چک آزاد زمانی مورد استفاده است که صاحب دسته چک بخواهد چکی را صادر کند و با استفاده از آن وجهی را از بانک دریافت کند، اما دسته چک همراه ندارد؛ در این زمان مشتری حقیقی یا حقوقی می‌تواند از بانک تقاضای یک برگ چک عمومی آزاد کند تا رفع احتیاج کند و عملیات بانکی و برداشت وجه را انجام دهد؛ چک آزاد مانند چک عادی به جریان گذاشته می‌شود، اما به هیچ عنوان ظهرنویسی یا انتقال نمی‌پذیرد. هنگام مراجعه مشتری به‌منظور دریافت چک عمومی، باید متصدی مربوطه شماره حساب وی را در پایین چک یادداشت و مشخصاتی از قبیل مبلغ و شماره سریال چک و نام استفاده‌کننده (صاحب حساب) را در دفتر و ته‌سوش چک ثبت کند و مشتری باید دفتر و ظهر ته‌سوش چک را به‌عنوان رسید امضا کند؛ چک آزاد مانند چک عادی به جریان گذاشته می‌شود، اما به هیچ عنوان ظهرنویسی یا انتقال نمی‌پذیرد و متصدیان حساب جاری نیز باید شماره چک را با ذکر کلمه «امنیبوس» در دفتر و کارت حساب جاری مشتری قید کنند که با شماره سری دسته چک‌های دارنده حساب اشتباه نشده و از آن متمایز باشد.