فراز و نشیب قیمت طلا در ۴ دهه گذشته
مسعودرضا طاهری- قیمت طلا در سال ۲۰۰۶ میلادی در حدود ۲۴درصد رشد داشته است. از سال ۲۰۰۲ این بیشترین میزان افزایش سالانه نرخ طلا و بیشترین سود سالانه از ۲۰ سال پیش تاکنون در بازارهای جهانی بوده است. از سال ۲۰۰۱ قیمت طلا بیش از ۲ برابر رشد کرده است. نرخ طلا در این مدت از ۲۷۷ دلار به ازای هر اونس به ۶۳۵ دلار در سال ۲۰۰۶ رسید که از نرخ رشد متوسط سالانه ۱۸درصد برخوردار بوده است.
طی ۵ سال گذشته شاخص سهام صندوق‌های سرمایه‌گذاری مرتبط با طلا ۱۲۹درصد رشد داشته است. برخی تحلیلگران معتقدند که در سال‌های اخیر طلا به وضعیت مطلوب خود بازگشته است و در ۵ سال گذشته موجب رونق بازارهای سهام شده است.
در سال ۲۰۰۶ ناامنی‌های ژئوپلتیکی باعث تقویت قیمت طلا شد.. ضعف دلار و رشد دوباره تورم نیز دلایلی دیگر برای افزایش قیمت این گرانبها بوده‌اند. قیمت طلا اصولا با تورم و جریان ارزش دارایی‌ها ارتباط تنگاتنگی دارد سرمایه‌گذاران همواره تمایل دارند طلا بخرند و زمانی که ارزش سرمایه‌گذاری آنها در معرض ریسک قرار می‌گیرد تلاش می‌کنند قیمت طلا را بالا ببرند.
رشد نرخ تورم زیان در بازار سهام و بازار اوراق قرضه و یا عدم رونق بازارهای کالا و اموال مواردی هستند که در شرایط تورمی سرمایه‌گذاری را به خطر می‌اندازند و معمولا طلا سپری مطمئن در مقابل فشارهای تورمی است به طور کلی زمانی که بازار سهام اوضاع بدی دارد قیمت طلا افزایش می‌یابد و برعکس شرایط مساعد و سودآور بازارهای سهام موجب افت قیمت طلا می‌شود.
طلا همواره به عنوان ذخیره ارزش مورد توجه قرار گرفته است. در سال‌های پایانی دهه ۹۰ فروش زیاد طلا توسط بانک‌های مرکزی عامل مهمی برای تحت فشار گذاردن روند بازار طلا بوده است.
به طور مثال در طول سال‌های ۱۹۹۹-۲۰۰۲ بانک مرکزی انگلیس (Bank of England) بیش از نیمی از ذخیره طلای خود به وزنی معادل ۳۹۵ تن را فروخت.
در پی آن توافق فروش طلا توسط بانک مرکزی به این شیوه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت. از آن پس تا سپتامبر سال ۲۰۰۶ بانک‌های مرکزی براساس توافق انجام شده تا سقف ۵۰۰ تن سالانه اقدام به فروش ۳۹۵ تن طلا کرده‌اند.
در سال‌های اخیر تقاضای فراوان و در عین حال ثابتی برای طلا به وجود آمده است.
میزان این تقاضا در هندوستان و خاورمیانه که تقریبا نیمی از طلای مصرف شده در ساخت جواهر‌آلات به کار می‌رود از همه جا چشمگیرتر است. تقاضای ثابت طلا در جهان سالانه ۳هزار تن است در حالی که معادن طلا حداکثر سالانه ۲۵۰۰ تن طلا تولید می‌کنند.
قیمت طلا بین سال‌های ۱۹۶۹-۲۰۰۶
بین سال‌های ۱۹۶۹-۱۹۸۰ قیمت طلا در ۱۵ مرحله افزایش یافته است. در این سال‌ها قیمت هر اونس طلا از ۳۵دلار به ۵۹۰دلار رسیده که از نرخ رشد متوسط سالانه ۲۹درصد برخوردار بوده است. این افزایش قیمت ارتباط مستقیمی با افزایش نرخ تورم در آمریکا داشته است. طی این مدت نرخ تورم در ایالات‌متحده از ۷/۴درصد به ۳/۱۳درصد افزایش یافته است.
سقوط ۴۵درصدی قیمت طلا در سال‌های ۱۹۸۰-۱۹۸۵
قیمت اونس طلا با نرخ کاهش متوسط سالانه ۱۱درصد بین سال‌های ۱۹۸۰-۱۹۸۵ از ۵۹۰دلار به ۳۲۷دلار کاهش یافت. طی این مدت نرخ تورم در آمریکا از ۳/۱۳درصد به ۹/۳درصد کاهش یافت و در مقابل قیمت سهام که با شاخص متوسط صنعتی Dow jones اندازه‌گیری می‌شود، در حدود ۶۰درصد رشد کرد.
افت ۴۰درصد دیگر از قیمت طلا
در ادامه این روند کاهشی بین سال‌های ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۹ قیمت هر اونس طلا از ۴۸۷دلار به ۲۹۱دلار افت کرد که در مجموع طی این سال‌ها با نرخ کاهش متوسط سالانه ۴درصد به میزان ۴۰درصد از ارزش خود را از دست داد. در این سال‌ها که از آن به عنوان سال‌های بیشترین بازدهی بازار سهام و کاهش شدید نرخ تورم در آمریکا یاد می‌شود شاخص Dow jones به رشد متوسط سالانه ۱۶درصد و نرخ متوسط تورم به حد ۲/۳درصد دست یافتند. فروش طلا توسط بانک مرکزی در پایان دهه ۱۹۹۰ ادامه داشت.
رشد ۱۲۹درصدی قیمت طلا بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۶
از سال ۲۰۰۱ قیمت طلا در بازارهای جهانی دوبرابر شده است. این میزان از حد ۲۷۷دلار به ازای هر اونس به حد ۶۳۵دلار در پایان سال ۲۰۰۶ با نرخ رشد متوسط سالانه ۱۸درصد رسیده است. عمده‌ترین دلیل این افزایش، راه افتادن جنگ عراق و افغانستان و افزایش قیمت نفت از حد ۲۰دلار به ۵۹دلار در هر بشکه بوده است.
طی این دوره افزایش میزان تقاضا در هندوستان و خاورمیانه نیز مزید بر علت افزایش قیمت طلا بوده است. در اواسط ماه مه سال گذشته (۲۰۰۶) (اردیبهشت سال۸۵) قیمت هر اونس طلا به بیشترین میزان رشد خود از ماه ژانویه سال ۱۹۸۰رسید. قیمت طلا با فرارفتن از مرز ۷۳۰دلار رکوردی ۲۶ساله را به دست آورد. سال ۱۹۸۰ قیمت هر اونس طلا به رکورد تاریخی ۸۳۵دلار دست یافت.
از رکورد قیمت ۷۳۰دلاری ماه مه ۲۰۰۶ تا اوایل ماه اکتبر این سال قیمت طلا با ۲۲درصد کاهش قیمت به ۵۶۳دلار رسید و در ادامه تا پایان سال ۲۰۰۶ با افزایش ۱۳درصدی دوباره خود به حد ۶۳۵دلار رشد یافت.
در سال ۲۰۰۶ ناامنی‌های ژئوپلیتیکی رشد قیمت طلا را مرتبا تشویق می‌کند. ضعف دلار آمریکا و رشد مجدد نرخ تورم در آمریکا افزایش قیمت طلا را موجب شد. در این سال پوند انگلیس و یورو با رشد بیش از ۱۰درصدی خود در مقابل دلار آمریکا به ترتیب ۱۳درصد و ۱۱درصد بازدهی را برای دارندگان خود به ارمغان آوردند. نرخ تورم در آمریکا به حد۴درصد در میانه سال ۲۰۰۶رسید در حالی که در انگلستان شاخص بهای خرده فروشی اخیرا افزایش ۴درصدی را تجربه کرده است.
بیشترین رشد سالانه قیمت طلا
بیشترین افزایش قیمت سالانه طلا در ۳۰سال گذشته در سال ۱۹۷۹ با رشد ۱۳۳درصدی اتفاق افتاد. در این سال وقوع انقلاب اسلامی در ایران موجب دو برابر شدن قیمت نفت شد و نرخ تورم در آمریکا تا ۹درصد افزایش یافت.
اخیرا درسال ۲۰۰۶ طلا سال خوبی را پشت سر گذاشته است. در این سال قیمت این فلز گرانبها ۲۴درصد رشد داشته است. رخداد ۱۱سپتامبر سال ۲۰۰۱به عنوان سرآغاز حرکت‌های تروریستی در جهان موجب بروز ناامنی‌های اقتصادی و مالی شده است. بازارهای سهام در آمریکا با زیان ۲۲درصدی مواجه شده‌اند. شرکت نفتی Enran دچار ورشکستگی شد و شروع جنگ آمریکا در افغانستان از جمله حوادثی بودند که جذابیت سرمایه‌گذاری در زمینه طلا را بیشتر کرد.
بیشترین کاهش سالانه قیمت طلا
بیشترین میزان کاهش سالانه قیمت طلا در ۳۰سال گذشته مربوط به سال ۱۹۸۱بوده است. در این سال قیمت طلا ۳۲درصد کاهش یافت. بازپوشانی اقتصادی جهانی پس از رکود اقتصادی دهه ۱۹۷۰دلیل این امر بوده است.
بیشترین کاهش سالانه قیمت طلا طی ۱۰سال گذشته در سال ۱۹۹۷با نرخ کاهش ۲۲درصدی اتفاق افتاده است. در این سال بازارهای سهام آمریکا ۲۹درصد رشد قیمت داشته‌اند و سرمایه‌گذاران طلا را رها کردند.
مقایسه طلا و سهام
انتظار بازدهی و کارایی بیشتر در مورد طلا صرفا به افزایش قیمت آن و بازدهی سهام به افزایش قیمت و سود تقسیم شده آن بستگی دارد. طی ۵سال گذشته بازدهی طلا در درازمدت نسبت به بازار سهام به مراتب بیشتر بوده است. اگر چه بین سال‌های ۱۹۹۶-۲۰۰۶ قیمت طلا در مجموع ۷۲درصد رشد داشته در حالی که بازار سهام در حدود ۱۱۴درصد بازدهی داشته است. در ۲۰سال گذشته سهام ۷۰۹درصد بازدهی کلی داشته درحالی که قیمت طلا ۶۲درصد بالاتر رفته است.
ارسال نظر