ارز و طلا یک سال پس از هدفمندی

دنیای اقتصاد- دلار پس از ۴۸ روز نوسان در کانال ۱۳۰۰ تومان روز گذشته سطح ۱۴۰۰ تومان را شکست و وارد کانال جدید قیمتی شد. افزایش ۱۳ تومانی قیمت دلار در شرایطی اتفاق افتاد که نرخ ارز مرجع روز گذشته ثابت بود. با این افزایش، شکاف قیمتی به ۳۰۰ تومان رسید. قیمت سکه نیز با ۵ هزار تومان افزایش در روزی که بازار جهانی طلا کماکان تعطیل است ۶۰۵ هزار تومان فروخته شد. افزایش ۱۰ هزار تومانی سکه دولتی در کنار رشد قیمت دلار از دلایل افزایش قیمت سکه آزاد عنوان شده است. «دنیای اقتصاد» در کنار بررسی روزانه نگاهی به وضعیت بازار یک سال پس از اجرای هدفمندی یارانه‌ها داشته است. دلار از ۱۴۰۰ تومان گذشت سکه به ۶۰۵ هزار تومان رسید

گروه بازار پول_ مسعود رضا طاهری: قیمت دلار دیروز با ۱۳ تومان افزایش به نرخ ۱۴۰۰ تومان رسید که قیمت ۱۴۰۵ تومان نیز از سوی برخی فعالان بازار برای آن اعلام شد. خبر افزایش قیمت دلار در بازار داخل ایران مورد توجه برخی منابع خبری بین‌المللی نیز قرار گرفت. کسب رکورد ۱۴۰۰ تومانی برای دلار آمریکا در حالی است که ۴۸ روز پیش در ۸ آبان ماه قیمت دلار از مرز ۱۳۰۰ تومان عبور کرد.

در این روز با محدود شدن فروش ارز مسافری به یک بار در سال و فروش آن به نرخ بازار فرعی موجب شوک قیمت در بازار ارز شده بود.

افزایش قیمت دلار به سطح ۱۴۰۰ تومان در حالی رخ داد که بانک مرکزی قیمت دلارمرجع را ۱۰۹۹ تومان نگه داشت. نرخ دلار بازار فرعی نیز ۱۲۱۲ تومان اعلام شد که تقریبا بدون تغییر بود. روز گذشته شکاف قیمت دلار بازار با دلار مرجع از ۳۰۰ تومان هم فراتر رفت.

با افزایش قیمت دلار که بالا رفتن قیمت سایر ارزها را نیز به دنبال داشت، پس از چند روز تاخیر، بار دیگر توجه‌ها به این بازار جلب شد. افزایش نرخ دلار با موضع‌گیری‌هایی همراه بود. یکی از نمایندگان مجلس با انتقاد از گرانی ارز و سکه درآمدزایی دولت را دلیل تلاطمات بازار ارز و سکه عنوان کرده است. برخی خبرگزاری‌ها نیز داستان قدیمی تزریق ارز در گوشه و کنار بازار ارز را از زبان برخی منابع بی نشان گزارش کرده‌اند. برخی نیز انتقاد کرده‌اند در حالی که فروخته شدن ارز دولتی به صورت ارز مرجع و به صورت دلار مسافری یا بازار فرعی در سامانه‌های کنترلی بانک مرکزی به ثبت می‌رسد، فروش این همه ارز به قیمت زیر قیمت بازار و پیش فروش آن چرا این قدر بی‌سامان است. همه روزه می‌توان درپاساژ افشار صحنه‌هایی از خرید و فروش و معامله ارز را دید که کمتر شباهتی با یک بازار مدرن ارزی در جهان امروزی دارد. در این بازار گاهی داد می‌زنند:«آنهایی که ثبت نام کرده‌اند، بروند دلار‌های خود را تحویل بگیرند.» البته دارایی برخی نیز در اعتماد به چنین شیوه‌هایی از دست رفته است.

گلایه از مبادلات ارزی مشکوک

خبرگزاری فارس نوشت:تب بازار ارز در حالی باز هم افزایش یافته که بانک مرکزی طبق مصوبه شورای پول و اعتبار موظف به یکسان‌سازی نرخ ارز و تک نرخی کردن دلار در بازار شده‌اند، اما ظاهرا عواملی در بازار هستند که اجازه آرام سازی فضای بازار را نمی‌دهند.

البته این عوامل صدای صرافان را نیز در آورده‌اند و مؤید این امر هم نامه‌نگاری‌های فعالان این بخش با بانک مرکزی است؛ گزارش‌ها حاکی از آن است تعدادی از صرافان از مبادلات ارزی مشکوک در بازار گله‌مند هستند.

برهمین اساس، هم‌اکنون بزرگ‌ترین مشکل صرافان معاملات بدون فاکتور، سلف یا نسیه و همچنین معاملات بیش از سقف معین مندرج در مقررات مبارزه با پولشویی است.

یکی از فعالان بازار ارز طی روز جاری از وقایعی در بازار پرده برداشته و گفت: میلیون‌ها دلار با قیمت کمتر از ارزش واقعی در بازار عرضه می‌شود بدون اینکه مشخص شود این دلارها از کدام محل و ارگانی وارد شده‌اند.

وی افزود: البته اشکالی ندارد که ارگانی بخواهد دلار در بازار وارد کند، اما بهتر است این ارزها را از طرق رسمی به مردم و صرافی‌ها بفروشد.

این مقام آگاه گفت:‌ عده‌ای وارد بازار (پاساژ افشار، چهار راه استانبول و گلوبندک) می‌شوند و ارزها را پیش‌فروش می‌کنند، البته این اقدام در حالی روی می‌دهد که بانک مرکزی پیش فروش ارز را ممنوع کرده است.

وی تصریح کرد: این اشخاص در بازار مستقر شده‌اند و به مردم می‌گویند که بعد از واریز پول به حسابشان در تاریخ مشخصی ارز پیش‌فروش شده را دریافت کنند.

با توجه به سخنان این فعال بازار شاید بتوان گفت که این عوامل هم در افزایش قیمت ارز طی روز جاری و البته روزهای قبل بی‌تاثیر نبوده‌اند.

این مقام آگاه با اشاره به اینکه صرافان دارای مجوز قصد دارند نامه‌ای را پیرامون مشکلات بازار ارز تنظیم و به معاونت نظارت بانک مرکزی ارائه دهند، اظهار کرد: هم‌اکنون بزرگ‌ترین مشکل صرافان معاملات بدون فاکتور، سلف یا نسیه و همچنین معاملات بیش از سقف معین مندرج در مقررات مبارزه با پولشویی است.

وی ضمن اینکه موارد مذکور را موجب آشفتگی بازار دانست، گفت: بانک مرکزی باید با نظارت دقیق مانع از بروز این معاملات در بازار شود.

این فعال در بازار ارز در ادامه درباره وضعیت عرضه ارز در بازار افزود: نیاز روزانه بازار ارز در کل ۲۰۰ میلیون دلار است اما از سال گذشته تا کنون بانک مرکزی بیش از این نیاز را وارد بازار کرده است.

سود ۱۵ هزار میلیارد تومانی دولت از گرانی ارز و سکه

همچنین یک عضو کمیسیون برنامه،بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی با اشاره به کسری بودجه دولت، مدعی شد: دولت احتمالا از گرانی ارز ۱۵ هزار میلیارد تومان سود کرده است و قصد دارد کسری بودجه خود را از طریق سود ناشی از گرانی سکه و ارز تامین کند.

علیرضا منادی سفیدان در گفت‌وگو با مهر درباره کسری بودجه ناشی از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه‌ها گفت: در سال گذشته دولت اعلام کرد که ۵۴ هزار میلیارد تومان درآمد ناشی از هدفمند کردن یارانه‌ها را مطرح کرد که مجلس نیز آن را تصویب کرد.

وی با اشاره به اینکه دولت از ۲ طریق قصد دارد کسری بودجه خود را جبران کند، متذکر شد: دولت از طریق برداشت‌های غیرقانونی برخی حساب‌ها، همچنین از محل سود ناشی از گرانی سکه و ارز تصمیم دارد کسری بودجه خود را جبران کند.

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در ادامه اعلام کرد: احتمالا دولت بیش از ۱۵ هزار میلیارد تومان از محل گرانی ارز سود کرده است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی توضیح داد: گرانی ناگهانی و یک شبه ارز باعث شده که دولت سود کند؛ ضمن اینکه دولت بیشترین ذخایر طلا را در اختیار دارد، بنابراین دولت در این زمینه بیشتر از ۱۵ هزار میلیارد تومان سود کرده است. منادی سفیدان بیان کرد: به این ترتیب سود حاصل از گرانی سکه و ارز محل جبران کسری بودجه سال ۹۰ است.

گرانی سکه دولتی در روز تعطیلی بازارهای جهانی

تقریبا یک هفته از قول تحقق نیافته رییس کل بانک مرکزی مبنی بر پیش‌فروش سکه ۵۴۰ هزار تومانی در بازار می‌گذرد. این در حالی است که قیمت سکه دولتی در این روزها تقریبا روزانه بیش از ۱۰ هزارتومان گران می‌شود. دیروز قیمت سکه دولتی با ۱۰ هزار و ۴۰۰ تومان افزایش در حالی به ۵۵۹ هزار تومان رسید که بازار جهانی طلا در روز یکشنبه تعطیلی خود را می‌گذراند.

بانک مرکزی در ۳ هفته گذشته پس از نشست رییس کل بانک مرکزی در شورای گفت‌وگو وعده داد که ۸۰ هزارتومان از قیمت سکه دولتی بکاهد. اگرچه قیمت سکه دولتی ۹۳ هزار تومان نیز افت کرد و از ۶۱۸ هزار تومان تا محدوده ۵۲۵ هزار تومان نیز پایین آورده شد، اما قیمت سکه در بازار به دلایل مختلف حداکثر ۳۵ هزار تومان ارزان شد و دوباره افزایش قیمت خود را از سر گرفته است. روند افزایشی قیمت سکه بازار در حالی است که در روز‌های اخیر شاهد افت ۱۵۰ دلاری قیمت طلا در بازار‌های جهانی نیز بوده‌ایم. دیروز قیمت سکه در بازار به ۶۰۵ هزار تومان رسید.

در این روزها از سکه ۵۴۰ هزار تومانی رییس کل خبری نشد که هیچ! قیمت سکه دولتی نیز دوباره روند افزایشی به خود گرفت. در خوشبینانه‌ترین حالت باید تفسیر کنیم که افزایش دوباره قیمت سکه دولتی به ویژه در روز تعطیل فارغ از افزایش قیمت دلار بازار آزاد، با انگیزه کاستن از شکاف قیمت سکه دولتی و بازار و در نهایت برچیدن دوباره صف‌های سکه است؛ صف‌های پرحاشیه‌ای که نه در گذشته منظم بوده‌اند نه حال و به نظر می‌رسد در آینده نیز سیاست درست و قانون مندی برای آنها وجود نخواهد داشت.

به نظر می‌رسد پیش فروش سکه ۵۴۰ هزار تومانی سکه در شعب بانک‌ها که بلافاصله با واکنش مقامات بورس مواجه شد، برای همیشه مسکوت مانده باشد. از این رو احتمالا بانک مرکزی تنها راه برچیدن صف‌ها را در بالا بردن قیمت سکه دولتی و بازگرداندن قیمت‌ها به سبک و سیاق قبل می‌داند.

قیمت‌های جدید سکه‌های بازار و سکه‌های دولتی

قیمت سکه در بازار دیروز با ۵۰۰۰ تومان افزایش به نرخ ۶۰۵ هزار تومان رسید. قیمت ۶۰۷ هزارتومان نیز برای آن تا بعد از ظهر اعلام شد. این در حالی است که با وجود سکه دولتی ۵۵۹ هزار تومانی، شکاف قیمت سکه دولتی و سکه بازار حداقل ۴۶ هزار تومان فاصله وجود دارد. با توجه به قیمت ۶۰۰ هزار تومانی خرید سکه بازار، امکان انتفاع ۴۱ هزار تومانی از فروش هر قطعه سکه دولتی عاید سوداگران می‌شود.

قیمت نیم سکه و ربع سکه بازار هر یک ۲۰۰۰ تومان افزایش داشت که به ترتیب ۲۹۲ هزار تومان و ۱۴۹ هزار تومان فروخته شدند. دربانک مرکزی قیمت این دو سکه به ترتیب ۵۲۰۰ تومان و ۳۶۴۰ تومان افزایش یافت . از این رو نیم سکه دولتی ۲۶۹ هزار و ۸۸۰ تومان و ربع سکه آن ۱۳۵ هزار و ۷۲۰ تومان تعیین شد.