بانک ملی در مطالبات معوق هم اول است

فاطمه بهادری

خاوری مدیرعامل بانک ملی هم‌نظر با بانک مرکزی بر تزریق منابع و افزایش اعتباردهی تاکید کرد و خبر داد: به دلیل کمبود پول و طولانی شدن اتمام طرح‌ها، برخی طرح‌ها نیمه‌تمام ماندند، در این خصوص چاره‌اندیشی شده تا بانک‌ها فهرست طرح‌های نیمه‌تمام را در اختیار بانک مرکزی قرار دهند تا این بانک اعتبار... لازم برای اتمام این طرح‌ها را به عنوان سپرده خاص در اختیار بانک‌ها قرار دهد. وی ادامه داد: کمتر از یک هزار طرح تا به حال شناسایی شده و امیدواریم نزدیک به ۲۰هزار میلیارد ریال در اختیار بانک ملی قرار بگیرد.

وی در حاشیه همایش روسای ادارات و مدیران بانک ملی از برخی نارسایی‌ها در ارائه تسهیلات و بررسی طرح‌ها انتقاد کرده و بر افزایش اعتباردهی با استفاده از فروش اموال مازاد بانک‌ها تاکید کرد.

وی با اظهار امیدواری از اینکه بانک ملی حداقل ۲۰هزار میلیارد ریال از اموال مازاد را به نقدینگی تبدیل کند، افزود: این بانک در سال گذشته حدود ۱۹۴ مورد فروش اموال مازاد بر ارزش ۴۰۰میلیارد ریال داشته و در نظر دارد در سال جاری حدود ۲۰۰ واحد اعم از واحدهای تکمیلی و مازاد را به فروش برساند.

وی که یک ماه بیشتر از زمان انتصابش به مدیرعاملی بانک ملی نگذشته است با لحنی گلایه‌آمیز از میزان مطالبات معوق اعلام کرد: نمی‌توانم رقم دقیق مطالبات معوق بانک ملی را اعلام کنم. در بخش تسهیلات و تسهیلات غیرعقودی، رقم سنگین و نگران‌کننده است و به موقع آن را اعلام می‌کنم و به مراجع می‌گویم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بانک ملی همچون دیگر زمینه‌ها در مورد مطالبات معوق نیز دارای رتبه اول است؟ گفت: «مانند بسیاری از شاخص‌ها در مطالبات معوق هم اولیم.»

خاوری در اولین نشست مطبوعاتی‌اش در سمت مدیرعاملی بانک ملی بی‌اعتمادی در رابطه با سرمایه در گردش واحدهای تولیدی را از جمله علل عدم‌بازپرداخت تسهیلات دانست و تصریح کرد: بدهکار فکر می‌کند که اگر تسویه کند دیگر بانک، پولی به وی نمی‌دهد، اما باید مطمئن باشند که اگر تسویه کنند، براساس نیاز واقعی‌شان، همه جرایمشان بخشوده می‌شود و هم تسهیلات به آنها ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: البته باید توجه داشت که عدم‌بازپرداخت نباید عمدی باشد. وی در پاسخ به این سوال که آیا فروش اموال مازاد بانک‌ها موجب تزریق پول به جامعه و افزایش تورم به‌رغم اهداف بانک مرکزی نمی‌شود؟ گفت: این مساله در یک مقطع موجب ایجاد تورم می‌شود، اما پس از مدتی تاثیر ضد تورمی خواهد داشت. این مساله مانند مریضی است که هم دچار زخم معده و هم درد کلیه است که مجبور است برای بهبود معده گوشت و برای کلیه سبزیجات بخورد که بر ضد دیگر بیماری‌هایش است، بنابراین تزریق منابع اگر درست باشد قدری درد ایجاد می‌کند، ولی سیاست درستی است.

موافقت با یکسان‌سازی نرخ سود

وی همچون مدیر سابق بانک ملی، در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اینکه آیا به عنوان یک بانکدار دولتی، با یکسان‌سازی نرخ سود در بانک‌های دولتی و خصوصی موافق هستید؟ افزود: صد درصد با این یکسان‌سازی موافقم.

وی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه آیا شرایط بانک‌های دولتی با وجود حساب‌های دولتی یا شعب گسترده با بانک‌های خصوصی یکسان‌ است؟ اظهار داشت: ۸۸درصد از پول واریزی شرکت نفت به بانک ملی به عنوان سپرده قانونی به بانک مرکزی می‌رود و ۱۲درصد باقی مانده ظرف ۴۸ ساعته توسط کارکنان نفت به عنوان حقوق دریافت می‌شود.

وی ادامه داد: باید دید آیا شعب گسترده نیز کارآیی لازم را دارند یا خیر؟

به عقیده وی، حتی بانک‌هایی در دنیا وجود دارند که یک شعبه هم ندارند که خبرنگاری اظهار کرد: شرایط آن‌ها نیز با ما قابل مقایسه نیست.

ارزیابی زودبازده‌ها زود است

یکی دیگر از سوالات متداول خبرنگاران درخصوص انحراف بنگاه‌ها‌ی زودبازده بود که خاوری تصریح کرد: اسم برایمان مهم نیست. هر فعالیت مفید اقتصادی که از نظر بانک دارای توجیه فنی، مالی و اقتصادی باشد، مورد توجه قرار گرفته است.

در حال حاضر زود است که در مورد موفقیت طرح‌های زود بازده قضاوت کنیم. آنچه مسلم است اوضاع اقتصادی به خصوص در کشورهای جهان سومی ثابت نیست تا اهداف صد در صد محقق شود. وی اظهار داشت: اقتصاد کشور سیاسی است و به انتقاد عادت داریم. من از طرفی دفاع می‌کنم که توجیه داشته باشد هیچ بانکی در دنیا نیست که این گونه نباشد، اما در برخی کشورها زود بر روی آن سرپوش می‌گذارند.

مدیرعامل بانک ملی در خصوص سودآوری بانک‌ها تصریح کرد: سودآوری به عنوان هدف، خیلی فرق نمی‌کند. بانک‌ها براساس یک حکم در حال حرکت هستند و فقط رقابت می‌تواند هزینه‌هایش را کاهش دهد.

خطرناک‌ترین بحث، تهاتر مطالبات معوق

بخشی از سخنان خاوری که عمدتا به دغدغه‌اش در خصوص مطالبات معوق اختصاص داشت در جمع روسای ادارات بانک ملی بود.

وی در عین تشکر از زحمات کارکنان بانک، نسبت به عدم اعتبارسنجی و بررسی‌ طرح‌های متقاضی تسهیلات انتقاد کرد و گفت: وثیقه، چندان ارزشی ندارد. خطرناک‌ترین بحث، تهاتر مطالبات معوق است. می‌توان پیشکار گرفت و ملک‌داری کرد. این کار بانک نیست، ولی الان این امر به بانک تحمیل می‌شود.

وی تصریح کرد: در بسیاری از موارد در خصوص ارائه تسهیلات، اعتبارسنجی نمی‌شود و قرارداد را سفید می‌گذارند و پس از امضا آن را تکمیل می‌کنند، حال اگر دریافت‌کننده تسهیلات فوت کند، می‌خواهیم چه کار کنیم. این نشان‌دهنده بی‌توجهی به کار است.

وی افزود: تکرار عملیات نباید مانع از جمع‌آوری مستندات و عدم دقت در عملیات بانکی شود. کار تکراری را نباید بیهوده و بی‌دقت انجام داد. به‌رغم تمام مسوولیتی که کارشناسان بانک دارند، ولی این رسالت به درستی انجام نشده و نشانه آن گزارشاتی است که مراجع نظارتی ارائه می‌دهند.

مدیرعامل بانک ملی با بیان اینکه بر اثر عدم شناخت و اطلاع از ماهیت معامله نمی‌توان به اهداف معامله رسید، گفت: انتظار این است که امر آموزشی تقویت شود. نباید به این موضوع اکتفا شود که برای بازپرداخت تسهیلات، وثیقه دریافت می‌شود.

وی در خصوص افزایش اعتباردهی افزود: باید شرکت‌های وابسته را به دارایی‌های نقدی تبدیل کنیم. البته تشنج‌های ناشی از بحران جهانی‌سازی و تاثیر آن بر بازار سرمایه باعث شده تا بخشی از این اموال به فروش نرود، اما می‌توان پس از یکی‌دو بار مزایده این اموال را با توافق، واگذار کرد.

وی تصریح کرد: عملکرد بانک ملی نسبتا خوب است، ولی در شان بانک ملی نیست. نباید در یک‌سال یک رشد ۳درصدی منابع نداشته باشیم. عملکرد را نمی‌پسندم. وی اظهار امیدواری کرد که بانک بتواند در جهت رفاه و معیشت کارکنان بازنشستگان بانک گام بردارد.

وی افزود: رتبه‌بندی مشتریان، بازاریابی و تکریم مشتری، اصلاح محیط اداری، کاهش هزینه‌ها، افزایش کارآیی کارکنان، مدیریت صحیح منابع و مصارف، ارائه خدمات جدید و طراحی محصولات جدید متناسب با نیاز جامعه از جمله راه‌هایی است که بانک ملی می‌تواند آنها را ارتقا دهد.

وی ادامه داد: ۲۸ پروژه در زمینه بانکداری الکترونیک در بانک تعریف شده تا خدمات به صورت الکترونیکی ارائه شود.

وی از استقرار POSها در دفاتر اسناد رسمی توسط بانک ملی خبر داد و گفت: نزدیک به هفت‌هزار دفتر اسناد رسمی داریم و در پی صدور کارت در محل دفاتر نیز هستیم.