرو قرار است روزهای 15 و 16 دسامبر برگزار شود. نظرسنجی بلومبرگ نشان می‌دهد که احتمال افزایش نرخ بهره آمریکا در نشست دسامبر بیش از 68 درصد است. این رقم در پایان اکتبر به 50 درصد رسیده بود.