چگونگی شبیه‌‏سازی قیمت مسکن در محاسبات تورمی

اجرای طرح تحول اقتصادی تورم در پی ندارد، اما منجر به جهش قیمت‌‏ها خواهد شد.

دکتر رامین پاشایی‌‏فام، معاون اقتصادی بانک مرکزی در گفت‌‏وگو با ایلنا با بیان این مطلب به تشریح آخرین وضعیت پروژه حذف سه صفر از پول ملی و لحاظ کردن اجاره‌‏بها در محاسبات تورمی پرداخت.

طرح تحول اقتصادی و جهش قیمت‌‏ها

معاون اقتصادی بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که آیا اجرای طرح تحول اقتصادی منجر به افزایش تورم انتظاری خواهد شد یا خیر؟ گفت: اجرای این طرح جهش قیمتی به دنبال دارد، اما جهش قیمت به معنای افزایش تورم نیست.

وی افزود: تورم پدیده‌‏ای است که بر اساس آن قیمت‌‏ها به طور مستمر افزایش می‌‏یابد. ما ۲۴ شاخص در محاسبه تورم داریم که طرح تحول اقتصادی در واقع می‌‏تواند تنها یکی از آن شاخص‌‏ها را تغییر دهد، لذا ۲۳ شاخص قبلی بدون تغییر می‌‏مانند.پاشایی‌‏فام اظهار داشت: اجرای این طرح یک شاخص را عوض می‌‏کند و به تبع آن آثاری دارد، ولی آنقدر آثار مثبت دارد که در یک افق و با یک مدیریت درست بتواند همه نگرانی‌‏ها از جهش قیمت‌‏ها را از بین ببرد.

رفرم پولی نیاز به hyperinflation ندارد

وی در پاسخ به این سوال که بنا بود تا آخر آبان‌‏ماه آخرین مطالعات طرح حذف سه صفر نهایی و به دولت ارائه شود، هم‌‏اکنون این طرح در چه مرحله‌‏ای به سر می‌‏برد؟ گفت: پروژه در حال انجام است و تیم مطالعاتی روی آن کار می‌‏کند. بررسی‌‏ها در حال انجام است، آثار مثبت و منفی ساز و کارهای اجرایی و... در حال مطالعه است؛ ضمن اینکه قرار بود تا پایان آبان مطالعات به اتمام برسد.وی خاطرنشان کرد: تا به حال سه مرتبه نتیجه مطالعات به دولت ارائه شده است و نقطه نظرات لحاظ شده و هم اکنون طرح در حال تکمیل است.

پاشایی‌‏فام در پاسخ به این سؤال که آیا کشور به وضعیت hyperinflation (تورم شدید) رسیده است که حذف سه صفر برای آن ضروری باشد یا خیر؟ گفت: اجرای این طرح به معنی این نیست که حتما اجرای رفرم نیازمند وضعیت hyperinflation است، در واقع این موضوع حذف سه صفر را تشدید می‌‏کند. معاون اقتصادی بانک مرکزی تصریح کرد: می‌‏توانیم به گونه‌‏ای دیگر نگاه کنیم به طوری که قدرت خرید بالاترین اسکناس را در نظر بگیریم. در کشور ما و سایر کشورها رابطه بالاترین اسکناس ازنظر واحدی با یک ارز خارجی مثل دلار یا یورو نشان‌‏دهنده این است که صفرها قابل توجه است. وی افزود: اگر ما سه صفر از پول ملی را حذف کنیم، ارزش اسکناس ما با اعمال فرمول‌‏های موجود معادل یک دلار خواهد بود. وی افزود: برای احیای ارزش پول سه گزینه حذف سه صفر، حذف چهار صفر و بازگشت به تعریف پول جدید وجود دارد که بانک مرکزی هم‌‏اکنون روی حذف سه صفر در حال مطالعه است.

داستان چگونگی محاسبه قیمت مسکن در سبد خانوار

پاشایی‌‏فام در رابطه با چگونگی محاسبه قیمت مسکن در سبد کالای خانوار نیز گفت: آنچه که برای بانک مرکزی مهم است، هزینه‌‏ای است که خانوار ماهانه در حال پرداخت آن است. بنابراین قیمت دارایی‌‏های ثابت مثل مسکن مهم نیست. در واقع مهم هزینه استفاده از آن است. به عنوان مثال فرد از خانه‌‏ای استفاده می‌‏کند که خیلی گران است و گران‌‏تر هم شده، ولی هزینه‌‏ای بابت آن در مرحله اول نداده، لذا برای ما هزینه استفاده از مسکن که در قالب اجاره مسکن می‌‏آید، تعیین‌‏کننده است.

وی اظهار داشت: اما یک نکته این است که آیا کسی که صاحب‌‏خانه است باید بابت آن هزینه‌‏ای ثبت کرد یا خیر؟ بنابراین محلی که می‌‏تواند قابل بحث باشد، این است که می‌‏توان به هر دو شکل اعلام کرد، یعنی چه بخشی از آنهایی که ما مشاهده کردیم خانه‌‏هایشان مربوط به خودشان است و چه بخشی مربوط به خودشان نیست.

پاشایی‌‏فام خاطرنشان کرد: در قسمت اول و در بخشی که افراد، خانه مربوط به خودشان بوده است طبیعتا یک شبیه‌‏سازی صورت می‌‏گیرد، اما برای آنهایی که رفتیم و مشاهده کردیم که هزینه مسکن را پرداخت می‌‏کنند و قرارداد اجاره دارند واقعی است. وی افزود: رابطه‌‏ای که بین اجاره و قیمت وجود دارد، در بخش خارجی واقع می‌‏شود. ممکن است اجاره‌‏ای که گرفته می‌‏شود بر مبنای یک فرمول مثلا یک پنجم قیمت مسکن باشد یا ممکن است در جای دیگر یک ششم قیمت واحد مسکونی باشد، آنچه برای ما مهم است هزینه‌‏ای است که خانوار بابت مسکن پرداخته است.