ایران‌چک‌های جدید به خودپردازها راه می‌یابند

قائم مقام بانک مرکزی گفت: بانک‌ها از سوی بانک مرکزی ترغیب شده‌اند که به‌تدریج دستگاه‌های «ا.تی.ام» یا عابربانک‌های خود را از ایران‌چک‌های جدید این بانک پر و کمبود آن را از محل دو درصد تغذیه کنند.

«حسین قضاوی» در گفت‌و‌گو با ایرنا با بیان آنکه اسکناس و مسکوک منتشره در دنیا بر دو بخش هستند، در این خصوص گفت: در هر مقطع که آمار گرفته می‌شود، بخشی از اسکناس و مسکوک نزد بانک‌ها و بخشی دیگر نزد مردم است و این بدان معنا است که اسکناس‌ها به طور عمده در دو جا یعنی بخشی در جیب مردم و بخشی دیگر در گاو صندوق‌ها و دستگاه‌های پول شمار (ATM) بانک‌ها نگهداری می‌شوند.

وی با بیان آنکه تنها اسکناس و مسکوک در دست مردم در آمار نقدینگی لحاظ می‌شوند، ادامه داد: قبل از اینکه بانک مرکزی نسبت به معرفی ایران‌چک جدید اقدام کند، حدود ۹تریلیون تومان اسکناس و مسکوک منتشره در کشور وجود داشت که از این رقم هشت تریلیون تومان آن در جیب مردم و یک تریلیون تومان آن نزد بانک‌ها وجود داشت که متعاقب معرفی ایران‌چک بانک مرکزی که شبیه اسکناس عمل می‌کند و قطع‌های آن نسبت به اسکناس پنج هزار تومانی بزرگتر است، رفتار بانک‌ها در نگهداری وجه نقد با تغییرات اندکی مواجه شد.

قائم مقام بانک مرکزی در ادامه گفت: در پی این تغییر رفتار، آمار موجودی نقد بانک‌ها از حدود یک تریلیون تومان به حدود سه تریلیون تومان افزایش یافت. وی سپس تصریح کرد: بانک مرکزی به این امر واقف است که یک بخش از این افزایش مقطعی است و بعد از اینکه ایران‌چک‌های بانک مرکزی جایگزین چک بانک‌های قدیمی‌شود، نیاز بانک‌ها به نگهداری موجودی نقد کاهش خواهد یافت. اما از طرف دیگر در حال حاضر این مشکل هم ملموس است که مردم وقتی به عابر بانک‌ها مراجعه می‌کنند، از هر ۱۰۰ مورد تنها ۶۵ مورد می‌توانند پاسخ موفق دریافت کنند . لذا برای رفع این مشکل نیز باید چاره‌اندیشی شود.

قضاوی در ادامه به ایرنا افزود: هم اکنون که ایران‌چک بانک مرکزی به جریان افتاده است، می‌توان بانک‌ها را کمک و مشکل کمبود اسکناس عابر بانک‌ها را نیز رفع کرد.

وی با بیان آنکه موجودی نقد بانک‌ها در برخی از کشورها جزو سپرده‌های قانونی محسوب می‌شوند، افزود: به عنوان مثال اگر نرخ ذخیره قانونی هشت درصد باشد، به دلیل اینکه بانک‌ها ناچار هستند برای پاسخگویی به مشتریان خود حجم زیادی اسکناس در دستگاه‌های (ا.تی.ام) قرار دهند، بنابراین احتمال دارد در برخی از بانک‌های کشورهای مختلف، حجم اسکناس‌های نگهداری شده به صورت موجودی نقد در بانک از نرخ ذخیره قانونی فراتر رود.

قائم مقام بانک مرکزی تصریح کرد: در کشور ما نیز برای آنکه بتوان مشکل عابر بانک‌ها را حل کرد بانک مرکزی به این نتیجه رسید که بخشی از سپرده‌های قانونی را که در گاوصندوق‌های خودش نگهداری می‌کند، اجازه دهد بانک‌ها در درون کاست‌های «ا.تی.ام»‌ها نگهداری کنند.

وی با بیان آنکه بانک‌ها در زمان حاضر حدود ۱۰هزار دستگاه عابربانک ‌دارند، گفت: به این ترتیب بانک‌ها بدون آنکه هزینه‌ای متحمل شوند، می‌توانند تشویق شوند بخشی از ذخایر قانونی را در دستگاه‌های یادشده قرار دهند.

وی در ادامه گفت: نکته مهم این است که در هر مقطع زمانی آن بخش از اسکناس و مسکوک که نزد بانک‌ها است، اثری در پول‌آفرینی ندارد. بنابراین فرقی نمی‌کند این پول‌ها در گاوصندوق بانک مرکزی و یا در کاست‌های «ا.تی.ام» نگهداری شوند. قضاوی اضافه کرد: بر همین اساس بانک مرکزی از هفته جاری به بانک‌ها اجازه داد حداکثر معادل ۲ واحد درصد از سپرده‌های قانونی را که باید به بانک مرکزی بدهند، نزد خود نگهداری کنند. وی سپس حجم سپرده‌های بانکی را در زمان حاضر بالغ بر ۱۷۸تریلیون تومان عنوان کرد و گفت:‌ همچنین حدود سه تریلیون و ۵۰۰میلیارد تومان اسکناس و مسکوک جدید در اختیار بانک‌ها قرار می‌گیرد که هدف از این مهم آن است که بانک‌ها بتوانند نیاز مشتریان حضوری و «ا.تی.ام» خود را پاسخگو باشند. قائم مقام بانک مرکزی در ادامه این گفت‌وگو افزود: بانک‌ها ترغیب شده اند تا تدابیر لازم را اتخاذ کنند تا به‌تدریج از ایران‌چک‌های بانک مرکزی در دستگاه‌های «ا.تی.ام» استفاده کنند. وی اظهار داشت: با توجه به آنکه حجم سپرده‌های قانونی بانک‌ها نزد بانک مرکزی در زمان حاضر حدود ۲۳تریلیون تومان است، با در اختیار گذاشتن ۲درصد سپرده‌های قانونی، این نتیجه حاصل می‌شود که بانک‌ها می‌توانند حدود ۱۵درصد از این ۲۳تریلیون تومان را در گاوصندوق‌ها و یا در عابر بانک‌های خود به صورت امانت از طرف بانک مرکزی نگهداری کنند.

قضاوی در پایان تاکید کرد: ‌این راهکار بتدریج مشکل مردم را در مراجعه به عابر بانک‌ها کاهش خواهد داد.

آغاز آزمایشی انتقال الکترونیکی وجه بانک‌ها

مدیرکل اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی از آغاز آزمایشی انتقال الکترونیکی وجه از یک بانک به بانک دیگر از امروز بدون هیچ‌گونه محدودیت خبر داد.

مهران شریفی در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه انتقال وجه از یک بانک به بانک دیگر از اردیبهشت ماه سال جاری به صورت الکترونیکی امکان‌پذیر شده است، گفت: با راه‌اندازی کامل سامانه تسویه ناخالص آنی (ساتنا) در بانک مرکزی این امکان فراهم شد.

مدیرکل اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی افزود: با استفاده از این خدمت بانکی، مشتری با مراجعه به شعبه بانک خود فرم تقاضای انتقال وجه از طریق ساتنا را با ذکر نام بانک گیرنده، شماره حساب و نام دریافت‌کننده وجه تکمیل کرده و بانک نیز پس از برداشت مبلغ از حساب مشتری، دستور پرداخت به ساتنا را صادر می‌کند. وی افزود: براساس دستور پرداخت صادره، وجه به صورت الکترونیکی به بانک گیرنده وجه منتقل می‌شود، بانک گیرنده وجه نیز مبلغ مورد نظر را به حساب ذی نفع واریز می‌کند و به این طریق مشتری با یکبار مراجعه به شعبه بانک خود می‌تواند از این خدمت استفاده کند و برخلاف روش سنتی دیگر نیاز به مراجعه به بانک گیرنده وجه نیست.

شریفی با بیان اینکه در ابتدا مبالغ بیش از پانصد میلیون ریال از این طریق از یک بانک به بانک دیگر قابل انتقال بود، تصریح کرد: به منظور فراگیر کردن آن از تاریخ اول مهر ماه جاری به صورت آزمایشی همه شهروندان می‌توانند برای انتقال تمامی مبالغ اعم از خرد و کلان و بدون هیچ‌گونه کارمزدی از این خدمت استفاده کنند.

وی ادامه داد: این سامانه از امروز به‌طور آزمایشی توسط بانک‌ها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد و در فاصله ۲۰ روز بانک‌ها نسبت به ایجاد آمادگی، تنظیم نرم افزارها، آموزش کارکنان و ارائه توضیحات و تبلیغات لازم به مردم اقدام می‌کنند و از۲۱ مهر ماه جاری این خدمات به صورت کامل در بانک‌ها ارائه می‌شود.

مدیرکل اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی تصریح کرد: هم‌اکنون با استفاده از این خدمت، بانک‌ها می‌توانند هر مبلغی را به هر حسابی در هر بانک دیگری به صورت الکترونیکی منتقل کنند و دیگر این خدمت منحصر به حساب‌های موجود در یک بانک نیست.