جنس تقاضا در بازار ارز96

دنیای اقتصاد: در حالی که انتظار می‌رفت ۱۴ فروردین سمت‌و‌سوی دلار مشخص‌تر شود، این اتفاق رخ نداد. در اولین روز کاری هفته، فضای بازار همچنان به‌طور کامل شکل پیش از تعطیلات را به خود نگرفته بود و چند تفاوت نسبت به گذشته داشت. تعطیل بودن شماری از صرافی‌‌ها و طلافروشی‌‌ها، کاهش تعداد معامله‌گران فردایی و افزایش حجم معاملات نقدی در مقایسه با معاملات اعتباری از جمله نکات متمایز ۱۴ فروردین با فضای بازار در سال گذشته بود. در این فضای متفاوت دلار و سکه هر دو کاهش قیمت را تجربه کردند. روز دوشنبه، دلار با ۱۵ تومان افت به قیمت ۳ هزار و ۷۷۵ تومان و سکه با هزار تومان کاهش به قیمت یک میلیون و ۲۰۳ هزار تومان رسید.

در روزی که سکه و دلار هم‌زمان کاهشی بودند، نقطه قابل‌تامل، بالا بودن حجم تقاضا در معاملات نقدی نسبت به معاملات فردایی بود. به گفته فعالان، یکی از علل افزایش حجم معاملات نقدی در مقایسه با معاملات فردایی ورود تقاضای جدید به بازار بود، هر چند کاهش دامنه نوسانات نیز در این امر تاثیر داشت. در واقع زمانی که دامنه نوسانات کاهش پیدا می‌کند، حجم معاملات فردایی نیز کاهش پیدا می‌کند. در این بین، تفاوتی که به‌نظر می‌رسید در جنس تقاضا نسبت به سال پیش وجود داشت، می‌تواند دیگر علت بالا بودن حجم معاملات نقدی نسبت به فردایی باشد.

تبارشناسی تقاضا پس از تعطیلات

برخی از معامله‌گران اعتقاد داشتند، تقاضایی که در اولین روز هفته در بازار وجود داشت، تقاضای خاص و متفاوتی نسبت به گذشته بوده است. ورود این تقاضا از آن جهت اهمیت دارد که تقاضای مسافرتی از یک سو پس از تعطیلات تقریبا به‌طور کامل از مدار خارج شده است و از سوی دیگر، بخش عمده‌ای از واردات تجار نیز صورت گرفته است؛ در نتیجه تقاضای تجاری چندانی نیز نباید در اولین روز هفته در بازار وجود داشته باشد.

به این ترتیب انتظار می‌رفت تقاضا به میزان زیادی کاهش پیدا کند. به همین دلیل همین تقاضایی که در ۱۴ فروردین در بازار وجود داشت، قابل‌توجه بود. گروهی از فعالان بازار اعتقاد داشتند جنس متفاوت و خاص این نوع تقاضا، به تقاضاهای شخصی و شرکتی بازمی‌گردد. در واقع، این عده باور دارند هر فرد یا شرکتی با انگیزه‌‌های متفاوتی نیاز به تهیه دلار دارد.به‌عنوان مثال، تبدیل ریال به دلار؛ به گفته فعالان، شماری از شرکت‌‌ها پیش از عید برای مصارف و پرداخت تعهدات خود اقدام به تبدیل دلار به ریال کردند و ممکن است در ابتدای سال سعی کنند بار دیگر مقداری از دارایی‌‌های خود را به دلار تبدیل کنند.

با این وجود، شمار بیشتری از معامله‌گران اعتقاد دارند که این تقاضا بیشتر برای مبادلات زیرزمینی و قاچاق صورت گرفته است. با وجود این، می‌توان گفت که این تقاضا می‌توانست در ۱۴ روز گذشته نیز در بازار وجود داشته باشد. البته عده‌ای در این میان حضور این تقاضا را به پایان تعطیلات نسبت داده‌اند، ولی این دلیل به تنهایی نمی‌تواند توضیح‌دهنده جنس تقاضای اولین روز کاری باشد. در چنین فضایی، گروه دیگری اعتقاد دارند سرفصل تقاضای دیگری در اولین روز کاری در بازار وجود داشت: سرفصل تقاضای احتیاطی. تقاضای احتیاطی معمولا زمانی در بازار حضور پیدا می‌کند که معامله‌گران با توجه به سیگنال‌‌ها و رخدادهای آینده اقدام به تعیین موقعیت خرید و فروش کنند.

به گفته شماری از فعالان بازار، با توجه به نزدیک بودن انتخابات ریاست‌جمهوری، این گروه تشخیص داده‌اند که بهتر است موقعیت خرید به خود بگیرند. اگر در ادامه این تصور در بازار تقویت بیشتری شود، مسیر قیمت تغییر خواهد کرد. این در حالی است که اگر شرایط به گونه‌ای باشد که معامله‌گران احساس کنند رخداد انتخابات بر روند بازارها تاثیرگذار نیست، این تقاضا از بازار رخت بر خواهد بست. تقاضای یاد شده (احتیاطی) از این جهت اهمیت دارد که مبتنی‌بر نوسان‌گیری‌‌های جزئی رخ نمی‌دهد و بیشتر بر مبنای احتمال تغییر قیمت‌‌های محسوس صورت می‌گیرد. در واقع این دسته از معامله‌گران دلار خریداری شده را دپو می‌کنند و منتظر بالا رفتن قیمت‌‌ها می‌شوند. این اقدام در حالی از سوی عده‌ای محدود صورت گرفته که همچنان در بازار حجم عرضه بالاتر از میزان تقاضاست.

در کنار این، با وجود تغییر جنس تقاضا، در روز ۱۴ فروردین حجم معاملات نقدی نسبت به انتهای سال گذشته پایین بود. ولی آنچه موجب شد توجه به تقاضا در ابتدای سال برجسته‌تر شود، بالا بودن میزان آن نسبت به معاملات فردایی بود. در کنار این، به گفته فعالان، تعدادی از بازیگران رسمی بازار همچنان در تعطیلات به سر می‌برند و تصمیم گرفته‌اند فعالیت خود در سال ۹۶ را از روز شنبه آینده آغاز کنند.باید دید با ورود این دسته روند قیمت‌‌ها چه تغییراتی را به خود خواهد دید.