جزئیات آیین‌نامه معاملات آتی ارز- ریال اعلام شد
گریز از نوسانات نرخ ارز
دنیای اقتصاد- آیین‌نامه قرارداد آتی ارز که نوعی قرارداد برای گریز از نوسان نرخ ارز است، پس از تصویب در شورای پول و اعتبار از سوی بانک مرکزی ابلاغ شد؛ نوسان نرخ ارز چه در بازار خارجی و چه در بازار داخلی باعث می‌شود که برنامه‌ریزی فعالان اقتصادی در تجارت خارجی به ویژه صادرکنندگان دچار اختلال شود و قراردادهای آتی ارز راهکاری برای گریز از تاثیر سود این نوسان بر فعالیت‌های اقتصادی است که با ابلاغ آیین‌نامه آن در ایران نیز رواج خواهد یافت.در این نوع قراردادها، طرفین معامله متعهد می‌شوند میزان معینی ارز یا ریال را در مقابل مقدار معینی ریال یا ارز به نرخ توافقی در سررسید قرارداد با یکدیگر مبادله کنند. سررسید قراردادها براساس آیین‌نامه بانک مرکزی حداقل یک ماه و حداکثر ۱۲ماه و حداقل مبلغ مورد معامله نیز ۱۰۰ هزار دلار تعیین شده است. براساس ابلاغیه، نرخ آتی ارز را بانک باید به گونه‌ای تعیین کند که در چارچوب نرخ‌های متعارف و واقعی بازار باشد.
گزارش «دنیای اقتصاد» از نوسان ۱۰روز اخیر دلار در بازار ارز تهران
دنیای اقتصاد- آیین‌نامه قرارداد آتی ارز که نوعی قرارداد برای گریز از نوسان نرخ ارز است، پس از تصویب در شورای پول و اعتبار از سوی بانک مرکزی ابلاغ شد؛ نوسان نرخ ارز چه در بازار خارجی و چه در بازار داخلی باعث می‌شود که برنامه‌ریزی فعالان اقتصادی در تجارت خارجی به ویژه صادرکنندگان دچار اختلال شود و قراردادهای آتی ارز راهکاری برای گریز از تاثیر سود این نوسان بر فعالیت‌های اقتصادی است که با ابلاغ آیین‌نامه آن در ایران نیز رواج خواهد یافت.در این نوع قراردادها، طرفین معامله متعهد می‌شوند میزان معینی ارز یا ریال را در مقابل مقدار معینی ریال یا ارز به نرخ توافقی در سررسید قرارداد با یکدیگر مبادله کنند. سررسید قراردادها براساس آیین‌نامه بانک مرکزی حداقل یک ماه و حداکثر ۱۲ماه و حداقل مبلغ مورد معامله نیز ۱۰۰ هزار دلار تعیین شده است. براساس ابلاغیه، نرخ آتی ارز را بانک باید به گونه‌ای تعیین کند که در چارچوب نرخ‌های متعارف و واقعی بازار باشد. جزئیات کامل آیین‌نامه معاملات آتی ارز - ریال
در راستای رفع نگرانی جامعه صادرکنندگان کشور درباره پوشش نوسانات نرخ ارز و بهبود فرآیندهای تامین مالی صادرات، جزئیات کامل آیین‌نامه معاملات آتی «ارز-ریال» ابلاغی بانک مرکزی منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، بانک مرکزی در راستای رفع نگرانی جامعه صادرکنندگان کشور آیین‌نامه اجرایی معاملات آتی «ارز- ریال» را ابلاغ کرده است که جزئیات کامل آن در پی می‌آید:
ماده (۱): تعاریف و کلیات
واژه‌ها و اصطلاحات مورد استفاده در آیین‌نامه در معانی مشروح ذیل به کار می‌روند:
الف) قرارداد: قرارداد آتی ارز که به موجب آن طرفین متعهد می‌شوند میزان معینی ارز یا ریال را در مقابل مقدار معینی ریال یا ارز به نرخ آتی ارز در سررسید با یکدیگر مبادله نمایند.
ب) بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران
ج) بانک: هر یک از بانک‌های دولتی و غیر دولتی فعال در سرزمین اصلی؛ مناطق آزاد تجاری- صنعتی کشور و شعب خارج از کشور آنها
د) مشتری: کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی که به عنوان واردکننده و صادر‌کننده شناخته می‌شوند
ه) نرخ آتی ارز: زمان توافق بانک و مشتری برای مبادله ارز و ریال در سررسید
و) سررسید: زمان توافق شده جهت مبادله ارز و ریال ( در آینده معین)
ماده (۲) موضوع قرارداد
تعهد بانک و مشتری نسبت به مقدار معینی ارز یا ریال به نرخ آتی ارز در سررسید نرخ آتی ارز، مبلغ و سررسید در زمان عقد قرارداد تعیین می‌گردند. سررسید این قراردادها حداقل یک ماه و حداکثر ۱۲ ماه است.
ماده (۳) نوع ارز مورد معامله
کلیه ارزهای معتبر اعلام شده در نرخ‌نامه بانک مرکزی
ماده (۴) مقدار ارز مورد معامله
حداقل مبلغ مورد معامله در هر قرارداد معادل یکصد هزار دلار تعیین می‌گردد.
ماده (۵) نحوه تعیین نرخ آتی ارز
نرخ آتی ارز باید به گونه‌ای توسط بانک تعیین شود که در چارچوب نرخ‌های متعارف و واقعی بازار بوده و کارآیی بازار، اعتبار و شهرت بانک‌ها را تحت‌‌شعاع قرار ندهد.
ماده (۶) تعهدات بانک
۱ - بانک متعهد می‌گردد در تاریخ سررسید نسبت به تامین و فروش ارز به ریال توافق شده به مشتری اقدام نماید.
۲ - بانک موظف است قبل از انعقاد قرارداد نسبت به شناسایی کامل مشتری و وجود قرارداد تجاری صادراتی یا وارداتی معتبر اطمینان حاصل نماید.
ماده (۷) تعهدات مشتری
۱ - مشتری متعهد می‌گردد حداکثر تا تاریخ سررسید نسبت به ایفای تعهد خود (موضوع ماده ۲) اقدام نماید.
۲ - مشتری تنها در چارچوب مقررات و با اجازه بانک می‌تواند حقوق ناشی از قرارداد را به غیر ( بانک یا مشتری جدید) واگذار نماید.
تبصره: بانک مجاز به انجام معاملات پوششی مرتبط با سایر بانک‌ها می‌باشد.
ماده (۸) کارمزد
بانک مجاز است در قبال خدماتی که خارج از عرف قرارداد به مشتری ارائه می‌دهد از مشتری، کارمزد دریافت نماید. در صورت حداکثر میزان کارمزد دریافتی، از یک در هزار مبلغ قرارداد به طور سالانه فزونتر نخواهد بود.
ماده (۹) وثایق ( وجه الضمان)
میزان وثایق قرارداد با توجه به اعتبار مشتری یا تشخیص بانک به عنوان وجه الضمان از مشتری اخذ می‌گردد. انواع وثایق قابل قبول که در زمان انعقاد قرارداد از مشتری اخذ می‌گردد عبارت است از:
الف - وجه نقد یا طلا یا مسکوک یا اوراق مشارکت منتشره بر اساس مجوز بانک مرکزی یا سپرده سرمایه گذاری مدت دار، یا حساب‌های پس انداز قرض‌الحسنه نزد بانک یا حساب سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار متقاضی نزد سایر بانک‌ها یا گواهی‌های سپرده‌های سرمایه‌گذاری
مدت دار ویژه یا اوراق قرض‌الحسنه یا حساب‌های ارزی شامل حساب‌های سپرده سرمایه‌گذاری مدت‌دار ارزی و قرض‌الحسنه جاری پس‌انداز ارزی نزد بانک
ب- تضمین بانک‌ها یا موسسات اعتباری غیربانکی مجاز داخلی
پ- تضمین بانک‌ها یا موسسات اعتباری غیر بانکی معتبر خارجی / اسناد معتبر وصولی صادراتی
ج- سفته یا دو امضای قابل قبول بانک - اموال غیر منقول- سهام شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته شده باشد.
تبصره (۱) - غیر از وثایق پیش‌بینی شده در این آیین نامه، بانک می‌تواند حسب مقتضیات روز وثایق دیگری را پیش‌بینی و در صورت لزوم به مشتری اعلام نماید.
تبصره (۲)- بانک با مسوولیت خود می‌تواند در نرخ کارمزد و میزان وثایق مورد قبول تخفیفاتی قائل شود.
تبصره (۳) -بانک مجاز است با توجه به نوسانات نرخ اسعار، نسبت به تعدیل میزان وثایق در طول مدت قرارداد اقدام نماید.
ماده (۱۰) مقررات عمومی
۱ - اعمال هر گونه تغییرات جزئی و کلی در مفاد قرارداد حتی فسخ آن، صرفا در صورت توافق و رضایت طرفین امکان‌پذیر است.
۲ - بانک موظف است هر گونه هزینه تحمیل شده ناشی از قصور یا عدم ایفای به موقع تعهدات توسط مشتری را بر اساس رفتار منصفانه از مشتری مطالبه نماید. بانک نیز در صورت تاخیر در ایفای تعهد خود تحت هر شرایطی، ملزم به جبران خسارات وارده به مشتری خواهد بود. بانک مرکزی، بر عملکرد بانک در اجرای صحیح قراردادهای منعقده نظارت خواهد نمود.
۳ - بانک موظف است آمار و اطلاعات هر قرارداد شامل مشخصات کامل مشتری، مبلغ قرارداد، نوع ارز، نرخ آتی ارز، تاریخ انعقاد و سررسید قرارداد را در پایان هر ماه به اداره صادرات بانک مرکزی ارسال نماید.
۴ - اختلافات ناشی از تفسیر و اجرای قرارداد، بدوا از طریق مذاکره و در صورت حصول نتیجه از طریق داوری مرضی‌الطرفین حل و فصل خواهد شد. در هر حال مقر دیوان داوری در ایران و قانون حاکم، قوانین و مقررات جمهوری اسلامی‌ایران می‌باشد.
۵ - بانک مکلف است کلیه اسناد و اطلاعات مربوط به قرارداد را مطابق عرف بانکداری و مقررات مربوط به رازداری حرفه‌ای حفاظت نموده و از افشای آنها جز در موارد قانونی خودداری نماید.
۶ -بانک موظف است ضمن فراهم نمودن تجهیزات و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری لازم برای انجام امور مربوطه، به برقراری دوره‌های آموزشی لازم برای کارکنان اهتمام ورزد.
۷ - بانک لازم است در زمینه اطلاع‌رسانی موثر و ارائه رهنمودهای لازم به مشتریان به نحو شایسته اقدام نماید.
این آیین‌نامه در ۱۰ ماده و ۴ تبصره اخیرا در شورای پول و اعتبار به تصویب رسیده و از تاریخی که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران ابلاغ می‌شود، لازم‌الاجرا است.
جامعه صادرکنندگان کشور بارها در محافل بخش خصوصی نگرانی خود را در خصوص پوشش نوسانات نرخ ارز اعلام کرده و خواستار بهبود فرآیندهای تامین مالی صادرات از طریق شبکه بانکی کشور شده بود. این نگرانی‌ها سرانجام با تصمیم شورای پول و اعتبار تا حدودی از جغرافیای جامعه صادرکنندگان و فعالان تجارت خارجی رخت بربسته است.
قرارداد آتی یا معاملات آتی (Futures) توافق‌نامه‌ای است قانونی، دارای حد و مرز معین و برای خرید یا فروش یک کالا یا ابزار مالی، برای زمانی در آینده با قیمتی توافق شده هنگام امضای قرارداد. کالای تحویلی قرارداد آتی باید دارای استاندارد کیفیت و کمیت بوده و زمان تحویل و محل تحویل آن نیز مشخص باشد.
تنها متغیر در «معاملات آتی» قیمت است که در مرحله معامله کشف می‌شود. «سلف» که یکی از روش‌های دادوستد ایرانیان در گذشته و حال به شمار می‌رود، نزدیکی زیادی به «قرارداد آتی» دارد.
ارسال نظر