نسخه 18 ماده ای بهمنی برای بانک مرکزی

عکس: نگار متین‌نیا

رییس کل بانک مرکزی ضمن تاکید مجدد بر بسته سیاستی مظاهری از برنامه تکمیل این بسته، نسخه ۱۸ ماده ای خود برای بانک مرکزی، ماجرای قائم مقامی صمصامی بر بانک مرکزی و مبنای جدید تعیین نرخ سود سپرده های بانکی گفت.

محمود بهمنی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس رئوس برنامه‌های خود برای اداره بانک مرکزی در ۱۸ بند را مورد اشاره قرار داد و گفت: محور نخست برنامه‌های بانک مرکزی در این دوره تنظیم و اجرای سیاست‌های پولی و ارزی و هماهنگی این سیاست‌ها با سیاست‌های مالی [دولت] برای کنترل تورم و افزایش رشد اقتصادی و تحرک بخشیدن به بخش تولید است.

وی محور دوم برنامه‌های خود را کنترل و نظارت بر مدیریت نقدینگی و منابع سیستم بانکی از جهت تقویت و تحرک تولید و برقراری انضباط در شبکه بانکی کشور دانست. بهمنی افزود: محور سوم ایجاد شرایط لازم جهت حفظ ارزش پول ملی و رشد و توسعه اقتصادی کشور و محور چهارم حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری‌های مولد و پشتیبانی از صادرات خواهد بود.

بهمنی پنجمین محور اهم برنامه‌های خود در بانک مرکزی را برنامه‌ریزی برای کارآمد کردن نظام بانکی و پولی کشور برشمرد و گفت: محور ششم را ساماندهی بازارهای غیر متشکل پولی و تسهیل در ارائه مجوزهای لازم و جلوگیری از فعالیت موسسات غیر مجاز قرار داده‌ایم.

وی محور هفتم برنامه‌هایش برای ساماندهی سیاست‌های پولی کشور را صیانت از منابع نظام بانکی ذکر کرد و افزود: نهادینه کردن سنت قرض‌الحسنه و کنترل و هدایت این منابع در جهت مصرف قرض‌الحسنه به منظور رفع مشکلات اقشار نیازمند جامعه را در محور هشتم مورد توجه قرار داده‌ایم.

رییس کل بانک مرکزی از تنظیم بازار ارز به عنوان محور نهم برنامه‌های خود یاد کرد و توضیح داد: در این زمینه تنظیم بازار ارز به گونه‌ای است که در پایان سال، خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی (MFA)‌از محل فروش ارز نفتی مصوب در قانون بودجه فراتر نرود.

بهمنی کاهش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی طی یک برنامه زمانبندی شده را محور دهم برنامه‌هایش برشمرد و گفت: یازدهمین محور مورد توجه گسترش بانکداری الکترونیک با هدف به حداقل رساندن مراجعات مردم به شعب و کاهش نیاز به اسکناس و پول فلزی است.

وی ادامه داد: محور دوازدهم برنامه‌های بانک مرکزی برنامه‌ریزی در جهت کاهش مطالبات معوق سیستم بانکی با تشکیل کمیسیون و کارگروه‌های مختلف و فعال سازی شرکت‌های وصول مطالبات خواهد بود. بهمنی گفت: محور سیزدهم را برنامه‌ریزی برای فروش دارایی‌های مازاد بانک‌ها و املاک تکمیلی آنها و واگذاری شرکت‌های تحت پوشش بانک‌ها از طریق تشکیل کمیسیون‌های چند جانبه قرار داده‌ایم. بهمنی ادامه داد: گسترش فعالیت بانک‌های ایرانی در خارج از کشور و توسعه فعالیت بانک‌های خارجی چهاردهمین محور برنامه‌هایی است که باید به آن اشاره کرد.

وی افزود: محور بعدی یا پانزدهم طراحی نهادهای لازم برای فعال کردن بازار بین بانکی برای رفع نیازهای کوتاه مدت منابع مورد نیاز بانک‌هاست.

رییس کل بانک مرکزی محور شانزدهم را تقویت نظارت شبکه بانکی و بانک مرکزی ذکر کرد و افزود: در محور هفدهم ایجاد و ساماندهی سیستم اطلاعات یکپارچه بانک‌ها را مد نظر داریم. وی ادامه داد: در هجدهمین محور تصویب لایحه ۱۵میلیارد دلاری افزایش سرمایه بانک‌ها را دنبال می‌کنیم. بهمنی در این باره توضیح داد: این لایحه به منظور بهبود کفایت سرمایه و اصلاح ساختاری بانک‌ها ارائه شده است. این رقم قطعا به مصرف سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و طرح‌های نیمه تمام خواهد رسید. از این محل می‌توان ظرفیت‌های تولید را بالا برد، اشتغال را افزایش داد و افزایش تولید کاهش تورم را به دنبال داشته باشد.

برنامه‌های تکمیلی برای بسته سیاستی و نظارتی

بهمنی در پاسخ به این پرسش که برنامه‌های او در دوره جدید بانک مرکزی تا چه حد با بسته سیاستی و نظارتی مدیریت سابق این بانک منطبق است، تصریح کرد: سیاست‌های دوران جدید بانک مرکزی تناقضی با آن بسته سیاستی- نظارتی ندارد، بلکه برنامه‌هایی را در کنار سیاست‌های کنترل نقدینگی و مهار تورم اجرا خواهیم کرد.

معیار تعیین سود بانکی در دوره جدید

وی در پاسخ به این پرسش که در زمینه تعیین نرخ سود بانکی چگونه عمل خواهید کرد؟ گفت: ما ساختار تعیین نرخ منابع را اصلاح کرده‌ایم، یعنی در تمام بانک‌ها برای سپرده‌های ۵ ساله سود علی‌الحساب ۱۹ درصد، برای ۴ و ۳ ساله ۱۷ درصد، برای ۲ ساله ۱۶ درصد، سپرده‌های یک ساله ۱۵ درصد و نرخ سود سپرده‌های کمتر از یک سال را نیز ۹ درصد تعیین کردیم.

وی افزود: از آنجا که قصد داریم بانکداری اسلامی را به نحو مطلوب اجرا کنیم این سود را علی‌الحساب به سپرده گذار می‌پردازیم و برای تمام بانک‌ها نیز این نرخ یکسان است. در عین حال هر بانکی که خدمات بهتری به مشتریان خود ارائه کند، در جذب منابع موفق‌تر بوده و در پایان سال هر بانکی بهتر کار کرده باشد می‌تواند از محل سود بیشتر سود بالاتری را به سپرده‌گذاران بپردازد. وی تاکید کرد: نهایتا مابه‌التفاوت نرخ‌های سود می‌تواند رقابت ایجاد کند تا مشتریان، بانک‌های دارای خدمات بهتر و سود بیشتر را انتخاب کنند.

تکلیف اعتبارات ارزی مورد انتقاد رییس کل سابق؟

خبرنگار فارس به رییس کل بانک مرکزی گفت: آقای مظاهری در نامه‌ای که توسط برخی روزنامه‌ها منتشر شد، از رویکرد دولت نسبت به اعطای اعتبارات ارزی به دستگاه‌ها انتقاد کرده بودند، اما گفته می‌شود شما با این رویکرد مشکلی ندارید؟

بهمنی پاسخ داد: من درباره آن نامه نمی‌دانم،‌ اما ما برای تامین سرمایه در گردش واحدهای تولیدی و تکمیل طرح‌های نیمه تمام به این فکر افتادیم که از محل وصول مطالبات معوق و فروش دارایی‌های مازاد بانک‌ها و واگذاری شرکت‌های تحت پوشش این بستر مالی را ایجاد کنیم تا این دارایی به سمت تولید رفته، بتواند عرضه کالا را افزایش دهد، نهایتا به کنترل تورم بیانجامد و ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی را به دنبال داشته باشد.

بهمنی همچنین به این پرسش که رییس کمیسیون اقتصادی عنوان کرده است برای تعیین تکلیف لایحه ۱۵میلیارد دلاری باید دید اساسا چنین مبلغی در حساب ذخیره ارزی موجود است، پاسخ روشنی نداد. وی تاکید کرد: افزایش سرمایه بانک‌ها از محل حساب ذخیره هزینه نیست، بلکه نوعی تبدیل دارایی به دارایی دیگر است. وی اضافه کرد: وقتی سرمایه بانکی به شکل ارزی افزایش یافت، می‌تواند صرف خرید ماشین آلات و رفع مشکلات واحدهای تولیدی شده و با بازگشت مجدد آن به بانک، این سرمایه همواره در بانک‌ها موجود خواهد بود.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: پولی که راکد است می‌تواند با گردش جریان امور را تسهیل و تسریع کند.

نظارت یکسان بر طرح‌های زودبازده و بزرگ

بهمنی در پاسخ به این پرسش که شما تعاملی را برای رفع مشکلات واحدهای تولیدی با دستگاه‌های اجرایی آغاز کرده‌اید،‌ آیا در ارتباط با بنگاه‌های زودبازده نیز چنین رویکردی را دنبال خواهید کرد؟ گفت: طرح‌های تولیدی برای ما تفاوتی ندارند. نه تنها واحدهای زودبازده که تسهیلات دهی به طرح‌های بزرگ نیز باید مورد کنترل و نظارت قرار گیرند.

بهمنی تاکید کرد: طرح‌های زودبازده فی نفسه مفید و خوب هستند، اما هر طرحی بدون کنترل و نظارت دنبال شود وضعیت دیگری را پیدا می‌کند. وی افزود: در طرح‌های غیر زودبازده نیز اگر کنترل نداشته باشیم، مشکل خواهیم داشت. حال آنکه طرح‌های زودبازده به تسریع تولید کمک می‌کنند.ما مشکلی با طرح‌های زودبازده نداریم، اما بحث کلی ما کنترل و نظارت بر تسهیلات است.

ماجرای صمصامی و بی علاقگی بهمنی به مسائل سیاسی

رییس کل بانک مرکزی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس درباره قائم مقامی حسین صمصمامی در این بانک گفت: به هیچ عنوان سیاسی نیستم و علاقه‌ای نیز به مسائل سیاسی ندارم.