برگزیدگان مرحله دوم جایزه ملی سیاست‌گذاری معرفی شدند

طی نخستین مرحله از این جایزه ۲۵۳ پروژه از ۵۲ اندیشکده به دبیرخانه جایزه ملی سیاست‌گذاری ارسال شد. مرحله دوم جایزه ۹ تا ۱۶ اسفندماه برگزار شد و طی آن ۶۱ پروژه سیاست‌پژوهی در ۱۶ پنل موضوعی به رقابت پرداختند. ارزیابی و داوری پروژه‌های مرحله دوم جایزه ملی سیاست‌گذاری توسط ۳۹ عضو کمیته علمی انجام شد.

در ادامه گزارشی از نتایج مرحله دوم جایزه ملی سیاست‌گذاری آمده است.  در «پنل اقتصاد کلان» اندیشکده اقتصاد مقاومتی توانست با پروژه «بررسی عملکرد فرماندهی اقتصاد مقاومتی از منظر مدیریتی و ساختاری» از دیگر پروژه‌ها سبقت بگیرد.  این پروژه با ارائه سید بهزاد بقایی به بررسی آسیب‌های عملکردی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی اختصاص داشت و این مهم را متذکر شد که «ماموریت اصلی ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، انجام اقدامات فوق‌العاده و جهشی در اقتصاد و پرهیز از پرداختن به امور جاری دستگاه‌هاست؛ تا از این طریق بتواند الگوی اقتصاد مقاومتی را در کشور پیاده‌سازی کند»؛ اما فعالیت‌های سه سال اخیر این ستاد خبر از فاصله گرفتن از «اقدامات فوق‌العاده و جهشی» می‌دهد.  در «پنل رفاه اجتماعی»، «حمایت از بیمه‌شدگان بیکارشده سازمان تامین‌اجتماعی در مواجهه با بحران کرونا» پروژه‌ای از موسسه عالی پژوهش تامین‌اجتماعی بود که به مرحله سوم جایزه ملی سیاست‌گذاری راه یافت.

نرگس اکبرپور روشن، به ضرورت حق بیمه کارکنان موسسات جهت استفاده از مقرری بیکاری در زمان بیکاری پرداخت. این ضرورت با بحران کرونا و تعطیلی بسیاری از کارگاه‌ها و بیکاری نیروی کار، اهمیت خود را بیشتر نشان می‌دهد. طبق بررسی‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تا پایان فروردین ۱۳۹۹ حدود ۷۰۰هزار ریزش در کارگاه‌های تحت پوشش رخ داده است!

در «پنل اقتصاد و بازار انرژی»، اندیشکده رصد با پروژه «نقد شیوه تحلیل و چارچوب سیاست‌گذاری یارانه انرژی در ایران»، اندیشکده برگزیده کمیته علمی برای حضور در مرحله بعد بود.  سعید سیدحسین‌زاده یزدی در ارائه پروژه، تقسیم‌بندی یارانه را از حیث انعکاس یا عدم‌انعکاس آن در بودجه دولت در دو نوع «یارانه آشکار» و «یارانه پنهان» توضیح داد و از حجم بالای یارانه پنهان گفت که معضلاتی نظیر آلودگی محیط‌زیست و از بین بردن ثروت ملی را به‌دنبال داشته است.  موسسه مطالعات انرژی سبحان با «طراحی مدل حقوقی-اقتصادی در زمینه ساماندهی جمع‌آوری گازهای همراه نفت» بالاترین امتیاز «پنل صنعت نفت و گاز» را از آن خود کرد.  روح‌الله مهدوی با توجه به ابعاد متعدد اقتصادی، زیست‌محیطی و... لزوم جمع‌آوری گازهای همراه نفت را گوشزد کرد.

پروژه برگزیده «پنل نظام‌های حکمرانی» طبق رای کمیته علمی، «طرح مدیریت تعارض منافع» بود از اندیشکده شفافیت برای ایران.

مهدی فلاحیان در تعارض منافع به‌عنوان بستر شکل‌گیری فساد مداقه داشت و سرگذشت طرح مدیریت تعارض منافع در لایحه دولت و طرح مجلس را بازگو کرد. طرح مدیریت تعارض منافع به هنجارگذاری در این حوزه می‌پردازد.  در «پنل سامانه‌های حکمرانی»، پروژه «سامانه قانون‌بان» به مرحله نهایی جایزه ملی سیاست‌گذاری راه یافت.

مهدی فلاحیان از تورم قوانین و تولید ۲۲هزار قانون در کشور گفت؛ آماری که زمینه و ضرورت قانون‌بان را متذکر می‌شود. فلاحیان، انحصار تعریف قانون با «ماده» و «تبصره» را شکست و از «تکالیف» دستگاه‌ها گفت و کارکرد قانون‌بان را «رصد عملکرد دستگاه‌های اجرایی» معرفی کرد.  طی «پنل نظام‌های مالی و پولی»، رقابت‌ها به پژوهشکده مطالعات فناوری با پروژه «سند راهبردی تحول بهره‌وری اقتصادی نهاد وقف در سازمان اوقاف و امور خیریه» واگذار شد.  پروژه مدیریت اقتصادی وقف، توسط دکتر روح‌الله ابوجعفری ارائه شد و به تعامل سازمان اوقاف و اکوسیستم علم و فناوری کشور می‌پرداخت؛ یعنی علاوه بر خدماتی که نهاد وقف می‌تواند به فضای علم و فناوری ارائه دهد، زیست‌بوم علم و فناوری هم به حل مسائل این نهاد بپردازد.  در «پنل صنعت و لجستیک» هم پژوهشکده مطالعات فناوری با پروژه «بررسی صنعت تولید ماشین‌آلات صنعتی در کشور در حوزه‌های صنعتی منتخب» به مرحله بعد راه یافت.  

فاطمه کنعانی در این ارائه، از ظرفیت کشور برای توسعه صنعت ماشین‌آلات صنعتی گفت و از تدوین سند راهبردی در این حوزه خبر داد.  اندیشکده برگزیده «پنل علم و فناوری»، انجمن دیاران بود با پروژه «روایت یک تغییر در سیاست‌های مهاجرتی با تمرکز بر زیست نخبگان و کارآفرینان بین‌المللی در ایران.»  امیرحسین چیت‌ساززاده در ارائه خود از فقدان تفکیک‌گذاری سیاست‌های مهاجرتی ایران در قبال مهاجران (اعم از عادی، نخبه و غیرقانونی) انتقاد کرد و مهم‌ترین تغییرات سیاستی لازم برای بهبود وضعیت دانشجویان بین‌المللی را مواردی نظیر برقراری دوره‌های آموزشی به زبانی غیر از فارسی، صدور ویزای اشتغال پس از تحصیل، ورود بخش‌خصوصی در جذب دانشجویان و تشکیل کانون فارغ‌التحصیلان برشمرد.  موسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران با یک روندپژوهی با عنوان «سالنمای مخاطرات امنیت بین‌المللی ایران» برنده «پنل امنیت ملی و سیاست خارجی» بود. دکتر حسین آجورلو، به بررسی زمینه‌های بازیگری ایران در عرصه‌های متعدد امنیت بین‌الملل پرداخت.  برنده رقابت «پنل بهداشت و درمان»، موسسه عالی پژوهش تامین‌اجتماعی با پروژه «طراحی الگوی محاسبه و اعلام تعرفه‌های خدمات درمانی در کشورهای منتخب و ارائه الگو برای ایران» بود.

فرهاد کوهی در ارائه خود، از لزوم تعیین مکانیزم قیمت‌گذاری در خدمات متعدد پزشکی در ایران گفت و پیشنهاد شورای تعیین تعرفه نظام سلامت را مطرح کرد. اساس عملکرد این شورا با تدوین دستورالعمل مناسب جهت «تصمیم‌گیری مبتنی بر شواهد» شکل می‌گیرد.  از پنل «آب و محیط‌زیست»، پروژه «بررسی بازتخصیص آب کشاورزی و پیامدهای آن» از اندیشکده تدبیر آب ایران توانست به مرحله نهایی جایزه ملی سیاست‌گذاری راه یابد.

سروش طالبی اسکندری لزوم جایگزینی بازتخصیص پایدار آب به جای بازتخصیص پنهان را توضیح داد. بازتخصیص پایدار به بازتعریف معیشت و توسعه مردم یک منطقه برای حفظ حیات آن منطقه اشاره دارد.  در حوزه «چالش‌ها و آسیب‌های اجتماعی» قوی‌ترین پروژه، به انجمن دیاران مربوط می‌شد. پروژه انجمن دیاران در این پنل «برزخ بی‌هویتی در سرزمین مادری» بود و پیمان حقیقت‌طلب بررسی و پیگیری موضوع مهم هویت رسمی فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با اتباع غیرایرانی را روایت کرد.  «آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری بافت پیرامون حرم مطهر رضوی»، پروژه‌ای از پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن بود که از «پنل توسعه شهری و منطقه‌ای» به مرحله بعد راه یافت.  محسن اکبرزاده از بی‌اعتقادی به توسعه پایدار و ناعقلانیت و تمایل به بیشینه کردن سود در کوتاه‌مدت گفت. از نظر وی توسعه شهرهای زیارتی، رادیکا‌ل‌ترین نوع مواجهه بین سنت و توسعه مدرن است.  اندیشکده راهبردی مهاجر با پروژه «کرونا؛ بازگشت به خانه و برآمدن الگوی نوظهور زنان خانه‌دار مجازی» بالاترین امتیاز کمیته علمی را در «پنل فرهنگ و آموزش» دریافت کرد.  محمدحسین بادامچی، تلقی تهدیدمحور سیاست‌گذار به زن و حضور زن را تصریح کرد. پیشنهاد راهبردی وی بازسازی یک گفتمان فمنیستی پساسنتی-پسامدرن بر پایه الهیات رهایی‌بخش انقلاب اسلامی بود.  در حوزه «شفافیت و مقابله با فساد»، از این میان پروژه «تدوین شاخص شفافیت برای شرکت‌های تعاونی در ایران» از اندیشکده شفافیت برای ایران، پروژه‌ای بود که رقبا را جا گذاشت.  وحید کشافی‌نیا، نحوه طراحی شاخصی برای سنجش شرکت‌های تعاونی را توضیح داد. این شاخص توسط یک اپیلیکیشن امکان مقایسه وضعیت مطلوب شفافیت پیشنهادی با وضعیت هر شرکت را ممکن می‌کند.

جایزه ملی سیاست‌گذاری تلاش دارد برخی الگوهای موفقی را که به تاثیرات مثبت در فضای سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کشور دست یافته‌اند، شناسایی کند و علاوه بر تقدیر مادی، آنها را به‌عنوان الگو به زیست‌بوم اندیشه‌ورزی کشور معرفی کند. مرحله نهایی این جایزه در بهار ۱۴۰۰ با رقابت ۱۶ پروژه برگزار خواهد شد.