منابع و مصارف 11 موسسه مالی و اعتباری
فاطمه بهادری
نزدیک به شش ماه است که بانک مرکزی در قالب ساماندهی بازار غیر متشکل پولی به ۱۲ موسسه‌ مالی و اعتباری مجوز تطبیق و تغییر ارائه کرده است.

در مدت فوق تنها موسسه مالی و اعتباری سینا موفق به دریافت مجوز شده و از جمع 12 موسسه بدون مجوز نهایی خارج شد. از میان این موسسات 11 موسسه تاثیرگذار در بازار پولی کشور باقی مانده‌اند که رقابت نفس‌گیری را با بانک‌های خصوصی حاضر در بازار دارند.
۱۱ موسسه فوق شامل موسسات انصارالمجاهدین، قوامین، مهر، مشیز و تعانی‌های اعتباری میزان، شهر، مولی‌الموحدین، عسگریه، بتاجا، ثامن‌الائمه و کارسازان آینده هستند، که باید سرمایه اولیه‌ای به میزان ۱۵۰میلیارد تومان را تامین کنند.
جمع منابع 11 موسسه اعلام شده تا پایان خردادماه امسال حدود 14 هزار میلیارد تومان است که در این میان موسسه قوامین دارای بیشترین حجم منابع به میزان سه هزارو 800میلیارد تومان می‌باشد. این موسسه به همراه تعاونی اعتبار بتاجا متعلق به بنیاد تعاون ناجا است. تعاونی اعتباری بتاجا نیز دارای 270میلیارد تومان منابع در مدت فوق است. در عین حال مصارف موسسات قوامین و بتاجا به ترتیب 3هزار و 600میلیارد تومان و 269میلیارد تومان بوده است.
دارایی‌های موسسه قوامین در مدت یاد شده ۴هزار و ۸۰۰میلیارد تومان و بدهی‌های این موسسه ۴هزارو ۷۲۰میلیارد تومان بوده است. دارایی‌های تعاونی اعتبار بتاجا ۳۰۴میلیارد تومان و بدهی‌های این تعاونی اعتبار ۲۸۸ میلیارد تومان است. تعداد شعب موسسه قوامین ۴۹۴ و بتاجا ۱۱۳ شعبه است.
دارایی نقدی قوامین 200میلیارد تومان و بتاجا 47میلیارد تومان است. مدیرعامل موسسه قوامین خطیبی و تعاونی اعتبار بتاجا، عباسی است.
انصارالمجاهدین
یکی دیگر از موسسات، انصارالمجاهدین متعلق به بنیاد تعاون سپاه است.
این موسسه با منابعی در حدود ۲هزارو ۷۰۰ میلیارد تومان در پایان خردادماه حدود ۲هزارو ۵۰۰میلیارد تومان مصارف داشته است. دارایی‌های موسسه فوق ۳هزارو ۱۲۰میلیارد تومان و بدهی‌های این موسسه ۳هزار میلیارد تومان بوده است. این موسسه نیز دارای ۵۹۶ شعبه و دارایی نقدی آن ۱۸۲ میلیارد تومان است. مدیرعامل این موسسه نتاج است. موسسه مهر متعلق به بنیاد تعاون بسیج است. منابع این موسسه ۳هزارو ۱۷۰میلیارد تومان و مصادف آن ۲هزارو ۲۸۰میلیارد تومان در پایان خردادماه بوده و مدیریتش برعهده شفیع‌زاده است. موسسه فوق با ۷۰۰ شعبه دارای بالاترین شعب در بین موسسات و بانک‌های غیردولتی است. دارایی‌های این موسسه ۴هزارو ۳۹۰میلیارد تومان و بدهی‌های آن ۴هزارو ۱۱۰میلیارد تومان است.
مشیز
موسسه مشیز متعلق به بخش خصوصی استان کرمان است که منابع و مصارفش به ترتیب در پایان خردادماه ۱۲۸میلیارد تومان و ۸۹میلیارد تومان بوده است. دارایی‌‌های این موسسه با ۶۵شعبه، ۱۳۸میلیارد تومان و بدهی‌هایش نیز ۱۳۸میلیارد تومان است. در مجموع منابع چهار موسسه انصار، مهر، قوامین و مشیز ۹هزارو ۸۰۰میلیارد تومان با یک هزارو ۸۵۵شعبه بوده است. اسکندری‌زاده مدیریت این موسسه را عهده‌دار است.
تعاونی اعتباری شهر
تعاونی اعتباری شهر متعلق به شهرداری تهران است که به گفته قالیباف به زودی به بانک تبدیل خواهد شد. این موسسه در پایان خردادماه با ۶۰شعبه، ۶۵۰میلیارد تومان منابع و ۵۰۰میلیارد تومان مصارف داشته است.
دارایی‌های این تعاونی اعتباری 670میلیارد تومان و بدهی‌هایش 678میلیارد تومان بوده است. مدیریت این تعاونی اعتباری برعهده آذری است.
مولی‌الموحدین
تعاونی اعتباری مولی‌الموحدین متعلق به بخش خصوصی استان خراسان دارای 206شعبه است. این تعاونی اعتباری در پایان خردادماه دارای 560میلیارد تومان منابع و 498میلیارد تومان مصارف بوده است.
دارایی‌های این تعاونی اعتباری ۶۳۲میلیارد تومان و بدهی‌های آن ۶۲۹میلیارد تومان است. مدیرعامل این تعاونی اعتبار، صمیمی است.
ثامن‌الائمه
تعاونی اعتباری ثامن‌الائمه نیز همچون موسسه انصار‌المجاهدین متعلق به بنیاد تعاون سپاه است.
این تعاونی اعتباری با مدیرعاملی توکلی دارای بالاترین شعب در میان تعاونی‌های اعتبار و تقریبا نزدیک به موسسه انصار یعنی حدود 523 شعبه است. این تعداد شعبه در میان بانک‌های غیردولتی نیز قابل‌توجه است. منابع این تعاونی اعتباری نیز 2هزار و 260میلیارد تومان و مصارف آن در حدود یک هزار و 890میلیارد تومان است. دارایی‌های این تعاونی اعتباری 2هزار و 480میلیارد تومان و بدهی‌هایش 2هزار و 440میلیارد تومان است.
عسگریه
تعاونی اعتباری عسگریه متعلق به بخش خصوصی و مرکز آن در مشهد است. این تعاونی با 120 شعبه، 62میلیارد تومان منابع و 47میلیارد تومان مصارف تا پایان خردادماه داشته است. دارایی‌های تعاونی اعتباری عسگریه 97میلیارد تومان و بدهی‌هایش در پایان خردادماه 97میلیارد تومان بوده است. مدیرعامل این تعاونی اعتباری جوادی است.
کارسازان آینده
کارسازان آینده یکی دیگر از 11 موسسه دارای مجوز اولیه برای تطبیق با مقررات بانک مرکزی است. این تعاونی اعتباری متعلق به بخش خصوصی و دارای 101 شعبه است. کارسازان آینده با مدیرعاملی بنی‌جمالی دارای 144میلیارد تومان منابع و 99میلیارد تومان مصارف است. دارایی‌ها و بدهی‌های تعاونی اعتباری فوق به ترتیب 160 و 153میلیارد تومان است.
میزان
سهامدار تعاونی اعتباری میزان بخش خصوصی پرسنل دادگستری استان خراسان است. این تعاونی اعتباری در پایان خردادماه امسال به میزان 27میلیارد تومان منابع جذب کرد و 23میلیارد تومان مصارف داشت. این تعاونی اعتباری با مدیریت خضری، 258میلیارد تومان دارایی و 250میلیارد تومان بدهی دارد. تعداد شعب این تعاونی اعتباری، 105 شعبه است.
مقایسه شعب بانک‌های خصوصی و موسسات اعتباری
آمارهای ارائه‌شده از عملکرد 11 موسسه یادشده از سهم این موسسات در بازار پولی و به‌خصوص در مقایسه با بانک‌های خصوصی حکایت دارد.
در حالی که در مجموع تعداد شعب بانک‌های خصوصی حدود ۷۰۰ شعبه است، موسسات دارای مجوز تطبیق و تغییر دارای ۳هزار و ۸۳ شعبه هستند و تعداد شعب به معنای میزان جذب سپرده از جامعه است. بالاترین شعب در میان بانک‌های خصوصی مربوط به بانک اقتصاد نوین است که به تازگی دویستمین شعبه خود را افتتاح کرده، در حالی که موسساتی همچون انصار، ثامن‌الائمه، مهر و قوامین هر کدام ۵۰۰ تا ۷۰۰ شعبه را دارا هستند. در این میان شعب بانک سرمایه هنوز به ۵۰ شعبه نرسیده است. سایر بانک‌های خصوصی نیز به جز بانک پارسیان، پاسارگاد و اقتصاد نوین کمتر از یکصد شعبه دارند. این گستردگی تنها به سطح شعب ختم نمی‌شود. منابع بسیاری از موسسات فوق همان‌گونه که ذکر شد، از برخی از بانک‌های خصوصی بالاتر است.