ضریب نفوذ بیمه در ایران از کشورهای آفریقایی هم ضعیف تر است

ایرنا - مجمع عمومی سالانه بیمه مرکزی با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی نمایندگان وزرای بازرگانی و کار و امور اجتماعی و رییس کل بیمه مرکزی و دیگر اعضای مجمع برگزار شد. وزیر امور اقتصادی و دارایی، در این مجمع عملکرد بیمه مرکزی را در مجموع مطلوب ارزیابی کرد و گفت: نکات منفی نیز در این عملکرد وجود داشت که باید در سیاست‌های آینده بیمه مرکزی مورد بازبینی و اصلاح قرار گیرد.

«داود دانش جعفری» در حاشیه تشکیل مجمع عمومی سالانه بیمه مرکزی در گفت‌و‌گو با خبرنگاران اظهار داشت: این عملکرد مربوط به بیمه مرکزی و واحدهای زیر مجموعه آن نظیر صندوق پرداخت خسارت تامین مالی و صندوق بازنشستگی وابسته به بیمه مرکزی بوده است.

وی متذکر شد: نکته مهم موجود در این عملکرد این بود که گزارش تطبیقی اعلام شده در ارتباط با صنعت بیمه ایران و سایر کشورها این است که باید کار زیادی در صنعت بیمه کشور، صورت گیرد.

دانش جعفری در مجموع فرهنگ صنعت بیمه کشور را ضعیف تلقی و تاکید کرد:

باید برای توسعه فرهنگ بیمه در کشور تلاش‌ها‌ی زیادی صورت گیرد، زیرا مجموعه شاخص‌ها‌ی مربوط به ضریب نفوذ بیمه که به معنای هزینه‌های بیمه ‌نسبت به تولید ناخالص داخلی است، امروزه در کشور ما حتی در مقایسه با کشورهای آفریقایی ضعیف‌تر است.

وزیر دارایی با بیان آنکه شکاف این اختلاف حتی با کشورهای آسیایی، بسیار بیشتر است، گفت: باید اقدام‌های متعددی برای حذف این اختلاف انجام شود. از جمله آنکه بسیاری از اقدام‌های بیمه‌ای نظیر کمک‌های دولت در ارتباط با پرداخت خسارت سوانح طبیعی نظیر زلزله که ‌حالت بیمه‌ای پیدا نمی‌کند، باید در این چارچوب قرار گیرد.

وی اضافه کرد: با توسعه فرهنگ بیمه، دولت می‌تواند همین کمک‌هایی را که بعد از وقوع سوانح پرداخت می‌کند، به عنوان بیمه کردن به بیمه‌گذار پرداخت کند و یک سهم هم خود بیمه‌شوندگان پرداخت کنند تا این فرهنگ در کشور توسعه یابد.

دانش جعفری گفت: تفاوت سیاست فعلی دولت با سیاست دوم در این است که در فرهنگ دوم سیاست بیمه‌ای توسعه پیدا می‌کند و در عین حال لازم نیست که هر اتفاقی افتاد دولت منابع بودجه‌ای زیادی را صرف این کار کند.

وزیر امور اقتصادی و دارایی، با بیان آنکه به‌طور کلی شاخص‌ها‌ی فرهنگ بیمه از یک ضعف برخوردار است، اظهار امیدواری کرد: با ارتقای فرهنگ بیمه این مسائل هر چه سریع تر حل شوند.

وی مشکلات ساختاری را از دیگر مسائل موجود در صنعت بیمه عنوان کرد و برای مثال توضیح داد: شرکت‌ها‌ی بیمه کشور برای پرداخت خسارت دیه با مشکلاتی مواجه هستند، به طور کلی بیمه شخص ثالث در ایران بیمه‌ای سودآور و اقتصادی تلقی نمی‌شود، زیرا علاوه بر وجود محدودیت جهت اصلاح نرخ بیمه، از طرف دیگر تکالیفی بیش از توان اقتصادی شرکت‌ها‌ی بیمه وجود دارد.

وی اضافه کرد: شرکت‌ها‌ی بیمه اکنون حداکثر خسارتی را که می‌توانند برای پرداخت بیمه دیه شخص ثالث پرداخت کنند، ۸۰میلیون ریال است، در حالی که احکامی از سوی مراجع قضایی وجود دارد که به دلیل شرایط خاص نظیر وقوع حادثه در ماه حرام این خسارت را تا ۳۵۰میلیون ریال هم افزایش داده است که این امر در واقع متناسب با توانایی شرکت بیمه و حق بیمه پرداختی نیست.

دانش جعفری، با اشاره به ضرورت داشتن بیمه اجباری توسط تمام خودروها، افزود: چون بیمه نبودن بسیاری از خودروهای کشور و یا پوشش ناکافی بیمه آنها، مشکلاتی برای پرداخت خسارت به بازماندگان فرد فوت شده، به وجود می‌آورد، دستگاه قضایی هم معتقد است کشور و یا نظام در مقابل این مسوولیت‌ها باید پاسخگو باشد و خسارت پرداخت کند.

وی تاکید کرد، از این رو امید می‌رود این مشکلات نیز با نظارت بیشتر برای اجرایی کردن قانون اجباری بیمه از مهر ماه امسال برطرف شود.

وی در خصوص برنامه‌های دولت برای افزایش ضریب نفوذ بیمه در کشور، گفت: بخشی از برنامه‌ها به برنامه‌های دولت نظیر کارهایی که در سوانح غیرطبیعی صورت می‌گیرد، باز می‌گردد و بخشی نیز به اطلاع رسانی و تبلیغات بیشتر برای تقویت فرهنگ بیمه کشور مربوط می‌شود.

دانش جعفری گفت: انواع بیمه‌هایی که امروزه در دنیا وجود دارد و همه از آن استفاده می‌کنند و هیچ مانع شرعی و قانونی هم برای دنبال کردن آنها وجود ندارد، در ایران تعداد آنها بسیار محدود است.

به گفته وی، مردم بیشتر به یکسری بیمه‌های شناخته شده نظیر شخص ثالث مراجعه می‌کنند، در حالی که هزاران نوع بیمه در دنیا وجود دارد که باید به مردم معرفی شوند تا آنها بتواند استفاده کنند.

دانش جعفری در پایان این گفت‌و‌گو نرخ تورم اعلام شده از سوی بانک مرکزی را درست اعلام کرد.

خسارات پرداختی صنعت بیمه در سال گذشته ۴۴درصد رشد داشته است همچنین دکتر نوروز کهزادی، رییس کل بیمه مرکزی، در این مجمع ‌حق بیمه دریافتی کل صنعت بیمه در سال ۸۴ را ۲۱‌هزار و ۵۰۲‌میلیارد ریال عنوان کرد که از رشدی بالغ بر ۲۴‌درصد نسبت به سال ۸۳ برخوردار بوده است.

به گفته او خسارت پرداختی بابت بیمه‌نامه‌های مختلف ۱۴‌هزار و ۴۶۱‌میلیارد ریال بوده است که نسبت به سال قبل ۴۴‌درصد رشد نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: خسارات معوق پرداختی در سال ۸۴، چهار‌هزار ‌میلیارد ریال بوده است که به عنوان خسارت ذخیره گرفته شده شناخته می‌شود که ۲۶‌درصد رشد یافته است.

او بیشترین پرتفوی حق بیمه را متعلق به بیمه شخص ثالث به میزان ۳/۴۳‌درصد دانست و تاکید کرد: بیمه بدنه اتومبیل نیز ۶/۱۴‌درصد پرتفوی حق بیمه را به خود اختصاص داده است، مابقی پرتفوی نیز به بیمه نامه‌های کشتی، هواپیما، مسوولیت و نفت و انرژی مربوط می‌شود.

کهزادی به بیمه نفت و انرژی اشاره کرد و افزود: از هفته گذشته کلیه پالایشگاه‌های کشور تحت پوشش بیمه داخلی قرار گرفتند.

او سهم رشته‌ها از حق بیمه صادره را ترکیب مطلوبی ندانست و اضافه کرد: بیمه‌های زندگی و غیر بیمه بدنه اتومبیل باید سهم بیشتری از صنعت را به خود اختصاص دهند.

وی به خسارات پرداختی این صنعت اشاره و خاطرنشان کرد: بیمه شخص ثالث ۰۱/۵۷‌درصد از خسارت پرداختی را به خود اختصاص داده است و بیمه‌های بدنه اتومبیل و درمان مابقی را شامل می‌شوند. این در حالی ا‌ست که ضریب خسارت بیمه در کشور ۲/۷۸‌درصد است که نسبت به سال قبل از آن ۸/۲‌واحد افزایش یافته است. ضریب خسارت مطلوب باید در حد ۷۰‌درصد باشد، اما بالابودن ضریب خسارت در ایران ناشی از خسارت‌های پرداختی در بیمه شخص ثالث است. این ضریب خسارت در خوش‌بینانه‌ترین حالت باید ۳۰‌درصد باشد اما ۷۰‌درصد بودن ضریب خسارت در صنعت بیمه باعث می‌شود سرمایه‌گذاری‌های مختلف در محل دیگری صرف شود.

کهزادی ادامه داد: خسارت پرداختی در بیمه کشتی بیش از ۱۵۰‌درصد و خسارت پرداختی در بیمه درمان بیش از ۱۰۰‌درصد است و در عین حال خسارت پرداختی در رشته‌های باربری، هواپیما، درمان و زندگی کمتر از ۱۰۰‌درصد است. این نوع بیمه‌ها به بیمه‌های خودرو شخص ثالث سوبسید می‌دهند.

سهم شرکت های بیمه از بازار

به گفته رییس کل بیمه مرکزی، حق بیمه‌های شرکت‌ها‌ی دولتی همانند بیمه ایران و دانا بیش از متوسط صنعت بوده و در بیمه آسیا و البرز نسبت به سال قبل کمتر بوده است. حق بیمه‌های صادره بیمه‌های ملت، حافظ، سینا، رازی و کارآفرین از متوسط صنعت بالاتر بوده و مابقی شرکت‌ها‌ نیز به دنبال این هدف هستند.

او با اشاره به سهم ۸/۵۲درصدی بازار از سوی بیمه ایران تاکید کرد: بیمه‌های آسیا، البرز و دانا به دنبال بیمه ایران سهم بالایی از بازار را به خود اختصاص داده‌اند و ۱۴ شرکت خصوصی بیمه نیز فقط ۱۴‌درصد بازار را در اختیار دارند اما امید است این سهم افزایش و بیمه‌های دولتی نیز حجم عملیات خود را افزایش دهند.

کهزادی به ضریب نفوذ بیمه در کشور که در حد ۳/۱‌درصد است اشاره و اظهار کرد: حق بیمه پرداختی ۳۱۳‌هزار ریال بوده است. ضریب نفوذ بیمه در قاره آسیا ۸۳/۶ درصد، در قاره اروپا ۷۸/۷‌درصد و در قاره آفریقا ۸/۴‌درصد و در قاره آمریکا ۹‌درصد است. ضریب نفوذ ۳/۱ درصدی در ایران با جمع تامین اجتماعی و درمان به کمتر از ۲‌درصد می‌رسد. این در حالی است که متوسط جهانی ضریب نفوذ بیمه ۵/۷‌درصد است. در ژاپن نیز ضریب نفوذ بیمه ۵/۱۰‌درصد است اما بالاترین ضریب نفوذ بیمه متعلق به کشور تایوان و به میزان ۱۱/۱۴‌درصد است.

او با اشاره به این که بالاترین نهادی که در بیمه مرکزی سیاست‌گذاری می‌کند شورای عالی بیمه است گفت: شورای عالی بیمه متشکل از نمایندگان اتاق بازرگانی، بیمه مرکزی و وزرای ذی‌ربط است که در سال ۸۴ هشت مصوبه و اصلاح آیین‌نامه نتیجه کار آن است. در سال ۸۴ شرکت‌ها‌ی بیمه نوین، پاسارگاد و ایران معین از شورای عالی بیمه مجوز تاسیس دریافت کرده‌اند.

وی با بیان این که صنعت بیمه از نظر عقب بودن از بانک‌ها در زمینه فن‌آوری اطلاعات رنج می‌برد، تصریح کرد: اقدامات مطلوبی در سال ۸۴ در زمینه فن‌آوری اطلاعات در صنعت بیمه ایران انجام شده است به طوری که طی دو مرحله جمع‌آوری اطلاعات از شبکه در اختیار بیمه مرکزی قرار می‌گیرد. قصد است اطلاعات بیمه شخص ثالث که یک ماه با تاخیر به بیمه مرکزی ارسال می‌شود با فاصله یک روزه به بیمه مرکزی ارسال شود. این اقدام از ابتدای مهرماه انجام می‌شود.

رییس کل بیمه مرکزی به میزان سرمایه‌گذاری‌های صنعت بیمه در زمینه‌های مختلف اشاره کرد و افزود: ۲۵‌درصد سرمایه‌گذاری‌ها در اوراق مشارکت و مابقی در بورس و سایر زمینه‌ها انجام می‌شود برخی شرکت‌ها‌ی بیمه ممکن است از میزان‌های تعیین شده تخطی کنند که باعث به خطر افتادن منافع آنها خواهد شد.

به گفته او برای حمایت از صنعت بیمه ۲۵‌درصد از بیمه‌های غیر عمر و ۵۰‌درصد از بیمه‌های عمر اتکایی هستند. در عین حال علاقه زیادی برای تغییر نظارت تعرفه‌ای به نظارت مالی وجود دارد. بیمه‌های اتکایی قبولی از خارج در سال ۸۴، ۴/۴میلیون دلار گزارش شده است که نسبت به سال قبل آن ۷۰۰‌هزار دلار افزایش یافته است.

وی به عملکرد بیمه مرکزی در سال ۸۴ از نظر سرمایه‌گذاری در بورس اشاره کرد و افزود: بیمه مرکزی ۷/۱۷‌درصد بیشتر از بازار عملکرد مثبت داشته است.

او صندوق خسارت بدنه را مورد توجه قرار داد و گفت: در این صندوق در سال گذشته ۳۵۵۵ پرونده به موجب قانون تشکیل شد سه دلیل برای رسیدگی نکردن به کلیه درخواست‌ها به این صندوق وجود دارد؛ دلیل اول آن است که در حال حاضر در کشور ۵/۱‌میلیون خودرو از هیچ نوع بیمه نامه‌ای برخوردار نیستند که با همکاری راهنمایی و رانندگی قرار است از مهرماه آینده با سخت‌گیری خودروهای فاقد بیمه نامه از تردد بازداشته شوند. دلیل دوم کمبود درآمد این صندوق است و دلیل سوم نیز نبود سیستم مکانیزه و رایانه‌ای بودن کنترل و هماهنگی موارد گزارش است. در حال حاضر مدت پرداخت خسارت به طور متوسط ۶ ماه است. این در حالی است که خسارت پرداختی صندوق تا آبان ۸۳ چهار‌میلیون تومان بوده است که از این زمان به بعد به هشت‌میلیون تومان رسیده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر خسارت‌های جزیی با گزارش پلیس از سوی شرکت‌ها‌ی بیمه پرداخت می‌شوند در عین حال اصلاح آیین‌نامه معاملات بیمه مرکزی به صورت پیش‌نویس مورد تفاهم بوده است که امید است در مجمع عمومی‌به تصویب برسد. او به ضرورت تاسیس صندوق مستقل بازنشستگی اشاره کرد و گفت: این صندوق نیازمند کمک مالی دو‌میلیارد ریالی است.

گفتنی است در این مجمع بررسی این مساله به بررسی کار گروه موکول شد.

کهزادی به ضرورت افزایش سرمایه بیمه مرکزی به میزان ۲‌هزار‌میلیارد ریال اشاره کرد و افزود: در حال حاضر آیین‌نامه اموال بیمه مرکزی وجود ندارد که درخواست می‌شود با طی مسیر قانونی این خواسته‌ها به حقیقت بپیوندد.

وی مشکل صنعت بیمه را تاسیس بیمه‌های خصوصی بدون نیروی متخصص عنوان کرد و افزود: در حل حاضر بیمه‌های جدید با کمبود نیروی متخصص مواجه‌اند.