گروه بازار پول: اعلام وصول هفتمین قسط توافق ژنو،احتمال حضور وزیران خارجه ۱+۵ در وین و تبیین مفهوم «سو» از سوی مسوولان مربوطه موجب شد فضای ابهام در بازار کمرنگ شود و نرخ دلار مجددا در مسیر کاهشی قرار گیرد. پیش از این «دنیای اقتصاد»، در گزارشی از پینگ پنگ ارزی در بازار خبر داده بود که موجب شده قیمت در یک سقف و کف متناسب با فضای خبری و روانی رفت و برگشت داشته باشد. این فضا دیروز نیز در بازار برقرار بود؛ بنابراین گزارش پس از افزایش قیمت دلار در چند روز گذشته نرخ دلار در بازار آزاد دیروز رفتاری متفاوت از خود نشان داد و به سمت کاهش سوق پیدا کرد. روز گذشته در بازار ارز نرخ دلار کار خود را با ۳۱۲۰ تومان شروع کرد که نسبت به روز سه‌شنبه افتی ۲۰ تومانی داشت. در ادامه روز قیمت دلار به ۳۱۳۰ هم رسید و تقریبا در انتها با رقم ۳۱۲۵ تومان بسته شد. البته قیمت‌هایی پایین‌تر از این حد هم در بازار گزارش شد که به دلیل فراگیر نبودن قابل استناد نیست.

فضای بازار

مشاهدات میدانی نشان می‌داد فضای بازار در مقایسه با روز گذشته تغییر چندانی نداشته است و به‌نظر نمی‌رسید حجم تقاضا در بازار نوسان جدی پیدا کرده باشد. برخی از فعالان بازار را همانند روزهای دیگر توصیف می‌کردند؛ اما سوال این بود که چرا قیمت در بازار نوسان‌هایی در جهت‌های متفاوت دارد. برخی از فعالان بازار این وضعیت را به نوسان پاندولی تشبیه می‌کردند؛ این وضعیت موجب شده که نرخ ارز با هر نوسان به یک سمت حرکت کند. انها درخصوص موتور حرکتی این نوسان به عامل انتظار اشاره داشتند که متناسب با خبرهای مثبت یا منفی اقدام به تعیین جهت می‌کند. البته برخی دیگر همچنان برنقش بانک‌مرکزی به‌عنوان یک عامل انحصاری عرضه در تعیین روند بازار سخن می‌گویند. عاملی که برخی دیگر آن را رد می‌کنند و می‌گویند این تحلیل مربوط به فضای قبل از تحریم‌ها و محدودیت‌ها است. پس از اعمال محدودیت‌ها علیه بانک‌مرکزی این بانک ترجیح داده به‌جای مداخله مستقیم و تزریق ارز به اشکال دیگر در بازار مداخله کند. نکته دیگر در مداخله بانک‌مرکزی تغییر نیت از انجام مداخله است. مداخله‌های قبلی با هدف تعیین سطح قیمت صورت می‌گرفت؛ اما در حال حاضر اولویت بانک‌مرکزی حفظ ثبات در بازار است و این موضوع در مقایسه با سطح قیمت از اولویت برخودار است.

فعالان بازار آزاد سه عامل مهم را در کاهش نرخ قیمت‌ها موثر می‌دانند، از آنجا که در چند روز گذشته و از آغاز مذاکرات وین، به گفته فعالان بازار این عامل باعث ایجاد یک فضای روانی و یک عامل انتظاری در بازار شد، بنابراین به‌نظر آنها احتمال حضور وزرای ۶ کشور در انتهای هفته جاری در وین و حصول یک توافق باعث ایجاد یک فضای روانی مثبت در بازار و انتظار برای کاهش قیمت ارز شده است، عده‌ای دیگر از فعالان بازار واریز شدن دومین قسط ۵۵۰ میلیون دلاری را که هند تحت توافق ژنو به ایران پرداخت می‌کند، عاملی مهم برای کاهش نرخ دلار در بازار می‌دانند؛ چراکه این اتفاق از طرفی هم نشان‌دهنده ایجاد یک فضای مثبت و از طرف دیگر زمینه ساز افزایش عرضه ارز در بازار است. این افزایش در زمانی که بازار با رکود در بخش تقاضا روبه‌رو است برای افزایش نرخ دلار، اینرسی قیمتی به حساب می‌آید. گرچه برخی این عامل را علاوه‌بر آنکه مانع از افزایش قیمت می‌دانند، در کاهش‌های روزانه نیز موثر ارزیابی می‌کنند، اما به گفته عده دیگری از فعالان بازار، مهم‌ترین عامل کاهش قیمت ارز می‌تواند صحبت‌های بعضی مسوولان درمورد مذاکرات وین و رفع پاره‌ای از ابهامات درخصوص بحث «سو» باشد. پس از اعلام نیاز ظرفیت غنی‌سازی برخی رسانه‌ها شروع به گمانه‌زنی درخصوص دستگاه‌های سانتریفیوژ لازم برای ایجاد این ظرفیت کردند. این گمانه‌زنی بازار را با ابهام روبه‌رو کرد، اما سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی به شفاف شدن موضوع کمک کرد. به گزارش خبرنگار واحد مرکزی خبر، در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری سه‌شنبه شب شبکه دو سیما، دکتر علی‌اکبر صالحی، سو (SUW)‌ را معیار اندازه‌گیری قدرت و توان ماشین‌های سانتریفیوژ ذکر کرد و گفت: ۱۹۰ هزار سو نیاز ما در یک افق هشت ساله است، به این صورت که قرارداد ما با روس‌ها وقتی که به اتمام می‌رسد، باید در جایگاهی باشیم که بتوانیم سوخت نیروگاه بوشهر را تامین کنیم و عدد ۱۹۰ هزار سو عددی در حدود ظرفیتی است که شامل نیاز نیروگاه بوشهر و رآکتورهای تحقیقاتی تهران و اراک می‌شود. دکتر صالحی گفت: البته این امر به این معنی نیست که نخواهیم قرارداد خود را با روس‌ها تمدید نکنیم؛ بلکه تصمیم‌گیری با خود ما خواهد بود و الان می‌گوییم که نیاز عملی ما تامین سوخت نیروگاه بوشهر، رآکتور تحقیقاتی تهران و رآکتور تحقیقاتی اراک است. وی تصریح کرد: تعداد سانتریفیوژهای مورد نیاز بسته به توان این دستگاه‌ها دارد، به این شکل که اگر توان یک دستگاه ۱۰ سو باشد، به ۱۹ هزار ماشین و اگر بر مبنای ۲۴ سو و به اندازه توان آخرین ماشینی که ساختیم باشد، حدود ۸ هزار دستگاه سانتریفیوژ برای تامین ۱۹۰ هزار سو نیاز خواهیم داشت. این سخنان توانست ابهام‌هایی را که ناشی از برخی گمانه‌زنی رسانه‌ای بود بر طرف کند. با کاهش ابهام زمینه برای کاهش قیمت ارز در بازار فراهم شد.

گزارش‌های میدانی نشان می‌دهد کاهش قیمت دلار در بازار ارز همراه با کاهش قیمت طلا در بازار بوده است، قیمت سکه بهار آزادی در بازار دیروز به ۹۵۵ هزار تومان رسید که حداقل کاهشی ۲۰۰۰ تومانی نسبت به روز سه‌شنبه داشته است.