دغدغه اصلی بازارهای مالی جهان
با وجود انتشار اخبار مربوط به پیشرفت دارویی مقابله با کرونا، این ویروس کماکان در حال گرفتن جان شمار زیادی از مردم جهان است و بیم آن می‌رود که وضعیت با فرا رسیدن فصل پاییز از این هم بدتر شود. سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که ممکن است هیچ گاه ایمنی دائمی در برابر ویروس کرونا ایجاد نشود و افراد مبتلا به کرونا نباید گمان کنند که دیگر به این بیماری مبتلا نخواهند شد.
تاکنون بیش از ۲۵ میلیون و ۷۷۵ هزار و ۳۳۰ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین ۸۵۷ هزار و ۴۳۱ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به آمریکا با ۱۸۸ هزار و ۲۷ نفر، برزیل با ۱۲۱ هزار و ۷۲۷ نفر، هند با ۶۶ هزار و ۴۴۸ نفر، مکزیک با ۶۴ هزار و ۴۱۴ نفر و انگلیس با ۴۱ هزار و ۵۰۴ نفر بوده است.
بین برقراری توازن بین رشد اقتصادی و نرخ تورم، مناقشات زیادی در کشورهای مختلف شکل گرفته است. اظهارات جدید رئیس بانک مرکزی آمریکا بر ابهامات مسیر آینده سیاست‌گذاری بزرگ‌ترین بانک مرکزی جهان افزوده است. جرومی پاول، رئیس بانک مرکزی آمریکا که پیشتر گفته بود تحت سیاست‌گذاری جدید، نرخ تورم به‌تدریج از سطح هدف‌گذاری شده ۲ درصدی عبور خواهد کرد، در یک موضع‌گیری جدید گفت قرار است نرخ تورم در محدوده ۲ درصدی نوسان کند و اجازه داده نخواهد شد که اختلاف تورم با سطح ۲ درصدی هدف‌گذاری شده خیلی زیاد شود.
تحلیلگران ارزی معتقدند معنای سخنان پاول این خواهد بود که نرخ بهره برای مدت طولانی‌تری از حد انتظار قبلی در سطح بسیار کم حفظ خواهد شد و حتی ممکن است در یک سنت‌شکنی، بانک مرکزی آمریکا تصمیم بگیرد راه همتایان خود در اروپا و ژاپن را در پیش گیرد و نرخ بهره را به سطح منفی برساند.
در اروپا نیز برخی از منابع از احتمال اتخاذ رویکرد جدید تورمی در اروپا توسط بانک مرکزی اروپا خبر داده‌اند. نرخ تورم در سطح اتحادیه اروپا و منطقه یورو نیز در نزدیکی محدوده صفر درصدی قرار دارد و انتظار نمی‌رود دست کم تا اواخر سال آینده تورم به سطح ۲ درصدی هدف‌گذاری شده بانک مرکزی نزدیک شود. با توجه به قرار داشتن نرخ تورم اروپا در سطح منفی، بانک مرکزی دست بسته‌تری نسبت به همتای آمریکایی خود دارد.
کریستوفر دمبیک، استراتژیست مسائل ارزی در موسسه «ساکسو بانک» گفت: با توجه به داده‌های مربوط به تورم در حوزه منطقه یورو و اتحادیه اروپا، سوالات زیادی در خصوص اینکه چه سناریوی جدیدی توسط بانک مرکزی اروپا تهیه خواهد شد در ذهن معامله گران شکل گرفته است. اگر نرخ تورم در بلندمدت در همین سطوح بسیار کم فعلی باقی بماند رشد اقتصادی کشورهای اروپایی را با چالش‌های جدی مواجه خواهد کرد و سران اروپایی باید فکری به حال این وضع کنند.
هنوز مشخص نیست که سیاستمداران آمریکایی مانند سران اروپایی بر سر اجرایی شدن حمایت‌های بیشتر به توافق برسند چرا که اختلاف‌نظر بین سران جمهوری‌خواه و دموکرات بر سر بسته حمایتی ادامه دارد و این بار استیون منوچین گفته است دموکرات‌ها با خیره‌سری از هر گونه مذاکره برای رسیدن به یک توافق معقول که به نفع شهروندان و مصرف‌کنندگان آمریکایی باشد، طفره می‌روند.
خبر خوب برای اقتصاد آمریکا در شرایط وخیم فعلی می‌تواند آن باشد که مخارج مصرف کننده که بار حدود دوسوم کل رشد اقتصاد آمریکا را بر دوش می‌کشد تا پایان ماه ژوئیه در مقایسه با ماه قبل خود ۹/ ۱ درصد رشد کرده است. بدان معنا که بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار مخارج بیشتری در سطح خرد اقتصاد ( ۸۲ میلیارد دلار در بخش کالا و ۱۲۱ میلیارد دلار در بخش خدمات) صورت گرفته است و این مساله می‌تواند برای به حرکت درآوردن موتور رشد اقتصادی در سه ماه سوم سال کمک کند.
مایک چندلر، تحلیلگر بازار ارز در موسسه «بنونکبورن گلوبال فارکس» گفت: بازار ارز انتظار چنین اقدامی از طرف بانک مرکزی آمریکا را تا حد زیادی داشت. با این حال نسبت به توانایی بانک مرکزی در بالا بردن نرخ تورم شک و تردیدهایی وجود دارد چرا که از سال ۲۰۱۲ تاکنون، فدرال رزرو نتوانسته است جلوی تورم پایین را بگیرد.
عملکرد اقتصادی سوئیس، کار فرانک را برای حفظ برتری خود در مقابل دلار دشوار ساخته است. رشد اقتصادی سوئیس در سه ماه دوم امسال در شرایطی به منفی ۲/ ۸ درصد رسید که پیش‌بینی‌ها حکایت از رشد اقتصادی منفی ۸/ ۷ درصدی این کشور داشت. این رشد همچنین ۴/ ۶ درصد کمتر از رشد ثبت شده این کشور در سه ماه نخست سال‌جاری بوده است و بدترین رشد اقتصادی فصلی سوئیس از زمان ثبت آمارهای مربوطه در سال ۱۹۸۰ تاکنون محسوب می‌شود. علاوه‌بر این نرخ بهره منفی در سوئیس نیز فشار بیشتری بر فرانک وارد می‌کند.
اروپا و کرونا
تعطیلی گسترده کسب‌و‌کارها و اخلال در زنجیره تجاری در نتیجه شیوع کرونا به طرز محسوسی روی عملکرد اقتصادی کشورهای اروپایی تاثیر گذاشته است تا جایی که مرکز آمار آلمان در گزارشی اعلام کرد بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا در سه ماه دوم سال ۲۰۲۰ به میزان ۷/ ۹ درصد کوچک شده که این رشد، ضعیف‌ترین رشد اقتصادی آلمان از زمان ثبت داده‌های رشد در سال ۱۹۷۰ میلادی تاکنون محسوب می‌شود. همچنین در مقایسه با رشد مشابه فصل قبل نیز رشد اقتصادی ۲/ ۵ درصد کمتر شده است.
به عقیده شماری از تحلیلگران ارزی، اگرچه امکان ریزش دلار در ماه‌های آینده بالا است اما این ارز به‌عنوان ارز اصلی جهانی در موقعیت مستحکم‌تری از آن قرار دارد که انتظار سقوط آزاد آن را داشت. پاتریک شوویتس، مدیر دارایی بانک جی‌پی‌مورگان گفت: نرخ بهره در ژاپن و منطقه یورو منفی است و حمایت‌های خوبی به شکل اعتبار و تزریق نقدینگی در این کشورها انجام شده است اما نباید فراموش کرد اقتصاد آمریکا وضعیت بسیار بهتری از ژاپن و اروپا دارد و این در بلندمدت معادلات را به نفع دلار تغییر می‌دهد.
