نوسان طلا میان تورم و بیکاری
گروه بازار پول - قیمت هر اونس طلای جهانی، دیروز در واکنش به کاهش ارزش سهام در بازارهای آمریکا افزایش یافت و تقویت جزئی سکه و طلای 18 عیار را در بازار داخلی موجب شد. نرخ دلار آمریکا صبح دیروز کار خود را با افزایش قیمت شروع کرد؛ ولی در ادامه بخشی از تغییرات را جبران کرد. دلار نسبت به ابتدای هفته، افت قیمتی جزئی را ثبت کرد.
کارشناسان اقتصادی در تفسیر این تغییرات اظهار می‌کنند که دلار به خاطر حساسیت بیش از حد به روند مذاکرات در نتیجه توافق حاصل شده بین ایران و کشورهای گروه ۱+۵ افتی شدید را تجربه کرد. تمایلی که بازار به ثبات دارد باعث شد در روزهای بعدی نوسانات تعدیل شود. موید این امر ادامه روند کاهشی یورو و پوند انگلیس بود که درنتیجه توافقات افت کمتری را تجربه کرده بودند. قیمت رسمی دلار نیز افزایش جزئی را ثبت کرد.
تقویت طلای جهانی
قیمت هر اونس طلای جهانی، دیروز قدری افزایش یافت و به ۱۲۵۰ دلار رسید. بنا بود در آخرین ساعات کاری دیروز میزان ذخایر شغلی در آمریکا منتشر شود. با توجه به ناامیدکننده بودن آخرین آماری که از بازار کار آمریکا منتشر شد، برخی از کارشناسان اقتصادی اظهار کردند که رشد قیمت طلا، در واکنش به آماری که قرار بود عصر دیروز منتشر شود، رخ داد. بر این اساس قیمت طلا در آستانه اعلام جدید وزارت کار آمریکا، افزایش یافت، البته علت اصلی تقویت دیروز فلز زرد رنگ، کاهش ارزش دلار و شاخص سهام در آمریکا و افزایش نگرانی‌ها نسبت به رشد اقتصادی ایالات‌متحده عنوان می‌شود. برخی از تحلیلگران اقتصادی معتقدند که در سال ۲۰۱۳ میلادی، تداوم بهبود اوضاع اقتصادی جهان، افزایش ارزش دلار آمریکا و نرخ بالای بهره بانکی افت شدید بهای اونس جهانی را موجب شد. بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود عوامل فوق در سال‌جاری میلادی نیز سقوط قیمت طلا را رقم بزند. به عقیده کارشناسان اقتصادی، تقویت ارزش دلار و افزایش نرخ بهره بانکی در آمریکا بیشترین تاثیر را بر افت بهای جهانی طلا طی سال ۲۰۱۴ میلادی خواهد داشت، اما آخرین اظهارات سران بانک مرکزی آمریکا و بیانیه ماه دسامبر آنها حاکی از آن بود که آمریکا در حال حاضر تصمیمی برای افزایش نرخ بهره ندارد. در نهایت عمده تحلیلگران بازار با اشاره به اینکه سال ۲۰۱۴میلادی برای طلا نه خیلی گرم و نه خیلی سرد خواهد بود، حدس می‌زنند که میانگین بهای جهانی طلا در سال‌جاری میلادی ۱۲۷۴، کمترین بهای این فلز۱۱۸۰ و بیشترین قیمت آن ۱۳۵۰ دلار باشد. به هر روی، فلز زردرنگ انتظار آمار اقتصادی را که در روزهای پایانی هفته جاری منتشر خواهد شد، می‌کشد. بر این اساس، نزدیک شدن آمریکا به نرخ هدف‌گذاری شده برای تورم، احتمالا بر بازار فلز گرانبها تاثیراتی منفی خواهد گذاشت، ولی با توجه به اختلاف زیاد بازار کار آمریکا با مقدار ایده‌آل سران این کشور، بعید به نظر می‌رسد که طلا افت چندان شدیدی را متحمل شود.
افزایش جزئی قیمت سکه
تقویت اونس در بازارهای جهانی، افزایش قیمت سکه طرح جدید و طلای ۱۸ عیار در بازار داخل را به همراه داشت. تغییر قیمت‌ها بسیار جزئی بودند و حتی نیم‌سکه و ربع‌سکه کار خود را با کاهش قیمت شروع کردند، ولی به هر حال شاید سوگیری افزایشی قیمت‌ها در افزایش امیدواری‌ها نسبت به خروج بازار طلای داخل از رکود، موثر باشد. برخی از کارشناسان اقتصادی معتقدند که بخشی از تمایل بازار سکه به کاهش یا تثبیت قیمت‌ها از روند کاهشی که در بازار انواع ارز حاکم شده است، ناشی می‌شود، اما رکود بازار سکه در زمان افزایش قیمت ارز هم مشاهده می‌شده و علت عنوان شده نمی‌تواند، عامل اصلی تعیین‌کننده روند بازار طلای داخل باشد. این در حالی است که «محمد کشتی‌آرای» رئیس اتحادیه طلا و جواهر کشور، در خصوص وضعیت بازار گفته است: «با شروع ماه ربیع‌الاول و مناسبت‌های مذهبی، سطح داد و ستدها نسبتا افزایش یافته و معاملات از شرایط بهتری برخورداراست.» باید منتظر بود و دید که آیا روند تغییرات قیمت سکه در روزهای آینده، اظهارات «کشتی آرای» را تایید می‌کند، یا خیر؟!
بازار ارز
دلار آمریکا، دیروز صبح کار خود را با افزایش قیمتی نسبتا قابل‌توجه در بازار داخل شروع کرد، اما در ادامه بخش عمده تغییر رخ داده جبران شد. مقایسه تغییرات قیمتی دلار، یورو و پوند انگلیس از ابتدای هفته، شاید تفسیری از نوسانات نرخ این ارزها به دست دهد. دلار، هفته را با ثبات قیمت شروع کرد. نرخ این ارز برای دو روز ثابت بود و صرافان و دلالان خرد در قیمت‌گذاری با هم هماهنگ بودند. این ارز پر اهمیت که از شروع به‌کار دولت جدید روند قیمتی خود را با پیشرفت مذاکرات تنظیم می‌کرد، روز دوشنبه تحت‌تاثیر توافقات به‌عمل‌آمده بین ایران و کشورهای ۱+۵ افت قیمت نسبتا شدیدی را تجربه کرد. پیش از این مشاهده شده بود که تغییرات ناگهانی قیمت در روزهای بعد قدری تعدیل می‌شدند. این اتفاق دیروز نیز رخ داد. این ارز پر اهمیت دیروز بخشی از افت ناگهانی خود را پس گرفت، ولی نسبت به روزهای ابتدایی هفته کاهش قیمتی محدود را ثبت کرد. یورو و پوند انگلیس نیز به روند کاهشی خود ادامه دادند. به هر روی پیش‌بینی صرافان مبنی بر این است که روند کلی نرخ ارز به‌ویژه دلار کاهشی بوده و تمایل بازار به گرفتن شدت نوسانات از عملکرد طبیعی بازار حکایت می‌کند. بانک مرکزی در واکنش به تغییرات روی داده، نرخ یورو و پوند خود را کاهش داده و نرخ دلار خود را قدری افزایش داد. این امر از تمایل بانک مرکزی به جلوگیری از نوسانات شدید نرخ ارز که سفته‌بازی در بازار را گسترش می‌دهد، حکایت می‌کند.
بر این اساس، بانک مرکزی می‌خواهد مانع از نوسانات شدید نرخ دلار شود و کمک کند که این ارز پراهمیت در روندی آرام و تدریجی کاهش قیمت را تجربه کند. تا پیش از این نیز ثبات در بازار دلار در فاصله گرفتن سفته‌بازان از بدنه بازار، کمک موثری بوده است. با توجه به اینکه نهایی شدن توافق‌ها به اعتقاد برخی از کارشناسان می‌تواند کاهش نرخ ارز با شیبی تند را موجب شود، اقدامات یاد شده از سوی بانک مرکزی در این بازه زمانی از اهمیت زیادی در کنترل بازار برخوردار خواهد بود.
کارشناسان اقتصادی امیدوارند که گسترش روابط خارجی ایران به استقرار تعادل بین عرضه و تقاضا در حجم بالایی از مبادلات و تداوم روند کاهشی و با ثبات نرخ ارزکمک کند. از اخبار خوشی که در این حوزه به گوش می‌رسد، می‌توان به بازشدن حساب‌های سپرده ایرانی در «یو‌سی‌اُ»، بانک نگهدارنده پول‌های نفت ایران در هندوستان اشاره کرد. روزنامه «تلگراف» چاپ هند، نوشت بانک «یو‌سی‌اُ» به‌منظور تسهیل انجام پرداخت‌های مبادلات دوجانبه میان ایران و هند، در حال گشودن حساب سپرده برای بیشتر بانک‌های ایران است. رئیس بانک «یو‌سی‌اُ» در این باره گفت:«ما پیش از این برای ۶ بانک ایرانی حساب سپرده باز کرده‌ایم، چهار بانک دیگر برای گشایش حساب به ما درخواست داده‌اند و برای این منظور از بانک مرکزی ایران مجوز خواستیم» وی افزود: «انتظار می‌رود مجوز بانک مرکزی ایران در چند هفته آینده به دست ما برسد و پس از آن، این حساب‌ها ایجاد خواهند شد.»
کارشناسان اقتصادی امیدوارند که حصول توافق‌های بیشتر در خصوص مسائل هسته‌ای، تعدیل تحریم‌ها و گسترش روابط اقتصادی ایران و کشورهای خارجی به عملکرد پویای بازار ارز در جهت صیانت از ارزش پول ملی کمک کند.