تصویر ارزی سال آینده
گروه بازار پول - در همایش فرصت‌های سرمایه‌گذاری در سال 1393 که توسط روزنامه دنیای اقتصاد در روز شنبه هفته جاری برگزار شد، اکثر سخنرانان همایش بر بی‌اثری رفتارهای سوداگرانه و سفته‌بازانه تاکید داشتند و معتقد بودند که با توجه به تحولات صورت گرفته بازارها تا حد زیادی در مقابل سفته‌بازان واکسینه شده‌اند. بعلاوه در این همایش تلاش شد، ایستگاه بعدی سرمایه‌گذاری معرفی شود.
درخصوص بازار ارز دیروز نیز افزایش نسبتا شدید قیمت‌ها در ساعات ابتدایی مبادلات جالب توجه بود. صرافان راسته بازار این نوسانات را در روزهای پایانی سال طبیعی دانسته و معتقد هستند که این روند مقطعی است. انواع سکه و طلای ۱۸ عیار هم دیروز به‌رغم عدم تغییر نرخ اونس، کار خود را با افزایش قیمت شروع کردند. به‌علاوه نظرسنجی «کیتکو نیوز» از کارشناسان اقتصادی حاکی از کاهش نرخ اونس در روزهای آتی است.
نرخ ارز در سال آینده
«کمال سیدعلی»، معاون ارزی سابق بانک مرکزی در همایش روز شنبه «دنیای اقتصاد»، با اشاره به اینکه بعد از انقلاب اسلامی همه دولت‌هایی که روی کار آمدند، افزایش نرخ ارز را نامطلوب تلقی می‌کردند، به لزوم انطباق قیمت ارز با ارزش ذاتی‌اش تاکید کرد. او معتقد بود که یکسان‌سازی نرخ ارز در سال ۸۱، به‌گونه‌ای صورت گرفت که شوکی به بازار وارد نشد و اجرای یکسان‌سازی در نیمه دوم سال آینده را نیز مستلزم فراهم بودن شرایطی عنوان کرد که از جمله آنها می‌توان به انطباق نرخ ارز با ارزش ذاتی آن، وجود یک شیب قیمتی به سمت بالا، نبود تقاضا برای سفته‌بازی، وجود امکان پاسخ‌گویی به تمام تقاضا‌ها و باز بودن حساب سرمایه اشاره کرد. منظور از باز بودن حساب سرمایه، خریدوفروش ارز در سیستم بانکی بدون هیچ محدودیتی است. «سید علی» قیمت ارز در سال ۹۳ را در حدود ۳ هزار تومان پیش‌بینی کرد و گفت: بهبود اوضاع اقتصادی کشور مستلزم آن است که یک شیب ملایم قیمتی به سمت بالا وجود داشته باشد و قیمت ارز با سرعت کمی افزایش یابد. هادی کوزه‌چی مشاور سرمایه‌گذاری نیز با وجود آنکه بازار ارز و طلا را برخلاف بازار مسکن و بورس در وضعیت رونق معرفی کرد، ۳ سناریو برای آینده بازار ارز ارائه کرد. وی اشاره کرد چنانچه بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ توافقی جدی حاصل شود، احتمالا قیمت ارز برای ۲ سال متوالی، حول ۳ هزار تومان باقی خواهد ماند، اما در صورتی که مذاکرات خوب پیش نرود، بازگشت بازار ارز به دوره قبل را شاهد خواهیم بود و در این صورت برای قیمت دلار نمی‌توان حد بالایی را متصور بود؛ اما در صورتی که روند آرام فعلی در پیشرفت مذاکرات ادامه داشته باشد، نرخ ارز از ۲ هزار و۹۰۰ تومان پایین‌تر نخواهد آمد و هم سو با تورم افزایش خواهد یافت. کوزه‌چی علاوه‌بر این اشاره کرد که هم‌اکنون نیز ارز تک نرخی است و نوسانی بیش از ۱۰۰ تومان مشاهده نمی‌شود، او گفت که حمله سوداگرانه‌ای به ارز نداریم و بازار نمی‌توانست از این آرام‌تر باشد.
بازار ارز
بازار ارز تهران دیروز نیز کار خود را با افزایش نسبتا شدید قیمت‌ها شروع کرد و قیمت دلار آمریکا در ساعات ابتدایی شروع به‌کار بازار حتی به ۳ هزار و ۵۰ تومان نیز رسیده بود. دلار، یورو و پوند انگلیس روند صعودی خود را ادامه دادند و افزایش قیمت بیشتری را نیز تجربه کردند. صرافان راسته بازار معتقد هستند، این نوسانات طبیعی است و احتمالا تا یکی دو هفته دیگر نیز ادامه خواهد داشت. آنها معتقد هستند که بازار مدتی بود که نسبتا راکد شده و سطح مبادلات در آن پایین آمده بود. در نتیجه، این افزایش تقاضا باعث تکان‌خوردن بازار و نوسان قیمت‌ها شد. بر اساس اظهارات فعالان بازار عمده تقاضای این روزهای بازار به اسکناس مربوط می‌شود و تجار و شرکت‌ها نقشی در افزایش تقاضا نداشتند. فعالان بازار علاوه‌بر این اظهار کردند، از آنجا که مردم دیگر رغبتی به خرید و پس‌انداز دلار و استفاده از آن به عنوان یک کالای سرمایه‌گذاری ندارند، سفته‌بازی نمی‌تواند خطری جدی برای بازار محسوب شود، با این وجود حضور دلالان تا حدی در تشدید نوسانات موثربوده و مردم با تهیه ارزهای مورد نیاز خود از صرافی‌ها می‌توانند به عملکرد بهتر بازار کمک کنند.
بازار سکه
قیمت انواع سکه و طلای ۱۸ عیار در ساعات ابتدایی مبادلات دیروز قدری افزایش یافت. این در حالی بود که نرخ اونس به‌دلیل تعطیلی آخر هفته بازارهای جهانی تغییری ثبت نکرده بود. فعالان بازار تقویت دیروز سکه را با افزایش قیمت ارز و تقاضای نسبتا بالا در این روزها مرتبط می‌دانند. بازار سکه که پیش از این با رکود مواجه بود و تمایلی به تغییر قیمت‌ها از خود نشان نمی‌داد، در روزهای پایانی سال قدری گرم شده و تمایل به افزایش قیمت‌ها دارد. علاوه‌بر این بازار طلای داخل اکنون قابلیت انعکاس تغییرات نرخ اونس را پیدا کرده و این امر از سوی بازاری‌ها به تغییری مثبت تعبیر می‌شود.
طلای جهانی
نرخ هر اونس طلا، دیروز به‌دلیل تعطیلی آخر هفته بازارهای جهانی تغییری ثبت نکرد، با این وجود نتایج آخرین نظرسنجی «کیتکو نیوز» از کارشناسان اقتصادی حاکی از کاهش نرخ اونس در روزهای آتی است. برخی از کارشناسانی که به کاهش قیمت طلا رای دادند، بر این باور بودند که قیمت طلا در هفته‌های ابتدایی سال ۲۰۱۴ بیش از اندازه افزایش یافته و به‌زودی وارد مسیر اصلاحی خواهد شد و کاهش قیمت را تجربه خواهد کرد. برخی دیگر از این افراد نیز اظهار کردند که افزایش بیش از حد قیمت طلا باعث کاهش تقاضای فلز زرد رنگ به‌خصوص از سوی بازارهای آسیایی شده و انعکاس این امر به‌زودی در کاهش قیمت طلا مشاهده می‌شود. به هر روی بررسی روند تغییرات نرخ اونس نشان می‌دهد که قیمت فلز زرد رنگ برای چهارمین هفته متوالی افزایش یافته و به بیشترین مقدار خود در چهار ماه اخیر رسیده است. کارشناسان اقتصادی نگرانی سرمایه‌گذاران بین‌المللی نسبت به اوضاع سیاسی و درگیری‌های داخلی اوکراین و در نتیجه برهم خوردن ثبات سیاسی در منطقه اروپا را در رشد قیمت طلا موثر می‌دانند، این افراد با این وجود معتقد هستند که این عامل قدرت تاثیرگذاری مقطعی دارد و نمی‌تواند رشد ادامه دار قیمت طلا را موجب شود. اظهارات «کشتی آرای» رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشوری در همایش روز شنبه «دنیای اقتصاد»، حاکی از آن بود که سه عامل بیشترین تاثیر را بر روند قیمتی اونس خواهد داشت. بر این اساس قیمت انرژی، ثبات یا بی‌ثباتی سیاسی و تغییر در سطح تقاضا برای فلز زرد رنگ با توجه به رشد اقتصادی در جهان، مهم‌ترین عواملی هستند که می‌توانند روند حرکت نرخ اونس را در بازارهای جهانی تعیین کنند.

فرصت مشروط برای تولید
«طهماسب مظاهری»، رئیس کل پیشین بانک مرکزی نیز با اشاره به ثبات به وجود آمده، بر پایان حرکت‌های سفته‌بازانه تاکید کرد و گفت: «با توجه به راهبردهای کلان اقتصاد فعالیت تولیدی گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است، اما این حوزه نیازمند سیاست‌گذاری درست دولت است».
به گفته وی اگر رفتار دولت به‌گونه‌ای باشد که در کنار اقدامات سلبی کنونی با اقدامات ایجابی، فضای کسب‌و‌کار بهبود یابد، سرمایه‌گذاری در فعالیت تولیدی می‌تواند با بازدهی مناسبی روبه‌رو شود. وزیر پیشین اقتصاد به هدف‌گذاری نرخ رشد سه درصدی برای سال آینده اشاره و اظهار کرد: «این هدف‌گذاری علامتی به سرمایه‌گذاران است که نشان می‌دهد دولت تلاش دارد، اقتصاد ایران را از حالت رکودی وارد فاز رونق کند؛ اما در کنار علامت باید لوازم حرکت در این مسیر نیز تدارک دیده شود». به گفته وی در حال حاضر حجم نقدینگی در اقتصاد ایران بسیار بالا است و رشد نقدینگی یکی از عوامل افزایش نرخ تورم بوده است. او ادامه داد: «دولت می‌تواند با هدایت این حجم از نقدینگی به سوی تولید، زمینه‌ساز رونق تولید به صورت غیرتورمی شود.»
وی یکی از ابزارهای هدایت این نقدینگی را بازار سرمایه معرفی کرد و گفت: «با وجود اتفاقات اخیر بازار سرمایه فرصت مناسبی برای تامین مالی بخش تولید است، اما باید بورس در کنار ایجاد شفافیت، مانع از ایجاد رانت شود». مظاهری توضیح داد: «به‌دلیل آنکه ذی‌نفعان شرکت‌ها و دست‌اندرکاران بورس زودتر از دیگران از اطلاعات افشا شده با خبر می‌شوند، می‌توانند از این فرصت استفاده کرده و برای خود کسب رانت کنند.»
وی افزود: «با تدوین استانداردهای نظارتی می‌توان فرصت‌های رانتی را محدود کرد تا فرصت حضور آحاد مردم در این بازار و کسب سود فراهم شود». مظاهری در جمع‌بندی سخنان خود در این بخش، اصلاح ساختار بورس با هدف تحقق این دو شرط را یکی از لوازم هدایت نقدینگی به سوی تولید عنوان کرد. به گفته وی در صورت چنین اقدامی با ورود سرمایه‌گذاران به بازار، علاوه‌بر رونق بورس، فرصت تامین مالی برای بنگاه‌ها فراهم می‌شود. این صاحب‌نظر اقتصادی پیش‌بینی کرد: «با حل مشکل تامین مالی بنگاه‌ها از این مسیر، بازدهی فعالیت‌های تولیدی نیز بالا می‌رود و اقتصاد ایران وارد فاز رونق می‌شود». او استفاده دولت از ظرفیت‌های کارشناسی بیرونی را اقدامی دیگر برای سیاست‌گذاری مناسب برای خروج از رکود عنوان و اظهار کرد: «اگر دولت از ظرفیت‌های کارشناسی استفاده می‌کرد به تله سبد کالا نمی‌افتاد». مظاهری پیش‌بینی کرد: «در مجموع اگر رفتار دولت در جهت سیاست‌گذاری بهینه باشد، سال آینده بهترین زمان برای تحرک‌بخشی برای سرمایه‌گذاری در بخش تولید است.»