گرانی‌های رایج درباره بیت‌کوین
من(توبی هزلوود)سرمایه‌گذاری روی ارزهای دیجیتال را با خرید اندکی بیت‌کوین و سپس اتریوم در اوایل سال ۲۰۲۱ شروع کردم؛ یعنی درست زمانی که قیمت هر کدام از این ارزها سر به فلک می‌کشید. در واقع من برای سرمایه‌گذاری روی این کوین‌ها، از رویکرد احمقانه «اول بخر و بعدا یاد بگیر» استفاده کردم.
اکنون در تلاش هستم که با نگاه به تجربیات گذشته و تحلیل آنها، نکات جدیدی را بیاموزم و با به‌اشتراک‌گذاری آنچه دریافته‌ام، یادگیری خود را تقویت کنم. در این مقاله برخی از مخالفت‌ها، ترس‌ها و بدبینی‌های رایج در مورد سرمایه‌گذاری روی بیت‌کوین را بررسی خواهم کرد و همچنین توضیح خواهم داد که چرا به عقیده من، بسیاری از آنها بی‌منطق و اغراق‌شده هستند.
۱. بیت‌کوین مجازی است، پس نمی‌تواند ارزشمند باشد
بیت‌کوین به‌گونه‌ای طراحی شده است که هیچ نمود ظاهری، حمایت مالی یا سازمان کنترل مرکزی ندارد و به همین دلیل، بسیاری معتقدند که بیت‌کوین فاقد ارزش است. مساله‌ای که در این بین نادیده گرفته می‌شود، توجه به این حقیقت است که سایر ارزهای غیردیجیتال نیز در واقع همین‌طور هستند.
پول کاغذی که توسط دولت‌ها عرضه می‌شود، فقط به این دلیل ارزشمند است که همه ما درخصوص ارزشمند بودن آن توافق‌نظر داریم و در سیستم انسانی و جمعی که حول استفاده از آن شکل می‌گیرد مشارکت می‌کنیم. هنگامی که موجودی حساب بانکی خود را به‌صورت آنلاین یا با استفاده از عابربانک چک می‌کنیم، بر این باور هستیم که ارقام روی صفحه نشان‌دهنده ارزش پول ما هستند، هرچند که توانایی لمس آن را نداشته باشیم.
در طول زمان، بشر در توافقی جمعی پذیرفته است که هر چیزی، از صدف گرفته تا سنگ‌ریزه و مهره‌های کوچک را می‌توان به‌عنوان نمادی از ذخیره ارزش و قدرت خرید استفاده کرد. این توافق دسته‌جمعی، کلید کار سیستم‌های مبتنی بر ارز فیات است. حقیقتی که وجود دارد این است که همین جریان می‌تواند برای بیت‌کوین نیز صدق کند.
برخی ممکن است استدلال کنند که طلا ارزشی ذاتی دارد و حتی اگر بخواهیم ارزش مالی طلا در ازای هر اونس را نیز قراردادی توافقی در نظر بگیریم، خود فلز طلا را می‌توان در حوزه الکترونیک و برای ساخت جواهرات تزئینی به‌کار برد. در نتیجه، این فلز ذاتا ارزشمند است.
حقیقت این است که ارزش طلا به‌دلیل ترکیبی از دو عامل توافق جمعی درخصوص ارزشمند بودن آن و کمیاب‌بودن نسبی و محدودیت عرضه آن است. این توافق جمعی در تعیین ارزش طلا بسیار موثر است و از طرف دیگر، کمیاب‌بودن منابع طلا و محدودیت استخراج و عرضه آن نیز این ارزش را دوچندان می‌کند.
این دو ویژگی طلا را کاملا می‌توان در بیت‌کوین نیز یافت. به‌بیان دیگر، شباهت بیت‌کوین به طلا بسیار بیشتر از شباهت ارزهای رایج امروزی به این فلز ارزشمند است. حداکثر تعداد بیت‌کوینی که می‌تواند موجود و در گردش باشد، ۲۱ میلیون واحد است. واحدهای بیت‌کوینی که گم می‌شوند هرگز جایگزین نخواهند شد. همچنین برخلاف پول کاغذی که دولت‌ها مختار به چاپ آن در هر زمانی هستند، در شبکه بیت‌کوین هیچ‌کسی حق تصمیم‌گیری برای ایجاد بیت‌کوین‌های بیشتر را ندارد؛ زیرا این محدودیت برای تعداد کل بیت‌کوین‌ها در کُد این ارز دیجیتال و پروتکل‌های زیربنایی آن تعبیه شده است.
۲. قیمت بیت‌کوین دچار نوسانات شدید است
بله، هست! در حال‌حاضر، نوسان‌پذیری یکی از ویژگی‌های پذیرفته‌شده در شبکه بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال است.
سرمایه‌گذاری در شبکه بیت‌کوین به‌درد افراد ترسو نمی‌خورد و اگر شما نیز نگران از دست دادن پولی هستید که سرمایه‌گذاری می‌کنید، بهتر است وارد این گود نشوید!
به‌احتمال زیاد، با گذشت زمان و خصوصا با بلوغ بیشتر بیت‌کوین، نوسان‌پذیری این ارز دیجیتال نیز کمتر خواهد شد. در حال‌حاضر، موسسات بزرگی همچون اسکوئر، پی‌پال و مایکرواستراتژی شروع به استفاده از بیت‌کوین به‌عنوان ابزار پرداخت کرده و یا خود در آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند. این امر نشان‌دهنده جدی‌تر گرفته شدن بیت‌کوین است و به آرام‌‌ترشدن نوسانات قیمت این ارز دیجیتال کمک می‌کند. با ابراز تمایل بزرگان حوزه سرمایه‌گذاری از جمله بیل میلر (BillMiller) و استنلی دراکنمیلر (Stanley Druckenmiller) به سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین و ارزهای دیجیتال، می‌توان گفت تغییرات بزرگی در شرف وقوع است.
اگرچه زمان بهتر می‌تواند این مساله را روشن کند، اما نوسان‌پذیری را فعلا یک ویژگی ثابت برای ارزهای دیجیتال در نظر بگیرید. کاربران ارزهای دیجیتال باید بپذیرند که سرمایه‌گذاری در این حوزه، مانند سفری پرهیجان است که افت‌و‌خیزهای خاص خود را خواهد داشت.
۳. مصرف برق شبکه بیت‌کوین سرسام‌آور است و به محیط‌زیست آسیب می‌رساند
در شبکه بیت‌کوین، بخش زیادی از انرژی لازم برای حفظ و نگهداری از دفترکل تراکنش‌ها و استخراج واحدهای جدید، توسط نودها مورداستفاده قرار می‌گیرد.
برآوردها نشان می‌دهند که انرژی مورد نیاز شبکه بیت‌کوین با انرژی سالانه مورد نیاز برای کل کشور سوئیس برابر است؛ آماری که به‌طور قطع می‌تواند نگران‌کننده باشد.
در پاسخ به این نگرانی، قصد دارم انرژی مورداستفاده توسط موسسات مالی و بانک‌هایی را محاسبه کنم که زیربنای حال حاضر پول را با دفاتر، مراکز داده و مجموعه‌های سرور خود ایجاد می‌کنند. البته این مقایسه تا حد زیادی آکادمیک است و از نوع نظیر‌به‌نظیر نیست. برای دستیابی به دیدگاهی صحیح درخصوص مصرف انرژی بیت‌کوین، می‌توانیم به گزارشی که راس استیونز (Ross Stevenes)، مدیرعامل شرکت مدیریت دارایی استون ریج (Stone Ridge Asset Management) در سال ۲۰۲۰ به سهامداران شرکت خود ارائه کرد مراجعه کنیم. مطالعه این گزارش اطلاعات مفیدی را درخصوص بیت‌کوین در اختیار ما قرار می‌دهد.
در این گزارش، استیونز توضیح می‌دهد که نسبت به سیستم‌های سنتی که از بانکداری معمول پشتیبانی می‌کنند، فناوری زیربنایی بیت‌کوین و بلاک‌چین به انرژی کمتری احتیاج دارد و عملکرد بهتری ارائه می‌دهد. علاوه بر آن، استیونز معتقد است که در طولانی‌مدت می‌توان نودهای جدید بیت‌کوین را در مناطقی جای‌گذاری کرد که از انرژی‌های پاک و تجدیدپذیری همچون انرژی برق‌آبی (هیدروالکتریک) تولیدشده توسط آبشارها و رودخانه‌ها استفاده کنند. استیونز در گزارش خود می‌نویسد:
پیش از بیت‌کوین، مشکل انرژی نه کمبود آن، بلکه توانایی ما برای هدایت آن به موقعیت‌های جغرافیایی محروم و با نیاز بیشتر بود. پیش از بیت‌کوین، انرژی تنها در مناطقی قرار داشت که بشر در آنها زندگی می‌کرد. در مقابل، انرژی استخراج بیت‌کوین مساله متفاوتی را حل می‌کند. با استفاده از ارتباطات اینترنتی بی‌سیم و ماهواره‌ای، استخراج بیت‌کوین را می‌توان در هر مکانی انجام داد.
منظور از همه این توصیفات این است که نودهای استخراج بیت‌کوین را می‌توان در آینده در مناطقی قرار داد که انرژی سبز به‌راحتی و بدون نیاز به هدایت آن به مناطق مسکونی، تولید می‌شود. مصرف انرژی بیت‌کوین می‌تواند به‌تدریج از فشار بر منابع انرژی بکاهد و تولید آلاینده‌های زیست‌محیطی از منابع انرژی تجدیدناپذیر را کمتر کند.
