دنیای اقتصاد: نیمه دوم سال ۲۰۱۶ روزهای بدی را برای فلز زرد رقم زد، اما شانزدهمین سال از سومین هزاره میلادی پایان دهنده روند ۳ ساله افت طلا بود. اکنون سال ۲۰۱۷ تحت فشار چشم‌انداز سیاست پولی بزرگ‌ترین اقتصاد جهان آغاز خواهد شد، با این حال، روند سال ۲۰۱۶ موجب شده علاقه‌مندان به طلا، ناامید نباشند. طلا در سال ۲۰۱۶ از اوج خود فاصله زیادی گرفت، با این همه، یکی از پربازده‌ترین دارایی‌ها ماند.

3 سال سقوط

اونس طلا که در آخرین روز کاری سال ۲۰۱۵ روی قیمت ۱۰۶۱ دلار ایستاده بود، روز جمعه ۳۰ دسامبر در بازار نیویورک به بهای ۱۱۵۱ دلار رسید تا در طول سال ۲۰۱۶ رشدی حدودا ۵/ ۸ درصدی را برای خود ثبت کرده باشد. اونس در حالی در سال ۲۰۱۶ حدود ۹۰ دلار گران‌تر شد که در سال‌های قبل از آن اوضاع خوبی نداشت. اونس طلا در سال ۲۰۱۵ حدود ۵/ ۱۱ درصد از ارزش خود را از دست داده بود چراکه در آخرین روز سال ۲۰۱۴ روی بهای ۱۱۸۲ دلار ایستاده بود. در سال ۲۰۱۴ هم افتی ۲ درصدی تجربه شده بود؛ چراکه اونس سال ۲۰۱۳ را با قیمت ۱۲۰۴ دلار به پایان برده بود. سال ۲۰۱۳ هم که سال بسیار بدی برای طلا بود، سالی که اونس حدود ۲۸ درصد از ارزش خود را در آن از دست داد. اونس طلا در سال ۲۰۱۳ میلادی با سقوط بیش از ۴۵۰ دلاری از بهای ۱۶۵۷ دلار مواجه بود. به این ترتیب، رشد سال ۲۰۱۶ فلز زرد نه تنها نخستین رشد سالانه این کالای سرمایه‌ای از سال ۲۰۱۲ بود، بلکه به طولانی‌ترین روند افت طلا در یک دهه گذشته پایان داد.

سال رکوردها

سال ۲۰۱۶ خود سال پرافت و خیزی برای طلا بود. در حالی که چالش‌های عمده در اقتصاد جهان در نیمه نخست سال، باعث جهش پیش‌بینی نشده طلا شدند و این تقویت، باعث نیرومندی فنی طلا و رشد بیشتر قیمت‌ها شد، نیمه دوم عمدتا به فشار چشم‌انداز افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا گذشت. اونس طلا با ایستادن روی قیمت ۱۲۲۲ دلار در پایان آخرین روز کاری از ماه مارس ۲۰۱۶، رشدی بیش از ۱۵ درصد را برای خود رقم زد که بالاترین میزان جهش فصل اول سال قیمت طلا در سه دهه گذشته بود. روند رشد در فصل دوم نیز ادامه پیدا کرد تا طلا برای نیمه نخست سال هم رکورد داشته باشد. اونس طلا در پایان ماه ژوئن به قیمت ۱۳۲۲ دلار رسید تا رشد ۲۵ درصدی ۶ ماهه، رکوردی ۳۷ ساله را برای طلا رقم بزند. مهم‌ترین اتفاق ماه ژوئن، برگزاری همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا که نتیجه «برگزیت»ی اش به رشد طلا کمک کرد. اما فصل سوم سال، شروع‌کننده روند افت بود. اونس در سومین فصل ۲۰۱۶ حدود ۵/ ۰ درصد از ارزش خود را از دست داد. بهای اونس در آخرین روز سپتامبر ۱۳۱۶ دلار بود. پاییز همیشه ماه بدی برای طلا است و از این‌رو، عمده معامله‌گران انتظار داشتند قوت طلا در فصل آخر سال بازگردد.

اما فصل آخر، علاوه بر فشاری که به‌دلیل افزایش احتمال رشد نرخ بهره وجوه فدرال از سوی بانک مرکزی آمریکا همراه آورد، اتفاقی غیرمنتظره را هم رقم زد. در حالی که همه انتظار داشتند در صورت انتخاب شدن دونالدترامپ به ریاست‌جمهوری آمریکا، بهای طلا با جهشی قابل ملاحظه روبه رو شود، اونس با وجود رشد تا قیمت ۱۳۳۸ دلار در واکنش به اعلام نتیجه انتخابات، به سرعت با افت مواجه شد. پس از هضم شوک اولیه و تمرکز معامله‌گران بر برنامه‌های بلندپروازانه ترامپ، اونس در آخرین هفته‌های سال، روزهای بسیار بدی را گذراند. قیمت آخرین روز کاری سال، افت فصل آخر سال را ۵/ ۱۲ درصد کرد. آنچه علاوه بر سقوط ترامپی، فشار بر طلا را افزون کرد، تصویب رشد نرخ‌های بهره در آمریکا در آخرین نشست فدرال رزرو در سال ۲۰۱۶ بود. کمیته بازار آزاد فدرال‌رزرو در نشست دسامبر نرخ‌های بهره را از بازه ۲۵/ ۰ تا ۵/ ۰ درصد به بازه ۵/ ۰ تا ۷۵/ ۰ درصد برد. مهم‌تر اینکه کمیته به احتمال ۸ یا ۹ بار افزایش نرخ‌های بهره در ۳ سال آینده اشاره کرد و این چیزی بود که کمتر کسی انتظارش را داشت. بدین سان، چشم‌انداز به شدت انقباضی سیاست پولی آمریکا، مهم‌ترین عامل اقتصادی ماه‌های آینده خواهد بود. فدرال رزرو اعلام کرده در صورتی که داده‌های اقتصادی آمریکا خوب بماند، احتمال ۳ بار افزایش نرخ بهره وجوه فدرال در سال ۲۰۱۷ وجود دارد. این اتفاق می‌تواند دلار را قوی‌تر و طلا را ضعیف‌تر کند، اما سیاست پولی آمریکا تنها عامل اثرگذار بر بازارهای سال جدید میلادی نخواهد بود.

چشم‌انداز 2017

اونس طلا در آخرین هفته سال ۲۰۱۶ از کف ۱۰ ماهه رشد کرد، اما اینکه هفته جدید که در سال تازه قرار خواهد داشت، چه روندی را رقم خواهد زد، هنوز محل بحث است. اونس طلا در آخرین هفته سال، حدود ۵/ ۱ درصد تعدیل شد تا امید به هفته اول ۲۰۱۷ محفوظ باشد. با وجود این، برخی تحلیلگران هشدار می‌دهند که رشد قیمت‌ها در روزهای نیمه‌تعطیل، روند قابل اعتنایی نیست. البته ژانویه و فصل اول همیشه دوره خوبی برای طلاست و باید دید که آیا فلز زرد می‌تواند در عصر انقباض آمریکایی، استارت خوبی بزند یا نه.

یکی از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده، شاخص دلار خواهد بود. شاخص دلار که پول ایالات متحده را با ۶ ارز عمده جهانی مقایسه می‌کند، در آخرین روز کاری سال روی عدد ۲۱/ ۱۰۲ واحد ایستاد در حالی که سال ۲۰۱۵ را با عدد ۶۳/ ۹۸ واحد آغاز کرده بود. احیای اقتصاد آمریکا و رشد نرخ‌های بهره می‌تواند دلار را بیش از این هم قوی کند، اما سیاست‌های دولت جدید آمریکا که از ۲۰ژانویه آغاز به کار خواهد کرد، بسیار تاثیرگذار خواهد بود. در صورت اجرای کامل برنامه‌های ترامپ، شاخص‌های دلار و سهام باز هم رشد خواهند کرد تا طلا ضمن کاهش قیمت، از کاهش خرید فلز زرد به‌عنوان سرمایه امن هم رنج ببرد. بسیاری از بازارهای سهام در سال گذشته میلادی بر قله‌های چندساله قرار گرفتند.

با این همه، بسیاری از اقتصادهای عمده جهان همچنان گرفتار چالشند و این می‌تواند طلا را محبوب نگه دارد. کاهش رشد چین، ادامه رکود در ژاپن، ادامه مشکلات مالی در اروپا و تنش‌های احتمالی در انتخابات آینده قاره سبز مهم‌ترین یارهای بالقوه طلا خواهند بود. همچنین بحران‌های ژئوپلیتیک شرق اروپا و خاورمیانه می‌توانند به طلا کمک کنند. عامل دیگر تشدید واگرایی سیاست پولی بانک‌های مرکزی عمده است. آیا این عوامل افزایشی می‌توانند اثر انقباض پولی در آمریکا را خنثی کنند؟ موسسه‌های برجسته جهانی نیز در این زمینه اختلاف نظر دارند. پیش‌بینی‌های آنها را برای روند طلا در سال ۲۰۱۷ در جدول زیر می‌بینید.

2017؛ سال رونق طلا؟

2017؛ سال رونق طلا؟