جزئیات پرداخت تسهیلات مسکن در شرکت‌های لیزینگ

فاطمه بهادری

لیزینگ قراردادی بین موجر و مستاجر است که طی آن به مستاجر حق استفاده از دارایی معینی داده می‌شود و در ازای آن، او نیز متعهد می‌شود که در دوره‌های معینی، مبلغ مشخصی (مال‌الاجاره) را به موجر بدهد. بنابراین هر دارایی را که بتوان خریداری کرد، می‌توان لیزینگ کرد. لیزینگ یکی از روش‌های تامین مالی برای افرادی است که نمی‌توانند دارایی خاصی را خریداری کنند.

گرچه سابقه لیزینگ به دو تا سه‌هزار سال پیش و به سرزمین بابل برمی‌گردد، اما هنوز بسیاری از مردم نمی‌دانند لیزینگ چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد. صنعت لیزینگ در ایران از نیمه دوم سال ۱۳۷۹ در کشور رونق گرفت و شرکت‌های لیزینگ وارد بازار شدند.

شرکت‌های خودروسازی و تعدادی از صاحبان صنایع و افراد مطلع از پیشگامان این تحول بودند.

توجه خودروسازها به صنعت لیزینگ باعث شد تا این صنعت با لیزینگ خودرو شناخته شود.

در‌حال‌حاضر شرکت‌های لیزینگ به حوزه‌های مختلفی روی آورده‌اند و کالاهای مختلفی را لیزینگ می‌کنند.

ساختمان، وسائط نقلیه سبک و سنگین، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی و پزشکی، کامپیوتر، تلفن‌همراه، خودرو و شناورهای دریایی و هواپیما تنها بخشی از کالاهای لیزینگی شرکت‌ها است.

با توجه به سیاست ارائه تسهیلات به صورت مشارکتی و سیاست‌های انقباضی پولی در سال‌جاری، نقش لیزینگ‌ها در تامین مایحتاج مردم قابل توجه است.

تعدادی از شرکت‌های لیزینگی، لیزینگ مسکن ارائه می‌کنند. با توجه به اینکه تسهیلات مسکن در بانک مسکن دارای پروسه زمان‌بری برای متقاضیان خرید مسکن است، لیزینگ می‌تواند راهکار مناسبی برای تامین مسکن باشد، در حالی که مزیت‌های بسیاری از جمله عدم سپرده‌گذاری و کاهش وثایق و تضمین‌ها را دربردارد.

در میان شرکت‌های ارائه‌دهنده لیزینگ مسکن، شرکت لیزینگ ایران و شرق است. این شرکت اولین شرکتی است که بر پایه آیین‌نامه اجرایی قانون بازار غیرمتشکل پولی، مجوزش را از بانک مرکزی دریافت کرده و همه صورت‌های مالی‌اش توسط حسابرسان این بانک بررسی می‌شود.

شرکت فوق علاوه بر اجاره خودروهای سواری و سنگین، ماشین‌آلات راهسازی و اداری و تجهیزات پزشکی، در زمینه ساختمان (اداری، مطب و مسکونی) نیز فعالیت دارد.

این شرکت با سرمایه فعلی ۱۰میلیارد تومان تا ۷۰درصد و در شرایط خاصی تا ۸۰درصد ارزش ساختمان را لیزینگ می‌کند.

ارزیابی ساختمان نیز توسط شرکت ارزیاب طرف قرارداد با شرکت ایران و شرق انجام شود و حداکثر مدت بازپرداخت اقساط برای متقاضیان پنج سال است.

برای ارائه تسهیلات لیزینگی باید درآمد متقاضی و ضامن مناسب باشد. در عین حال باید درآمدزایی آتی متقاضی نیز برای بازپرداخت اقساط مکفی باشد.

برای احراز درآمد متقاضیان کارمند فیش حقوقی و شاغلین آزاد حساب جاری است که میزان فیش حقوقی آن باید حداقل برابر اقساط باشد.

برای ضمانت بازپرداخت اقساط لیزینگی درآمد باید حداقل برابر با اقساط باشد.

همچنین متقاضیان باید از ساختمان‌های عرضه شده توسط شرکت‌های ساختمانی طرف قرارداد با شرکت لیزینگ ایران و شرق خریداری کنند.

اقساط تسهیلات شرکت لیزینگ ایران و شرق با فرض یک صد میلیون تومان با مدت بازپرداخت پنج ساله، ماهانه ۲میلیون و ۴۸۵هزار تومان است. حال با فرض ۱۸میلیون تومان تسهیلات لیزینگی در مدت بازپرداخت پنج سال اقساط ماهانه ۴۴۷هزار تومان خواهد بود.

شرکت لیزینگ ساختمان سپاهان نیز یکی از شرکت‌های لیزینگی در زمینه ساختمان است. دفتر این شرکت در اصفهان است.

۱۰۰درصد سهام شرکت فوق متعلق به شرکت سامان گستر از شرکت‌های عضو انجمن انبوه‌سازان مسکن است.

شرکت لیزینگ ساختمان سپاهان دو نوع فروش اقساطی مسکن دارد. واحدهای لیزینگی شرکت فوق به دو صورت پیش فروش و یا آماده یا تحویل است. متقاضیان واحدهای پیش فروش باید حداقل بین ۴۰-۳۰درصد از مبلغ تمام شده به صورت نقدی پیش پرداخت کنند و مابقی در مدت بازپرداخت حداکثر سه سال قسط بپردازند.

در این روش، سند در رهن شرکت باقی می‌ماند و قراردادی در قالب اجاره به شرط تملیک با قید شماره سند و پروانه بین شرکت و متقاضی منعقد می‌شود.

متقاضیان استفاده از واحدهای آماده تحویل نیز باید ۵۰درصد ارزش را به صورت نقدی پرداخته و ۵۰درصد را لیزینگ کرده و در مدت سه سال بازپرداخت می‌کنند.

برای استفاده از تسهیلات این شرکت نیز مدارکی برای شناسایی و درآمد و شغل لازم است و ضامن نیز لازم نیست.

در حال حاضر بنابر آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ سود شرکت‌های لیزینگ ۱۷درصد است.