گروه بنگاه‌ها: نمی‌توانیم به‌سادگی سیستم بانکی سایر کشور‌ها را ربوی بدانیم صرفا به این دلیل که برخی ملاحظات ما را نداشته‌اند، حال آنکه می‌دانیم بیشتر بانک‌های خارجی سودی بین یک تا دو درصد در سال دارند.دکتر غلامحسن تقی‌نتاج، مدیرعامل بانک قوامین در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» با اعلام این مطلب گفت: این مفاهیم بسیار ظریف و دقیق هستند و ما نمی‌توانیم چنین اطلاقی را راحت داشته باشیم که آنها ربوی هستند و ما بدون ربا و اسلامی هستیم، بلکه باید یک تعریفی داشته باشیم.

وی افزود: در مطالعاتی که داشتیم سه لایحه یا سه سطح تعریف کردیم که باید در کشور پیاده کنیم؛ هدفی که شاید هیچ وقت به آن نرسیم، اما همیشه قله‌ای است که ما باید مدنظر داشته باشیم. نتاج سطح اول از این سه سطح را عملیات بانکی بدون ربا ذکر کرد که از لحاظ قانونی در سال ۶۲ تصویب شد، در متن قانون هم آمده و قرار بود ۵ سال بعد اصلاح شود، اما هنوز هیچ اصلاحی در مورد آن صورت نگرفته است و سطح دوم بانکداری اسلامی و سطح سوم نظام پولی و مالی اسلامی است؛ به این علت که بانکداری معادل کلمه Banking انگلیسی است و در واقع یک مفهوم وارداتی به محیط‌های اسلامی است که باید از خوبی‌های آن استفاده کنیم و موارد اشکال آن را حذف یا کنترل کنیم.

وی در پاسخ به این سوال که آیا ممکن است برخی از بانک‌ها سود واقعی را اعلام نکنند و این به ضرر سپرده‌گذاران تمام شود گفت: سیستم‌های حسابرسی کنترل‌های خود را دارند و اینکه خود بانک بخواهد ادعا کند، کفایت نمی‌کند، اگر بانکی بسیار سود کرد، همه را باید به سپرده‌گذاران بدهد همه این مسائل در قانون و دستورالعمل دیده شده است. مدیرعامل بانک قوامین در پاسخ به این سوال که آیا قانونی که در مجلس در حال بررسی است در نهایت مساله ربا در بانک‌ها را حل می‌کند، گفت: قانون یک بحث است، اجرا شدن آن بحث دیگری؛ حتی اگر قانون به نحو آرمانی هم تنظیم و تصویب شود باز مرحله اجرا بسیار مهم است.

وی افزود: براساس مطالعاتی که انجام دادیم برای حرکت از مرحله عملیات بانکی بدون ربا به سمت بانکداری اسلامی چند متغیر را مشاهده کردیم؛ یکی در بخش نیروی انسانی بود، چه کارکنان شاغل در بانک ها، چه آحاد مشتریان و اشخاصی که در نظام بانکی فعالیت می‌کنند یکی از متغیرهای بسیار اثرگذار هستند و نکته دوم بحث آگاهی رسانی است که جامعه باید راجع به مفاهیم بانکداری بدون ربا داشته باشد. اگر این آگاهی وجود نداشته باشد ما را از این هدف دور می‌کند.وی گفت: نکته یا عامل سوم نرم‌افزارهای بانکی است، متاسفانه نرم‌افزارهای بانکی ما متکی بر بانکداری بدون ربا نیست و نکته چهارم بحث‌های دستورالعمل‌ها هستند، ما از لحاظ مقرراتی به‌ویژه در حوزه روش‌های حسابداری نیازمند کار جدی هستیم که بانک مرکزی اقدامات بسیار خوبی در این زمینه انجام داده و واقعا جای تقدیر دارد، یکی از اقدامات در این زمینه ما‌به‌التفاوت سود علی‌الحساب و قطعی است که رسما آن را به‌عنوان یک گزارش خاص مطرح کرده، به این ترتیب، بانک‌ها که قبلا این مساله را ذیل یادداشت‌ها و پیوست صورت‌های مالی منعکس می‌کردند اکنون باید مثل ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت گردش وجوه نقد، گزارش ویژه‌ای تهیه کنند تحت عنوان مابه‌التفاوت سود علی‌الحساب و قطعی که هر سال حاصل می‌شود.