فاطمه بهادری

بهمن ماه سال جاری، آغاز به کار سیستم اعتبارسنجی به صورت رسمی اعلام خواهد شد. دکتر محمد جلیلی مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری ایران با بیان این مطلب تصریح کرد: نخستین همایش سنجش اعتبار در ایران در تاریخ ۲۶ و ۲۷ بهمن ماه سال جاری در محل پژوهشگاه نیرو برگزار خواهد شد.

وی با بیان اینکه در حال حاضر سیستم سنجش اعتبار در حال کار کردن است، افزود: این سیستم در ادارات مرکزی اکثر بانک‌ها و در سایز کوچکی کار می‌کند.

جلیلی اظهار داشت: محدودیت زمانی و کار عظیم برگزاری همایش باعث شد تا زمان برگزاری این همایش از آذر ماه به بهمن ماه تغییر یابد.

وی با تاکید بر اینکه اولویت‌بندی تحقق فازهای طراحی و اجرای سیستم‌های سنجش اعتبار ضروری است، گفت: دربسیاری از کشورهای توسعه یافته که تمرکز اصلی سیستم‌های سنجش اعتبار بر امتیازدهی و رتبه‌بندی اعتباری است، معمولا امتیازدهی می‌تواند مطالبات معوق را از ۳درصد به ۲درصد کاهش دهد. وی ادامه داد: اما برای کاهش مطالبات معوق ۳۰ یا ۴۰درصدی مسلما امتیازدهی کارآیی نخواهد داشت.

مدیرعامل شرکت رتبه‌بندی اعتباری ایران با بیان اینکه در بسیاری از کشورهای جهان ابتدا با استفاده از سیستم‌های متمرکز امتیازدهی، آمار مطالبات نظام‌های بانکی و اعتباری در سطح ملی از ارقام بالای ۳۰ تا ۴۰درصدی به ارقام پایین تک رقمی کاهش یافته و طبیعتا برای مدیریت معوقات در سطوح ۳درصد و ارقام مشابه از scoring و rating استفاده می‌شود.

وی تصریح کرد: تدابیر لازم برای ایجاد امنیت لازم در سیستم اندیشیده شده است. در واقع گردش اطلاعات در نظام سنجش اعتبار برای حفظ اطلاعات مشتریان متضمن چندین راهکار است که اخذ رضایت‌نامه یکی از تدابیر مکمل برای تدوین چارچوب حقوقی مناسب برای تسهیم اطلاعات است.

وی ادامه داد: مشتریان رضایت خود را مبنی بر استفاده از اطلاعاتشان برای سنجش اعتبار به صورت رضایت‌نامه اظهار می‌دارند تا شرکت قادر به استفاده از این اطلاعات باشد.

به گفته وی بر اساس توافق‌نامه‌ای که مشترکین شرکت سنجش اعتبار امضا می‌کنند، این توافق‌نامه شامل قوانین مورد نیاز برای فعالیت شرکت سنجش اعتبار و سازوکارهای لازم برای حل منازعات میان مشترکین بوده و شرکت سنجش اعتبار و مشترکین مسوول اجرای آن هستند.

وی تصریح کرد: نظام‌نامه سنجش اعتبار حوزه‌هایی همچون اصول فعالیت شرکت، حقوق و تکالیف و الزامات در زمینه داده‌ها و اطلاعات و امنیت آن، سازوکارهای حل و فصل اختلافات را در بر می‌گیرد. به گفته جلیلی، زیرساخت IT سیستم از چند بعد منحصر به فرد است.

وی ادامه داد: از جهت معماری داخلی، از معماری SOAP (آخرین معماری پیشنهادی مایکروسافت) استفاده شده که بانک‌های مختلف را قادر می‌کند با استفاده از وب سرویس‌های تعریف‌ شده در این سیستم به سهولت و به صورت اتوماتیک همه ارتباطات با سیستم را برقرار کنند.

جلیلی افزود: از نظر امنیت نیز پروتکل‌های امنیتی مختلف و به روز از جمله SSL۱۲۳ مورد استفاده قرار گرفته است. ضمنا این ویژگی‌ها سیستم را قادر کرده تا با پذیرش ذخیره حجم بالای اطلاعات و ایجاد فایل برای میلیون‌ها نفر یا شرکت، با سرعت مناسب عمل کنند. به گفته وی، آسیب‌شناسی مطالبات معوق نظام بانکی نشان می‌دهد که بخشی از مطالبات معوق مربوط به افراد دارای توانایی‌های لازم برای بازپرداخت است که به دلایل مختلف از بازپرداخت آن خودداری می‌کنند. وی ادامه داد: عدم بازپرداخت تسهیلات موجب عدم بازپرداخت منابع بانکی است که به معنای محروم کردن سایر شهروندان و بنگاه‌های اقتصادی از حق استفاده از آن است.

لازم به ذکر است؛ شرکت رتبه‌بندی اعتباری ایران دومین نهاد از نهادهای هفت‌گانه پیشنهادی وزارت امور اقتصادی و دارایی است که پس از بانک قرض‌الحسنه کار خود را به صورت عملی آغاز کرده است.