گروه بازار پول - آخرین برآوردها از پیش‌فروش که نشان از آن دارد که سرعت پیش‌فروش در فاز سوم کند شده است. بر اساس آمار ارائه شده از سوی بانک مرکزی بیشترین میزان ثبت نام مربوط به فاز دوم بوده است. در حالی که میانگین پیش‌فروش روزانه در فاز اول و دوم بیش از 120 هزار سکه در روز بوده است در فاز سوم میزان ثبت‌نام به زیر 60 هزار سکه کاهش یافته است.

پیش‌فروش سکه از ۷۲ روز قبل در شعب بانک ملی ایران آغاز شد و تاکنون در سه فاز دنبال شده است. روز گذشته مدیر کل ریالی و نشر بانک مرکزی از آغاز فاز چهارم پیش‌فروش سکه با شرایط ۹ ماهه خبر داد. به گفته عباس کمره‌ای مدیرکل نشر و ریالی بانک مرکزی، پیش‌فروش سکه در هفته جاری نیز ادامه خواهد یافت؛ اما طبق آخرین تصمیم قرار است این پیش‌فروش ۹ ماهه باشد.البته این مقام بانک مرکزی عنوان کرد: پیش‌فروش سکه با همان قیمت قبلی یعنی ۵۹۸ هزار و ۹۰۰ تومان انجام خواهد شد. این برای بار چهارم است که بانک مرکزی زمان سررسید تحویل سکه پیش‌فروش را افزایش می‌دهد. آقای کمره‌ای در مورد اینکه چرا بانک مرکزی باز هم مدت زمان سررسید تحویل سکه را از ۸ ماه به ۹ ماه افزایش داده به خبرگزاری فارس گفت: قبلا رییس کل بانک مرکزی اعلام کرده بود که ظرفیت تولید مدنظر بانک است و هر زمان که ظرفیت‌ها تکمیل شود برای اینکه به تعهد خود پایبند باشیم سررسیدها را تغییر خواهیم داد.
بانک مرکزی با هدف آن چه که هدایت نقدینگی سرگردان در دست مردم به سمت بانک‌ها و پاسخ به تقاضای موجود در بازار عنوان شد، پیش‌فروش سکه در شعب بانک ملی ایران را از 29 آذر ماه امسال آغاز کرد. در فاز اول، سررسید تحویل سکه پیش‌فروش شده، در دو مقطع زمانی چهار ماهه و 6 ماهه تعیین شد. همزمان با تحولات بازار آزاد نیز قیمت پیش‌فروش سکه روند افزایشی گرفت. پیش‌فروش سکه در فاز اول، اول بهمن ماه متوقف شد و بانک مرکزی اعلام کرد که فاز دوم این سیاست از سوم بهمن آغاز خواهد شد. در فاز دوم، با توجه به تحولات بازار، رقم پیش‌فروش سکه 80 هزار تومان بیشتر شد، اما مدت زمان سررسید تحویل سکه پیش‌فروش سکه در همان مقطع 4 و 6 ماهه باقی ماند. فاز دوم پیش‌فروش سکه نیز تا 29 بهمن ماه سال جاری ادامه یافت. در فاز سوم که از اول اسفند ماه آغاز شد و 11 روز به طول انجامید بانک مرکزی مدت زمان تحویل سکه پیش‌فروش شده را به 8 ماه افزایش داد. حال در فاز چهارم که قرار است از امروز شروع شود یک ماه دیگر به این مدت زمان افزوده شده است.
میانگین فروش روزانه
نگاهی به روند پیش‌فروش سکه در سه فاز انجام گرفته نشان از کند شدن روند خرید سکه‌های پیش فروشی در شعب بانک ملی دارد. در واقع آمارهای موجود از پیش‌فروش سکه نشان می‌دهد که تحولات بازار آزاد نقش مهمی در استقبال مردم از طرح بانک مرکزی داشته است.
بنا بر آمارها، بانک مرکزی در فاز اول پیش‌فروش سکه که ۳۳ روز به طول انجامیده ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار قطعه سکه پیش‌فروش کرده است. یعنی به طور میانگین در هر روز از فاز اول پیش‌فروش سکه ۱۲۸ هزار و ۱۲۵ سکه پیش‌فروش شده است. فاز دوم پیش‌فروش سکه نیز ۲۷ روز طول کشیده و در این فاز نیز بانک مرکزی رقمی نزدیک به فاز اول یعنی ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار قطعه سکه را پیش‌فروش کرده است. یعنی به طور میانگین روزانه ۱۵۵ هزار و ۵۵۵ قطعه سکه در این فاز پیش‌فروش شده است. در فاز سوم نیز که ۱۲ روز طول کشیده بانک مرکزی ۷۰۰ هزار قطعه سکه پیش‌فروش کرده تا به طور میانگین، در این فاز ۵۸ هزار و ۳۳۳ قطعه سکه در هر روز پیش‌فروش شده باشد.
مصرف 65 تن از ذخایر طلا
با در نظر گرفتن این که هر سکه بهار آزادی ۳۲/۷ گرم وزن دارد و با توجه به پیش‌فروش نزدیک به ۹ میلیون قطعه سکه در سه فاز گذشته، بانک مرکزی تعهد تحویل بیش از ۶۵ تن طلا را در سال آینده از راه پیش‌فروش سکه برای خود ایجاد کرده است.
29 فروردین زمان توزیع اولین دوره سکه‌های پیش‌فروشی
اما مدیرکل نشر و ریالی بانک مرکزی در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری فارس پاسخ به این سوال که از آنجا که ثبت‌نام پیش‌فروش سکه‌ از ۲۹ آذر آغاز شد، آیا تحویل سکه‌ها روز ۲۹ فروردین انجام خواهد شد یا بانک مرکزی در این خصوص تاخیری خواهد داشت؟ تاکید کرد: قرار بر این است که سکه‌هایی که روز ۲۹ آذر پیش‌فروش شده، روز ۲۹ فروردین ۹۱ تحویل داده شده و این تعهد بانک مرکزی عملی شود؛ بنابراین انشاءالله روز ۲۹ فروردین سری اول سکه‌های پیش‌فروش شده، تحویل مردم می‌شود. آقای کمره‌ای همچنین در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه «آیا تاریخ تحویل سکه‌ها دقیقا به تاریخ ثبت‌نام بستگی دارد، یعنی اگر کسی ۲۷ دی ثبت‌نام کرده باشد، دقیقا چهار ماه بعد تحویل می‌گیرد؟» اظهار کرد: همین‌طور است؛ کسانی که ۲۹ آذر ثبت‌نام کرده‌اند، ۲۹ فروردین سکه خود را دریافت می‌کنند و تحویل سکه‌ها روز به روز پیش می‌رود.
احتمال توقف پیش‌فروش سکه مطرح است
مدیرکل نشر و ریالی بانک مرکزی همچنین در پاسخ به این اظهارات خبرنگار فارس مبنی بر اینکه صحبت‌های اخیر شما درباره احتمال توقف پیش‌فروش سکه جنجالی بود و موجب شد بانک مرکزی آن را تکذیب کند، خاطرنشان کرد: البته باز هم می‌گویم هر چیزی احتمال دارد، چه آنکه اگر اینگونه نبود نمی‌گفتیم که وضعیت پیش‌فروش سکه به صورت هفتگی مشخص می‌شود، بلکه اگر اطمینان داشتیم، اعلام می‌شد که این طرح یکساله یا دوساله است ولی وقتی می‌گوییم به صورت هفتگی می‌خواهیم شرایط را بسنجیم، به این معنا است که سیاست پیش‌فروش سکه سیاست قطعی نیست.مدیرکل نشر و ریالی بانک مرکزی تاکید کرد: اگر بازار به تعادل برسد و قیمت دقیق تعیین شود، دیگر چه نیازی به پیش‌فروش سکه یا هر سیاست‌ دیگری وجود دارد؟
سکه اصلا حباب ندارد؛ برای سال بعد برنامه داریم
وی در پاسخ به این سوال که چرا قیمت سکه نوسان دارد، گفت: روز سه‌شنبه قیمت سکه پایین آمد ولی روز چهارشنبه مجددا به قیمت سابق برگشت که دلیل آن نیز افزایش قیمت جهانی طلا و ارز است. بنابراین اگر روند را در روزهای گذشته درنظر بگیرید، مشاهده می‌شود که قیمت‌ها متعادل و باثبات بوده است.
کمره‌ای در پاسخ به این سوال که در همین تعادل و ثبات قیمت، آیا قیمت‌ها حباب دارد یا عاری از حباب بوده است؟ گفت: این موضوع بستگی به این دارد که حباب را با چه روش و فرمولی محاسبه کنید. اگر منظور از حباب، تفاوت قیمت بازار رسمی و غیررسمی باشد، الان حباب بسیار کم است.
وی در توضیح علت کم بودن حباب قیمت سکه گفت: از ابتدای سال طرح‌های گوناگون نقدی، بانک کارگشایی و پیش‌فروش سکه را اجرایی کردیم و از طرف دیگر سیاست‌های پولی اصلاح شد و همچنین تغییر نرخ سود سپرده، انتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده کمک کرد تا نوسانات قیمت گرفته شده و الان قیمت در بازار ۸۱۰ هزار تومان است.کمره‌ای همچنین درباره برخی اظهارنظرها مبنی بر مشکل شرعی داشتن پیش‌فروش سکه گفت: ما در قالب عقد سلف، پیش‌فروش می‌کنیم و این موضوع از نظر شرعی در حقیقت ایرادی ندارد. ضمن اینکه برآورد سودی هم می‌کنیم که امروز کسی که سکه را از ما می‌خرد قرار است ۴ یا ۶ یا ۸ ماه آینده تحویل بگیرد؛ بنابراین تخفیفی شامل او می‌شود که به این قیمت‌ها می‌رسیم.