فاطمه بهادری- حداکثر ظرف یکسال آینده، بانک‌ها بیش از پنج میلیون تومان از یک حساب در هر روز را به صورت نقدی پرداخت نخواهند کرد. متقاضیان برداشت مبالغ بالاتر از یک حساب می‌توانند مبالغ درخواستی را از طرق دیگری مانند انتقال وجه از یک حساب به حساب دیگر، چک رمزدار و... انتقال دهند. همچنین انتقال وجوه بین بانکی ۵۰میلیون تومان و بیشتر اعم از بانک به بانک و مشتری به مشتری از بیست‌وپنجم ماه جاری فقط از طریق سیستم سامانه تسویه ناخالص آنی (RTGS) انجام می‌شود.

به این ترتیب بانک‌ها نمی‌توانند پول حواله شده را تا زمان تسویه با بانک دریافت‌کننده وجه نزد خود نگهداری و از سود آن بهره‌مند شوند. در عین حال پرداخت‌های بانک‌ها قانونمند شده و بانکداری الکترونیک ترویج می‌شود.

محدودیت در پرداخت نقدی وجوه نیز که در اکثر کشورهای دنیا اعمال می‌شود در ایران برای اولین بار اجرایی خواهد شد.

در حال حاضر رقم قابل پرداخت به صورت نقدی در دنیا ۲هزار و ۵۰۰دلار و تقریبا نصف رقم اعلام شده (۵میلیون تومان) در کشورمان است. این در حالی است که برخی از مدیران شرکت‌های بزرگ در تماس با «دنیای اقتصاد» اعلام کرده‌اند روزانه به بیش از ۵میلیون تومان وجه نقد برای پرداخت‌های خود نیاز دارند و اجرای این طرح آنها را با مشکل مواجه خواهد کرد.

این تصمیم هیات وزیران در قالب آیین‌نامه مستندسازی جریان وجوه در کشور و به منظور تامین امنیت دارایی عموم مردم مصوب شده است.

دکتر سیدبهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس پولی و بانکی با تاکید بر اینکه در تمام دنیا، بر روی پرداخت‌های نقدی، محدودیت‌هایی وجود دارد معتقد است: در اروپا پرداخت نقدی بیش از دو هزار دلار تشریفاتی دارد تا انجام معاملات و روش‌های پرداخت، مستندسازی شود.

وی می‌گوید: مستندسازی به این منظور صورت می‌گیرد تا اگر کسی در معاملاتی مشکل داشت قابل پیگیری باشد. همچنین مستندسازی از کلاهبرداری‌ها جلوگیری می‌کند.

حسینی هاشمی معتقد است: این محدودیت، برای جامعه نظم مالی به وجود می‌آورد و از کاربردهای اسکناس می‌کاهد.

۵میلیون تومان رقم خوبی است

ا...‌وردی رجایی سلماسی، رییس هیات‌مدیره بانک سامان با بیان اینکه بانک‌ها در انتشار چک بانک و ایران‌چک و پرداخت نقدی محدودیت‌هایی دارند، می‌گوید: دریافت پول نقد از بانک مشکل است. حتی در حال حاضر هم کمتر کسی متقاضی دریافت بیش از حد پول نقد است.

وی معتقد است: می‌توان از طریق (RTGS) پول را به بانک‌های دیگر انتقال داد و همه بانک‌ها هم آن‌لاین هستند. رجایی سلماسی می‌افزاید: این تصمیم به خاطر کمبود نقدینگی یا مشکلات دیگر در بانک‌ها نبوده است.

وی در پاسخ به این سوال که با توجه به نرخ تورم موجود، آیا رقم تعیین شده رقم خوبی است یا نه؟ می‌گوید: ۵میلیون تومان رقم خوبی است.

محدودیت برداشت از حساب بانکی مساله‌ساز نیست

قائم‌مقام سابق بانک تجارت نیز معتقد است: محدودیت در برداشت‌ها و پرداخت فقط ۵‌میلیون تومان به هر حساب بانکی باعث کنترل نقدینگی و امنیت بیشتر در جامعه می‌شود.

«ناصر سالار» قائم‌مقام سابق بانک تجارت در گفت‌و‌گو با جامع‌نیوز بیان می‌کند: این روش که افراد محدودیت برداشت از حساب بانکی داشته باشند در تمام دنیا اعمال می‌شود و اجرای آن در کشور ما هم هیچ مشکلی را به همراه نخواهد داشت.

وی می‌افزاید: این کار به این دلیل اعمال می‌شود که امنیت بیشتری در جامعه حاکم شود و همچنین در بخش نقدینگی با رشد سرسام‌آور روبه‌رو نباشیم.

به گفته وی، وقتی مردم پول بیشتری را از حساب‌های خود خارج می‌کنند میزان نقدینگی‌های سرگردان نیز در کشور افزایش می‌یابد.

سالار در خصوص انجام معاملات بزرگ بیان کرد: فقط برداشت از حساب محدود شده ولی جابه‌جایی‌ها انجام می‌شود و افراد تا هر مبلغی که بخواهند و می‌توانند به حساب دیگری پول منتقل یا واریز کنند.

این کارشناس اقتصادی تاکید می‌کند: این تصمیم‌گیری بسیار مناسبی است زیرا میزان برداشت از حساب باید تا حدی محدود شود.

وی در پایان تصریح می‌کند: در تمام دنیا معاملات بزرگ از طریق چک یا جابه‌جایی پول در حساب‌های بانکی انجام می‌شود و مردم سر و کار کمتری با پول نقد دارند.

مدیریت نقدینگی بانک‌ها

به گفته یک کارشناس بانکی انتقال وجوه بالاتر از ۵۰میلیون تومان از طریق RTGS موجب مدیریت نقدینگی بانک‌ها می‌شود. انتقال وجوه از طریق این سیستم به صورت آنی انجام می‌شود و به این ترتیب بانک‌ها از سود نگهداری وجوه تا زمان تسویه در اتاق پایاپای، محروم شده و جلوی سودجویی گرفته می‌شود. به این ترتیب بانک‌ها نیازمند منابع نقدشونده بالاتری نزد بانک مرکزی هستند و باید منافع دارایی‌هایشان را برای پرداخت‌های نقدی، کم کنند. به این معنا که بانک‌ها باید منابع ریسکشان را بالا ببرند و نقدینگی‌شان را مدیریت کنند. در عین حال ۵۰میلیون تومان همان High value در کشورمان است. این رقم در اندونزی ۱۰هزار دلار (حدود۱۰ میلیون تومان) است.