علل تغییر کانال «دلار»
دنیای اقتصاد- نرخ دلار که هفته گذشته را برخلاف روند باثبات پیشین، در مسیر افزایشی طی کرده بود، در دو روز گذشته نیز همچنان بالا رفت و از مرز سه هزار تومان گذشت. کارشناسان تغییر جهت صورت گرفته در مسیر دلار در چند روز گذشته و افزایشی شدن روند آن را بیش از هر چیز تحت‌تاثیر رخدادها در ترکیه و اخبار اخیر در خصوص ارتباط این تحولات با ایران می‌دانند و معتقدند با عبور از این رخدادها، دلار نیز در سطوح قیمتی و مسیر باثبات قبلی خود قرار خواهد گرفت.
تغییر کانال قیمت دلار
گروه بازار پول- قیمت دلار آمریکا و یورو در بازار داخل، دیروز هم افزایش یافت. تغییر نرخ این دو ارز، به نسبت شدید بوده، ولی صرافان راسته بازار همچنان معتقدند این اتفاق تحت تاثیر فرا رسیدن ژانویه و سال جدید میلادی رخ داده است. مسافرانی که می‌خواستند کریسمس را در آمریکا یا اروپا بگذرانند، باعث افزایش تقاضا در بازار شده و در نتیجه قیمت‌ها بالا رفت.
در این میان تغییرات رخ داده باعث شد که قیمت دلار دوباره سطح 3 هزار تومانی را پشت سرگذاشته و قدری بالای این رقم بایستد. برخی از صرافان می‌گویند که بازگشت دلار از سطح 3 هزار تومانی این بار خیلی مشکل نخواهد بود و به زودی شاهد بازگشت قیمت این ارز خواهیم بود. به‌رغم نوسانات خبرساز بازار ارز در داخل کشور، قیمت طلای جهانی، به واسطه تعطیلی آخر هفته بازار جهانی ثابت ماند. با این وجود پیش‌بینی‌های ضد و نقیض از آینده طلا، سرمایه‌گذاران را سردرگم کرده است. فعالان اقتصادی در خصوص زمان مناسب برای خرید طلا، اطلاع دقیقی ندارند و این امر باعث رکود نسبی بازار فلز زرد رنگ شده است. به‌رغم عدم تغییر قیمت طلا، قیمت انواع سکه در بازار داخل، به مقدار بسیار کمی کاهش یافت. این مساله ثبات بازار سکه را دچار مساله نکرد و نظم آن را به هم نزد.
روند بازار ارز
قیمت دلار آمریکا و یورو، دیروز، در بازار داخل باز هم افزایش یافت. این امر باعث شد که دلار آمریکا، دوباره از سطح مقاومتی 3هزار تومان بالا رود. پشت سر گذاشتن سطح 3 هزار تومانی توسط دلار، باعث ایجاد تغییراتی کلی در تصور مردم نسبت به بازار شده بود. پیرو این اتفاق برخی اصرار داشتند بانک مرکزی باید برای تسریع روند کاهشی در بازار مداخله کند. برخی دیگر نیز معتقد به تعیین دامنه قیمت بر اساس واقعیت‌های اقتصادی بودند و حرکت به‌دنبال امواج روانی را خطرناک می‌دانستند. بانک مرکزی نیز تلاش داشت اجازه دهد بازار بر مبنای عرضه و تقاضا به قیمت گذاری بپردازد. بانک مرکزی معتقد بود: شکل‌گیری انتظارات خوشبینانه نسبت به تحولات بازار ارز نیز به اندازه انتظارات منفی حائز اهمیت است و باید به آن توجه داشت. بانک مرکزی با تاکید به اینکه در مقوله نرخ ارز، نوسانات نیز به اندازه سطح آن مهم هستند، اعتقاد دارد: شکل‌گیری انتظارات خوشبینانه و مثبت نسبت به تحولات بازار ارز در صورتی که توسط عوامل بنیادین اقتصاد حمایت نشوند نیز می‌تواند نوسانات نرخ ارز را افزایش دهد و از این طریق به افزایش ریسک تصمیم‌گیری فعالان اقتصادی منجر شوند. مدیران بانک مرکزی با اشاره به نقش تاثیرگذار انتظارات بر روند تغییرات نرخ ارز در کوتاه‌مدت، بر لزوم تمایز میان دو مفهوم اختلال (Noise) و علامت (Signal) در شکل‌دهی به تحولات بازار ارز تاکید داشتند. اختلال به نوسانات هیجانی و زودگذر نرخ ارز می‌انجامد که معمولا پایدار نیست؛ ولی علامت تحت تاثیر بنیان‌های تعیین کننده نرخ ارز و سیاست‌های کلان اقتصادی شکل می‌گیرد و به همین دلیل نیز واجد آثار پایدار و بلندمدت بر اقتصاد است. بر همین اساس اگر افت‌های هیجانی با بنیان‌های اقتصاد حمایت نشود، تغییرات نرخ ارز پایدار نخواهد بود.شاید بر پایه این استدلال بتوان گفت:در روند بازار علامتی برای افزایش مشاهده نمی شود و آنچه اتفاق افتاده از نگاه فعالان اختلال در روند بازار است.
به هر روی قیمت دلار دیروز از 3 هزار تومان بالا رفت و سوالاتی را به وجود آورد. علت این امر چه بوده و بازگشت دلار چگونه میسر خواهد بود؟ در گفت‌وگویی که «دنیای اقتصاد» با برخی از صرافان راسته بازار داشت، این افراد عنوان کردند که علت افزایش نرخ دلار هنوز هم چیزی به غیر از افزایش مسافرت‌های خارج از کشور نیست. بر این اساس فرا رسیدن ژانویه باعث شد که مردم برای شرکت در جشن زمستانی سال نو به آمریکا و اروپا سفر کنند و این امر افزایش تقاضا و در نهایت تقویت نرخ ارز در بازار داخل را موجب شد. بازاری‌ها در خصوص بازگشت دلار معتقد بودند که دلار یک بار از سطح 3 هزار تومانی عبور کرده است و مطمئنا عبور مجدد از آن به اندازه دفعه اول سخت نخواهد بود. حتی برخی از آنها گفته بودند که در حال حاضر رقم 3 هزار تومان مانند هر رقم دیگری در روند قیمت دلار است و صرفا به خاطر اینکه این عدد مضرب هزار است، نمی‌توان مدعی شد که مانند یک سطح مقاومتی رفتار خواهد کرد. بر این اساس قیمت دلار در زمان مقتضی دوباره پایین خواهد آمد و تاثیر اتفاق رخ داده همیشگی نیست. بازاری‌ها در خصوص افزایش نرخ یورو نیز استدلال‌های مشابهی را عنوان می‌کنند. اما برخی دیگر بر عامل نگرانی تاکید دارند و معتقدند: این افزایش مبنای واقعی ندارد. آنها برخی اتفاقات منطقه ای و شایعه‌های پیرامون آن را در روند تغییر جهت قیمت موثر می‌دانند.
روند بازار طلا
قیمت هر اونس طلای جهانی، دیروز هم تغییر نکرد. تعطیلات آخر هفته بازارهای جهانی باعث شد که نرخ‌های برابری ارزهای مهم جهان و قیمت طلا ثابت بمانند. با وجود این پیش‌بینی‌ها و اظهار نظرها در خصوص آینده فلز زرد رنگ، هم‌چنان ادامه یافت. در اظهارات اخیر کارشناسان، نااطمینانی از آینده فلز گرانبها با قوت بیشتری مشاهده می‌شود. برخی استراتژیست‌های بازار سقف قیمت هر اونس را 1400 دلار و کف قیمتی آن را 1000 دلار عنوان کرده‌اند. این امر سرمایه‌گذاران بازار را سردرگم کرده است. فعالان اقتصادی پیش از این منتظر بودند که طلا به کف قیمتی خود برسد تا به خرید آن اقدام کنند. مطرح شدن سطوح 1200 دلار و 1180 دلاری برای حداقل قیمت طلا، فعالان اقتصادی را امیدوار کرده بود که به زودی زمان فعالیت مجدد در این بازار فرا خواهد رسید. اما افزایش متغیرهای تاثیر‌گذار باعث شده که دامنه پیش‌بینی افزایش یافته و این امر به سردرگمی سرمایه‌گذاران منجر شود. فدرال رزرو آمریکا با تزریق 2 هزار میلیارد دلار نقدینگی به اقتصاد آمریکا موجب افزایش قیمت طلا به 1675 دلار تا اوایل سال 2013 شده بود. این نهاد پس از چند ماه هشدار، بالاخره محرک پولی را متوقف خواهد کرد. با این حال زمان توقف محرک پولی معلوم نیست و کارشناسان معتقدند که احتمال افزایش قیمت طلا در سال 2014 میلادی وجود دارد. به‌علاوه افزایش شاخص بورس در بازارهای بین‌المللی می‌تواند تهدیدی برای طلا تلقی شود. در نهایت کارشناسان معتقدند که طلا می‌تواند تحت تاثیر افزایش تقاضای فیزیکی در سال آینده تقویت شده یا حداقل به ثبات قیمتی برسد و همچنین می‌تواند به واسطه عواملی مانند بهبود وضعیت اقتصادی جهان و افزایش شاخص بورس نزول کرده و ارزش خود را باز هم از دست دهد. هر دو این احتمالات برای سرمایه‌گذاران مطرح هستند، کمااینکه رویکردهای تورمی ناحیه یورو طبق آخرین بررسی‌های «بلومبرگ» در حال تشدید است و این امر می‌تواند قیمت طلا را زیاد کند. با این وجود بسیاری از اظهار نظرها در خصوص آینده طلا همچنان منفی است، بر این اساس طلا طی سال جاری میلادی یک سوم ارزش خود را از دست داده است و سه بانک بزرگ بین المللی سال 2014 را نیز برای طلا ناامید کننده پیش بینی کرده‌اند و از احتمال کاهش قیمت فلز زرد به کمتر از 1050 دلار در این سال خبر داده‌اند. در نهایت نااطمینانی از آینده بازار طلا باعث شده که سرمایه‌گذاران در خرید یا فروش طلا قدری تعلل کنند و این مساله باعث خواهد شد که طلا دیرتر به حالت تعادلی خود برسد.
تازه‌ترین نظرسنجی «کیتکو نیوز» از کارشناسان اقتصادی، می‌گوید که قیمت طلا در روزهای آینده افزایش پیدا خواهد کرد. اما روند طلا در بلند مدت همچنان تابع متغیرهای متنوعی عنوان می‌شود که از جمله آنها می‌توان به شاخص بورس در بازارهای جهانی، قیمت نفت در سال آینده، رویکردهای تورمی اقتصاد جهانی، اقدامات بانک مرکزی آمریکا و اروپا در سال آینده و تقاضای فیزیکی فلز گرانبها اشاره کرد.