بهمنی: مبادلات الکترونیکی پول متمرکز شد
«شاپرک» در واقع خلاصه «شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی» است. سایت بانک مرکزی در رابطه با این شبکه و اهداف آن با رییس کل بانک مرکزی گفت‌و‌گویی انجام داده است.به گفته بهمنی، چشم‌انداز شاپرک جایگزینی تبادل الکترونیکی به جای تبادل فیزیکی پول همراه با نظارت مستمر هوشمند نظام پرداخت کشور است. شاپرک چه ماموریتی در نظام بانکی کشور دارد؟
نظام بانکداری کشور در سال‌های گذشته با روندی رو به رشد از منظر اتکا به فناوری‌های اطلاعات روبه‌و بوده است که استفاده گسترده از پایانه‌های فروش در دورترین نقاط کشور از آن جمله است. در حال حاضر، مدیریت و بهره‌برداری از پایانه‌های فروش عمدتا توسط شرکت‌های PSP انجام می‌شود که به صورت سنتی از یک سو با بانک‌ها طرف قرارداد بوده و از سوی دیگر، با پذیرندگان پایانه‌های فروش (POS) مرتبط هستند. لیکن به دلیل نبود سازمان مدیریتی و نظارتی مناسب در گذشته، این شرکت‌ها از رشد متقارن و همگونی برخوردار نبوده و عدم توزیع مناسب دستگاه‌های پایانه‌های فروش در سطح کشور، مشکلات عدیده‌ای را برای شبکه بانکی بوجود آورده است.به همین خاطر، برای رفع مشکلات و اجرای وظایف حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی مصوبه‌ای در این خصوص توسط شورای پول و اعتبار تصویب و به منظور ساماندهی پایانه‌های فروش الکترونیکی و نظارت دقیق و همه جانبه بر عملیات بانکی انجام شده از طریق پایانه‌های پیش گفت، طرح شبکه الکترونیکی پرداخت کارتی (شاپرک) پس از یکسال تلاش اجرا شد.
مشکلات چه بود؟
ببینید، شما الان که به فروشگاه‌های شهرهای بزرگ مراجعه می‌کنید، با چند پایانه روبه‌رو هستید که همگی یک کار را انجام می‌دهند در حالی که در فروشگاه‌های سایر شهرها و مناطق دیگر، هیچ پایانه‌ای وجود ندارد. خب، این یعنی ناکارآیی در استفاده از سرمایه‌گذاری‌ها که به دلیل رقابت ناسالم بانکی برای پایانه‌گذاری روی داده است. نکته بعدی آن است که توجه صرف به نصب پایانه‌ها، هم منابع بانک‌ها را درگیر خرید تجهیزات نموده و هم طرح‌های کارت اعتباری را که خدمات موثری به مردم و فروشندگان می‌دهد، ناتوان ساخته است.علاوه بر این، نمی‌توان بر شبکه ای که ۲۹ بانک و ۱۷ شرکت جداگانه در آن فعالیت می‌کنند، به صورت متمرکز استاندارد سازی و نظارت کرد . شاپرک برای حل این معضلات شکل گرفته است.
با این اوصاف، شاپرک چه دستاوردهایی برای نظام پولی کشور در بر خواهد داشت. آیا از پس مشکلات برشمرده برخواهد آمد؟
همان‌طور که گفتم، با راه‌اندازی شاپرک انتظار داریم کلیه فعالیت‌های شرکت‌های ارائه خدمات بانکداری الکترونیک تحت یک استاندارد واحد انجام گیرد. انجام این مهم ما را قادر خواهد ساخت نظارتی دقیق و همه جانبه بر عملیات بانکی که از طریق پایانه‌ها انجام می‌شود، داشته باشیم .ضمنا تطبیق عملیات پایانه‌ها با ضوابط مبارزه با پولشویی، پرهیز از اقدامات بازار شکنانه و پوشش مناسب پایانه‌ها در سراسر کشور از دغدغه‌ها و نگرانی‌های اصلی ماست که انشا ا... با تلاش شبانه روزی و همدلی همکارانم در بانک مرکزی و شرکت‌های دست‌اندرکار و راه‌اندازی و بهره‌برداری از شاپرک، این مشکلات به حداقل رسیده و به چشم‌انداز و اهدافی که به دنبالشان هستیم، نایل می‌شویم.
این چشم‌انداز و اهدافی که اشاره کردید به طور خلاصه، چه مواردی را شامل می‌شود؟
به طور خلاصه، چشم‌انداز شاپرک جایگزینی تبادل الکترونیکی به جای تبادل فیزیکی پول همراه با نظارت مستمر هوشمند نظام پرداخت کشور است.
با ایجاد سامانه‌هایی چون شاپرک، آینده نظام پرداخت کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
نظام پرداخت کشور دوران گذار خود را برای تبدیل به یک نظام پرداخت بالغ طی می‌کند. تلاش فراوانی صورت گرفته است تا به سطح قابل قبولی از امنیت و پایداری در این عرصه برسیم، اما تا رسیدن به یک سطح امنیت مطابق با استانداردهای بین‌المللی راهی طولانی در پیش داریم. در حقیقت اتصال کلیه شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت به سوئیچ شاپرک و به کارگیری ابزارهای متنوع در آن، آغاز راهی است برای آنکه ادعا کنیم اینک به نقطه‌ای رسیده‌ایم که بسترهای اصلی برای یکپارچگی و امنیت شبکه پرداخت الکترونیکی را مهیا کرده‌ایم .این را هم اضافه کنم که ارتقا و بهبود نظام پرداخت کشور محقق نخواهد شد مگر با همکاری، همدلی و حمایت کلیه بازیگران این عرصه، شامل دولت، بانک مرکزی، بانک‌ها، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت، نهادها، سازمان‌ها و اصناف. به اجمال ماموریت شاپرک اعمال وظایف حاکمیتی و نظارتی بانک مرکزی در زمینه استانداردسازی، توزیع مناسب و نظارت بر مبادلات الکترونیکی کشور در مراکز فروش کالا و خدمات است.
ارسال نظر