صعود سکه در روز تعطیل بازار جهانی

دنیای اقتصاد- رکوردهای معکوس طلا بار دیگر گمانه‌ها بر سر آینده این فلز گرانبها را تشدید کرد. عده‌ای از تحلیل‌گران سکوت اختیار کرده‌اند و عده‌ای از حرکت نزولی طلا مبهوت شده‌اند. در میان این سکوت و بهت تنها یک گزاره شنیده می‌شود «ارزش دلار پس از سال‌ها سیر نزولی در برابر دیگر ارزها بار دیگر تقویت شده و به زورآزمایی این ارز با دلار دامن‌زده است». دنیای اقتصاد در گزارشی به بررسی آینده هر دو بازار پرداخته است. در کنار این تحلیل دلایل افزایش قیمت سکه داخلی به ۶۰۰هزار تومان در روز تعطیلی بازار جهانی بررسی شده است. بازار به چه سمتی می‌رود؟

آغاز ماراتن طلا با دلار

گروه بازار پول - در پی بحران اقتصادی در کشورهای حوزه یورو و در نتیجه تضعیف این ارز، قیمت طلا در بازار جهانی با کاهش شدیدی روبه‌رو شد. بهبود وضعیت اقتصادی در آمریکا به عنوان مهم‌ترین دلیل کاهش ارزش این فلز گرانبها در بازار‌های جهانی مطرح شده است. بر این اساس گزارش‌ها حاکی از آن است که سمت تقاضای بازار طلا روبه اشباع است.

همچنین گزارش‌هایی در دست است مبنی بر این که نه تنها بانک‌های مرکزی اقدام به توقف خرید طلا کرده‌اند، بلکه فروش را در دستور کار خود قرار داده‌اند. بر این اساس با تقویت برابری دلار در مقابل ارزهای دیگر ارزش طلا در بازارهای جهانی به شدت کاهش یافت. امری که به نحوی نشان دهنده این مطلب است که دلار در ربودن سرمایه‌های خارج شده از اقتصادهای بحران‌زده اروپا نسبت به طلا بهتر عمل کرده است. بسیاری از کارشناسان نیز معتقدند که آینده طلا در این نکته نهفته است که آمریکا بتواند قدرت ارز خود را در مقابل بقیه ارزها تقویت کند.

دلایل تغییر قیمت طلا

بحران اقتصادی اخیر در کشور‌های پیشرفته، عمده دلیل تغییرات در بازار طلا است. برخی از کارشناسان بازار طلا بر این باورند که هر دوی تحولات اخیر در اروپا و آمریکا به سمتی در حال هدایت است که آینده افزایشی برای طلا را مبهم خواهد کرد. بر این اساس در حالی که برخی معتقدند مشکلات اخیر در کشور‌های حوزه یورو اصولا به نفع طلا در بلند مدت خواهد بود، این دسته از کارشناسان بر این باورند که این مشکلات در واقع به نفع دلار نیز خواهد بود و در نتیجه رقابت طلا و دلار در بدست آوردن سرمایه‌هایی که از حوزه یورو خارج می‌شوند عامل اصلی تعیین کننده در آینده طلا خواهد بود.

مشکلات اروپا به نفع یا ضرر طلا؟

به لحاظ سرمایه‌گذاری بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش نرخ اوراق قرضه در اروپا علامتی برای خروج سرمایه‌ها از بازار‌های با ریسک بالا نظیر طلا و روی آوردن به دارایی‌های مطمئن‌تر نظیر اوراق قرضه است. بر این اساس آمارها نشان‌دهنده افزایش نرخ بهره اوراق قرضه کشورهایی اروپایی است به طوری که بهره اوراق قرضه ایتالیا تا ۵/۶ درصد افزایش داشته است. این رقم برای کشوری مثل اسپانیا ۶ درصد است که خود این نتیجه را در بر خواهد داشت که سرمایه‌گذاران کم کم به استفاده از این اوراق رو بیاورند. در نتیجه برخی از کارشناسان معتقدند امیدی به افزایش قیمت طلا از کانال سرمایه‌گذاری وجود نخواهد داشت.

اما نکته مهم دیگر در تحلیل بازار طلا نگاه به رویکرد‌های دولتی برای تامین مالی خود است. به طور کلی بسیاری از کارشناسان بر این باورند که دولت‌ها برای تامین مالی ارزان خود نیازمند هستند تا حد امکان سرمایه‌ها را به سمت بازار مالی بکشانند. بر این اساس باید این نتیجه را به انتظار نشست که سیاست دولت‌ها بیرون رفتن سرمایه‌ها از بازار طلا و ورود آنها به بازار مالی را هدف‌گذاری کرده باشد. به نظر می‌رسد این سیاست بهترین راه برای دسترسی به «پول ارزان» باشد که بسیاری از دولت‌ها به دنبال آن هستند. در واقع این امری است که بسیاری از کارشناسان از آن به عنوان باز کردن کانال سرمایه‌گذاری به سمت تولید یاد می‌کنند. در نتیجه برخی از کارشناسان معتقدند در شرایطی که بحران اقتصادی کشور‌های مهم اروپایی را به سمت ورشکستگی می‌کشاند نباید به انتظار رشد و طراوت در بازار طلا نشست، زیرا نه دولت‌ها و نه سرمایه‌گذاران نمی‌توانند عامل افزایش تقاضا در بازار طلا باشند. در شرایط بحران اقتصادی بعید به نظر می‌رسد که حتی بانک‌های مرکزی نیز تمایلی به خرید طلا در بازار داشته باشند، در حالی که در شرایط رونق اقتصادی یکی از بزرگ ترین عامل‌های طرف تقاضا در بازار طلا هستند.

نقش اقتصاد آمریکا در آینده طلا

در توضیح آینده بازار طلا همواره در نظر گرفتن تغییر و تحولات در اقتصاد آمریکا بسیار مهم است.گزارش‌ها از آمار و ارقام متغیر‌های اقتصادی در چند مدت اخیر اقتصاد آمریکا نشان دهنده آن است که آمریکا در بهبود شرایط خود نسبت به کشور‌های اروپایی بهتر عمل کرده است. امری که مسلما در جذب سرمایه به نفع این اقتصاد خواهد بود. بر این اساس نرخ اوراق قرضه در آمریکا در حد ۲ درصد است و با این نرخ در حدود ۱۵ هزار میلیارد دلار اوراق قرضه منتشر شده در دست مردم دارد. در نتیجه افزایش نرخ بهره اوراق قرضه بار مالی بسیار سنگینی را به دولت و اقتصاد آمریکا تحمیل خواهد کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند این نرخ پایین برای اوراق قرضه آمریکا عاملی است که موجب بهبود نسبی اقتصاد این کشور طی چند ماه اخیر شده است. در نتیجه باید انتظار داشت که دولت آمریکا سیاستی در خلاف جهت سیاست‌های کشور‌های اروپایی اتخاذ کرده باشد. جذب سرمایه‌هایی که کم کم از منطقه

بحران زده یورو خارج می‌شوند مسلما مهم ترین عاملی است که اقتصاد آمریکا برای بهبود بیشتر به آن دل بسته است. بر این اساس آمریکا به دنبال آن است تا بتواند با جذب سرمایه‌های بیشتر بازار مالی خود را پر رونق کند تا بتواند در تامین مالی خود موفق تر عمل کند.

آینده طلا چه رنگی است؟

بررسی عوامل مختلف تعیین‌کننده در قیمت طلا به عقیده برخی از کارشناسان آینده چندان جالبی را برای اونس جهانی این فلز گرانبها رقم نمی‌زند. بر این اساس این دسته از کارشناسان بر این باورند که شواهد حاکی از پیروزی دلار در مبارزه با طلا برای جذب سرمایه‌هایی است که به تدریج تمایل به خارج شدن از اقتصاد‌های اروپایی پیدا کرده‌اند. این دسته از کارشناسان معتقدند کاهش ارزش دلار در مقابل ارز‌های مهم دنیا در چندین سال گذشته نتیجه سیاست‌های انبساطی این کشور در این مدت بوده است. بر این اساس این دسته از سیاست‌ها ریشه اصلی افزایش قیمت طلا در این مدت بوده است و در نتیجه آینده طلا به گونه‌ای به تمایل دولت آمریکا به ادامه یا قطع این دسته سیاست‌ها بستگی خواهد داشت. برخی معتقدند اگر دولت آمریکا از ادامه سیاست‌های انبساط پولی خود خودداری کند، با بالا رفتن ارزش ارز رسمی این کشور آینده طلا در ابهام قرار می‌گیرد. به عقیده کارشناسانی که آینده طلا را چندان روشن نمی‌بینند، شکاف بین ارزش دلار و دیگر ارزها رو به کاهش است. امری که در واقع به معنای قدرت گرفتن دوباره دلار و در نتیجه تضعیف بیشتر تقاضای طلا در بازار خواهد بود. برخی نیز محدوده آینده طلا را در صورت تقویت دلار نسبت به ارزهای مهم دیگر بین ۱۳۰۰ و ۱۴۰۰ دلار پیش‌بینی کرده‌اند. دیدگاه کارشناسان اقتصادی نیز در این زمینه به ظاهر با این تحلیل همخوانی دارد. بر این اساس به نظر می‌رسد اقتصاد آمریکا زودتر از اروپا بهبود یابد و در نتیجه اقتصاد این کشور برای اینکه از فشار‌های تورمی در اقتصاد خود بکاهد و قدرت جوابگویی به افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری را نیز داشته باشد، با پدیده افزایش نرخ بهره مواجه خواهد شد که خود عاملی در تقویت دلار است. در نتیجه طلا در شرایطی نظیر شرایط توصیف شده در بالا تضعیف خواهد شد، اما کاهش قیمت طلا خود می‌تواند در رشد تقاضای سوداگرایانه در بازار این فلز گرانبها تاثیر داشته باشد. امری که می‌تواند توضیح دهنده نوسانات قیمت اونس جهانی پس از کاهش‌های لحظه‌ای باشد، هر چند بسیاری از متخصصان بازار همچنان بر این عقیده‌اند که کاهش ارزش طلا محتمل است.

به نظر می‌رسد در شرایط اقتصادی بحرانی اخیر در کشورهای پیشرفته انتظار به افزایش تقاضا در بازار طلا غیر منطقی باشد. همچنین گزارش‌هایی مبنی بر توقف روند حرکت به سمت طلا و یورو در پایه پولی بانک‌های مرکزی نشان از آن دارد که تمایل به سمت دلار در حال افزایش است. بر این اساس بسیاری از کارشناسان بر این باورند بازار طلا اشباع شده است و در نتیجه بانک‌های مرکزی نه تنها تمایلی به خرید طلا در شرایط بحرانی اخیر ندارند، بلکه اقدام به فروش ذخایر طلای خود کرده اند تا ذخایر دلاری را تا حد امکان تقویت کنند. امری که بی‌شک منجر به افزایش برابری دلار در مقابل ارزهای مهم دیگر خواهد شد و در نتیجه آینده طلا را دچار ابهام خواهد کرد. امری که این گزاره را در ذهن متبادر می‌سازد که در بلند مدت شاید دلیلی به افزایشی بودن قیمت طلا وجود نداشته باشد.

مناسبات پایان سال میلادی

از طرف دیگر بسیاری از دنبال کنندگان آمار و ارقام بازار طلا بر این امر صحه می‌گذارند که قیمت طلا در اواخر هر سال میلادی کاهشی بوده است. امری که بسیاری از کارشناسان ریشه آن را در بسته شدن صورت‌های مالی سرمایه‌گذاران در انتهای سال و در نتیجه افزایش تقاضای دلار می‌دانند. به اعتقاد این گروه پس از پایان سال و با توجه به شرایط جدید اقتصادی بازار طلا مسیر خود را می‌رود و از حالت خرس که دائما روبه پایین است، بیرون می‌رود.آنچه مشخص است رقابت اخیر میان طلا و دلار شروع شده برای معین شدن برنده باید صبر کرد آیا برق طلا تقاضا را به سوی خود می‌کشاند یا در باغ سبزی که اسکناس پشت سبز در هفته‌های اخیر به سرمایه‌گذاران نشان داده آنان را مفتون خود می‌کند؟