مقامات پولی از سیاست تعرفه ترامپ دفاع نمی‌کنند
ساز مخالف فدرال رزرو
مثلث نگران در فدرال رزرو
اعضای فدرال رزرو نسبت به افزایش ابعاد جنگ تجاری نگران شده‌اند. تصمیم دونالد ترامپ مبنی بر اعمال تعرفه بر واردات فولاد و آلومینیوم، فضای اقتصادی آمریکا را ملتهب کرده است و سیاست‌گذاران پولی نسبت به این التهاب واکنش نشان داده‌اند. سیاست تعرفه‌گذاری کاخ سفید، رقبای تجاری ایالات‌متحده را هدف گرفته؛ اما آنچه نگران‌کننده به نظر می‌رسد در ۲ حوزه قابل مشاهده است. اولین حوزه به واکنش تجاری رقبا از جمله چین و اتحادیه اروپا مربوط می‌شود. دومین حوزه به اثر این حمایت‌گرایی مطلق بر اقتصاد داخلی آمریکا ربط دارد. تمرکز فدرال رزرو بیشتر بر حوزه دوم معطوف شده است؛ چراکه تورم ناشی از این اقدام، تاثیر آن بر رشد اقتصادی و رفتار آتی شاخص دلار امکان برهم ریختن پیش‌بینی‌های فدرال رزرو را مهیا می‌کند. رئیس فدرال رزرو، «جروم پاول»، پیش از آنکه ترامپ در نشست پنج‌شنبه از تعرفه سنگین بر این ۲ فلز پرده بردارد، به پرسش‌هایی که جنگ تجاری و اثرات آن را جست‌وجو می‌کردند، پاسخ کوتاهی داد. پاول ضمن بیان این موضوع که نمی‌خواهد درخصوص مدیریت سیاسی مستقیما اظهار نظر کند، واکنش خود به جنگ تجاری را این چنین عنوان کرد: «اعمال تعرفه بهترین رویکرد موجود نیست». پاسخ پاول نشانگر نگرانی سیاست‌گذاران پولی از نوسانات ناشی از اعمال تعرفه تلقی می‌شود. رئیس فدرال رزرو فشار واردات بر بخشی از اقتصاد داخلی را تایید کرد؛ اما واکنش مناسب به این معضل را کمک مستقیم به این بخش‌ها معرفی کرد. روز بعد از سخنرانی پاول در برابر کنگره، ترامپ در نشست مشترک با برخی از رهبران صنایع داخلی از اعمال احتمالی تعرفه ۲۵ درصدی و ۱۰ درصدی بر واردات فولاد و آلومینیوم خبر داد. انتشار نتیجه این نشست بازار جهانی سهام را دچار ریزش کرد و شاخص دلار را به عقب راند. همزمان با نوسانات بازارها، سران کشورهای مختلف به مخالفت با حمایت‌گرایی کاخ سفید پرداختند. ترامپ اجرای این طرح را بدون قائل شدن استثنا معرفی کرد؛ هرچند «پیتر ناوارو»، رئیس شورای ملی تجارت کاخ سفید، امکان تغییرات جزئی را مطرح کرده است. ترامپ به نشست جنجالی روز پنج‌شنبه قناعت نکرد و پس از آن نیز تهدیدات تجاری خود را ادامه داد. او اتحادیه اروپا را نسبت به اعمال تعرفه بر واردات خودروهای اروپایی تهدید کرد که از جدیت کاخ سفید برای ابقای جنگ تجاری حکایت دارد.
تجارت عادلانه: از تخطی چین تا مقابله آمریکا
افزایش ابعاد جنگ تجاری، دیگر اعضای فدرال رزرو را نیز به واکنش واداشت. رئیس شعبه مینه‌پولیس فدرال رزرو، «نیل کشکاری» دومین موج نگرانی از سوی بانک مرکزی آمریکا را ارسال کرد. کشکاری به «فایننشال تایمز» گفته است که دلیل حمایت‌گرایی آمریکا را درک می‌کند؛ چراکه سال‌ها تلاش برای ایجاد یک فضای تجاری عادلانه از سوی برخی کشورها به خصوص چین نادیده گرفته شد و اعمال این‌گونه سیاست‌های اقتصادی در واکنش به عدم رعایت قواعد بازی از طرف برخی کشورها (با تاکید بر چین) اتخاذ شده‌اند. با این حال، نگرانی وی در رابطه با تاثیرات اقتصادی اعمال تعرفه بر این دو فلز کاملا مشهود بود. کشکاری برای تشریح موضع خود پرسشی را مطرح کرد: «آیا همراهی افزایش تعرفه بر فولاد با رشد مشاغل مربوط به این حوزه می‌تواند تمام عواقب اقتصادی را که متوجه مصرف‌کنندگان فولاد است پوشش دهد؟» او پرسش خود را با «نه قاطع» پاسخ داد. نگرانی رئیس فدرال رزرو شعبه مینه‌پولیس به هزینه اقتصادی که اعمال تعرفه برای آمریکا به بار خواهد آورد معطوف است. با اینکه برخی از اقتصاددانان تاثیر بلندمدت اندکی را به این سیاست اقتصادی نسبت داده‌اند و اثرات زیان‌بار آن را کتمان می‌کنند؛ اما واکنش‌های بین‌المللی در تقابل با تصمیم ترامپ مقیاس اثرگذاری تعرفه‌گذاری را از حد پیش‌بینی‌های اینچنینی فراتر نشان می‌دهد.
منافات جهانی‌شدن با حمایت‌گرایی
نجوای سومین واکنش فدرال رزرو از سائوپائولو به گوش رسید. رئیس شعبه نیویورک فدرال رزرو، «بیل دادلی» در کنفرانسی که بانک مرکزی برزیل ترتیب داده بود، درباره محاسن و چالش‌های تجارت آزاد، جهانی‌شدن در دوره معاصر و مهم‌تر از همه سیاست حمایت‌گرایی سخنرانی کرد. مهم‌ترین بخش سخنرانی دادلی زمانی شکل گرفت که حمایت‌گرایی را چاره نامناسب در عصر حاضر خطاب کرد. او ضمن تایید تاثیر اورژانسی این نوع سیاست در کوتاه‌مدت، تاثیر بلندمدت آن را مخرب توصیف کرد. دادلی نیز مانند همکار خود کشکاری، رویکردهای بهتری را برای رفع مشکلات صنایع داخلی متصور بود و درس گرفتن از تجربیات گذشته را بهترین ابزار سنجش معرفی کرد. برخی از اقتصاددانان، تاثیر تعرفه‌گذاری در دوره ریاست جمهوری «جورج بوش» پسر را بررسی کرده‌اند و نتیجه مطالعاتشان از سبقت مضرات حمایت‌گرایی در برابر محاسن آن حکایت دارد. برآوردها بیانگر از بین رفتن حدود ۲۰۰ هزار شغل بر اثر اعمال تعرفه در این دوره هستند. علاوه‌بر سیاست‌گذاران پولی، بانکداران و اقتصاددانان ارشد «جی‌پی‌مورگان چیس» و «RSM» نیز در رابطه با معایب راهکار حمایتی ترامپ به اظهار نظر پرداخته‌اند. آنها با اشاره به اینکه آمریکا بدون لحاظ تعرفه‌ها شرایط تورمی را پیش‌رو داشته، افزوده شدن نگرانی‌های تورمی در این وضعیت را به زیان اقتصاد آمریکا می‌دانند. در شرایطی که سایه جنگ تجاری در سراسر جهان افتاده بود، انتخابات پارلمانی ایتالیا به کانون توجهات مبدل شد.
نزول یورو با عدم قطعیت در انتخابات ایتالیا
یورو دیروز تحت تاثیر انتخابات پارلمانی در سومین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا قرار گرفته بود. نتایج منتشرشده از عدم پیروزی قاطعانه (کسب ۴۰ درصد آرای کل) احزاب ایتالیا حکایت داشت. بازگشت برلوسکونی به عرصه سیاسی در حالی که پرونده کلاهبرداری مالیاتی‌اش اجازه تصدی پست دولتی را به او نمی‌دهد، یکی از مهم‌ترین حاشیه‌های این انتخابات محسوب می‌شد. نتایج حاکی از پیروزی پوپولیست‌ها و شکست سوسیال‌دموکرات‌ها در انتخابات این دوره است؛ اما نکته مهم، احتمال تشکیل ائتلاف جدید برای رسیدن به آستانه ۴۰ درصدی است. جناح راست افراطی به عنوان پیروز انتخابات ۴ مارس (یکشنبه) و چپ‌ها بازندگان این پیکار انتخاباتی تلقی می‌شوند.
نتیجه انتخابات بیش از آنکه ثبات اقتصادی و سیاسی را در ایتالیا به ارمغان آورد، موجب افزایش نااطمینانی شد. بروز نااطمینانی نه تنها رم را تهدید می‌کند، بلکه اتحادیه اروپا را نیز با روی کار آمدن پوپولیست‌ها به مخاطره انداخته است.با این اوصاف، ایتالیا پتانسیل ایستادن در مقابل اتحادیه اروپا را خواهد داشت و بالطبع یورو نسبت به این اتفاق واکنش منفی از خود ثبت کرد. با اینکه شکل‌گیری ائتلاف ژرمن‌ها ارز اتحادیه اروپا را تقویت می‌کرد، احتمال تشکیل ائتلاف پوپولیست‌ها و افراطی‌ها برای تشکیل دولت، ارز اتحادیه اروپا را تضعیف کرد. اکثریت کرسی‌های پارلمانی به احزابی تعلق گرفته است که سازگاری سیاسی با اتحادیه اروپا ندارند. این موضوع نگرانی‌ها را در رابطه با انسجام اتحادیه اروپا افزایش داده است و یورو را نسبت به ین ژاپن در کف ۶هفته‌ای نگه داشت. البته افت یورو از مقیاس بزرگی برخوردار نبود و شاخص دلار نیز رشد اندکی را به ثبت رساند. به‌نظر می‌رسد بازار ارز منتظر سیگنال قوی‌تری است؛ چراکه اونس طلا نیز نسبت به بروز نااطمینانی سیاسی واکنش چندانی نشان نداد.
ارسال نظر