دنیای اقتصاد- به‌دنبال نوسان ارزی اخیر در بازار و خرید و فروش دلار در کانال‌های جدید قیمتی، سخنگوی مرکز مبادلات ارزی به بیان رسمی دلایل تلاطمات روزهای اخیر پرداخت؛ صمد کریمی ۴ عامل را در تلاطمات ارزی دخیل دانست و گفت: با توجه به قابل‌مدیریت بودن بخشی از این عوامل می‌توان نوسان‌های بازار را در روزهای آتی به کنترل درآورد؛ به گفته کریمی، شکل‌گیری انتظارات تورمی و تشدید آن در ماه‌های پایانی سال، افزایش تقاضای سفته‌بازی و احتیاطی، شکل‌گیری مجدد تقاضای ناشی از تبدیل دارایی‌ها و تعهدات ارزی بانک‌ها چهار عامل اصلی نوسان ارزی محسوب می‌شود. کریمی در کنار ۴ عامل ذکر شده، افزایش تقاضای فصلی جهت واردات کالا و خدمات، بالا بودن ریسک و پایین بودن بازدهی سرمایه‌گذاری در بخش واقعی (تولید) در مقایسه با فعالیت‌های دلالی و سفته‌بازی را از دیگر عوامل تشدید نوسان در روزهای اخیر عنوان کرد. این مقام مسوول بانک مرکزی اظهار کرد: در کنار عوامل اقتصادی، متغیرهای غیراقتصادی، ضعف سیستم‌های کنترلی و نظارتی و.. سبب نوسان نرخ ارز در شبکه صرافی‌ها شده است. سخنگوی مرکز مبادلات تشریح کرد

چهار دلیل نوسان قیمت ارز

گروه بازار پول- تازه‌ترین دلایل در ایجاد فاصله قیمتی ارز در بین شبکه صرافان مجاز و نرخ مرکز مبادلات مطرح شده است. در این میان قیمت ارز در بازار آزاد درحالی مسیر خاص خود را پی می‌گیرد که قیمت ارز مرکز مبادلات در محدوده ۲۴۵۴ تومان است و فاصله قیمت آن با نرخ بازار آزاد بیشتر شده است.

عوامل نوسان

سخنگوی مرکز مبادلات ارزی کشور درباره نوسانات و در واقع افزایش نرخ ارزها به ویژه دلار در شبکه صرافی‌های مجاز به‌رغم ثبات ارز در مرکز مبادلات ارزی کشور توضیح داد. صمد کریمی در گفت‌و‌گو با ایسنا گفت: شکل‌گیری انتظارات تورمی و تشدید آن در ماه‌های پایانی سال، افزایش تقاضای سفته بازی و احتیاطی، شکل‌گیری مجدد تقاضای ناشی از تبدیل دارایی‌ها و تعهدات ارزی بانک‌ها از مهم‌ترین این دلایل محسوب می‌شود. وی با بیان اینکه افزایش تقاضای فصلی جهت واردات کالا و خدمات، بالا بودن ریسک و پایین بودن بازدهی سرمایه‌گذاری در بخش واقعی (تولید) خدمات مولد در مقایسه با فعالیت‌های دلالی و سفته بازی از دیگر عوامل مهم این نوسان محسوب می‌شود، اظهار کرد: عوامل غیر‌اقتصادی و محدودیت‌ ابزارهای سرمایه‌گذاری در کشور و ضعف سیستم‌های کنترلی و نظارتی از دیگر عوامل مهم در این زمینه است.

کریمی افزود:‌ دلایل فوق سبب نوسانات نرخ ارز در شبکه صرافی‌ها شده و این در حالی است که تقاضاهای مربوط به کالاهای اساسی دارو، مواد اولیه، کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای و کالاهایی بادوام نهایی (اولویت‌های یک تا ۹) و همچنین اولویت‌های خدماتی ۱۹ گانه توسط سیستم بانکی تامین ارز می‌شود. سخنگوی مرکز مبادلات ارزی کشور ادامه داد: ضمن اینکه منابع قابل عرضه در شبکه صرافی‌های مجاز شامل ارز صادرکنندگان غیرنفتی، پتروشیمی و دارندگان ارز به مراتب بیش از تقاضای واقعی برای شبکه صرافی‌های مجاز است. کریمی تاکید کرد: قطعا با فروکش کردن انتظارات تورمی و متقابلا کاهش تقاضای سفته بازی، احتیاطی و تبدیل دارایی‌ها از یکسو و تقویت جانب عرضه ارز و مدیریت سیستماتیک تقاضای ارز، مجددا نرخ ارز در شبکه صرافی‌ها مجاز به نرخ مرکز مبادلات ارزی کشور نزدیک خواهد شد. وی گفت: بدیهی است تمامی علل و عوامل موثر مزبور در نوسانات نرخ ارز در شبکه قابل پیش‌بینی و مدیریت است.

انتقال تقاضا به سیستم بانکی

به گفته کریمی پس از راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی کشور، نرخ مبادله‌ای ارزهای مختلف نوسانات بسیار اندکی در این مرکز طی ۵/۴‌ ماه فعالیت مرکز داشته‌اند.به گفته صمد کریمی، تامین تقاضاهای واقعی ارز مربوط به خانواده تولید (گروه کالایی ۳ تا ۸)، کالاهای نهایی بادوام (گروه کالایی ۹) و مصارف خدماتی۲۰ گانه به سیستم بانکی کشور هدایت شده‌اند. ضمن اینکه گروه کالایی ۱ و ۲ نیز کماکان به نرخ مرجع توسط بانک مرکزی تامین ارز می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: تعداد ثبت سفارش‌های تخصیص ارز یافته توسط بانک مرکزی از ابتدای فعالیت مرکز تا پایان روز کاری پانزدهم بهمن‌ماه از مرز ۱۶ هزار عبور و برابر با ۱۶ هزار و ۳۸۳ فقره شد. طی روزهای چهاردهم و پانزدهم بهمن‌ماه نیز در مجموع ۹۱۶ ثبت سفارش در مرکز انجام و معادل ۲۲۰ میلیون دلار تخصیص ارز طی این دو روز صورت گرفت. همچنین بالاترین تعداد ثبت سفارش پذیرفته شده از ابتدای راه‌اندازی مرکز تاکنون مربوط به روز پانزدهم بهمن‌ماه به تعداد ۴۶۴ فقره بود. ارز مبادله‌ای به شرکت‌های منتخب اعزام زائرین پرداخت می‌شود

در خبری دیگر که توسط سایت بانک مرکزی انتشار یافت؛ بر فروش ارز به زائرین تاکید شده است. مطابق با مقررات ارزی که در اوایل آذرماه سال‌جاری به بانک‌های عامل ابلاغ شد، فروش ارز مسافری یک بار در سال برای کلیه مقاصد به مسافرین هوایی، زمینی، ریلی و دریایی به میزان ۳۰۰ دلار یا معادل آن به سایر ارزها به نرخ مبادله‌ای تعلق می‌گیرد.

به گفته صمد کریمی سخنگوی مرکز مبادلات ارزی فروش ارز به نرخ مبادله‌ای به شرکت‌های معرفی شده از سوی سازمان حج و زیارت جهت اعزام زائرین به عمره مفرده و عتبات عالیات(عراق) بلامانع است. وی تاکید کرد: همچنین فروش ارز توسط بانک‌های عامل بابت هزینه‌های سوخت، ناوبری، هندلینگ، لندینگ، حقوق خدمه خارجی و حق بیمه شرکت‌های هواپیمایی ایرانی به نرخ مبادله‌ای عرضه می‌شود.

قیمت‌ها در بازار داخلی

قیمت ارز دیروز در بالاترین سطح ۷۰ تومان گران شد و تا بعد از ظهر رشد قیمت آن متوقف شده و تمایل به پایین آمدن قیمت بیشتر شد. قیمت سکه نیز در پی نوسان قیمت دلار، رو به افزایش نهاد و در بالاترین سطح ۴۰ هزار تومان افزایش داشت. تا ساعت ۱۴ روند ارسال حواله در تعدادی از صرافی‌های مجاز ادامه داشت که در این ساعت برخی از آنها امکان انتقال ارز را به امارات از دست دادند. این شرایط موجب بی‌قیمت ماندن حواله شد و نهایتا قیمت ارز روبه افزایش نهاد . تا بعد از ظهر البته حضور دلالان و فعالان خیابانی با حضور نیروی انتظامی کاهش یافت و بازار روند آرام‌تری به خود گرفت. قیمت ارز بعد از ظهر دوباره قدری به سمت پایین متمایل شد. نوسان قیمت ارز و سکه البته در روز گذشته قابل انتظار بود، اما آنچه موجب این تغییر شد توقف مقطعی در ارسال حواله در مسیر کاری برای صرافان بود. در این میان با اینکه عده‌ای کشمکش‌های سیاسی را دلیلی برای به حرکت درآوردن قیمت‌ها عنوان می‌کنند، اما واقعیت این است که مناسبات بین‌المللی در کشور برای حل برخی مناقشات مسیر متناسب ‌تری در فضای فعلی به خود گرفته و خبرهای رسیده از عرصه بین‌المللی امید به کاهش حباب‌های قیمتی در بازار ارز و سکه را تقویت کرده است. در این راستا البته برخی کشورهای بدخواه مانع از تحقق سیاست‌های تنش زدایی می‌شوند و از گسترش نفوذ ایران در منطقه و غرب احساس خطر می‌کنند. در این حالت ممکن است برخی تلاش‌ها برای رفع فشارهای بین‌المللی را بر نتابند. با این حال روند تحرکات دیپلماتیک مثبت است و تا ۷ اسفند و دیدار ایران با ۱+۵ فضای حساسی پشت سر گذاشته خواهد شد.

دلار ثابت ماند

دیروز در بازار آزاد قیمت سکه تا ۱ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان افزایش داشت. نیم‌سکه به ۷۸۵ هزار تومان رسید و ربع‌سکه نیز تا ۵۰۰ هزار تومان فروخته شد. در بازار طلا قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار هم دوباره از مرز ۱۵۱ هزار تومان بالا رفت. افزایش قیمت در بازار طلا قبلا پیش‌بینی شده بود با این حال چشم‌انداز قیمت‌ها همچنان مسیر کاهشی را نیز ترسیم می‌کند.

طلا در بازارهای جهانی

قیمت طلا در بازارهای جهانی همچنان در محدوده ۱۶۶۰ دلار با نوسان ۵ تا ۷ دلاری در حال پیگیری است. در این روزها بازارهای جهانی همچنان منتظر نشانه‌هایی از سیاست‌های عملی فدرال رزرو آمریکا برای خرید اوراق قرضه است. افت ارزش ین ژاپن نیز در مقابل دلار آمریکا دلیل دیگری برای کاهش ارزش طلا عنوان شده است. در اروپا همچنان فشار بر یورو ادامه دارد. در حالی که مهم‌ترین بحث موجود در افزایش قیمت طلا کماکان اشتهای خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی است.