نرخ تورم در ترکیه به ۹/ ۱۷ درصد رسید. این نرخ در ۱۵ سال گذشته بی‌سابقه بود. گزارش نرخ رشد شاخص قیمت مصرف‌‌کننده در ماه آگوست باعث شد مقامات بانک مرکزی این کشور به‌منظور پیشگیری از تضعیف مجدد ارزش لیر، رشد نرخ بهره در نشست هفته آتی را به سرمایه‌گذاران وعده دهند. در همین حین بود که لیر در برابر دلار آمریکا نزدیک به ۴/ ۱ درصد تضعیف شد که بیشتر به جو روانی پیرامون تورم ۲رقمی مربوط می‌شد.

تورم پشت دروازه ۱۸ درصدی

لیر ترکیه دیروز پس از انتشار داده‌های تورمی جدید، در برابر دلار آمریکا تضعیف شد. نرخ رشد شاخص قیمت مصرف‌‌کننده در ماه آگوست نسبت به دوره پیش از آن رشد قابل‌توجهی داشت که فاصله درصدی با نرخ تورم هدف بانک مرکزی این کشور (که ابتدای سال جاری تعیین شده بود) را نشان می‌داد. نرخ تورم ترکیه با سبقت از نظرسنجی بلومبرگ تا یک قدمی سطح ۱۸ درصدی افزایش یافت. لیر پس از انتشار گزارش تورمی، بیش از ۴/ ۱ درصد در برابر دلار افت کرد تا بلکه خیزش دیگری را کلید بزند. خیزشی که قعر تاریخی لیر در نرخ ۲۳/ ۷ در برابر دلار را دنبال می‌کند. اما بانک مرکزی در صورتی که ابزار بهره اصلی خود را که مدت‌ها در نرخ ۸ درصدی دست‌نخورده باقی گذاشته را به اندازه قابل قبولی افزایش ندهد، آینده لیر در انتظار سناریوی قعرنشینی خواهد بود. برخی از کارشناسان بازارهای نوظهور، سیاست ایده‌‌آل برای افزایش بهره بانکی برای کنترل نوسانات پرتکرار ماه‌های اخیر لیر را رشد بین ۷ تا ۱۰ درصدی تخمین زده‌اند. البته مخالفت‌های شدیدی که از سوی دولت و به‌ویژه شخص اردوغان وجود دارد، چنین سیاست‌گذاری را با مشکل مواجه خواهد کرد. بنابراین، در بهترین شرایط نرخ بهره ترکیه در هفته آتی بین ۲ تا ۴ درصد افزوده خواهد شد.

نرخ تورم ترکیه فاصله زیادی از هدف‌گذاری مقامات این کشور داشته است. گزارش تورم ترکیه، بار دیگر تمرکز سرمایه‌گذاران را به تضعیف لیر در سال‌جاری میلادی بازگرداند. به‌رغم سیگنال بانک مرکزی ترکیه درخصوص رشد نرخ بهره در نشست هفته آتی سیاست‌گذاری، بازهم ریزش لیر نسبت به دلار تا ۴/ ۱ درصد رخ داد. درواقع، سرمایه‌گذاران اعتماد خود را به قدرت مستقل این نهاد از دست داده‌اند. مهم‌ترین دلیلی که کارشناسان به تاثیر ناموفق سیاست‌گذاری از طریق نرخ بهره نسبت داده‌اند، اعتقادات اقتصادی نامعمول «رجب طیب اردوغان» است. یکی از عقاید نامتعارف رئیس‌جمهوری ترکیه، ناتوانی افزایش نرخ بهره از کنترل نرخ تورم است. او همچنین اعتقاد دارد، رشد نرخ بهره عامل اصلی تشدید فضای تورمی در ترکیه خواهد بود. اردوغان با طراحی و اجرای بسته‌های اعتباری انبساطی، به‌دنبال افزایش رشد اقتصادی است که از دیدگاه تحلیلگران اقتصادی، بسته‌های تورم‌زا تلقی می‌شوند. تورمی که به نرخ ۱۸ درصدی اصابت کرده است، نشست هفته آتی بانک مرکزی و نرخ بهره‌ای که در این اجلاس تعیین خواهد شد، به شدت از سوی سرمایه‌گذاران رصد می‌شود و در صورت بروز هرگونه کاستی مربوط به انقباض پولی، لیر در خطر ریزش بیشتر قرار خواهد گرفت. هرچند در صورتی که این نرخ به اندازه کافی افزایش یابد، آرامش نسبی اما موقت در بازار ارز ترکیه حکمفرما خواهد شد.

13 (1)