ریل‌گـذاری تئوریک برای آینـده اقتصـاد

مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور و دبیر کنفرانس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»: چرایی مشکلات اقتصاد ایران، هدف‌گذاری برای رفع مشکلات با امکان‌سنجی حصول آن و طراحی مسیر راه برای نیل به اهداف، سه دغدغه اصلی اولین کنفرانس اقتصاد ایران است

مسعود نیلی اهداف کنفرانس اقتصاد ایران را اعلام کرد

گروه بازار وپول: دبیر اولین کنفرانس اقتصاد ایران معتقد است شرایطی که اقتصاد کشور در آن قرار گرفته و چالش‌های پیش رو، اهمیت نیل به وفاق در مورد اهداف قابل تحقق و ابزارهای قابل استفاده و پیامدهای هر تصمیم اقتصاد کلان را بیش از هر زمان دیگر ساخته است. او امیدوار است نتایج و بررسی‌های صورت گرفته از سوی پژوهشگران و محققان در این کنفرانس، تصویر شفاف و واضحی از معضلات و چالش‌های فعلی و پیش روی اقتصاد کلان برای سیاست‌گذاران به تصویر کشیده و متناسب با آن، سناریو‌ها و راه‌حل‌های کلان برای مواجهه و غلبه بر آنها طراحی شود. مسعود نیلی، با اشاره به برگزاری اولین کنفرانس اقتصادی ایران در روز‌های ۱۴ و ۱۵ دی ماه گفت: در این کنفرانس، هفت چالش اقتصاد ایران در ۹ نشست تخصصی به همراه ۴۵ مقاله بررسی می‌شود.

صیانت از جوانه‌های اقتصادی

مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور معتقد است اقتصاد ایران از نظر عوامل محیطی، وارد یک دوره جدید شده است و پس از گذر کردن نسبی از دو مشکل «رکود» و «تورم» در سال‌های ۹۱ و ۹۲، جوانه‌های کوچکی در خصوص بهبود اوضاع در متغیرهای «رشد اقتصادی» و «تورم» ظاهر شده است. به گفته او، یکی از دغدغه‌های نظام اقتصاد کنونی که می‌تواند موجبات بهبود معیشت مردم را فراهم آورد، حفظ و صیانت از این جوانه‌های روییده شده در اقتصاد کشور و مقابله با عواملی است که می‌تواند این جوانه‌ها را بخشکاند. در این خصوص، محققان و پژوهشگران که به لحاظ نظری با مشکلات اقتصاد کشور آشنا هستند، حساسیت فراوانی به حفاظت و رشد جوانه‌های اقتصاد در وضعیت کنونی دارند.

رئیس موسسه عالی آموزش، پژوهش، مدیریت و برنامه‌ریزی با بیان این مقدمه، سه پرسش اصلی «کنفرانس اقتصاد ایران» را مطرح کرد. به گفته او، چرایی مشکلات اقتصاد ایران و ریشه‌یابی آن هدف‌گذاری برای رفع مشکلات با امکان‌سنجی حصول آن و چگونگی دستیابی و طراحی مسیر راه برای نیل به اهداف، سه دغدغه اصلی در این کنفرانس خواهد بود. این اقتصاددان برجسته معتقد است: آنچه در برگزاری این کنفرانس در ابعاد مشارکتی وسیع شده این موضوع است که در اقتصاد «هیچ تصمیمی بدون هزینه جانبی نیست». وی با اشاره به این نکته ادامه داد: بنابراین هیچ بهبودی حاصل نمی‌شود، مگر آنکه اجماعی از سوی پژوهشگران حاصل شود و هیچ تصمیمی حاصل نمی‌شود مگر آنکه برای نیل به آن، متحمل هزینه‌هایی در اقتصاد شویم. به گفته نیلی، کنفرانس اقتصاد ایران به دنبال کمینه کردن هزینه‌های اجتماعی و دستیابی به گزینه مورد توافق صاحب‌نظران اقتصادی است. دبیر کارگروه تخصصی ستاد هماهنگی امور اقتصادی، سه ضلع کنفرانس اقتصاد ایران را متشکل از اقتصاددانان، دولتمردان و فعالان اقتصادی دانست و توضیح داد: یک ضلع این کنفرانس، مقاله‌ها و پژوهش‌های اقتصادی است که توسط اقتصاددانان متخصص ارائه می‌شود. وی ضلع دوم را حضور فعالان اقتصادی در نشست‌ها و پنل‌ها دانست و ضلع سوم و مکمل را تصمیم‌گیرندگان ذکر کرد که حضوری پررنگ در کنفرانس خواهند داشت. او گفت: «معمولا در برقراری ارتباط میان سیاست‌گذاران و دانشگاهیان این مشکل وجود داشته که گروه اول، دانشگاهیان را بدون اطلاع از مشکلات و موانع و چالش‌های اجرایی ارزیابی می‌کرده‌اند و گروه دوم، سیاست‌گذاران را به دلیل عدم توجه به مبانی نظری و علمی مورد شماتت قرار می‌داده‌اند. او افزود: این کنفرانس مانند پلی است که ارتباط بین سیاست‌گذاران و پژوهشگران را برقرار کرده و در این مسیر از نقش تدوینگران، محققان، صاحب‌نظران، سیاست‌گذاران و تصمیم‌سازان وحداکثر ظرفیت‌های پژوهشی برای ارائه یک بسته جامع و کلی استفاده شده است. به گفته نیلی، در این کنفرانس دو روزه، برای هماهنگی و منسجم بودن بسته مورد نظر، «همفکری‌های سازمان یافته» به شکل تحقیقات و مقالات با کیفیت ارائه شده، همچنین پنل‌هایی طراحی شده که مسوولان مرتبط دستگاه‌های اجرایی در آن پنل حاضر خواهند داشت. پس از بحث و تبادل نظر در خصوص آن، به یک جمع‌بندی مکتوب رسیده و این جمع‌بندی به‌عنوان «یک سند راهنمای متناسب با شرایط جدید اقتصاد کشور» به فاصله کوتاهی پس از برگزاری کنفرانس منتشر می‌شود.

ویژگی‌های اصلی

عضو هیات علمی دانشگاه شریف، تمرکز بر موضوعات زمانمند را از ویژگی مهم این کنفرانس دانست و توضیح داد: «کنفرانس اقتصاد ایران به شکل هدفمند، به بررسی چالش‌ها و مشکلات کوتاه مدت می‌پردازد و امید است با برگزاری سالانه آن، به یک روند مشخص و منظم دست پیدا کرده و به جای پرداختن به مسائل تشریفاتی و مبهم، به موضوعات کاری پرداخته و چارچوبی متناسب با اقتصاد کلان طراحی کنیم.» نیلی «پیوند نظر و عمل» را خاصه دیگر اولین کنفرانس اقتصاد ایران عنوان کرد، به این معنی که گردهمایی مذکور، مکانی باشد که گفت‌وگو‌های اجتماعی میان سیاست‌گذاران و پژوهشگران باعث کاهش شکاف آنها شده و یک ذهنیت مشترک نسبت به چالش‌ها میان تمامی گروه‌ها پدید آید. علاوه بر این، کنفرانس حاضر، در پی «پیوند نسل قدیم و جدید» است که از تجربه اقتصاددانان قدیم و ایده‌های اقتصاددانان جدید استفاده شده است. نیلی در این خصوص افزود: «بنابراین در این کنفرانس علاوه بر بررسی چالش‌های اقتصادی، به ظرفیت‌سازی اقتصاد کشور برای سال‌های آتی نیز پرداخته شده و ایده‌های اقتصاددانان جوان با اظهار نظر اقتصاددانان با تجربه، ارمغان بهتری در پی خواهد داشت.»