گروه بازار پول: روز گذشته قیمت دلار با نوسان ۸۰ تومانی روبه‌رو شد تا بالاترین قیمت خود در ۱۷ ماه اخیر و بیشترین افزایش خود در سال جاری را ثبت کند. کارشناسان در بیان عوامل شکل‌گیری وضعیت جدید بازار ارز به موضوعات متعددی اشاره می‌کنند که نگرانی از تبعات کاهش قیمت نفت بر اقتصاد کشور، تغییر فضای انتظاری پس از برخی رخدادهای اخیر و قیمت‌گذاری دلار در بودجه مهم‌ترین این عوامل دانسته می‌شود. در بازار دیروز، سکه نیز ۵ هزار تومان افزایش یافت تا بین دو عامل «کاهش بهای اونس» و «افزایش قیمت دلار»؛ وفاداری خود به «بازار دلار» را با همسویی قیمتی ایجاد شده، نشان دهد.

فضای متفاوت در بازار دلار

روز گذشته قیمت دلار در بازار دچار رفتار هیجانی شد و پس از ثبت یک افزایش قابل توجه، نهایتا در قیمت نزدیک به ۳۳۹۵ تومان به کار خود پایان داد. هرچند در میانه‌های روز قیمت‌های متفاوت دیگری نیز در بازار شنیده می‌شد. در برخی از مقاطع، به‌صورت ناگهانی قیمت با افزایش سطح عمده‌ای مواجه می‌شد و در ساعاتی نیز، افت‌های نسبتا قابل توجهی قیمت را به بازه‌های پایین‌تر می‌کشاند. به این ترتیب، نخستین روز کاری هفته جاری با افزایش ۴/۲ درصدی (۸۰ تومانی) همراه شد تا بیشترین قیمت در ۱۷ ماه اخیر با بیشترین مقدار افزایش نیز همراه شود. بیشترین افزایش قیمت دلار در سال جاری در روز شنبه، ۲۷ اردیبهشت‌ماه تجربه شده بود که نرخ دلار در این روز با افزایش ۶۵ تومانی، از حدود ۳۲۴۵ تومان به حدود ۳۳۱۰ تومان در این روز افزایش یافت.

پیش از این در سال جاری قیمت دلار در دو مقطع زمانی در اردیبهشت‌ماه سطوح بالای ۳۳۰۰ تومان را ثبت کرده بود. در روز مورد اشاره (۲۷ اردیبهشت) نرخ این ارز با بیشترین مقدار نوسان خود در سال جاری (البته تا قبل از نوسان اخیر) مواجه شده بود، ولی به سرعت با بازگشت قیمت خود مواجه شد؛ ولی قبل از این تاریخ هم در روز پنج‌شنبه، ۱۱ اردیبهشت، قیمت دلار نسبت به قیمت ۳۲۹۰ تومانی روز قبل خود ۱۰ تومان افزایش را به ثبت رساند تا به ۳۳۰۰ تومان برسد و تا یکشنبه هفته بعد (۱۴ اردیبهشت) نیز در کانال ۳۳۰۰ تومانی باقی ماند. این موضوع نشان می‌دهد قیمت ثبت شده در روز گذشته، بیشترین قیمت دلار در سال جاری بوده است. بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که قیمت ۳۳۸۰ تومانی بازار دیروز، بیشترین نرخ دلار از ۲۸ خرداد سال گذشته (با قیمت ۳۴۶۰ تومانی) به بعد بوده است که نشان می‌دهد دلار روز گذشته به بالاترین قیمت خود در حدود ۱۷ ماه گذشته رسیده است.

مطابق اخبار رسیده از بازار دیروز، به دلیل افزایش سطح نوسان قیمتی در این روز، در برخی از ساعت‌ها نرخ واحدی در بازار وجود نداشت و عمدتا صرافی‌ها از خرید و فروش ارز خودداری می‌کردند. همچنین حواله ارز نیز از سوی بسیاری از صرافی‌ها انجام نمی‌شد، چرا که به دلیل مبهم بودن چشم‌انداز بازار ارز، اجماعی درخصوص افزایش یا کاهش قیمت دلار در روزهای آتی وجود نداشته است. به عنوان مثال، قیمت حواله درهم از حدود ۹۰۰ تومان در روز پنج‌شنبه، به حدود ۹۲۸ تومان در بازار دیروز رسید، ولی تقاضایی برای حواله درهم با این قیمت وجود نداشته است.

در این شرایط، دلالان و فعالان غیررسمی بازار ارز شرایط را برای فعالیت خود مناسب دیدند و تلاش کردند با نوسان‌گیری از تغییرات قیمتی، کسب سود کنند. گروهی از فعالان بازار معتقدند در حال حاضر، کانال قیمت ۳۳۰۰ تومانی در بازار ارز محدوده‌ای «نرمال» تلقی می‌شود، ولی تردیدهای بسیاری درخصوص شکستن قیمت ۳۴۰۰ تومانی وجود دارد. روز گذشته، از ساعت ۱۷ به بعد قیمت‌های بیش از ۳۴۰۰ تومان برای دلار اعلام شد، اما به دلیل اینکه نرخ‌های مذکور دربرگیری بالایی نداشت، «دنیای اقتصاد» نمی‌تواند این قیمت‌ها را تایید کند.

سه عامل نوسانی شدن قیمت‌ها

از سوی گروهی از کارشناسان، سه عامل در شکل‌گیری فضای جدید بازار ارز موثر بوده است. نخستین عاملی که معمولا در تحلیل‌های عمومی به آن اشاره می‌شود، تغییر فضای انتظاری فعالان اقتصادی پس از برخی وقایع اخیر مثل تمدید ۷ ماهه مذاکرات هسته‌ای بوده است. هرچند، گفته می‌شود این عامل با وجود اینکه اثر افزایشی بر قیمت دلار داشته، ولی در حدی نبوده که موجب ایجاد نوسان شدید در بازار شود.

همچنین در روزهای گذشته بحث‌هایی در زمینه نرخ ارز در بودجه سال آینده وجود داشته و قیمت‌ها و تحلیل‌های متفاوتی در این خصوص مطرح شده است. برخی از فعالان بازار، در بیان عوامل ایجاد نوسان، به این اخبار نیز اشاره می‌کنند، ولی به‌نظر نمی‌رسد این عامل به‌صورت بالقوه توانایی ایجاد نوسان‌های شدیدی را در بازار داشته باشد. در نهایت، سومین عاملی که از سوی کارشناسان ارزی به آن اشاره می‌شود و به‌نظر می‌رسد اهمیت بیشتری نیز نسبت به عوامل دیگر داشته باشد، اتفاقات اخیر در بازار نفت است. حفظ سطح تولید اعضای اوپک و کاهش بیشتر قیمت نفت، موجب شده که نگرانی‌هایی درخصوص کاهش عرضه ارز دولتی به بازار در ماه‌های آتی، تمایل دولت به افزایش قیمت دلار، احتمال کسری بودجه و تبعات تورمی کسری بودجه ایجاد شود.