بررسی آمار دو گزارش بانک مرکزی از افزایش نسبی نرخ تورم خوراکی‌ها خبر می‌دهد
محرک اصلی صعود تورم خوراکی‌ها
گروه بازار پول: بررسی آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در دو سال گذشته، در یک مسیر سهمی مانند حرکت کرده است. در اوایل سال ۹۲، تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در سطح بالای ۴۰ درصد ثبت شده بود، اما با تغییر سیاست‌های تورمی، از سطح تورم نقطه‌به‌نقطه کاسته شد و این مقدار در اردیبهشت۹۳ به زیر ۱۰ درصد نزول کرد. بررسی آماری در دو ماه گذشته، نشان می‌دهد که بازهم مسیر تورمی تغییر یافته و کمی به سطح آن افزوده شده است.
در اردیبهشت‌ماه سال ۹۴، نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها به حدود ۲۰ درصد رسیده و افزایش نسبی را تجربه کرده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از عوامل افزایش تورم خوراکی‌ها، رشد بالای تورم گروه میوه‌ها بوده است. بر اساس گزارش بانک مرکزی، تورم نقطه‌به‌نقطه گروه میوه و خشکبار در اردیبهشت‌ماه سال جاری حدود ۴۵درصد بوده است، حال آنکه در اردیبهشت سال قبل این مقدار منفی ۳/ ۰ درصد گزارش شده بود.
افزایش نوسان قیمتی در کالاهای پروتئینی
بانک مرکزی گزارش خرده‌فروشی را در هفته منتهی به 29 خرداد منتشر کرد. بر اساس آمارهای این گزارش، نوسان برخی از گروه‌ها در بازه هفتگی و ماهانه، نسبت به سایر کالاها بیشتر بوده است. طبق این گزارش طی یک هفته 7/ 7 درصد به سطح قیمت گروه تخم مرغ افزوده شده و تورم ماهانه این گروه نیز 2/ 22 درصد بوده است که رقم قابل‌توجهی در بازه زمانی 30 روزه محسوب می‌شود. همچنین تورم هفتگی گوشت مرغ در بازه هفتگی 7 درصد گزارش شده است، اگرچه که در بازه ماهانه 5/ 6درصد از سطح قیمتی این گروه کاسته شده است. به نظر می‌رسد در هفته‌های اخیر، جلوگیری از واردات برخی مواد پروتئینی به دلایل بهداشتی باعث کاهش سطح تقاضا و افزایش قیمت در این گروه‌ها شده است. در بین گروه‌های مواد خوراکی می‌توان مشاهده کرد که تورم سالانه برخی گروه‌ها نسبت به سایر گروه‌ها سطح بالاتری داشته است. به‌عنوان مثال تورم سالانه گروه میوه‌های تازه معادل 1/ 60 درصد گزارش شده است. قیمت برخی از میوه‌ها مانند هندوانه نسبت به سال قبل بیش از دوبرابر رشد کرده است. در کنار گروه میوه‌های تازه، گروه «لبنیات، تخم مرغ، حبوب و سبزی‌های تازه» نیز دارای تورم دو رقمی بوده، اما برخلاف گروه میوه‌های تازه «سطح تورم این گروه‌ها زیر 20 درصد» بوده است.
تغییر مسیر در تورم خوراکی‌ها
بانک مرکزی، در کنار گزارش خرده‌فروشی، آمار تفصیلی مربوط به شاخص بهای مصرف‌کننده در اردیبهشت را منتشر کرده است. گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها ۲۷ درصد از وزن کل شاخص بهای مصرف‌کننده (CPI) را تشکیل می‌دهد و محاسبه نرخ تورم بر اساس تغییرات شاخص بهای مصرف صورت می‌گیرد، بنابراین تغییرات شاخص گروه خوراکی‌ها اثر قابل توجهی در تورم خواهد داشت. یکی از موارد دیگری که اهمیت بخش خوراکی‌ها را در تورم آشکار می‌سازد، اثر جهت‌دهی بر مسیر انتظارات تورمی است. به‌طور کلی، تقاضا برای خرید خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها در بازه زمانی کوتاه‌مدت (روزانه و هفتگی) شکل می‌گیرد و تقاضا برای خرید کالاهای خوراکی در اکثر خانوارها وجود دارد. بنابراین تغییرات قیمتی این گروه به مراتب محسوس‌تر از سایر گروه‌ها است و کنترل قیمت این گروه می‌تواند، بر انتظارات تورمی نیز موثر باشد.
بررسی آمار بانک مرکزی حاکی از آن است که در سال‌های گذشته به خصوص در سال ۹۲، «گروه خوراکی و آشامیدنی‌ها» یکی از گروه‌های با «تورم بالا» در شاخص بهای مصرف کننده بوده است. مقدار تورم نقطه‌به‌نقطه در فروردین ۹۲، با ثبت رقم ۹/ ۵۷ درصد یک رکود قابل توجه را به جای گذاشت. در این زمان «افزایش نوسانات نرخ ارز» و «افزایش انتظارات تورمی» باعث شد که نرخ تورم خوراکی‌ها، رقم بالایی را ثبت کند. این روند تا نیمه سال ۹۲ نیز تداوم داشت، اما با کاهش نوسانات ارزی و بازگشت آرامش به شاخص‌های اقتصادی، از سطح نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها نیز کاسته شد، بر اساس آمارها نرخ تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در آبان ماه سال ۹۲ به زیر ۴۰ درصد نزول کرد و پس از این کاهش، شتاب افت تورم شدیدتر از قبل شد، به نحوی که در نیمه دوم سال ۹۲ حدود ۳۰ واحد درصد از تورم نقطه‌به‌نقطه کاسته شد. شیب کاهش سطح تورم باعث شد که تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در اردیبهشت‌ماه سال ۹۳ پس از سه سال و ۱۰ ماه دوباره تک رقمی شود. در این ماه تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها به ۷/ ۶ درصد رسید که البته این پایان کار نبود، زیرا در خرداد ماه تورم این گروه به ۲/ ۴ درصد رسید که این مقدار کمترین تورم نقطه‌به‌نقطه در ۴ سال گذشته بود، پس از آن تا آبان سال ۹۳ تورم نقطه‌به‌نقطه اندکی افزایش یافت، اما همچنان زیر مرز ۱۰ درصد بود.
اثر رشد قیمت‌های میوه در تورم خوراکی‌ها
بررسی آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد از دی ماه سال 93، تورم نقطه‌به‌نقطه خوراکی‌ها در مسیر افزایشی قرار گرفت و از مرز تورم 10 درصد نیز فاصله گرفت. مسیر تورم نقطه‌به‌نقطه در دو ماه نخست سال جاری متفاوت از ماه‌های گذشته و در مسیر صعودی بوده است، تورم نقطه‌به‌نقطه در فروردین ماه معادل 9/ 14 درصد و در اردیبهشت‌ماه به 8/ 20 درصد رسیده است. این موضوع حاکی از آن است که روند تورم خوراکی‌ها از مدار تک رقمی فاصله گرفته و در مسیر صعودی حرکت می‌کند. گروه خوراکی‌ها و آشامیدنی در شاخص بهای مصرف‌کننده شامل زیر گروه‌هایی مانند «غلات و نان»، «گوشت»، «ماهی و حیوانات دریایی»، «لبنیات و تخم پرندگان»، «روغن‌ها و چربی‌ها»، «میوه‌ها و خشکبار» و «آشامیدنی» است. در این آمارها نیز روند قیمتی حاکی از افزایش قابل توجه گروه میوه‌ها و خشکبار است. تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه در اردیبهشت سال جاری، معادل 3/ 45 درصد بوده است. این در حالی است که تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه در اردیبهشت سال گذشته، منفی 3/ 0 درصد بوده است. همچنین در بازه ماهانه نیز سطح قیمت‌های این گروه در اردیبهشت 94 نسبت به ماه قبل، 6/ 10 درصد افزایش یافته است که این روند افزایشی طی یک ماه قابل توجه است. به جز میوه‌های تازه، در سایر گروه‌ها تورم نقطه‌به‌نقطه در اردیبهشت‌ماه سال جاری زیر 20 درصد بوده است. به عنوان مثال تورم نقطه‌به‌نقطه گروه غلات و نان در این ماه معادل 3/ 18 درصد بوده است، این در حالی است که در اردیبهشت‌ماه سال گذشته، تورم نقطه‌به‌نقطه این گروه 9/ 12 درصد ثبت شده است. در اردیبهشت‌ماه سال جاری تورم نقطه‌به‌نقطه گروه لبنیات و تخم پرندگان نیز 1/ 14 درصد ثبت شده بود که این مقدار در اردیبهشت سال 93 معادل 4/ 17 درصد بوده است. به رغم افزایش تورم در برخی از گروه‌ها به ویژه در میوه‌ها، از سطح تورم در گروه گوشت کاسته شده است. طبق آمار تورم نقطه‌به‌نقطه گوشت در اردیبهشت سال جاری معادل 3/ 6 درصد بوده است، حال آنکه این رقم در اردیبهشت سال گذشته 5/ 9 درصد گزارش شده است.
ارسال نظر