اثرسنجی مذاکرات ژنو بر بازار

گروه بازار پول- روز گذشته مقاومت دلار در برابر افزایش قیمت شکست و نرخ دلار در یک روز ۳۰ تومان افزایش یافت. رخدادی که در هفته‌های اخیر بی‌سابقه بوده است. افزایش ۳۰ تومانی دلار در روز یکشنبه در شرایطی اتفاق افتاد که در روزهای پیش از آن با وجود تقویت دلار در برابر سایر ارزها در بازار جهانی،بازار داخلی روند معکوسی را دنبال می‌کرد و قیمت دلار حالت شیب صعودی پیدا نکرد. در خصوص تغییرات دیروز دو رویکرد وجود دارد. برخی افزایش قیمت دیروز را که در هفته‌های اخیر بی‌سابقه بوده است، محصول به نتیجه نرسیدن مذاکرات ژنو می‌دانند و در مقابل گروهی مذاکرات را بی‌تاثیر و تغییر قیمت ۳۰ تومانی روز یکشنبه را محصول اتفاقات بازار می‌دانند. دو دیدگاه به اعتقاد کارشناسان در روزهای اخیر به دلیل فضای مثبتی که برمذاکرات ۵+۱ حاکم بود، دلار آمریکا در مقابل افزایش قیمت مقاومت کرد. با وجود اینکه دلار در برابر عمده ارزها و طلا تقویت شده بود، در بازار ایران نه تنها افزایش قیمت چندانی نداشت؛ بلکه در بعضی روزها کاهش قیمت را نیز تجربه کرد. حتی انتشار آمار اشتغال‌زایی آمریکا در روز جمعه که طلا را به کانال ۱۲۰۰ دلاری وارد کرد و نرخ برابری یورو و پوند را نسبت به دلار شدیدا کاهش داد، در بازار داخلی دلار نمود چندانی نداشت، در اولین روز کاری هفته جاری پیرو فضای امیدوارکننده حاکم بر مذاکرات ۵+۱، دلار آمریکا پس از چند هفته نوسان به مرز ۳ هزار تومان نزول کرد و نرخ زیر ۳ هزار تومان را نیز تجربه نمود. اما دیروز دلار آمریکا با ۳۰ تومان افزایش ۳هزار و ۳۰ تومان به فروش رسید. یورو و پوند انگلیس نیز به ترتیب ۵ و ۱۵ تومان افزایش قیمت داشته‌اند. اختلاف بین افزایش قیمت این ارزهای اروپایی و دلار از کاهش نرخ برابری یورو وپوند نسبت به دلار حکایت می‌کند. به‌علاوه دیروز یکشنبه، بازارهای جهانی تعطیل بودند و بانک مرکزی نرخ ارزهای خود را ثابت نگه داشت. برخی کارشناسان معتقدند که افزایش قیمت دلار ناشی از مسائل رخ داده در مذاکرات هسته‌ای است. در واقع مذاکرات مثبت هسته‌ای ایران به عنوان یک عامل بازدارنده در مقابل افزایش نرخ دلار ایستاده بود؛ ولی پیرومسائلی که در مذاکرات بروز کرد، قدرت تاثیرگذاری‌ آن کم شد. بامداد یکشنبه پس از سه روز مذاکره سخت و فشرده، نشست ژنو بدون رسیدن به توافقی پایان یافت. بر اساس گزارش خبرگزاری‌ها به‌رغم تلاش‌ها و حسن نیت طرف ایرانی باز هم شاهد حصول توافق در ژنو نبودیم، البته رییس تیم مذاکره کننده ایران با ۱+۵ گفت: هنوز توافقی صورت نگرفته است، اما در مسیر رسیدن به توافق پیشرفت‌های خوبی داشته‌ایم. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران پس از برگزاری نشست مطبوعاتی مشترک با اشتون در جمع خبرنگاران ایرانی درباره برخی اظهارات متفاوت وزیران خارجه ۱+۵ و وجود برخی اختلافات بین آنها گفت: به هر حال کشورها دیدگاه‌های مختلفی دارند. اشتون این بار فرصت بیشتری را فراهم کرده بود تا با طرف آمریکایی جلسات متعددی داشته باشیم. دیدگاه‌ها در جلسات مطرح شد. به نظر می‌رسد آنها که فرصت کمتری داشته‌اند، بیشتر دیدگاه‌هایشان را در رسانه‌ها علنی کرده‌اند. برخی تحلیلگران معتقدند بدون نتیجه ماندن نشست در تغییر قیمت دلار موثر بوده است، اما در مقابل گروهی دیگر هستند که تغییرات را موقت و بی‌ارتباط با مذاکرات ژنو توصیف می‌کنند. امیررضا حسنی، تحلیلگر بازار و مدیر مرکز مطالعات و تحلیل اقتصاد جهانی معتقد است: تاثیر کلی مذاکرات برای بازار داخلی مثبت است. وی گفت: تغییرات زیر پنج درصدی نرخ ارز خیلی حائز اهمیت نیست و به اتفاقات درونی بازار مربوط می‌شود. به گفته او اگر بازار می‌خواست نسبت به مذاکرات واکنش نشان دهد، نرخ دلار باید بین ۵ تا ۱۰ درصد رشد داشته باشد. وی افزود: نتیجه‌گیری بازار در مورد ادامه روند مذاکرات مثبت است، طولانی شدن مذاکراتی از این دست طبیعی است و توانایی مذاکره‌کنندگان ایرانی را نشان می‌دهد. وی معتقد بود که تغییر حدود یک درصدی نرخ دلار نشان می‌دهد که در عرضه و تقاضای بازار تغییرات عمده‌ای به وجود نیامده است و بازار از مشکلات بروز کرده در مذاکرات تاثیر نپذیرفته است. بازار سکه سکه داخلی نیز در کنار دلار افزایش‌ قیمت‌ را تجربه کرد. بازار داخلی سکه در روز شنبه در پی کاهش طلای جهانی از ارزش سکه‌ها کاست و قیمت سکه بهار آزادی با افت نسبتا شدید همراه بود. معاملات بازار سکه در روز یکشنبه همزمان با افزایش هیجانی دلار و رسیدن آن به ۳ هزار و ۳۰ تومان، شاهد رشد قیمت‌ها بود؛ به‌طوری‌که سکه طرح جدید با بهای ۹۴۰۰۰۰ تومان و ربع سکه با نرخ ۲۸۵۰۰۰ هزار تومان به فروش رسیدند که حاکی از رشد ۱۰ و ۵هزار تومانی این سکه‌ها بود. سمت و سوی بازار طلا بازار جهانی طلا با ۱۲۸۹ دلار برای هر اونس معاملات هفتگی خود را به پایان برد. قیمت بسته شده در پایان هفته در مقایسه با اولین روز کاری بازار در این دوره نشان از کاهش ۲۵ دلاری ارزش هر اونس دارد. کاهشی که بخش بالایی در دو روز آخر و پس از اعلام آمارهای جدید از وضعیت اقتصاد آمریکا رخ داد. با توجه به آنکه میزان اشتغال در آمریکا فراتر از میزان پیش‌بینی شده بود تحلیلگران تصویر پیش روی بازار‌ها را متناسب با شرایط جدید تحلیل کردند. مدیر مرکز مطالعات و تحلیل اقتصاد جهانی معتقد است: آمریکا از حدود ۲۵ ماه گذشته تعدیل سیاست‌های انبساطی مد نظر دارد. به گفته حسنی، فدرال رزرو برای تحقق این منظور دو پیش‌شرط داشته است. افزایش نرخ تورم و وقوع پیشرفت‌های مشخص در بازار کار پیش شرط‌های مطرح شده بود. بر این اساس در گام اول نباید نرخ تورم آمریکا منفی شود. آمار منتشر شده نشان می‌دهد که نرخ تورم ۲/۱ درصد است. نرخ منفی تورم خط قرمز تورمی سران اقتصادی آمریکا اعلام شده است. در ماه پیش رو «دسامبر» آخرین بیانیه بانک مرکزی آمریکا در این خصوص منتشر خواهد شد و به روشن شدن اوضاع کمک خواهد کرد. شرط دوم به وضعیت بازار کار باز‌می‌گردد سیاست‌گذاران اقتصادی آمریکا دو تغییر را برای بازار کار مد نظر قرار دارند این دو تغییر در دو مورد کلی خلاصه می‌شود: نرخ بیکاری به ۵/۶ درصد و اشتغالزایی ماهانه به ۱۸۷ هزار نفر برسد. آمار منتشر شده در روز جمعه ۸ نوامبر نشان داد که آمریکا در خصوص ایجاد موقعیت‌های شغلی به موفقیت‌هایی دست یافته است. به رغم پیش‌بینی‌ها که از به وجود آمدن ۱۲۰ هزارموقعیت شغلی سخن می‌گفتند آمار واقعی نشان داد که ۲۰۴ هزار موقعیت شغلی در ماه ایجاد شده بود، اما آمار بیکاری منتشر شده با میزان پیش‌بینی شده در قبل کاملا مطابقت می‌کرد و با ۱/۰ درصد افزایش نسبت به ماه پیش از آن ۳/۷ درصد اعلام شد. آمار بیکاری آمریکا با مقدار ایده‌آل مد نظر سران اقتصادی این کشور ۸/۰ درصد اختلاف دارد. در ماه میلادی پیش رو آخرین آمار بانک مرکزی این کشور در خصوص بیکاری در سال ۲۰۱۳ منتشر می‌شود. با وجود اینکه دو شرط برای تعدیل سیاست‌های انبساطی مد نظر آمریکا بود، این کشور اولویت را به بازار کار و موفقیت‌های حاصله در این حوزه اختصاص داده بود. حسنی معتقد است: تقویت دلار در بازار جهانی ناشی از انتظار سرمایه‌گذاران در خصوص تعدیل سیاست‌های پولی آمریکا است. ادامه تقویت دلار در بازار جهانی منوط به آن خواهد بود که آمریکا از ابتدای سال ۲۰۱۴ تعدیل سیاست‌های انبساطی خود را آغاز کند. به منظور موثر افتادن این اقدام لازم است که آمریکا برای چندین ماه متوالی نرخ بهره خود را افزایش دهد. در این صورت شاهد تقویت بیشتردلار و تضعیف طلا در بازارهای جهانی خواهیم بود. حسنی در پاسخ به پرسشی در خصوص وضعیت طلای جهانی در هفته‌های پیش‌رو گفت: حتی اگر نرخ طلای جهانی افزایش یابد، این افزایش مقطعی و زوردگذر است.