گروه بنگاه‌ها: در دومین اجلاس سالانه انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه، رئیس بیمه مرکزی درباره شناسایی سود‌های غیرواقعی در شرکت‌های بیمه اعلام کرد که «بیش از ۸۰ درصد شرکت‌های بیمه در شناسایی سود، رعایت ضوابط، رعایت مقررات و آیین‌نامه‌های مصوب شورای‌عالی بیمه، به‌خصوص در زمینه ذخیره‌گیری را رعایت نکردند و در نتیجه سودهای شناسایی شده از پشتوانه و اعتبار کافی برخوردار نیست.» رسول تاجدار، مدیر عامل بیمه البرز و عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه درباره این معضل صنعت بیمه گفت: اولا بیمه مرکزی در جایگاه حاکمیت و نظارت، به واسطه دریافت اطلاعاتی که از شرکت‌های مختلف داشته و نظارت‌هایی که دارد، اطلاعاتی را در اختیار دارد که اصولا شرکت‌های بیمه کمتر به آن دسترسی دارند.

وی با بیان اینکه در اقتصاد تورمی حاشیه سود اندک ۷ یا ۸ درصد عقلایی نیست، افزود: به تازگی بیمه مرکزی گزارشی را از وضعیت شاخص‌های مقایسه‌ای شرکت‌ها طی سال‌های ۱۳۹۱-۱۳۸۷ برای همه شرکت‌ها ارسال کرده و نسبت‌های خوبی هم محاسبه شده است و در آنها به تجزیه و تحلیل پنج سال گذشته پرداخته است، شاخص صنعت، شاخص سود به حقوق صاحبان سرمایه، شاخص سود به درآمد کل شرکت‌ها که اینها درصدهای بسیار پایینی حتی تا حد ۵/۳ یا ۶ درصد اشاره دارد و می‌توان گفت ارقام بیان شده به هیچ عنوان حاشیه امن مناسبی برای یک سودآوری با کیفیت نیست.

مدیرعامل بیمه البرز ادامه داد: شرکت‌های بیمه به صورت خودکار در خسارت معوق، دارای محدودیت‌های ذاتی هستند؛ یکی از موارد مهمی که در خسارت‌ها مخصوصا خسارت‌های جانی مطرح است، اینکه شرکت‌های بیمه پرونده‌های در جریان فراوانی در دادگاه‌ها دارند که هنوز برای آنها رای صادر نشده یا همچنان آرای صادره به شرکت‌های بیمه اعلام نشده است و با تغییر سال با افزایش تعهدات و لزوم ایفا و پرداخت تعهدات، در صورت عدم تعریف ذخیره مناسب، انحراف به وجود می‌آید.

تاجدار تصریح کرد: ماهیت خسارت‌های معوق به گونه‌ای است که دارای انحراف است و این انحراف هم در سنوات گذشته برحسب تجربه نشان داده که انحراف نامساعد است؛ به بیان دیگر این‌طور نیست که شما مثلا ۱۰۰ ریال معوق بگیرید، بعد معوق شما ۸۰ ریال بشود، اصولا اگر ۱۰۰ بگیرید معوق واقعی شما بالای ۱۰۰ می‌شود و اینجا هم یک انحراف نامساعد وجود دارد.

به گفته این عضو انجمن حرفه‌ای صنعت بیمه در استاندارد‌های حسابداری می‌گویند اصل احتیاط. اصل محافظه کاری؛ یعنی تعجیل معقول در شناسایی هزینه و تاخیر معقول در شناسایی درآمد. یعنی چنانچه یک‌جایی درآمدی وجود داشت و به لحاظ تحقق، ویژگی یک درآمد با کیفیت را نداشت، احتیاطا آن درآمد را شناسایی نکن. بگذار باشد تا مطمئن شوی که می‌توانی آن درآمد را شناسایی کنی. ولی اگر هزینه‌ای بود در شناسایی آن یک تعجیل معقول به خرج بده. یعنی معیارهای شناسایی هزینه به مراتب قوی‌تر از معیارهای شناسایی درآمد است. پس بنابراین در این حالت هم باید ذخیره خسارت معوق بیشتری در نظر گرفته شود. با توجه به کتابچه‌ای که به شماره ۱۵۷۱/۴۰۰/۹۳ از سوی معاونت بیمه مرکزی برای شرکت‌ها ارسال شده و در آن شاخص‌های مختلفی دسته‌بندی و محاسبه شده‌اند، شاخص سودآوری برای برخی شرکت‌ها بسیار پایین بوده است.

تاجدار در پاسخ به این پرسش که «بیمه مرکزی برای رفع معضل شناسایی سودهای غیرواقعی یا حاشیه سود اندک، چه اقدامی می‌تواند انجام دهد؟» توضیح داد: از زمان ورود آقای امین در بیمه مرکزی اقدامات مختلفی توسط بیمه مرکزی صورت گرفته شده است، از جمله محاسبه حاشیه توانگری مالی شرکت‌ها، گزارش وضعیت شاخص‌های مقایسه‌ای شرکت‌ها، جلوگیری از انتخاب مدیران عامل غیرمرتبط به لحاظ تحصیلات، تخصص و تجربه و این نشانگر این نکته است که بیمه مرکزی به‌دنبال اقدامات اساسی است و البته هم نباید توقع داشت که مشکلات ۱۰ ساله، یک‌جا و یک‌شبه حل شود. همین که تعامل بسیار خوب بیمه مرکزی با سندیکای بیمه‌گران برقرار شده است و تمام آیین‌نامه‌ها بازبینی می‌شوند، از سندیکا مشورت می‌گیرند و کاری می‌کنند که سندیکای بیمه‌گران برگردد به جایگاه واقعی خودش به لحاظ مشورت، حفظ منافع شرکت‌های بیمه و متعاقبا حفظ منافع بیمه گذاران، این نشان می‌دهد که گام‌های اساسی دارد برداشته می‌شود.