عیدی یک بانکی

احسان باقری

آغاز سال نو برای ایرانیان با نو شدن طبیعت و آغاز بهار مقارن است. این نوشدن سال و نو شدن طبیعت الهام‌بخش آدمی است تا او هم نو شود. عکس: حمید جانی‌پور

نو شدنی که تفسیر رمزهای ناگشوده است. این خواست در دعای آغاز سال نو هم زمزمه می‌شود که حول حالنا الی احسن الحال. یعنی خدایا حال ما را به حال بهتر تغییر ده. اما خواست و تمنای تنها کافی نیست. باید برای نو شدن تلاش کرد. در این میان رسومی هم برای کمک به این نو شدن شکل گرفته‌اند. عیدی شاید به تعبیری یکی از این رسوم است. هدیه‌ای که می‌توان بخشید تا انگیزه‌ و وسیله‌ای شود برای نو شدن. این عیدی البته در شکل‌های دیگری هم ظهور و نمود یافته است. اما فلسفه اصلی شاید همان مهیا کردن زمینه‌های لازم برای نو شدن باشد. شکل عیدی و نوع آن البته بسته به شرایط و افراد تفاوت دارد. اما در شکل ارزشی آن و به فراخور کسب و کار بانکی عیدی‌های قابل تعریف و اهدا است. این یادداشت به همین بهانه به برخی از این عیدی‌ها اشاره دارد. این عیدی‌ها در ۷ عیدی به بهانه هفت‌سین نوروزی و در ۶ فصل که مخاطبان متنوعی را در بر می‌گیرد، تنظیم شده است. اما بی‌شک عیدی مخاطبان به آنچه برشمرده‌ایم نیست. فصل بهار و گل کردن طبع شعر و نظم، نظمی به عیدی‌ها بخشیده که بر لطف آن افزوده است. البته به دلیل تعاریف متنوع و گسترده کلمات منظور و مقصود اصلی در توضیحی مختصر آورده شده است. این عیدی‌ها از عیدی به خود تا عیدی به رقبا را شامل می‌شود. آن را به همه همکاران هدیه می‌کنم.

عیدی ما به خودمان

۱ - تعهد: (معنای آن احترام و پایبندی به ارزش‌های اخلاقی و حرفه‌ای است).

کسی که تعهد دارد همیشه مورد اعتماد و اطمینان است. این پایبندی و تعهد است که ضامن درستی و راستی انسان‌ها در تمام عرصه‌های زندگی چون کار است.

۲ - توکل: (به معنای اعتقاد و ایمان به قدرتی بالاتر از تمام قدرت‌ها است.)

همیشه در کار لحظاتی است که انسان خود را درمانده و شکست‌خورده و تنها می‌یابد. در پرتو این اعتقاد امید آفرین و آرامش‌بخش است که زندگی کاری مقدور و ممکن می‌شود. این توکل در پیروزی‌ها و افتخارات که احتمال لغزش بسیار است باز نجات بخش انسان از غرور و سرمستی است.

۳ - تکامل: (به معنای کمال جویی است) هستند کسانی که کار خود را تکراری می‌بینند و تلاشی برای بهتر و کامل‌تر شدن آن در پیش نمی‌گیرند. کمال‌جویی در کنار امیدواری، پویایی و استواری، توانایی و دانایی می‌تواند سرآمد شدن را درکار و شغل امکان‌پذیر سازد.

۴ - تخصص: (تخصص حاصل تجربه و علم است.) دانایی و توانایی نماد آن است. تلاش برای افزودن بر تجربه و علم (رسمی و غیررسمی) می‌تواند از ما متخصصانی بسازد که جامعه رفع مشکلاتش را بر دوشمان خواهد گذاشت.

۵ - تحول: (به معنی دگرگون شدن است.)

تغییر در همه ابعاد زندگی این تحول را اجتناب‌ناپذیر ساخته است. پس با دوراندیشی و درست‌اندیشی باید در پی تحول بود تا روز آمد و پیشرو بود.

۶ - تداوم: (پایداری و ماندگاری در راه رسیدن به اهداف است.)

تحقق هر هدفی حاصل تلاش‌های پی در پی است که بدان پشتکار گویند. در پرتو این تداوم است که موفقیت، اعتبار و تجربیات ارزشند حاصل می‌آید.

۷ - تعلق: (به معنای پیوند احساسی و عاطفی با کار است.)

هیچ کاری بدون عشق و علاقه دوام نخواهد داشت. این عشق و علاقه نیرویی به نام شور و شوق را آزاد می‌کند. نیرویی که ضمن آفرینش محیطی آرام و دلچسب برای کار خستگی و شکست را قابل تحمل کرده و ورزیدگی و بالندگی را به ارمغان می‌آورد.

عیدی ما به مشتریانمان

۱ - اعتقاد:‌ (یعنی باور اینکه مشتری نقطه شروع و انجام هر کسب و کاری است.)

این اعتقاد باید با توجه، پاسخگویی و جلب رضایت مشتری همراه باشد. مردم‌داری و مردم‌واری از رموز موفقیت کسب و کارهایی است که این اعتقاد را در عمل به معرض نمایش گذاشته‌اند. این اعتقاد است که انتظار و ایده و انتقاد مشتری را چراغ راه برای کسب و کار می‌کند.

۲ - امانت‌داری: (به معنای پایبندی است.)

این پایبندی و امانت‌داری هم در حفظ سرمایه و پول است هم در عهد و قراری که با مشتری بسته می‌شود. پایبندی بیشتر و بهتر در گفتار و عمل به آنچه وعده شده است در نهایت مشتری را پایبند می‌کند.

۳ - اطمینان و اعتماد: (به معنی آن است که ما به مشتری خود، نظرات و اعمالش اطمینان و اعتماد داریم.) ما باید به کسی که نان‌آور و نام‌آور ما است اعتماد و اطمینان کنیم تا این نان و نام همیشگی باشد. محافظت از موقعیت و منزلت یکایک مشتریان این اطمینان و اعتماد را مستمر می‌سازد.

۴ - انتخاب: (به معنی حق انتخاب است.) مشتری حق انتخاب دارد. این امر ناظر به این واقعیت است که با خلق انتخاب‌های بیشتر این حق را احیا می‌کنیم. زمانی که گزینه‌ای برای انتخاب نیست این حق هم پدیدار نمی‌آید تا کسی در صدد احقاق آن برآید. کار و خلاقیت ما زمینه‌ساز بهره‌مندی مشتری از این حق اساسی است.

۵ - ارزش‌آفرینی: (به معنی خلق فایده‌ای بیشتر از هزینه‌های مشتری است.) ارزش‌آفرینی بیشتر در قالب کم کردن هزینه‌ها و افزایش فایده‌ها میسر است. این ارزش‌آفرینی بیشتر در قیاس با رقبا کافی نیست. هدیه و عیدی ارزش‌های بیشتر نسبت به آنچه مشتری تا به امروز دریافت می‌کرده است.

۶ - احترام و ادب: (به معنی احترام به خود او و حقوق او است.) احترام به مشتری با این پیش‌فرض که او یک انسان است. هر انسانی به لحاظ انسان بودنش از حق احترام و ارزشمندی برخوردار است. از سوی دیگر به دلیل آنکه مشتری نیز هست واجد حقوقی است که واجب است دیده شده و به رسمیت شناخته شود. خوش‌اخلاقی، خوش‌رفتاری و خوش‌رویی از مصادیق این احترام است که می‌توان به مشتری ارزانی داشت.

۷ - ارتباط و آگاهی‌بخشی: (به معنی ارتباط دائمی و مستقیم با مشتری و دادن آگاهی و مشاوره لازم در پرتو این ارتباط است.)

هر اندازه این ارتباط عمیق‌تر، انسانی‌تر و صمیمانه‌تر باشد منافع هر ۲ طرف بیشتر و بهتر برآورد خواهد شد. اثرگذاری و اثرپذیری، تفهیم و تفاهم از دستاوردهای این ارتباط است. مشاوره و راهنمایی بر پایه صداقت و درستی هم زمینه‌ساز ارتباط‌های سازنده و ماندگار است.

عیدی ما به همکارانمان

۱ - هم‌یاری: (به معنی کمک و مساعدت در حل مسائل و بحران‌ها است) عضو یک شعبه یا یک واحد بودن همیاری را رقم نمی‌زند. کار تیمی نشان همیاری است. کار تیمی زمانی اتفاق می‌افتد که افراد گروه با هم تشریک مساعی دارند. مسائل هر یک از اعضا را مساله گروه و نهایتا مساله خود می‌دانند و در تلاش‌اند تا آن را به بهترین شکل حل و فصل کنند.

۲ - همدلی: (به معنی به اشتراک گذاشتن احساسات و عواطف است.) گروه‌ها مجموعه‌ای از انسان‌ها هستند. انسان‌هایی که احساس و عاطفه دارند و همراه با آن پا به درون گروه می‌گذارند. نمی‌توان و نباید انتظار داشت که این ساخت را در گروه نادیده بگیرند. باید از آن برای بهتر کار کردن بهره گرفت. آن را به اشتراک گذاشت و به مدد آن بر مشکلات چیره شد.

۳ - همکاری: (به معنی پذیرش مسوولیت‌ها و وظایف است.) همکاری در پذیرش مسوولیت‌ها و وظایف زمانی اتفاق می‌افتد که همکاران به هم اعتماد و اطمینان دارند. انگیزه و علاقه برای موفقیت‌های شغلی می‌تواند در سایه یک همکاری صادقانه و صمیمانه زودتر، بهتر و کم‌هزینه‌تر محقق گردد.

۴ - همراهی: (به معنی یافتن هدف‌های کاری مشترک است.) آرزومندی و هدفمندی برای ساختن آینده‌ای دلخواه خالق امیدواری است. امیدی که انسان برای زندگی بدان نیاز دارد. انسان بی‌امید هیچ ندارد و با امید صاحب همه چیز است. اهدای امید ارزشمندترین چیزی که می‌توان بدان اهتمام ورزید.

۵ - همفکری: (به معنی بیان دیدگاه‌ها و نظرات و تفکرات است.)

جمله معروف هیچ‌کس باهوش‌تر از همه ما نیست ناظر بر این واقعیت است که همفکری و مشورت نه تنها به حل مسائل کمک می‌کند خود زمینه‌ساز ایجاد پیوندهای عمیق‌تر و دوستانه‌تر نیز هست. همفکری مشارکت داوطلبانه افراد در حل مسائل است.

۶ - همرازی: (به معنی رازدانی است.)

روزها و ساعت‌های طولانی کار، همدلی و همفکری زمینه‌ساز آگاهی از رازهایی است که وظیفه ما حفظ آن است. تلاشی که خود باز بر همدلی و همفکری می‌افزاید. باز رازهای دیگر و باز نزدیکی بیشتر تا دوستی‌هایی از دل آن شکل می‌گیرد که سالیان دراز ادامه می‌یابد.

۷ - هم‌پذیری: (به معنی درک متقابل و احترام متقابل به تفاوت‌ها و نهایتا حفظ حریم‌ها است.) پذیرش همکارانمان با باور این که با هم تفاوت‌هایی داریم. این تفاوت‌ها در صورت توجه، شناخت و احترام برخلاف تصور رایج باعث نزدیکی بیشتر می‌شود. نزدیکی که با حفظ حریم‌های مشخص هر کس شکل می‌گیرد.

عیدی ما به مدیرانمان:

۱ -نگرش: (به معنی التزام و اعتقاد ما به کار و ابتکار و پشتکار است.)

اعتقادی که بر این پایه استوار گشته که کار بیشتر و بهتر همواره با ابتکار و پشتکار ارزش است. این نگرش و ارزش زائده آن نویدبخش یک کار ارزشمند است.

۲ - انگیزش: (به معنی شور و شوق درونی برای کار است.) شعله‌ای که به گرمایش برای کاری سخت و دشوار نیاز است.

شعله‌ای که جایگاه آن در قلب‌هایی است که عاشق کار و انسان‌ها هستند. شعله‌ای فروزان که روشنایی بخش کسب‌وکار است.

۳ - دانش: (به معنی دانستن و آموزش است.) آموختنی که همخوان و همراه با وسعت، سرعت و شدت تحولات زمینه‌ای است برای به انجام رساندن اهداف. دانشی که از یادگیری حاصل می‌شود و نویدبخش تغییر رفتارها در جهت بهبود است.

۴ -روش: (به معنای به کارگیری مجموعه‌ای از عوامل ابزاری و رفتاری است.)

عواملی را که با هوشمندی، زیرکی و چابکی به کار گرفته خواهد شد تا به همراه تجربه و بصیرت و کسب و کاری بهتر ساخته شود.

۵ - بینش: (به معنی کاری است که بر پایه درست کاری و همکاری شکل گرفته است.) موفقیت پدیده‌ای یافتنی و ساختنی است. ساختن و یافتنی که بر پایه درستکاری و همکاری شکل گرفته باشد، ماندنی و ارزشمند است.

۶ -پرسش: (به معنی پرسش‌گری و جست‌وجو گری است.) مدیریت چاره کار نیست. باید به مدیریت پرداخت. مسائل را زیر و رو کرد و زیر و رو شدن (تغییر) را سرلوحه افکار و رفتار خود قرار داد.

۷ -ارزش: (به معنی شناخت و احترام به تمامی ارزش‌ها است.)

مدیران گنجینه‌ای از تجربیات‌‌اند. حفظ و شناخت بیشتر این گنجینه‌ها از اولویت‌ها است. این اولویت از باوری برمی‌خیزد که موفقیت‌ها و پیشرفت‌های ناشی از پیوندهای عاطفی و کاری با مدیران می‌داند.

عیدی ما به جامعه

۱ - منفعت: (به معنی ارزش، آفرینی کارآفرینی و فرصت‌‌ آفرینی است.) نفعی که از ارزش آفرینی نصیب مشتریان می‌شود، از کارآفرینی نصیب جامعه و فرصت‌آفرینی نصیب صنعت و همه و همه جزیی از این جامعه‌اند که بهره‌مند می‌شوند.

۲ -مشارکت: (به معنی شرکت در توسعه و آبادانی جامعه است.) تلاش برای افزایش سهم خود در توسعه و آبادانی سالی پر رونق را رقم خواهد زد.

۳ -مراقبت: (به معنی مراقبت از سرمایه‌های جامعه و مراقبت از درست‌کاری کسب و کار است.) اعتقاد به اینکه همیشه هر کسب و کاری زیر ذره‌بین جامعه قرار دارد و کوچکترین عمل آن از چشم‌ تیزبین جامعه به دور نخواهد بود. صداقت و سلامت برای سربلندی کسب و کار از اهم واجبات است.

۴ - مهارت: (به معنی مهارت و تخصص در رفتار، ابزار، ساختار و آثار است.)

با افزایش بر مهارت و تخصص ضمن انجام رسالت اجتماعی الگویی ساخته خواهد شد برای همه کسانی که پای در راهی می‌گذارند که به مقصد ایرانی آباد رهسپار است.

۵ -مداومت: (به معنی تداوم زایندگی و سازندگی است.) زایندگی اندیشه‌ها وقف سازندگی کشور سربلند ایران است. زایندگی در فکر و سازندگی در عمل رشد و شکوفایی را پدیدار می‌کند.

۶ -معنویت: (به معنی امین‌‌تر و درستکارتر و انسان‌تر و ارزش‌مدارتر است.) باور آن است که هر کسب و کاری بر محور معنویت بچرخد مطلوبتر و مقبول‌تر خواهد بود. مطلوبیت و مقبولیت جامعه یعنی اجازه و توان خدمت رسانی برای کسب و کار فراهم است.

۷ -منزلت: (به معنای تلاش برای حفظ اعتبار و خوشنامی ایران و ایرانی است.) گام‌هایی استوار تا تلاش‌ها را در سطحی جهانی پشتوانه اعتبار و خوشنامی ایران سازد.

عیدی ما به رقبا

۱ -رقابت: (منظور از رقابت همچراغی است.)

همچراغی یعنی وقتی رقیبی به بازار می‌آید با روشن‌کردن چراغ کسب و کارش بر روشنایی بازار می‌‌افزاید. روشنایی که در پرتو آن هم مشتری بهتر خرید می‌کند هم کسب و کار رونق و روشنی می‌یابد.

۲ - رفاقت: (به معنی پیکاری است که به حقوق دیگران تجاوز نمی‌شود.)

پیکاری منصفانه در سالی جدید که تحول و پویایی و رشد را به ارمغان خواهد آورد.

۳ - رعایت: (به معنی رعایت اصول اخلاقی و حرفه‌ای در رقابت است.) توفیق در رعایت اصول و ارزش‌ها جز از راه اهتمام و باور به دستاوردهای آن محقق نخواهد شد. آثار رعایت اصول بلند مدت انکار‌ناپذیر است.

۴ - رسمیت: (به معنی به رسمیت شناختن رقیب است.)

آرزوی پایداری و ماندگاری برای رقبا. به رسمیت شناختن یعنی حق حیات قائل شدن؛ حقی که مسوولیت‌های بسیاری خلق می‌کند و التزام به آن را طلب می‌کند.

۵ -رزاقیت: (به معنی قدرت روزی رساندن است.) فکرها و تلاش‌هایی اثربخش و ثمربخش روزی‌رسانی به همه ذی‌نفعان را مقدور و مطلوب می‌سازد.

۶ -رفعت: (به معنی جایگاه بلند و رفیع است.) بلندی جایگاه در پیشگاه خداوند و در پیشگاه جامعه اتفاق می‌افتد. جایگاه بلند و رفیع تک‌‌تک اعضای یک صنعت به معنی جایگاه آن صنعت و کسب‌و کار است.

۷ -رسالت: (به معنی داشتن یک رسالت و ماموریت ارزشمند و انگیزاننده است.)

یک کسب و کار موفق نیازمند یک رسالت و ماموریت ارزشمند و انگیزاننده است تا بتواند چارچوب‌های لازم برای اداره و ادامه یک سازمان را تعریف و مشخص کند.

Ehsanbagheri۲@yahoo.com

این یادداشت وامدار نوشته‌‌ها، سخنرانی‌ها و مصاحبت‌های استاد ارجمندم دکتراحمد روستا، پدر بازاریابی ایران است.