در آستانه برگزاری همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت مطرح شد
تغییر استراتژی در نظام بانکی
گروه بازار پول- نشست خبری پیش از برگزاری دومین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، فرصتی را فراهم آورد که برخی از مسوولان بانکی، پیش بینی خاصی از آینده بانکداری در ایران ارائه کنند. از جمله رییس پژوهشکده پولی و بانکی که در این نشست خبری مهم‌ترین اولویت آینده بانکداری را توسعه کیفی و افزایش ضریب نفوذ بانکداری الکترونیک عنوان کرد و افزود که از این پس باید همه تلاش‌ها و فعالیت‌ها در جهت توسعه کیفی باشد و دیگر نیازی به رشد کمی نیست. همچنین ناصر حکیمی، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی نیز در این نشست اظهار کرد: راه‌اندازی شاپرک نتیجه چندین سال بررسی و تحقیق بوده تا بتواند مخاطرات شبکه الکترونیک را کنترل کند.
تفاوت دو همایش
فرهاد نیلی، دبیر همایش بانکداری الکترونکی و نظامهای پرداخت در نشست خبری پیرامون دومین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت، با بیان اینکه این همایش نسبت به همایش سال گذشته به مسائل جزئی‌تر می‌پردازد، اظهار کرد: سال گذشته سعی شد همه ذی‌نفعان این حوزه را دعوت و به همه مخاطبان اعلام کنیم. بانکداری الکترونیک نوع دیگری از بانکداری نیست، بلکه استفاده از فناوری نوین در بانکداری است. وی در ادامه افزود: بانکداری نوین یا الکترونیک، نوع نگاه به فناوری است که این ابزار در خدمت سیستم بانکی باشد؛ در این همایش سعی در ارائه ابزارهای جدید الکترونیکی در بخش بانک مانند همراه بانک به مخاطبان شده است.
او اظهار کرد: بانک مرکزی از طریق این همایش می‌خواهد پیام مهاجرت بانکداری کشور از سیستم سنتی به الکترونیک را مطرح کند.
دبیر دومین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت گفت: در بانکداری نوین محل و زمان مراجعه مشتری به بانک، توسط خود فرد تعیین می‌شود و دیگر نیاز به تاسیس شعبه جدید نیست؛ بانکداری نزدیک در راستای این اهداف است.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون توسعه کمی در بانکداری الکترونیک صورت گرفته است، افزود: از این پس باید همه تلاش‌ها و فعالیت‌ها در جهت توسعه کیفی باشد و دیگر نیازی به رشد کمی نیست.
رییس پژوهشکده پولی و بانکی در ادامه با بیان اینکه در این همایش سه میزگرد برگزار شده و سه موضوع چالشی بانکداری الکترونیکی را مورد بررسی قرار می‌دهد، اظهار کرد: به عنوان مثال در مورد بانکداری همراه و پرداخت‌های همراه بانک مرکزی به عنوان رگولاتور و از سویی وزارت ICT به عنوان رگولاتور در حوزه ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات و اپراتورهای تلفن همراه مورد بحث هستند که نحوه تعامل و مدیریت در این زمینه موضوع مورد بحث در میزگرد است و در میزگرد دوم شبکه اختصاصی بانکی مورد بررسی قرار می‌گیرد و در میزگرد سوم نظم‌دهی به بازار که یک مصداق آن موضوع شاپرک است مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.
نیلی با اشاره به اینکه بانکداری نوین به دنبال در خدمت گرفتن فناوری برای کسب و کار است، بیان کرد: بانک‌ها باید به زندگی مردم نزدیک شوند، اما نه با افزایش شعبه و گسترش فیزیکی. در بانکداری چابک باید خدمات رسانی تسریع و متناسب با نیاز مشتریان ارائه شود.
نیلی گفت: این همایش هشت سخنران، سه میزگرد و ۲۱ کارگاه آموزشی برگزار خواهد شد؛ ۳۶ مقاله توسط ۱۹ بانک به این همایش ارائه شده که امیدواریم بتوانیم محفلی فراهم کنیم که همه علاقه مندان و ذی‌نفعان بانکداری الکترونیکی بتوانند حرف‌ها و نظرات خود را در آن بزنند و هیات داوران این مقالات را ارزیابی و در پایان به برترین‌ها جوایزی اهدا خواهد شد. وی افزود: از همه بانک‌ها خواسته‌ایم که نوآوری‌های بانکی خود را از ابتدای سال ۹۰ تا نیمه سال ۹۱ به ما معرفی کنند که ۳۶ نوآوری از ۱۳ بانک به ما معرفی شد.
محورهای این همایش، ارزیابی عملکرد، دستاوردها و افق‌های پیش‌رو، نظام‌دهی به بازار، مخاطرات پیش‌رو و راهبردها، بانکداری در آینده، بانکداری همراه، بانکداری چابک، بانکداری هوشمند، بانکداری نزدیک، بانکداری مجازی، بانکداری اجتماعی، بانکداری شرکتی، بانکدرای متمرکز، بانکداری اختصاصی، توسعه محصولات، امنیت، پرداخت همراه، پرداخت‌های خرد، شبکه اختصاصی بانکی، کارت‌های اعتباری، کیفیت سرویس و کارآیی سرویس‌های بین بانکی، رایانش ابری، ابعاد فرهنگی و اقتصادی بانکداری الکترونیک، بازاریابی و برندینگ، پیام‌رسانی مالی اعلام شده است.
ابزارهای جدید الکترونیک
به گزارش فارس ناصر حکیمی، مدیرکل فناوری اطلاعات بانک مرکزی نیز در این نشست خبری با بیان اینکه شبکه الکترونیکی کشور به بلوغ رسیده گفت: در دهه جدید باید متناسب با نیازهای جدید متقاضیان، ابزارهای جدید طراحی و عرضه شود.
حکیمی پیرامون دومین همایش بانکداری الکترونیک و نظامهای پرداخت اظهار کرد: در سال ۸۱ که برنامه‌ریزی برای توسعه بانکداری الکترونیک آغاز شد، تعداد کارت‌ها، زیرساخت‌های الکترونیکی بسیار محدود بود، به همین دلیل بانکداری الکترونیکی از نفوذ اجتماعی بسیار کمی برخوردار بود.
وی افزود: در یک دهه اخیر، فاصله ابزاری و کارکردی بانکداری الکترونیک که با کشورهای معیار وجود دارد، به سرعت کم شد و هم‌اکنون در مقایسه با این کشورها در سطح مطلوبی قرار داریم.
مدیرکل نظامهای پرداخت بانک مرکزی با بیان اینکه شبکه پرداخت هم‌اکنون در شرایط بلوغ قرار گرفته است، گفت: اگر شرایط دهه گذشته را با حال حاضر مقایسه کنیم، تغییرات واقعا قابل توجه است که البته مشکلاتی در دوران بلوغ وجود دارد که باید اصلاح شود.
وی تصریح کرد: هم‌اکنون ملاحظه اصلی در مدیریت سیستم است و همچنین یکی از اهداف ما ایجاد ابزارهای جدید برای مدیریت و کنترل ترافیک شبکه است؛ بنابراین برنامه ما برای سال‌های آینده معرفی ابزارهای جدید است.
هدف از تغییر شبکه پرداخت
حکیمی در واکنش به انتشار گزارش‌های برخی رسانه‌ها مبنی بر عقبگرد شبکه الکترونیکی با راه‌اندازی شاپرک گفت: عقبگردی در شاپرک اتفاق نیفتاده بلکه هدف از راه‌اندازی این شبکه، مدیریت سیستم بود، زیرا سرعت نقل و انتقال به سرعت در حال افزایش بود و این عامل موجب افزایش شدید ریسک شده بود.
مدیرکل نظامهای پرداخت بانک مرکزی گفت: شاپرک برای انتظام و اصلاح شبکه راه‌اندازی شد؛ به عنوان مثال اگر ماشینی با سرعت ۲۴۰ کیلومتر ساخته شود، آیا راننده حتما باید با تمام سرعت رانندگی کند؟
وی با اشاره به شرایط دیگر کشورها در این زمینه ادامه داد: بسیاری از کشورهای پیشرفته، پرداخت‌ها را با زمانبندی انجام می‌دهند و به عنوان مثال ژاپن ۷۲ ساعت، استرالیا ۴۸ ساعت و متوسط نقل و انتقال در کشورهای جهان ۴۸ ساعت است. به گفته وی: راه‌اندازی شاپرک نتیجه چندین سال بررسی و تحقیق بوده تا بتواند مخاطرات شبکه الکترونیک را کنترل کند.
استاندارد جدید ارتباط بین بانکی
حکیمی با اشاره به طراحی‌های صورت گرفته در سال ۸۲ برای توسعه شبکه الکترونیک افزود: آن طراحی برای آن مقطع خاص بود، اما هم‌اکنون نیاز به برنامه‌ریزی راهبردی برای دوران بلوغ هستیم. وی گفت: راه‌اندازی سیستم زیرساخت پیام‌رسانی الکترونیکی مالی (سپام) در راستای تغییر نگاه بانک‌ها و محلیت بانکی و ایجاد یک استاندارد جدید برای ارتباط بین بانکی است که اولین نمونه آن در مصوبه شورای پولی و اعتبار برای راه‌اندازی گشایش اعتبارات اسناد ریالی بود. مدیرکل نظامهای پرداخت بانک مرکزی تصریح کرد: این سامانه، زیرساختی را آماده می‌کند که اطمینان به ارسال‌کننده پیام برای رسیدن پیام به فرد موردنظر بدهد؛ به لحاظ اجرایی (سپام) امکان ترکیب سایر سامانه‌های اطلاعاتی و الکترونیکی را با یکدیگر فراهم می‌کند و امکان استفاده از آن در اعتبارسنجی مشتریان وجود دارد. وی با اشاره به محور دیگر همایش گفت: سامانه پرداخت الکترونیکی سیار (سپاس) یکی دیگر از ابزارهای الکترونیکی در سیستم بانکی است که یکی از اثرات آن را می‌توان در تلفن همراه یا همراه‌بانک مشاهده کرد که البته اپراتورها، بانک‌ها و این سامانه با یکدیگر متصل خواهند شد؛ البته این طرح در مرحله اولیه است. او در مورد برنامه‌های آینده بانک مرکزی برای توسعه کیفی شبکه الکترونیکی اظهار کرد: ایجاد محصولات جدید برای پاسخ به تقاضا و نیازهای مشتریان در آینده و داشتن راهبرد فناوری است و به بانک‌ها و شرکت‌های فعال در این بخش بر ضرورت تدوین راهبرد مشخص در این زمینه تاکید شده است.
آنی شدن پرداخت صحت ندارد
حکیمی در پاسخ به سوالی مبنی بر صحت برخی خبر‌ها مبنی بر آنی شدن پرداخت برای برخی مشاغل، افزود: خیر، چنین مساله‌ای صحت ندارد، با توجه به اینکه تمامی کشورها، پرداخت آنی ندارند و همه مشاغل و افراد با وقفه وجه را واریز می‌کنند، بنابراین نمی‌توان برای عده خاصی پرداخت آنی را فراهم کرد.
مدیرکل نظامهای پرداخت بانک مرکزی افزود: هم‌اکنون برای سه نهاد گمرک، سازمان دفاتر اسناد رسمی و دادگستری پرداخت آنی است؛ زیرا آنها نتوانستند سیستم‌های خود را با این سامانه هماهنگ کنند که البته در چند ماه آینده حتما این نهادها هم باید خود را با این مساله تطبیق دهند.
وی در پاسخ به سوالی درباره کاهش تراکنش‌ها و استفاده کمتر pos برای خرید گفت: اگر تراکنش کاهش یافته بود، باید خود را در اعداد وارقام شبکه نشان می‌داد، اما میزان تراکنش افزایش یافته، زیرا میزان تراکنش از ۲۲۶ میلیون در مهرماه به ۲۴۰ میلیون تراکنش پوزی درآذرماه رسیده است، بنابراین حجم تراکنش‌ها کاهش نیافته و نسبت به مدت مشابه سال قبل دو برابر شده است.
همچنین به گزارش خبرگزاری مهر از این نشست، ناصر حکیمی در پاسخ به سوالی در خصوص هشدار اخیر بانک مرکزی به دارندگان پایانه‌های فروشگاهی و امکان سوء‌استفاده از حساب استفاده‌کنندگان از دستگاه‌های POSگفت: تهدیدهایی را با بررسی عملکرد کشورهای مختلف در این زمینه شناسایی کردیم که برای جلوگیری از وقوع، آن را به استفاده‌کنندگان و دارندگان پایانه‌های فروشگاهی هشدار دادیم.
وی با بیان اینکه در قالب سامانه شاپرک از یک شبکه بی‌ضابطه به یک شبکه جامع و نظام‌مند حرکت می‌کنیم، افزود: در گذشته نیز بانک مرکزی اطلاعیه‌هایی را صادر می‌کرد، اما در قالب طرح شاپرک تهدیدات را شناسایی و اعلام می‌کنیم. این مقام مسوول در بانک مرکزی با تاکید بر لزوم شناسایی محدودیت‌های استفاده از ابزارهای مختلف بانکی و جلوگیری از راه‌های سوء‌استفاده و خطرات احتمالی بیان کرد: همان گونه که پلیس توصیه‌هایی را برای حفاظت از اموال شهروندان ارائه می‌کند بانک مرکزی نیز با مطالعه و بررسی اتفاقاتی که در سطح بین‌الملل در قالب استفاده از پایانه‌های فروشگاهی رخ می‌دهد شناسایی و برای جلوگیری از تجربه آن در داخل اعلام می‌کند.
حکیمی خاطرنشان کرد: همچنین گزارش‌هایی را دریافت می‌کنیم و پس از بررسی احتمال سرایت آن به شبکه داخلی را نیز مورد ارزیابی قرار می‌دهیم. مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی با بیان اینکه افراد مشکوکی به منظور سوء‌استفاده به دارندگان پایانه‌های فروشگاه مراجعه کردند، این موضوع را مانند امکان سوء‌استفاده از حساب‌های برخی شهروندان در قالب منوی انگلیسی دانست و گفت: برخی به واسطه از منوهای دو زبانه دستگاه‌های خودپرداز انتقال وجه از حساب شهروندان به حساب‌های خود را انجام دادند و با عدم آشنایی مردم حساب‌های آنها مورد سوء‌استفاده قرار گرفت.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی هشدار می‌دهد جلوی سوء‌استفاده از ابزارهای الکترونیک گرفته شود، افزود: تا قبل از این، بانک‌ها به دستگاه‌های POSخود که تحویل استفاده‌کنندگان می‌شد سرکشی نمی‌کردند که پس از آن گزارش‌هایی آمد و مجبور شدیم در قالب یک اطلاعیه به مردم هشدار بدهیم.حکیمی همچنین گفت: میزان تراکنش در دی ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته دو برابر شده است.
ارسال نظر