درحالی که طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده قرار است تا سال آینده کلیه دستگاه‌های خودپرداز بانک‌ها از تولیدات داخلی تامین شود، متاسفانه به دلیل عدم اعتماد بانک‌ها به صنایع کشور، این هدف محقق نخواهد شد. محمود لیایی ـ مدیرکل صنایع برق، الکترونیک و فن‌آوری وزارت صنایع و معادن ـ در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این مطلب یادآور شد: بهمن سال ۱۳۸۵ توافق‌نامه‌ای میان وزارتخانه‌های صنایع و معادن و اقتصاد و امور دارایی امضا و بر اساس آن قرار شد که وزارت اقتصاد و امور دارایی بانک‌ها را مکلف کند که در یک برنامه ‌زمان‌بندی شده خودپردازهای موردنیاز خود را از تولیدات داخلی تامین کنند.

وی افزود: در سال ۱۳۸۵ وزارت اقتصاد و امور دارایی تعداد خودپرداز‌های موردنیاز بانک‌های کشور را ۲۱۶۲ دستگاه برآورد کرد که قرار شد از این تعداد ۲۰‌درصد از داخل کشور تامین شده و مابقی وارداتی باشد. نیاز بانک‌های کشور به خودپرداز در سال ۱۳۸۶ حدود ۵۴۰۰ دستگاه برآورد شده و سهم تولیدات داخلی نیز در این بین به ۳۵‌درصد افزایش یافت. برای سال جاری نیز نیاز بانک‌های کشور ۷۲۰۰ دستگاه خودپرداز تخمین زده و مقرر شد که ۵۰‌درصد از این نیاز از تولیدات داخلی کشور تامین شود.

او خاطرنشان کرد: نیاز بانک‌های کشور در سال آینده به دستگاه‌های خودپرداز حدود ۱۲۴۲۰ دستگاه برآورد شده و طبق برنامه‌ریزی‌های قبلی قرار است، کل این نیاز از تولیدات داخلی تامین شود.

لیایی با اشاره به برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای خودکفایی در زمینه دستگاه‌های خودپرداز اذعان کرد: این در حالی است که بانک‌های کشور عملا هیچ اعتمادی به صنایع کشور نداشته و حاضر به دادن سفارش به تولیدکنندگان داخلی نیستند.

این مقام مسوول اضافه کرد: متاسفانه از سال ۱۳۸۵ تاکنون تولیدکنندگان فقط با بانک‌های صادرات، کشاورزی و صنعت و معدن قراردادهایی را برای تامین دستگاه‌های خودپرداز آنها امضا کرده‌اند که این قراردادها حتی به ۵‌درصد تعهدات داده شده نیز نمی‌رسد!

به گفته وی، در میان بانک‌های کشور تاکنون تنها بانک‌های صادرات و کشاورزی به ترتیب ۵۰ و ۵ دستگاه خودپرداز از تولیدکنندگان داخلی خریداری کرده‌اند و با توجه به جواب مثبت کارشناسان بانک صادرات، قرار است که هزار دستگاه از خودپردازهای تولید داخل در این بانک نصب و راه‌اندازی شود.

خودپردازهای داخلی ارزان‌تر از خارجی‌

مدیرکل صنایع برق، الکترونیک و فن‌آوری وزارت صنایع و معادن با بیان اینکه دستگاه‌های خودپرداز تولید داخل ارزان‌تر از محصولات مشابه خارجی هستند، توضیح داد: برای حل این مشکل، وزارت صنایع و معادن نامه‌ای را در زمان سرپرستی صمصامی به وزارت اقتصاد و امور دارایی نوشت که چندی پیش نیز وزارت اقتصاد مصوبه مربوط به لزوم تامین دستگاه‌های خودپرداز از صنایع داخلی و عمل به توافق‌نامه با وزارت صنایع و معادن در این زمینه را به بانک‌های کشور ابلاغ کرد.

بانک‌ها به تولیدکنندگان سفارش کافی نمی‌دهند

وی با اشاره به اینکه عمده مشتریان خرید دستگاه‌های خودپرداز را بانک‌ها و موسسات اعتباری کشور تشکیل می‌دهند، خاطرنشان کرد: متاسفانه به دلیل عدم سفارش کافی بانک‌ها به تولیدکنندگان کشور، تاکنون صنایع داخلی تولید قابل‌ملاحظه‌ای در زمینه دستگاه‌های خودپرداز نداشته‌اند؛ این در حالی است که تولیدکنندگان داخلی یک نمونه از محصولات خود را به بانک‌های مختلف کشور ارائه کرده و بانک‌ها نیز این تولیدات را تایید کرده‌اند.

از مناقصه‌های یک طرفه تا اجاره خودپردازهای دست‌دوم چینی توسط بانک‌ها!

او با انتقاد از عملکرد بانک‌های کشور در زمینه استفاده از دستگاه‌های خودپرداز توضیح داد: بانک‌ها حتی شرایط مناقصه‌های مربوط به دستگاه‌های خودپرداز را طوری فراهم می‌کنند که در این بین امکان برنده شدن تولیدکنندگان داخلی وجود نداشته باشد. در عوض بانک‌های داخلی رو به اجاره دستگاه‌های چینی آورده و متاسفانه این امر باعث به وجود آمدن شرکت‌هایی شده که از طریق دلالی دستگاه‌های دست دوم خودپرداز چینی را به بانک‌ها اجاره می‌دهند.

برخی خودپردازهای وارداتی با فرهنگ کشور متناسب نیستند

لیایی همچنین عنوان کرد: برخی دستگاه‌های خودپرداز وارداتی با نیاز و فرهنگ کشور نیز متناسب نبوده و برخی از امکانات آنها در ایران قابل‌استفاده نیست؛ در حالی که تولیدکنندگان داخلی می‌توانند قابلیت‌هایی مانند استفاده از دوربین برای گرفتن عکس از افراد و استفاده از عنبیه چشم و اثر انگشت به جای وارد کردن رمز عبور را به محصولات خود اضافه کنند.

هم‌اکنون خودپردازها تا ۴۰‌درصد امکان داخلی‌سازی دارد

مدیرکل صنایع برق، الکترونیک و فن‌آوری وزارت صنایع و معادن توضیح داد: هم‌اکنون ۳ تولیدکننده دستگاه‌های خودپرداز به صورت سی‌کی‌دی در کشور وجود دارند که قادرند دستگاه‌های خودپرداز را تا ۴۰‌درصد داخلی‌سازی کنند.

همچنین تعداد دیگری نیز از وزارت صنایع و معادن مجوز تولید دستگاه‌های خودپرداز گرفته‌اند، اما متاسفانه در بازدید‌های به عمل آمده از این واحدها مشخص شد که عملا تولیدی ندارند. سایر تولیدکنندگان دستگاه‌های خودپرداز نیز فقط در حد مونتاژکاری فعالیت می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: هم‌اکنون ظرفیت تولید دستگاه‌های خودپرداز در کشور سالانه به حدود ۲۰‌هزار دستگاه می‌رسد، اما به دلیل عدم سفارش کافی از سوی بانک‌ها عملا تاکنون تولیدی در این زمینه انجام نشده است.